Bafundijibwe Kusapula Bukamoni ne pa Mfulo

“Mukēkale basapudi bami bakusapula mu Yelusalema, ne monso mu Yudea, ne mu Samadia, ne kulampe kwine kumfulo kwa ntanda.”—BILONGWA 1:8.

1, 2. I mwingilo’ka wāpelwe Petelo, ne i ani wāmupele’o?

 “YESU wa Nazala . . . wetulá’mba: Kafundijei bantu, mwibasapwididile’mba: Uno’u ye enka mutungulwe kwa Leza, ke Mutyibi wa bōmi ne bafu bēne.” (Bilongwa 10:38, 42) Na bino binenwa, mutumibwa Petelo wāshintulwidile Konilusa ne kisaka kyandi mwingilo waāpelwe wa bu musapudi wa myanda miyampe.

² I kitatyi’ka kyāpene Yesu uno mwingilo? Padi Petelo wāvulukile binenwa byānene Yesu musanguke kumeso’tu kwa kukanda mūlu. Mu kine kyaba’kya, Yesu wānene bandi bana ba bwanga ba kikōkeji amba: “Mukēkale basapudi bami bakusapula mu Yelusalema, ne monso mu Yudea, ne mu Samadia, ne kulampe kwine kumfulo kwa ntanda.” (Bilongwa 1:8) Inoko, mafuku matyetye kunyuma, Petelo wādi kala uyukile amba byaādi mwanā bwanga wa Yesu, wādi unenwe kusapwila bakwabo lwitabijo lwandi mudi Yesu.

Myaka Isatu ya Bufundiji

3. Yesu wālongele kingelengele’ka, ne wāityile ba Petelo ne Andele lwito’ka?

³ Yesu, myeji mityetye pa kupwa kubatyijibwa mu 29 K.K., wākasapwile ku Dijiba dya Ngadilea kwādi kupoila ba Petelo ne mwanabo Andele, babiluwe ba mwita. Batele bufuku bonso nkelenkele panshi tō, inoko kebākwetepo nansha kamo. Ino Yesu wēbanena’mba: “Shindwila pa mema malampe, katei makonde enu, mwita upyemo.” Abo pa kwibuta na mwānenene Yesu, “bwayūla mwita mungi mungi, kadi bukonde ke busabika.” Petelo pa kumona kino kingelengele wākwata moyo, ino Yesu wāmutūkija mutyima’mba: “Kokikwatwa moyo, kushilwila pano ukēkalanga kuloba bantu.”—Luka 5:4-10.

4. (a) Yesu wāteakenye namani bandi bana ba bwanga mu kusapula bukamoni? (b) I muswelo’ka wādi wa kwikala mwingilo wa bana ba bwanga shi twiudingakanye na wa Yesu mwine?

⁴ Ponka’pa ba Petelo ne Andele—pamo ne ba Yakoba ne Yoano, bana ba Zebede—bāshiya mato abo kebalonda Yesu. Bāenda pamo na Yesu mu ñendo yandi ya busapudi ne kutambula bufundiji bwa bu basapudi kintu kya myaka isatu mituntulu. (Mateo 10:7;  Mako 1:16, 18, 20, 38; Luka 4:43; 10:9) Ku mfulo kwa ino myaka, mu difuku dya 14 Nisane, 33 K.K., Yesu wēbanena’mba: “Wakungitabija nankyo īno mīngilo yo nguba ami, aye ukeyubanga, ne īngi mikwabo ītabukile īno’ī bukatampe ukoba’yo.” (Yoano 14:12) Ko kunena amba bana ba bwanga bādi ba kusapula bukamoni ne pa mfulo monka mwāsapwidile’bo Yesu, ino mu ludingo lukatampe mpata. Bine, kebāijijepo bayuka amba abo ne bana ba bwanga bonso badi ba kulonda’po badi ba kusapwila “mizo yonso” kufika’nka “ne kumfulo kwine kwa panopantanda.”—Mateo 28:19, 20.

