Kwisonga “Enka Mudi Mfumwetu Kete”—Le I kwa Kamweno?
“Nkikokejapo kusokola wa kwisonga nandi mu kipwilo, kadi ntyinanga kununupa bunka.”
“Bana-balume bamo mu ino ntanda badi na kanye, buswe ne bata bantu mutyima. Kebapelangapo wami mutōtelo kadi bamweka bu badi biyampe kupita ne batutu bamo.”
Bengidi ba Leza bamo banene namino pa mwanda utala kusokola wa kwisonga nandi. Inoko, bayukile biyampe madingi a mutumibwa Polo atala pa busongi, a kwisonga “enka mudi Mfumwetu kete”—mene afwaninwe kuludika mwikadilo wa bene Kidishitu bonso. (1 Ko. 7:39) Penepa, mwanda waka banene namino?
KINE KILENGEJA BAMO BATATANE
Boba banene namino babwanya kulanga amba batutu ne bakaka bankunga kebadipo buvule bumo. Na bubine, mu matanda mavule mo mobikadile. Tala bimfwa bibidi: Mu Korea, mu bankunga 100 Batumoni, mudi bakaka 57 ne batutu 43. Lapolo ya mu Kolombi ilombola’mba mu bankunga katwa Batumoni, mudi bakaka 66 ne batutu 34.
Mu matanda amo, mwanda ukambija i uno amba bambutwile bampikwa kwitabija babwanya kulomba buko buvule, bwine bulengeja batutu ba kamusokwe katyetye bakomenwe kusonga. Pa kumona bino bikoleja, kaka ubwanya kumona amba i bikomo kusokola wa kwisonga nandi “mudi Mfumwetu.” Pa kino ubwanya kwiipangula amba, “Le i biyampe kulanga’mba mbwanya kutana muntu muyampe wa kwisonga nandi mu bukata bwa banabetu bene Kidishitu?” *
KUKULUPILA MUDI YEHOVA I KWA KAMWENO
Shi wikalanga na ino milangwe, kulupila amba Yehova uyukile ngikadilo yodi’mo. Na bubine, uyukile muswelo owiivwana mu uno mwanda.—2 Bi. 6:29, 30.
Neh. 13:23-26) O mwanda pa kusakila bengidi bandi biyampe, Leza i mwitusoñanye kwisonga enka na batōtyi ba bine kete. (Ñim. 19:7-10; Isa. 48:17, 18) Bene Kidishitu ba bine bafwijanga’ko pa muswelo wibatele Leza mutyima ne kukulupila mu buludiki bwandi. Kukōkela kobamukōkele bu Muludiki, balombolanga’mba bamuyukile bu Mubikadi wa diulu ne ntanda.—Nki. 1:5.
Inoko, Yehova i mulete bulombodi mu Kinenwa kyandi bwa kwisonga enka mudi mfumwetu kete. Mwanda waka? Mwanda usakilanga bantu bandi biyampe. Ke pa mwandapo’tu usakanga kulama bengidi bandi ku misanshi itamba ku kulondalonda mwiendelejo mubi, ino wibasakilanga kadi bekale mu nsangaji. Mu mafuku a Nehemia, Bayuda bavule pobāsongele bakaji ba mizo ingi kebadipo batōta Yehova, Nehemia wēsambile pa kimfwa kibi kya Solomone. Nansha shi Solomone “wādi muswedibwe na Leza wandi, . . . bana-bakaji bangi nabo bamulongeja kulonga bubi.” (Na bubine kusakengapo kwikutyila mu “lupungu lubi” na yewa muntu ubwanya kukubombola kudi Leza. (2 Ko. 6:14) Bene Kidishitu bavule dyalelo bakōkelanga bulombodi bwa Leza ne bajingulwile’mba i balonge butongi bwa tunangu. Ino bamo i batonge kulonga muswelo mukwabo.
