Kōkela na Mutyima Umo
Kōkela na Mutyima Umo
“Nkananga mu binebine byobe; mutyima wami usepelele pa kutyina dijina dyobe.”—MIT. 86:11.
1, 2. Kukwatañana na Mitōto 86:2, 11, i bika biketukwasha tukōkele nyeke Yehova potutanwa mu matompo nansha mu byongo? (b) I kitatyi’ka kyotufwaninwe kutamija mutyima wa kukōkela?
MWANDA waka Bene Kidishitu bamo balamine kikōkeji mu bula bwa myaka nansha byobadi mu bifungo ne mu kupangwapangwa, baponenanga mu kusanswa lupeto? Malondololo atala pa mutyima wa kyelekejo—mwine motwikadile munda. Mutōto wa 86 ulombola’mba kikōkeji kikwatañene na mutyima; ko kunena’mba mutyima umo ke ibidipo. Mulembi wa mitōto wālombele amba: “Lela muya wami; mwanda ami ne mwine-Leza; abe Leza wami, upandije umpika obe ukukulupile.” Kadi Davida wālomba’mba: “Mfundije dishinda dyobe, abe Yehova; nkananga mu binebine byobe; mutyima wami usepelele pa kutyina dijina dyobe.”—Mit. 86:2, 11.
2 Shi tukulupile mudi Yehova na mutyima wetu onso, nabya byotutele’ko mutyima ne byotusenswe kebikazozejapo kikōkeji kyotukōkele Leza wa bine. Bilokoloko bidi pamo bwa lubao lukolwe mwishinda motwenda. Nansha byotubwanya kulama kikōkeji kyetu kudi Yehova mu matompo, tubwanya kuponena mu makinga ne byongo bya Satana. Bine, i biyampe kutamija mutyima wa kukōkela Yehova tamba’nka pano, poketwafikilwe na byongo! Bible unena’mba: “Lama obe mutyima ne bupyasakane bonsololo, mwanda mo mutamba nsulo ya būmi.” (Nk. 4:23) Mu uno mwanda tubwanya kuboila ñeni ku byāfikile mupolofeto umo wātambile ku Yuda wātuminwe na Yehova kwenda kudi Yeloboame mulopwe wa Isalela.
“Nkakupa Mpalo”
3. Le Yeloboame wālongele bika pāmusapwidile muntu wa Leza musapu wa malwa?
3 Tala pano mobyāpityile. Muntu wa Leza wapu kufikija musapu wa malwa kudi Mulopwe Yeloboame, wātūdile mutōtelo wa byana bya ñombe mu bulopwe bwa kungala bwa bisaka dikumi bya Isalela. Mulopwe walobe. Watume bandi bantu bakwate mukendi. Ino Yehova udi na mwingidi wandi. Kiponka na ponka, kuboko kwaolola mulopwe na bulobo kubaūme mu kingelengele, ne madabahu mene a mutōtelo wa bubela abatutakana. Ponka’po milangwe ya Yeloboame ibashinta. Wadidila muntu wa Leza amba: “Senga bidi Yehova Leza obe, untōtele bidi, amba kuboko kwami kwikoke monka mo kwadi kwikadile.” Mupolofeto walombela, ne kuboko kwa mulopwe nako kubabeluka.—1 Bal. 13:1-6.
4. (a) Mwanda waka kyabuntu kya mulopwe dyādi ditompo ku kikōkeji kya mupolofeto? (b) Lelo mupolofeto wālondolwele namani?
4 Ebiya Yeloboame wanena muntu wa Leza amba: “Twaya bidi kwami, ukapunguluke bidi, kabidi nkakupa mpalo.” (1 Bal. 13:7) Pano mupolofeto ukalonga namani? Le uketabija kizaji kya mulopwe pa kupwa kumusapwila musapu wa kumutopeka? (Mit. 119:113) Nansha ukapela lwito lwa mulopwe wamweka bu wealakanya? Na bubine, Yeloboame udi na bupeta bwabwanya kupala balunda nandi. Ekale mupolofeto wa Leza udi na katyima ka kusanswa bya bupeta nabya kyabuntu kya mulopwe i ditompo kwadi. Inoko Yehova wanenene mupolofeto amba: “Abe kukadīpo bidibwa, nansha kutoma mema, nansha kwitola mu dishinda dyo waendelemo, ehe.” Kupwa mupolofeto waalukila ku Betele mu dishinda dingi. (1 Bal. 13:8-10) Lelo i ñeni’ka yotuboila ku butyibi bwākwete uno mupolofeto pa bitala mutyima wa kukōkela?—Loma 15:4.