5. I mu miswelo’ka imoimo motukamwena mu bufundiji bwa Yesu bwaāfundije balondi bandi?

⁵ Tudi mu kitatyi kya “kuvuika kwa ngikadilo ya bintu.” (Mateo 24:3, NW) Ketukokejapo kwenda pamo ne Yesu ne kumona muswelo wasapwila bantu na mwādi mumumwena bana ba bwanga babajinji. Inoko, tukokeja kumwena mu bufundiji bwandi shi tutange mu Bible ne kumona muswelo waādi usapula ne bulombodi bwaāpele balondi bandi. (Luka 10:1-11) Inoko, kino kishinte kikesambila pa kintu kya kamweno mpata kyālombwele Yesu ku bandi bana ba bwanga—ke mumweno muyampe ufwaninwe kumona mwingilo wa busapudi kadi.

Wādi Utele bantu Mutyima

6, 7. I ngikadilo’ka yālengeje Yesu asapule biyampe, ne tukokeja kumwiula namani mu uno mwanda?

⁶ Mwanda waka Yesu wādi usapula busapudi buyampe namino? Buluji bumo bidi i kuta kwaādi utele bantu mutyima ne kwibalangila. Mulembi wa mitōto wālaile amba Yesu “ukebafwila lusa balanda ne badi makasa.” (Mitōto 72:13) Bine, Yesu wāfikidije buno bupolofeto. Bible wisambila pa kitatyi kimo amba: “Pa kumona bibumbo bya bantu, kadi webakwatyilwa lusa, mwanda basusukile ne kususuka, ne kusansana badingakana pamo na mikōko yampikwa mukumbi.” (Mateo 9:36) Enka ne babipya-mambo ba mu meso fututu bene bājingulwile amba wibatele mutyima o mwanda bādi bamufwena.—Mateo 9:9-13; Luka 7:36-38; 19:1-10.

⁷ Netu dyalelo tukasapula biyampe shi tutele bantu mutyima uno muswelo. Kumeso kwa kutambila mu mwingilo, ubulwe’po bidi kwitūdila’ko kitatyi kya kulanga shi i bantu banga basakilwa kwivwana musapu owibatwadila? Langa bidi makambakano obadi nao akapwijibwa enka na Bulopwe kete. Ikala biyampe na muntu ye-yense mwanda kuyukilepo i wepi uketaba biyampe ku musapu. Kekubulwe muntu osa kwitana nandi wadi ulomba amba muntu kampanda pamo bwa abe āye amukwashe!

Mukunkwe na Buswe

8. Pamo bwa Yesu, i kika kikunkanga mityima ya balondi bandi bakasapule myanda miyampe?

⁸ Myanda miyampe yādi isapula Yesu yādi īsambila pa kufikidila kwa kiswa-mutyima kya Yehova, pa kuyukijibwa kwa buujila bwa dijina Dyandi ne pa kubingijibwa kwa bubikadi bwandi—ino i myanda mikatampe itala muzo wa muntu onso. (Mateo 6:9, 10) Yesu byaādi uswele Shandi, wādi nyeke na mutyima wa kulama bululame bwandi kutūla ne ku mfulo, ne kusapula ne pa mfulo bukamoni butala pa Bulopwe bukapwija ino myanda yonso. (Yoano 14:31) Balondi ba Yesu ba dyalelo nabo bakunkwanga na mutyima umo onka, o mwanda baputuminanga mu mwingilo. Mutumibwa Yoano wānene amba: “Kusanswa Leza i kulama binenwa byandi,” ne byobya bitala pa kusapula  myanda miyampe ne kulonga bana ba bwanga.—1 Yoano 5:3, MB; Mateo 28:19, 20.

9, 10. Kutentekela pa kuswa Leza, i buswe bwa kuswa ani buketukunka tusapule bukamoni ne pa mfulo?

