Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Wilame ku Mishipiditu Mibi

Wilame ku Mishipiditu Mibi

Wilame ku Mishipiditu Mibi

JAMES watamine mu kibundi kikatampe kya kisanga kya Malaita, kibadilwa mu Bisanga bya Solomon. Wafundijibwe kulēmeka mishipiditu tamba ku bunkasampe. Unena’mba: “Nansha byo nkyalangile kwita mishipiditu amba isanshije bantu, ino nkyadipo nanga’mba bikokejika kwikala na būmi bwa nsangaji kwampikwa kulonga yoya itwa bu rarafono [kisela kya kulomba bukwashi ku mushipiditu] mwanda wa kwitulama ku bibi.”

Monka mobikadile mu byaba bivule bya ntanda, bekadi ba mu Bisanga kya Solomon betabije amba mishipiditu ikokeja kulongela muntu biyampe nansha bibi. O mwanda bantu bavule ba mu Mélanésie basenswe ino mishipiditu yobeta bu ya kukwashañana, kwiityina moyo mpika.

Kukulupila mu mingilo ya mishipiditu kumwekanga mu miswelo palapala. Kimfwa, James paadi mwanuke, bana-bakaji ba mu kyabo kibundi bādi bakafya bukidi bana mu njibo shi abaimvwana fwifwi udila. Mwanda waka? Mwanda badi bakulupile amba shi fwifwi wadila, nabya kudi muntu usa kufwa.

Bekadi bamo ba mu bibundi basomekanga dibwe ditōka mu kidyangwa kya kibelo kya njibo yabo. Ye mwadi mulongela ne James, na kulanga’mba dibwe disa kumukinga kutyina mishipiditu yakamulonga kibi. Kadi James pa kwenda ku kaji, wadi usela mu sakoshi byonso bishala ku byadya mwa kukanyungila’byo. Wadi utyina’mba mfwityi wakayola’byo ne kumuloa.

Nansha shi bino bisela byatelwa kebimwekele divule kwenu, padi ulondanga bisela kampanda pamo bwa James bya kwikinga ku mishipiditu mibi. Padi umwene amba kwibilonda kukakukwasha wikale mukomo.

Shi ulēmekele Bible, bine usakanga kuyuka byoilondolola ku bino bipangujo: (1) Lelo i bibi’ka bikokeja kukulongela mishipiditu mibi? (2) Lelo kulonda bisela bimo bya kishiyekulu kubwanya bine kukufikija ku kwingidila bademona? (3) I muswelo’ka okokeja kwikinga ku mishipiditu mibi ne kwikala na nsangaji?

Muswelo Mishipiditu Mibi Oisusulanga Bantu

Bible unena amba mishipiditu mibi ke mishipiditupo ya bafu. Kinenwa kya Leza kinena amba: “Bōmi bayukile’mba bakafwa; nanshi bafwe kebayukilepo nansha kimo kine.” (Musapudi 9:5) Na bubine, mishipiditu mibi i bamwikeulu batombokele ne kwilunga kudi Satana mwanda wa kongola bantu.—Kusokwelwa 12:9.

Bisonekwa bilombola patōkelela amba tusakilwa kukingwa ku mishipiditu mibi. Mutumibwa Polo wāsonekele Bene Kidishitu ba mu Efisesa amba: “Kwikwata kwetu kekudipo kwa ku ngitu ne ku mashi, ehe, i kwa ku . . . bibumbo bya bushipiditu bya bubi bya momwa mūlu.” Mutumibwa Petelo unena amba mulopwe wa mishipiditu mibi yonso, Satana Dyabola, udi pamo bwa “ntambo ubuluma, ukimba wakubokota.”—Efisesa 6:12; 1 Petelo 5:8.