‘Loelelwa’
5. Kusanswa bupeta kubwanya kutūla kikōkeji kyetu pa ditompo namani?
5 Padi kusanswa bupeta kekumwekapo bu ditompo dya kikōkeji, ino i ditompo. Le tukulupile mu milao ya Yehova ya kwitupa byobya byotubudilwe? (Mat. 6:33; Bah. 13:5) Pa kyaba kya kukimba kwikala na bintu “bilumbuluke” mu būmi ino byoketukokejapo kusokola, mwene tukokeja kwikala bōmi pampikwa’byo? (Tanga Fidipai 4:11-13.) Le tukwatyilanga ku nsongo ya minwe madyese otupebwa mu kipwilo mwanda’tu wa kukimba bintu byotusaka? Le mwingilo wa kikōkeji otwingidila Yehova ye otutangidije mu būmi bwetu? Malondololo etu alombola shi bine twingidilanga Yehova na mutyima wetu onso. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “[Bwine Leza] kyo kimoni kīne kikata. Mwanda bātwe, ketwaletelepo kantu panopantanda, mhm, kadi pa kwenda napo ketuselapo kantu; ino byo tudi ne bidibwa, ne bivwalwa, e nabyako bidi, tuloelelwe monka.”—1 Tem. 6:6-8.
6. Le i “byabuntu’ka” byotukokeja kupebwa, ne i bika biketukwasha tuyuke kwitabija nansha kupela’byo?
6 Kimfwa, mukulumpe wetu wa kaji ubwanya kwitukandija kitenta ne kwitufuta lupeto luvule. Padi tulañanga amba shi twende mu ntanda nansha kibundi kingi tukokeja kusokola kaji ka lupeto luvule. Dibajinji ino mikenga ibwanya kumweka bu dyese ditamba kudi Yehova. Ino kumeso kwa kukwata butyibi, mwene i biyampe tubandaule kine kitutonona? Kine kyotufwaninwe kukambakena i kino, “Lelo butyibi bwami kebukōnepo kipwano kyami na Yehova”?
7. Mwanda waka i kyendele’mo tujule bilokoloko bya kukimba bupeta mu mityima yetu?
7 Ngikadilo ya Satana ikankamikanga bantu basanswe bya bupeta. (Tanga 1 Yoano 2:15, 16.) Kitungo kya Dyabola i kōna mityima yetu. Nanshi tufwaninwe kutadija mwa kujingulwila ne kujula bilokoloko bya kukimba bupeta mu mityima yetu. (Kus. 3:15-17) Yesu kākolelwepo pa kupela malopwe onsololo a pano pa ntanda amulombwele Satana. (Mat. 4:8-10) Wādyumwine amba: “Dyumukaipo, mwikale kudyumuka makomwameso, mwanda muya wa muntu keudipo mu bungi bwa lupeto lwapetele, mhm.” (Luka 12:15) Kikōkeji kiketukwasha twiubije mudi Yehova pa kyaba kya kwikulupila batwe bene.
Mupolofeto Mununu “Wamubepela”
8. Kikōkeji kya mupolofeto wa Leza kyātompelwe muswelo’ka?
8 Bintu byadi bya kwendeka biyampe shi mupolofeto wa Leza weendele shandi kwandi. Inoko, kinondanonda na penepa watana ditompo dikwabo. Bible unena’mba: “Kwadi kwikele mu Betele mupolofeto mununu; kadi umo wa bāna bandi bana-balume waiya kumusapwila” byonso byalongekele mu dine difuku’dya. Mununu pa kupwa kuteja musapu, webanena bavwike kimbulu kishikato amba ende akapete mupolofeto wa Leza. Ne kwija kwine mpika, watana mupolofeto ushikete munshi mwa mutyi, kamunena’mba: “Twaya bidi kwami, ukadye bidibwa.” Muntu wa Leza pa kupela kwenda nandi, mununu wamutentulula’mba: “Ami nami ne mupolofeto pamo bwa abe; ino mwikeulu waunena pa mwanda wa Yehova, amba: Mwitoleje pamo nobe mu njibo yobe, adye ne kutoma mema.” Ino Bisonekwa binena’mba: “Nanshi wamubepela.”—1 Bal. 13:11-18.