⁹ Yesu wānene balondi bandi amba: “Shi munsenswe nankyo lamaī bijila byami. Yewa wakwikala ne bijila byami ne kulama’byo, nankyo ye enka unsenswe.” (Yoano 14:15, 21) Nanshi shi tuswele Yesu mityima yetu ifwaninwe kwitukunka tusapule bubinebine ne kulama bintu bikwabo byaētusoñenye. Pāmwekele Yesu kyaba kimo pa kupwa kusanguka, wānene Petelo amba: “Kadishe twana-twami-twamikōko. . . . Kakumbe mikōko yami. . . . Kadishe mikōko yami.” Lelo i bika byādi bya kutonona Petelo akalonge bino byonso? Yesu wālombwele’kyo pa kwipangula Petelo misunsa ne misunsa’mba: “Lelo unsashilwe? . . . Lelo unsanshilwe? . . . Lelo unswelele’ni?” I amo, buswe bwa Petelo bwaādi uswele Yesu, kisanso kyandi kwadi, kyo kintu kyādi kya kumutonona akasapule ne pa mfulo, akasokole ‘twana twa mikōko’ twa Yesu, ne kwikala mukumbi wato wa ku mushipiditu.—Yoano 21:15-17.

¹⁰ Shako dyalelo ketujingulwilepo Yesu senene pamo bwa Petelo. Inoko twibemvwanije senene kintu kitulongēle Yesu. Kadi mityima yetu ikunkwanga bikatampe na buswe bwaētuswele, mwanda wāitabije amba “atompele bantu bonso lufu.” (Bahebelu 2:9; Yoano 15:13) O mwanda twiivwananga mwēivwanine Polo wāsonekele amba: “Ke-luntu lusa [“buswe,” NW] lwa Kidishitu lwituningilanga, . . . [Mwanda] wafwidile bonso’mba, boba badi ne būmi kebakeikadilangapo na būmi abo bene, mhm, i padi aye webafwidile pa mwanda wabo.” (2 Kodinda 5:14, 15) Netu tulombolanga amba tutendelanga buswe bwituswele Yesu ne kumuswa netu bikatampe na kukwata kotukwete na mutyika mwingilo wetu wa kusapula bukamoni ne pa mfulo. (1 Yoano 2:3-5) Ketufwaninwepo kusapula’tu busapulesapule, ulanga amba kitapwa kya Yesu i kya bituputupu.—Bahebelu 10:29.

 Wālamine Milangwe Mifwaninwe

11, 12. I bika byāidile Yesu pano pa ntanda, ne wālamine milangwe yandi namani?

¹¹ Yesu paādi ku meso a Pontyusa Pilato, wānene amba: “Po pa mwanda o nabutwidilwe pano, ne o naīdile pano panshi na’mba, nkebasapwile bya binebine.” (Yoano 18:37) Yesu kālekelepo kintu nansha kimo kimukalakanye kusapula bukamoni bwa bubinebine. Mwanda kino kyo kyādi kiswa-mutyima kya Leza kwadi.

¹² Na bubine Satana wātompele kukalakanya Yesu. Kinondanonda na kubatyijibwa kwa Yesu, Satana wānena Yesu ekale muntu wa ntumbo ntanda yonso, wāmutandila “malopwe onso a panopantanda ne ntumbo yao.” (Mateo 4:8, 9) Mwenda mafuku, Bayuda bākimba kumubikika bu Mulopwe. (Yoano 6:15) Bamo bakokeja kulanga amba shi Yesu wāitabije longa i biyampe mpata, ne amba shi wāikele mulopwe longa wādi wa kuletela bantu byabuyabuya bivule. Ino Yesu aye wāpela kumona bintu mu uno muswelo. Wājadikile milangwe yandi enka pa kusapula bubinebine kete.

