“Ebiya Yehova Leza wayata muntu wamubika mu budimi bwa Edena, kwibuneñenya ne kwibulama. Kadi Yehova Leza wasoñanya muntu amba: Ku mityi yonso ya budimi kudya udyako bitupu kekudipo mwanda. Nanshi ku mutyi wakuyukanya buya ne bubi, kokadyako i kijila; mwanda difuku dyokadyako mwiko, kufwa ukafwanga.”—Ngalwilo 2:15-17.

Leza wātūdile Adama muntu mubajinji, mu budimi bwa Edena, paladisa ya pano pa ntanda muyule banyema ne mityi milumbuluke. Mwādi mityi ipa bipa bine byādi bibwanya Adama kudya ku bitupu. Inoko Yehova Leza wāsapwidile Adama aleke kudya ku mutyi umo, na kumudyumuna’mba shi adye’ko, ukafwa.

Le Adama wāivwanije kino kijila? Wādi uyukile’mba lufu ludi’ko; wādi umona banyema bafwa. Shi Adama wāpangilwe’mba ukafwa, nankyo kidyumu kya Leza kekyādipo kya kwikala na mvubu. Inoko, Adama wāyukile’mba shi akōkele Leza ne kuleka kudya ku mutyi, ukekala’ko nyeke—kufwa mpika.

Bantu bamo balañanga’mba mutyi’wa i kusambakena pamo, ino kenankyopo. Mwanda Yehova wādi usaka Adama pamo ne wandi mukaji Eva, ‘Babutule; bevudije’ ne ‘kuyuja pano panshi ne kwipanekenya.’ (Ngalwilo 1:28) Kijila kyādi kisambila pa mutyi wa bine. Yehova wādi wiwita bu “mutyi wakuyukanya buya ne bubi” mwanda wādi wēlekeja lupusa lwandi lwa kuyukanya biyampe ne bibi pa bantu. Shi Adama kādilepo kipa kya ku uno mutyi, wādi wa kulombola kikōkeji ne mutyima wandi wa kufwija’ko kudi Umpangi wandi mwine wāmwesele bininge.

“Ebiya kudi Adama nandi [Leza] wanena’mba: Mwanda . . . ubadi ku mutyi o nakujidikile’mba kokadyako, . . . kadi kudya ukadila mu mingilo ya malwa mafuku onso nyeke a bumi bobe. Ino ukamwena bidibwa byobe ku byanga bya ku mpala yobe, poso’nka ne byojoka ku biloba; mwanda e mo walupwilwe, ke-wi-muntu wi biloba, kabidi i kubiloba konka kokajokela.”—Ngalwilo 3:17, 19.

Adama wādile ku mutyi obādi bamujidikile. Kino kilongwa kya kubulwa kikōkeji kyādi kibi bininge. Kubulwa kufwija’ko pa bintu byonso bilumbuluke byāmulongele Yehova, kwādi i butomboki. Kudya kwādile Adama kipa, wāfutulwile Yehova, na kutonga bwanapabo bwine bwāmuletele makambakano.

Na bubine Adama wafwa monka mwālaile’kyo Yehova. Leza wāpangile Adama “ku biloba bya panshi” ne wāmulombwele’mba ‘ukajokela ku biloba.’ Adama kāikelekopo mu muswelo mukwabo nansha mu kifuko kikwabo. Paāfwile, kākidipo na būmi enka na mwikadile biloba kwine kwaāpangilwe.—Ngalwilo 2:7; Musapudi 9:5, 10.

“Monka mwātwelele bubi mu ino ntanda kupityila ku muntu umo ne lufu kupityila ku bubi, ne lufu nalo lwasambakana ku bantu bonso mwanda bonso balongele bubi.”—Loma 5:12.

Kubulwa kikōkeji kwa Adama—nansha bubi—kwaletele makambakano mavule. Pa mwanda wa bubi, Adama kājimijepo’tu būmi bwa myaka 70 nansha 80, ino wājimije kyepelo kya kwikala’ko nyeke. Kadi kitatyi kyālongele Adama bubi, wājimije bubwaninine ne kusambulwila kubulwa kubwaninina ku lutuntu lwandi lonso.

Batwe bonso twi lutundu lwa Adama. Pa mwanda wa aye, batwe bonso twibapyane umbidi wa kubulwa kubwaninina wa bubi ne lufu. Polo wālombwele patōka makambakano otudi nao. Wāsonekele amba: “Amiwa ne wa ku ngitu, mupotejibwe ku bubi. Yo! ami kimonya-malwa! I ani le ukankūla ku ngitu imfikija ku luno lufu? Nafwija’ko Leza kupityila kudi Yesu Kidishitu Mfumwetu!”—Loma 7:14, 24, 25.