Satana ususulanga bantu dibajinji na kwibongola, kwibadimba ne kukimba kwibalubija balonge bintu bifityija mutyima wa Leza. Bible unena’mba Satana “wialamunanga aye mwine, kādi mwikeulu wa mu mwinya.” (2 Kodinda 11:14) Wimwekejanga bu mushipiditu ulama bantu, nanshi kwako, usaka kwibalonga bibi. Satana usabanga bantu meso a mutyima bakomenwe kumuyuka mwine mwaikadile ne mwikadile Leza. (2 Kodinda 4:4) Lelo kyasakanga kine pa kongola bantu i kika?

Satana i mwitobwe kutōtwa ne usaka bantu bamutōte ku kusaka nansha kwampikwa kusaka. Yesu mwine, Mwana wa Leza, paādi pano panshi, Satana wāsakile ‘amufukamine ne kumutōta.’ Yesu wālondolwele amba: “Funduka papo abe Satana ke-kintu kisonekelwe’mba: Ukafukatyila kutōta’nka Yehova Leza obe.” (Mateo 4:9, 10) Yesu wāpelele kulonga kilongwa kyonso kya kutōta kya kukōkelela Satana.

Yehova ye mwine udi na bukomo bukatampe kupita mishipiditu yonso ne kakamulekapo asusule nyeke boba bamukōkele. (Mitōto 83:18; Loma 16:20) Shi tusaka kusangaja Yehova Leza na mwālongele Yesu, tukepuka kukōkelela Satana ne bademona bandi mu byonso. O mwanda mwine tufwaninwe kujingulula bisela bya kishiyekulu byonso bya butōtyi bwa mishipiditu mibi. Le ukebijingulula namani?

Jingulula Bisela Bifityija Mutyima wa Leza

Yehova Leza wādyumwine bantu bandi Bene Isalela pa kala, batyine kwiula bisela bimo byādi bilonga mizo yādi ibajokolokele. Wēbanene amba: “Kekukatanwapo mobe, nansha umo, . . . ubuka lubuko, ulonga byamwiko, nansha uloañana, nansha wamajende, nansha mfwityi.” Bible unena pangala pa boba bonso balonga’byo amba: “Mwanda enselele ulonga bine bino bintu bino’bi, i wamunyanji kudi Yehova.”—Kupituluka 18:10-12.

Nanshi pobandaula bisela bivudile kwenu, ta mutyima ku bino bipangujo: Lelo bino bisela bikankamika kukulupila mu miloto? Le bilombolanga’mba bukomo bwa kwikinga ku majende budi mu bintu? Le mu bino bisela mudi mulangwe wa kwiela mīko? Lelo mudi kilongwa kya kukōkelela ku mushipiditu ungi, pa kyaba kya Yehova ne Yesu, ntunguluji wandi watongele?—Loma 14:11; Fidipai 2:9, 10.

I biyampe wepuke bisela byonso bidi’mo bino bilongwa. Mwanda waka? Mutumibwa Polo wāpelwe bukomo bwa mushipiditu sandu kusoneka amba: “Kekyendelemopo bānwe kudya pa mesa a Mfumwetu, kadi ne kudya pa mesa a bademona.” Ko kudyumuna wādyumuna’mba boba bonso basaka kusangaja Leza ne mishipiditu mikwabo pamo bakolomonanga ‘Mfumwetu mukao.’ (1 Kodinda 10:20-22) Yehova Leza usaka kadi bine ufwaninwe kulamatwa enka aye. —Divilu 20:4, 5.

Langulukila kadi pa kino kipangujo: Lelo mu kisela kampanda mudi mulangwe wa amba bilonga muntu kebimutalepo? Kimfwa, makoji ne bulādi kumeso kwa busongi i bitabijibwe mu matanda mavule nansha byobipelejibwe mu Bible. (1 Kodinda 6:9, 10) Inoko bibidiji bimo bya ku Pasifike, i bitabije amba nsongwakaji ukokeja kulonga bino bilongwa shi wanena’mba badi “bamwele kifumbe,” * amba kyo kyamulangwile kilokoloko kya busekese.