13, 14. (a) I bika byātuninye kulabika Yesu mu milangwe yandi? (b) Nansha Yesu byaādi mulanda ku ngitu, ino i bika byaālongele?

¹³ Kadi Yesu kādipo ulabikwa na mutyima wa kulondalonda bya bupeta. O mwanda kādipo na būmi bwa bampeta. Kādipo nansha na njibo yatelelwa. Kyaba kimo wānene amba: “Mizeu īdi ne mikembo, ne byoni bya mūlu nabyo bidi ne manswa, ino Mwana wa muntu kadi ne pakusamina mutwe wandi.” (Mateo 8:20) Yesu pa kufwa, kituntwa kyaādi nakyo kitelelwe i enka mutwelo wātele basola bene Loma bubale. (Yoano 19:23, 24) Le ko kunena’mba Yesu wākomenwe mu būmi bwandi? Nansha dimo!

¹⁴ Yesu wālongele bintu bivule kutabuka’nka ne bampeta bakwasha balanda dyalelo. Polo wānene amba: “Muyūkile buntu bwa Mfumwetu Yesu Kidishitu, amba, nansha wadi mpeta, ino pa mwanda wenu wālamuka kādi mulanda, amba pa bulanda bwandi bānwe mwikale bampeta.” (2 Kodinda 8:9; Fidipai 2:5-8) Eyo, Yesu wādi shandi mulanda ku ngitu, ino wāshitwidile bantu ba kwityepeja kibelo kya kukamona būmi bwa nyeke mu bubwaninine. Bine, tumufwijanga’ko pa kino! Kadi tudi na nsangaji pa kuyuka mpalo yaāpadilwe mwanda wa kulama kwaālamine milangwe yandi enka mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza!—Mitōto 40:8; Bilongwa 2:32, 33, 36.

15. Le i kika kipityile bupeta bulēme?

¹⁵ Dyalelo bene Kidishitu baloñanga buninge bwa kwiula Yesu na kupela kulabikwa na kulondalonda bya bupeta. (1 Temote 6:9, 10) Kuyuka shako bayukile amba bupeta bupānanga būmi buyampe, ino kadi kebedilwepo amba bupeta kebukebapepo būmi bwa nyeke. Shi mwine Kidishitu wafu, bupeta bwandi kebukidipo na mvubu kwadi, pamo’nka bwa mutwelo wa Yesu wāpwile mvubu kitatyi kyaāfwile. (Musapudi 2:10, 11, 17-19; 7:12) Na bubine, shi mwine Kidishitu wafu, kituntwa kyandi kya kamweno kyashala nakyo i enka kipwano kyaādi upwene na Yehova ne na Yesu Kidishitu.—Mateo 6:19-21; Luka 16:9.

Kāpungilepo mu Kulondwalondwa

16. Le Yesu wālwile namani na kulondwalondwa?

¹⁶ Kulondwalondwa kekwāpelepo Yesu kilabi kya kusapula bubinebine. Nansha byaādi uyukile amba mwingilo wandi pano panshi ukamufudija ku kufwa lufu lwa bu kitapwa, ino kāpungilepo. Polo unenena padi Yesu amba: “Wakankamene ne [pa mutyi wa masusu] ne kubanga bumvu kwine mpika, pa mwanda wa tusepo twadi tumutūdilwe kumeso, ino pano washikata ku lundyo lwa lupona lwa Leza.” (Bahebelu 12:2) Ubamone amba Yesu ‘kābangilepo bumvu.’ Kadipo ulwa na kulangalanga byobya byādi bimufwatakenya balwana nandi. Aye wādi ubambile meso pa kulonga kiswa-mutyima kya Leza.