9. Lelo Bisonekwa binena bika pa bambepai, ne basanshijanga bāni?
9 Ketuyukilepo kyātonwene uno mupolofeto mununu, inoko wābepele. Padi uno mununu wādi kyaba kimo mupolofeto wa kikōkeji wa Yehova. Inoko pano’ko bidi wābepele bubela. Bisonekwa bipeleja patōkelela mwiendelejo wa uno muswelo. (Tanga Nkindi 3:32.) Bambepai kebesanshijangapo enka abo bene ku mushipiditu, ino divule dine basanshijanga bakwabo.
“Wajoka” na Mununu’wa
10. I muswelo’ka wāitabile mupolofeto wa Leza ku lwito lwa mununu, ne byāfudile namani?
10 Mupolofeto wāile ku Yuda wādi na bwanapabo bwa kujingulula budyumuku bwāile na mupolofeto mununu’wa. Wādi wa kwiipangula’mba, ‘Mwanda waka Yehova watume mwikeulu kudi muntu ungi na myanda intala?’ Mupolofeto wādi ubwanya kwipangula Yehova amulombole kya kulonga, ino Bisonekwa kebinenapo amba wālongele namino. Ino yō, “wajoka [na mununu], wadya bidibwa mu njibo yandi, watoma ne mema.” Yehova kāsangelepo. Mupolofeto wāongwelwe pa kujokela ku Yuda, ntambo wamutana ne kumwipaya. Yō, mwingilo wandi wa bupolofeto wāpwa bya bulanda!—1 Bal. 13:19-25. *
11. Le i kimfwa’ka kiyampe kyāshile Ahiya?
11 Ku mutamba mukwabo, mupolofeto Ahiya, wātuminwe kukashinga Yeloboame māni bu mulopwe, wākōkele kufika ne ku bununu bwandi. Yeloboame wātumine wandi mukaji kukepangula Ahiya, aye papo ke mununu ne meso keakimone, shi wabo mwana usa kukoma. Penepa Ahiya wasapwila Yeloboame pa kubulwa moyo amba wandi mwana usa kufwa. (1 Bal. 14:1-18) Ahiya wāeselwe madyese mavule, kubadila’mo ne kyepelo kya kukwasha ku kusonekwa kwa Mwanda wa Leza wa ku bukomo bwa mushipiditu. Namani? Bilembwa byandi byo byākweshe Ezela kitobo ayuke bya kusoneka.—2 Bil. 9:29.
12-14. (a) Le i ñeni’ka yotuboila ku byātene mupolofeto nkasampe? (b) Leta bimfwa bilombola mvubu ya kubandaula madingi a mu Bible aleta bakulumpe ne kulombela ponka.
12 Bible kanenenepo i mwanda waka mupolofeto nkasampe kāipangwilepo Yehova kumeso kwa kujoka ne kukadya ne kutoma na yewa mununu. Le i mwanda mupolofeto mununu wāmulombwele byaādi usaka kwivwana? I ñeni’ka yotuboila’ko? Tufwaninwe kukulupila na mutyima umo amba bijila bya Yehova i byoloke. Kadi tunenwe kusumininwa kwibilonda, nansha bikale namani.
13 Bamo batejanga enka byobya byobasaka kwivwana shi kebebadingila. Kimfwa, musapudi wamone kaji kamudya kitatyi kya kupityija pamo na kyandi kisaka ne kya kupityija mu mingilo ya ku mushipiditu. Pano wakalombe mukulumpe amupe madingi. Mukulumpe wabadikila kumulombola amba mwine kiselwa kya kukwatakanya kisaka kyandi i musapudi’wa. Ebiya mukulumpe wavuluja tutu byaka bya ku mushipiditu bidi mu kwitabija kaji’ka. Lelo musapudi ukalonda byabadikilanga kunena mukulumpe’ni, nansha ukata mutyima ku bilonda’ko? I kimweke patōka amba tutu ye ufwaninwe kuyuka kyokya kikamukwasha kutabuka ku mushipiditu.
14 Tala pano mwanda mukwabo. Kaka waipangula mukulumpe shi ukokeja kusansana na mulumyandi wampikwa kwitabija. Mukulumpe kakabulwepo kumushintulwila amba butyibi bwa kusansana nansha kuleka kusansana bumutala. Ebiya padi wamuvuluja madingi a Bible atala uno mwanda. (1 Kod. 7:10-16) Lelo kaka ukata mutyima ku madingi amupa mukulumpe’ni, nansha ukekala enka na mutyima wa kusansana na wandi mulume? Pakwata butyibi bwandi, i biyampe uno kaka abandaule madingi a mu Bible’a ne kulombela ponka.