Inoko Bible ufundija amba tutalwa na byonso byotulonga. (Loma 14:12; Ngalatea 6:7) Kimfwa, Eva, mwana-mukaji umbajinji pa kuyuka amba Satana wamongola atombokele Leza, kanena’mba: “I nyoka wañongwele ne kudya nadya.” (Ngalatea 3:13, 16, 19) Kadi Bible witulombola amba tukeshintulwilanga pa mwiendelejo wetu.—Bahebelu 4:13.

Ufwaninwe Kulonga Bika?

Shi usaka kusangaja Leza ne kulonda mu būmi misoñanya ya Bible, ufwaninwe kusumininwa. Bantu ba mityima myoloke bādi mu Efisesa mu myaka katwa kabajinji i bashiye kimfwa kilumbuluke mu uno mwanda. Pa kusaka kupaluka ku mishipiditu mibi, bābungile mikanda yabo ya majende “basoka’yo ku meso a bonso.”—Bilongwa 19:19.

Kumeso kwa kusoka mikanda, bantu’ba “baīle ne kwisasa byobya byakulonga byo balongele.” (Bilongwa 19:18) Kwimvwana kobāimvwene byāfundije Polo padi Kidishitu, ko kwēbatonwene basōke mikanda ya majende. Bāshintyile ne mumweno wabo wa bibidiji byabo bya kishiyekulu.

I bine, kuleka bibidiji bya kishiyekulu kukokeja kwikala kukomo. James utelelwe kūlu, wānekenye kino kikoleja. Washilula kwifunda Bible na Batumoni ba Yehova ne kusangela byobya byaadi wifunda. Inoko wadi ukyendelela na kulonga yoya itwa bu rarafono. Pa kupwa kubandaula milangwe yandi pa bilongwa’bya wamwene amba kukulupila’ko shako ukulupile mu milao ya Yehova ya kwikala na būmi bwa kumeso, inoko wadi ulanga’mba pa kwilama senene, usakilwa kwendelela ne kulonga bilongwa bya kishiyekulu.

Lelo i bika byakweshe James ashinte mumweno wandi? Unena’mba: “Nalombele Yehova andame ne kunkwasha mukulupile. Ponka’po, nalekelela bilongwa bya kishiyekulu.” Lelo kudi kibi kyamufikile? Aye’mba: “Kutupu. Kyadi’ko’tu i enka kya kuyuka amba nefunde kukulupila Yehova. Namwene mwaikadile Yehova ke mulunda wa pa mutyima.” Na bubine, James waingile myaka isamba-ibidi bu mwingidi wa kitatyi kyonso, mu kukwasha bakwabo bayuke byobya bifundija Bible.

Le ubulwe’po kulonda kimfwa kya James? Bandaula bisela bilondwa kwenu, kadi ingidija bobe “bukomo bwa kulanga” mwa kuyukila shi i bikwatañane na “kiswa-mutyima wa Leza.” (Loma 12:1, 2, NW) Ebiya sumininwa kupaluka ku bilongwa bya kabutyibutyi. Shi ulonge namino, nabya ukakulupila amba Yehova ‘ukakusepelela’ ne kukukinga. (2 Kodinda 6:16-18) Pamo bwa James, ukemwena bubinebine bwa mulao ulaile Bible wa amba: “Dijina dya Yehova i bu-kitēba kikomokomo: Moloke unyemenamo ne kupanda wapanda.”—Nkindi 18:10.

[Kunshi kwa dyani]

^ Bino bishima bitala kisela kya kwingidija dyani dya mutyi kampanda nansha kidibwa. Bino bintu bipebwanga nsongwakaji. Balañanga amba kwingidija dyani nansha kidibwa kampanda ko kupanga nsongwakaji mutyima wa kuswa mwana-mulume. Kino kisela i kishile na nsongwakaji obapa bintu bikolwañana mwanda wa kulāla nandi ku bukomo. Mwanda uno obalāla nandi ku bukomo kusaka mpika kadipo na mwanda.

[Kifwatulo pa paje 30]

“Fwifwi”

[Kutambile Kifwatulo]

Courtesy of Dr. Bakshi Jehangir

[Kifwatulo pa paje 30]

Nsongwakaji olola byalakatanga ku byaadyanga kutyina kuloibwa