17. I ñeni’ka yotuboila ku kūminina kwa Yesu?

 ¹⁷ Polo, pa kulombola ñeni ya kuboila ku kūminina kwa Yesu, ukankamika bene Kidishitu amba: “Mulangei bidi biyampe uno wakakamene namino, ponka pa kufutululwa na babipya-mambo, pa mwanda wa kutyina’mba mwakēnda mukōka ne kupungila pa mityima penu.” (Bahebelu 12:3) Bine, tukokeja kupungila shi tulondwalondwa ne kubengwa dyuba ne dyuba. Kadi tukokeja kupungila motulwa na kupela bitobala bya ino ntanda, pakwabo twazoza pangala pa balongo betukankamika “twikale bantu ba majina.” Inoko, pamo bwa Yesu, twiubijanga mudi Yehova wa kwitukwatakanya koku tusumininwe kutangidija Bulopwe kumeso mu būmi bwetu.—Mateo 6:33; Loma 15:13; 1 Kodinda 2:4.

18. I ñeni’ka milumbuluke yotuboila ku binenwa bya Yesu kudi Petelo?

¹⁸ Kupela kwādi kupelele Yesu kukalakanibwa kwāmwekele paāsapwidile bandi bana ba bwanga amba kadi kubwipi na kufwa. Petelo wākankamika Yesu amba “wididileko lusa” ne amba “kino kekidipo nobe pa bwipi, mhm.” Ino Yesu wāpela kuteja kintu kyo-kyonso kibwanya kumuzozeja aleke kulonga kiswa-mutyima kya Yehova. Pa kuvundamina Petelo, Yesu wānena’mba: “Jokela munyuma abe Satana, ubankolela nanshi, ke-wi-muntu abe kutele mutyima umbintu bya Leza, ehe, poso mu bya bantu.” (Mateo 16:21-23) Netu tusumininwei nyeke kupampenya milangwe ya bantu kulampe. Ino tuludikwei nyeke enka na milangwe ya Leza.

Wāletele Byabuyabuya bya Bine

19. Nansha Yesu byaādi ulonga bingelengele, ino i kika kyādi na mvubu mpata mu mwingilo wandi?

¹⁹ Yesu wālongele bingelengele bivule bilombola amba wādi Meshiasa. Wāsangula’nka ne bafwe. Ino mingilo yonso yādi ikoka bibumbo, ino Yesu kāilepo pano panshi mwanda wa kwingidila bantu ino mingilo. Ino wāile kusapula bubinebine. Wādi uyukile amba byabuyabuya byonso byaādi ulonga i bya lupito. Enka ne boba baādi usangula bene bādi ba kufwa monka. Ino kusapula bubinebine ako ko kwādi kwa kukwasha bamo bakamone būmi bwa nyeke.—Luka 18:28-30.

20, 21. I bujalale’ka budi na bene Kidishitu ba bine mu myanda itala mingilo milumbuluke?

²⁰ Dyalelo nadyo bamo bakimbanga kwiula mingilo milumbuluke ya Yesu na kushimika mpitalo ne kwipāna mu mingilo mikwabo ikwasha balanda ntanda yonso. Kyaba kimo, bajimijanga lupeto lwabo luvule, na bubine kino i kya kutendelwa; inoko bukwashi bwabo i bwa kitatyi kityetye’tu. Bulopwe bwa Leza bo bonka kete bukanyongolola bantu lonso. O mwanda Batumoni ba Yehova abo bepēne mu kusapula bubinebine bwa buno Bulopwe na mwālongele’kyo Yesu.

²¹ Inoko, bene Kidishitu ba bine baloñanga ne mingilo milumbuluke. Polo wāsonekele amba: “Monka mo twakamwena mwakulongela, tulonge biyampe ku bakwetu bonso, ino ku boba badi mu kipango kya kwitabija bo bene.” (Ngalatea 6:10) Mu bitatyi bya bufudile, ne shi muntu wakolelwa, ketwikakangapo ‘kulonga biyampe’ ku bakwetu ne ku banabetu bene Kidishitu. Ino ketuleñwengapo kuta nakampata mutyima kokwa kotufwaninwe kwiuta, ke ku kusapula bubinebine kadi.