Ikala wa Bumvubumvu
15. Lelo i bika byotukokeja kwifundila ku kilubo kya mupolofeto wa Leza?
15 Lelo i kika kikwabo kyotukokeja kwifundila ku kilubo kya mupolofeto wātambile ku Yuda? Nkindi 3:5 inena amba: “Kulupila mudi Yehova ne mutyima obe onsololo, kadi kokalemēnenapo pa kwivwanija kwa abe mwine.” Pa kyaba kya kukulupila nyeke mudi Yehova na mwaādi umukulupile, ino pano mupolofeto wātambile ku Yuda wekulupile aye mwine. Kilubo kyandi kyāmwipaija ne kujimija dijina diyampe ku meso a Leza. Bine, uno mwanda mumweke ulombola patōkelela mvubu ya kwingidila Yehova na bumvubumvu ne kikōkeji!
16, 17. Le i bika biketukwasha tulame kikōkeji kyetu kudi Yehova?
16 Mwino ufyeme mu mityima yetu ubwanya kwitulubija. “Mutyima utabukile bintu byonsololo budimbañani, ubela byamwikomwiko’tu.” (Yel. 17:9) Pa kukōkela Yehova, tufwaninwe kulonga bukomo bwa kuvula muntu wa kala ne kwitatula ne kwikulupila batwe bene. Kadi tufwaninwe kuvwala muntu mupya, “wakupangibwa umboloke, ne bu-ujila bwa binebine, mwikadile Leza.”—Tanga Efisesa 4:22-24.
17 Nkindi 11:2 inena’mba: “Ñeni idi ne bantu ba bumvubumvu.” Kwikala na bumvubumvu ne kukulupila mudi Yehova kwitukwashanga twepuke bilubo bikatampe. Kimfwa, kupungila kubwanya kunyengakanya milangwe yetu. (Nk. 24:10) Tukokeja kukōka kwingila mingilo imo ikola ne kushilula kulanga amba byotwalonga mu bula bwa myaka bibabwana, pano bakwabo nabo bekwate’ko. Pakwabo padi ke twabilanga kwikala na bobatela bu būmi “buyampe.” Inoko “kwikankamika” ne ‘kuputumina mu mingilo ya Mfumwetu’ kukalama mityima yetu.—Luka 13:24; 1 Kod. 15:58.
18. Lelo tukalonga namani shi ketuyukilepo mwa kukwatyila butyibi?
18 Kyaba kimo, padi tudi na butyibi bukatampe bwa kukwata, ino kuyuka kya kulonga mpika. Le i kyendele’mo twikwatyile butyibi mwendele ñeni ya batwe bene? Ponso potutanwa mu ngikadila ya uno muswelo, i kipite buya twipangule Yehova wa kwitukwasha. Yakoba 1:5 unena’mba: “Wivwane shi kudi umo wa mwenu wakubulwa ñeni, nankyo alombe kudi Leza, kyaba bulale.” Tata wetu wa mūlu uketupa mushipiditu sandu otusakilwa amba tukwate butyibi buyampe.—Tanga Luka 11:9, 13.
Sumininwa Kukōkela
19, 20. Lelo tufwaninwe kusumininwa kulonga bika?
19 Bengidi ba Leza ba kikōkeji bātompelwe byamalwa mu yoya myaka ya tuvutakanya pālekele Solomone mutōtelo wa bine. Na bubine, bavule bātunine lwitabijo mu miswelo palapala. Inoko, bamo bākōkele nyeke Yehova.
20 Difuku ne difuku dipita, tutoñanga bintu ne kukwata butyibi butūla kikōkeji kyetu pa ditompo. Netu tubwanya kulama kikōkeji. Shi ke pano, tukōkelei nyeke Yehova na mutyima umo, koku tukulupile amba ukendelela na kwesela bapandulwe’mo bandi.—2 Sam. 22:26.
[Kunshi kwa dyani]
^ Bible kanenenepo shi Yehova wālengele mupolofeto mununu afwe.
Usa Kulondolola Namani?
• Mwanda waka tufwaninwe kulonga bukomo bwa kujula bilokoloko bya kukimba bupeta mu mityima yetu?
• I bika biketukwasha twikale nyeke bakōkele Yehova?
• Le bumvubumvu buketukwasha namani tukōkele nyeke Leza?
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 15]
Lelo ukolelwanga kunekenya matompo?
[Kifwatulo pa paje 16]
Le ubandaulanga madingi emanine pa Bible kupityila mu milombelo?