MONA KUMESO
Maggy, * i kaka umo wa mu Ostrali, ushintulula byalongekele kitatyi kyaashilwile kukimba kwisonga na muntu wampikwa kwitabija amba: “Nadi nkembulwe kupwila kuvule mwanda’tu wa kwikala nandi. Būmi bwami bwa ku mushipiditu bwazozele bininge.” Ratana wa mu India washilwile kusanswa mukwabo wa ku masomo mwine washilwile kwifunda Bible. Inoko, kyaba kimo uno mukwabo walombwele amba washilula nandi kumusanswa. Uno kaka wafudile ku kuleka bubinebine ne kutwela mu kipwilo kikwabo mwanda’tu wa kusongwa.
Kimfwa kikwabo i kya Ndenguè wa mu Kamerune. Wadi na myaka 19 paasongelwe. Muntu obadi bakimba kwisonga nandi wamulaile amba ukamuleka wenda mu kyandi kipwilo. Inoko abo pa kwisonga, papita’tu mayenga abidi wandi mulume wamukanda kwenda ku kupwila kwa bwine Kidishitu. Unena’mba: “Nadi nshikata pa bunka, kendila. Najingulwile amba nakomenwe kuludika būmi bwami. Netopekanga nyeke.”
Shako, kebonsopo besongelwe nabo bampikwa kwitabija babwanya kwikala babi ne bampikwa bujalale. Inoko, nansha shi kususukapo na bipa bibi bilupuka ku kwisonga na wampikwa kwitabija, lelo kipwano kyobe na Tata obe wa mūlu wa buswe kikekala namani? Le ukeivwana namani pa kuyuka amba kwatejejepo madingi awakupele pa mwanda wa kamweno kobe? Kadi kikatampe kutabuka, le Leza ukeivwana namani pa butyibi bobe?—Nki. 1:33.
Batutu ne bakaka babwanya kuleta bukamoni bulombola amba “kwisonga enka mudi Mfumwetu kete” i kwa kamweno. Bankunga i basumininwe kusangaja mutyima wa Leza, na kukimba wa kwisonga nandi muyampe mu bukata bwa batōtyi bandi. Michiko wa mu Jampani i kaka nkungakaji waningilwe na banababo asongwe na muntu wampikwa kwitabija. Kutentekela pa kūminina kuno kuningilwa, kwadi balunda nandi bamo ne bayukane badi bamusokwela balume bakumusonga mu bukata bwa kipwilo. Uno kaka unena amba: “Nadi nena nyeke mundamunda amba shi Yehova i ‘Leza wa nsangaji,’ nabya nsangaji yetu keimaninepo pa kusongwa nansha kuleka kusongwa. Kadi nadi nkulupile amba i mwitupe bilokoloko mu mityima. Nanshi shi twadi tukimba wa kwisonga nandi ino ketumumwenepo, i biyampe kushikata’ko mu bukunga mu kitatyi kampanda.” (1 Tm. 1:11) Mfulo mfulō, Michiko wasongelwe na tutu muyampe, kadi udi na nsangaji pa mwanda wa kukungila kwandi.