Boila Ñeni ku Kimfwa kya Yesu

22. Mwanda waka bene Kidishitu basapwilanga balondakani nabo?

²² Polo wāsonekele amba: “Yō! i malwa ami shi nkisapwile myanda-miyampe!” (1 Kodinda 9:16) Kādipo usapula myanda miyampe na mulēle, ino wādi uyukile amba kusapula’yo bo būmi kwadi ne ku boba bamwivwana bene kumo. (1 Temote 4:16) Netu tumwene busapudi mu uno muswelo. Tusakanga kukwasha balondakani netu. Tusakanga kulombola buswe botuswele Yehova. Tusakanga kumwekeja buswe botuswele Yesu ne kufwija kotumufwija’ko pangala pa buswe bwandi bukatampe bwaetuswele. O mwanda tusapula myanda miyampe ne kupela kulonda “ngitu ya bilokoloko bya bantu, poso [kyonka] kiswa-mutyima kya Leza.”—1 Petelo 4:1, 2.

23, 24. (a) I ñeni’ka yotuboila ku kingelengele kya mwita wa lui? (b) I bāni dyalelo basapula bukamoni ne pa mfulo?

²³ Pamo bwa Yesu, netu ketusakilepo kulabikwa na bantu betusepa ne bapela musapu wetu. Tuboilanga ñeni ku kingelengele kyālongele Yesu paāityile ba Petelo ne Andele bamulonde.  Tuyukile amba shi tukōkele Yesu ne kuta makonde etu nansha ke mu mema amweka bu ampikwa’mo mwita, tukakwata mwita mungimungi. Bene Kidishitu bavule babiluwe bakwatanga mwita muvule pa kupwa kuta myaka mivule mu mema amweka bu keadipo na mwita. Bakwabo nabo bavilukilanga mu mantemba mwendeka buluwe ne i bine bakwatanga’ko mwita mungi. Nansha shi tulonge namani, ketukaleka’byopo kuta makonde etu mu mema. Tuyukile amba Yesu kanene amba mwingilo wa busapudi ubapu mu kipindi kamukaya kya ntanda, ehe.—Mateo 24:14.

²⁴ Batumoni ba Yehova midiyo isamba ne kupita pano bengilanga mu matanda 230 ne musubu. Kiteba kya Mulami kya difuku 1 Kweji 2, 2005 kikalombola lapolo wa mwingilo obaingile mu mwaka wa mingilo wa 2004. Uno lapolo ukalombola madyese mavule apungulwidile Yehova pa mwingilo wa busapudi. Mu ano mafuku akishadile’ko ngikadilo ya bintu, twendelelei na kuta mutyima ku binenwa bikankamika byānene Polo amba: “Sapula uno mwanda, ne kupyasakana monka.” (2 Temote 4:2) Twendelelei na kusapula ne pa mfulo kufika’nka ne bikanena Yehova amba mwingilo ubapu.

Tamba mu uno mwaka, Lapolo wa Mwaka wa Mingilo ya Batumoni ba Yehova Ntanda Yonso kakalupulwapo kadi mu nimelo ya difuku 1 Kweji 1 ya Kiteba kya Mulami. Ino ukalupulwa mu nimelo ya difuku 1 Kweji 2.

Le Ubwanya Kulondolola?

• Tukamwena namani mu bufundiji bwāfundije Yesu bandi bana ba bwanga?

• Yesu wādi umona namani boba baādi usapwila?

• I bika bitukunkanga mutyima wa kusapula bukamoni ne pa mfulo?

• I mu mashinda’ka motukokeja kulama milangwe yetu enka mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza pamo bwa Yesu?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 25]

Yesu wāile bidi pano panshi mwanda wa kusapula bubinebine

[Bifwatulo pa paje 26]

Batumoni ba Yehova i bepāne mu kupasula bukamoni ne pa mfulo