Ne batutu bamo nabo bailaije pa kutana muntu muyampe wa kwisonga nandi. Kimfwa, tutu Bill wa mu Ostrali. Unena’mba kyaba kimo waikele kukokwa na bana-bakaji ba panja pa kipwilo. Inoko, wapelele pelē kupwana nabo. Mwanda waka? Mwanda kasakilepo kutabula ditabula dibajinji dya kwikutyila mu “lupungu lubi” na wampikwa kwitabija. Mu bula bwa myaka, wasenswe’ko bakaka kampanda, ino kebyaendekelepo. Bill
wailaije mu bula bwa myaka 30 kumeso kwa kutana kaka obesenswe nandi. Bill unena amba: “Nkialakanyangapo.” Ushintulula amba: “Nemona’mba nemweselwe mwanda twendanga mu busapudi pamo, twifundanga pamo kadi tutōtelanga pamo. Nsangalanga kwitana ne kupwana na balunda nandya wami mukaji mwanda bonso i batōtyi-netu ba Yehova. Tuloñanga bukomo bwa kwingidija misoñanya ya mu Bible mu busongi bwetu.”KUNGILA YEHOVA
Lelo i bika byofwaninwe kulonga shi ubatūla mwanda mu makasa a Yehova? Kintu kimo bidi i kulangulukila pa kine kyokwasongele nansha kusongwa. Shi ubamone amba bubinga bukatampe bwimanine pa musoñanya wa mu Bible wa kwisonga “enka mudi Mfumwetu kete,” nabya unenwe kufwijibwa’ko pa kulēmeka kolēmekele uno musoñanya wa Leza. Yuka amba Yehova usangedile kusumininwa kobe kwa kukōkela Kinenwa kyandi. (1 Sa. 15:22; Nki. 27:11) Endelela ‘kupungulwila mutyima obe’ kudi Leza mu milombelo. (Ñim. 62:8) Milombelo yobe ikekala ya kamweno bininge pomulomba pampikwa budimbidimbi kadi pampikwa kuleka’byo. Kipwano kyobe na Leza kikaningila’ko difuku ne difuku shi wimanije nshinkidingi nansha byolwa na makambakano a munda ne panja. Kulupila nyeke amba Mwine Mukatakata Mwine utele mutyima bengidi bandi bonso ba kikōkeji kadi amba udi na bulēme ku meso andi. Utele mutyima ku bisakibwa byobe. Leza kalailepo kupa muntu ne muntu wa kwisonga nandi. Inoko, shi bine ukimba wa kwisonga nandi, Leza uyukile muswelo muyampe wa kuvuija kusakasaka kobe kuyampe.—Ñim. 145:16; Mat. 6:32.
Kyaba kimo ubwanya kwiivwana na Davida kaimba wa mitōto, wānene amba: “Peja bukidi ungitabe, abe Yehova; mushipiditu wami wenda ushinika; kokamfya mpala yobe.” (Ñim. 143:5-7, 10) Mu bitatyi bidi namino, mupe Tata obe wa mūlu kitatyi kya kukulombola byobya byasaka kodi. Ubwanya kulonga namino na kwitūdila’ko kitatyi kya kutanga Kinenwa kyandi ne kulangulukila pa byobya byotanga. Ukayuka misoñanya yandi ne kumona muswelo waākweshe bantu bandi pa kala. Shi umuteja, nabya ukaningija kikulupiji mu tunangu tudi mu kumukōkela.
Lelo i bika bikwabo bibwanya kulengeja myaka yobe ya bukunga ikale ya nsangaji ne ilupula bipa? Ubwanya kwingidija bukunga bobe mwanda wa kutamija ngikadilo ya ku mushipiditu, buntu, kininga, ngikadilo miyampe, kwipāna kwa bwine Leza ne mwikadilo mulumbuluke—bine bidi na mvubu mu būmi bwa kisaka bwa nsangaji. (Ngo. 24:16-21; Luta 1:16, 17; 2:6, 7, 11; Nki. 31:10-27) Badikila bidi kukimba Bulopwe na kwingila bininge mu mwingilo wa busapudi ne kwingila mingilo mikwabo ya bwine Kidishitu; kulonga namino kukakukinga. Bill, utelelwe kungala’ku, wisambila pa myaka yaadi usaka kusonga amba: “Yapityile lubilo lonka! Naingidije kino kitatyi mu kwingidila Yehova bu pania.”
Bine, kwisonga “enka mudi Mfumwetu kete” i kwa kamweno. Kukōkela buno buludiki kukokeja kukukwasha ulēmekele Yehova ne kutana nsangaji ya nyeke. Bible unena amba: “Keye wa katōkwe kandi, shandi! yewa muntu wakaminwe Yehova, ne kusangala pakatampe pene mu bijila byandi. Bintu bivule bya bupeta bidi mwandi mu njibo; kadi boloke bwandi bulādila monka nyeke.” (Ñim. 112:1, 3) Nanshi sumininwa kukōkela musoñanya wa Leza wa kwisonga “enka mudi Mfumwetu kete.”