“Tata watumine wandi Mwana ekale Umpandiji wa ino ntanda.”—1 Yoano 4:14.

Yehova Leza watūdile’ko mpangiko ya kutalula’ko makambakano alupukile ku bubi ne kwitukūla ku lufu lwa nyeke. Namani? Wātumine wandi Mwana wasenswe atambe momwa mūlu ne kubutulwa’ye bu muntu mubwaninine pamo wa Adama. Inoko, na kwishila na Adama, Yesu “kalongelepo bubi.” (1 Petelo 2:22) Byaādi muntu mubwaninine, kādipo munshi mwa makambakano a lufu kadi wādi ubwanya kwikala’ko nyeke bu muntu mubwaninine.

Inoko, Yehova wāitabije Yesu epaibwe na balwana nandi. Mafuku asatu pa kupita’po Yehova wāmusangula na umbidi wa ku mushipiditu amba mu kitatyi kampanda ajokele mūlu. Mwine’mwa, Yesu wākalombwele Leza mvubu ya būmi bwandi bwa bu muntu bubwaninine mwanda wa kujokeja kyokya kyājimije Adama pādi ne ku lutundu lwandi. Yehova waitabije kino kitapwa, na kulengeja bonso balombola lwitabijo mudi Yesu batambule būmi bwa nyeke.—Loma 3:23, 24; 1 Yoano 2:2.

Yesu wājokeja kyokya kyājimije Adama. Wafwile pangala petu mwanda wa twikale’ko nyeke. Bible unena amba: “Yesu . . . wafwile, amba pa kanye kakatampe ka Leza, atompe lufu pa mwanda wa muntu ense.”—Bahebelu 2:9.

Ino mpangiko itufundija bivule padi Yehova. Musoñanya wandi wa boloke wa peulu walengeje bantu bakubulwa kubwaninina bakomenwe kwinyongolola. Inoko, buswe ne lusa lwandi byamutonwene afikile pa misoñanya yandi na kufuta mfutwa mikatampe—ya kupāna wandi Mwana wa bunka mwanda wa kufuta mfutwa ya kinkūlwa.—Loma 5:6-8.

“Kidishitu wasangwilwe mu bafwe, kyangulwa kibajinji kya boba balēle mu tulo twa lufu. Mwanda lufu byolwāidile pa muntu umo, lusangukilo lwa bafwe nalo lubaila pa muntu umo. Monka mufwilanga bonso mudi Adama, ne mudi Kidishitu namo mo monka, bonso bakapebwa būmi.”—1 Kodinda 15:20-22.

Na bubine Yesu wāikele’ko ne wāfwile, ino i bubinga’ka bulombola’mba wāsangwilwe mu bafwe? Bubinga bukatampe bulombola amba Yesu wāsangukile i buno amba wāmwekele ku bantu bavule mu mikenga palapala kadi mu bifuko bishileshile. Dibajinji, wāmwekele ku bantu 500 ne kupita. Mutumibwa Polo wālembele pangala pa uno mwanda mu mukanda wandi ku bene Kodinda, na kulombola’mba bamo mu boba bamumwene bakidi’ko bōmi, ne kulombola’mba babwanya kuleta bukamoni bwa byobamwene ne byobaivwene.—1 Kodinda 15:3-8.

Na bubine, pāsonekele Polo amba Kidishitu i “kyangulwa kibajinji” kya boba bakusanguka, wādi usaka kunena amba kudi bantu bakwabo nabo bakasangulwa mwenda mafuku. Yesu mwine wānene amba nsá īyanga “boba bonso badi mu bibundu . . . bakatamba’mo.”—Yoano 5:28, 29.

“Leza byaasenswe ino ntanda bikatampe mpata, wapēne wandi Mwana mubutulwe bunka, amba ense ulombola lwitabijo mudi aye kakyonakanibwa, ino amone būmi bwa nyeke.”—Yoano 3:16.

Mukanda mubajinji wa mu Bible witulombola kitatyi kyātwelele lufu ne kyājimine Paladisa. Mukanda wa mfulo ulombola muswelo ukajimankana lufu fututu ne Leza mwakajokejeja Paladisa pano pa ntanda. Penepa bantu bakekala na būmi bwa nyeke bwa nsangaji. Kusokwelwa 21:4 unena amba: “Lufu kelukekala’kopo dikwabo.” Pa kukomeneja bubinebine bwa uno mulao, vese wa 5 unena amba: “Ino myanda’i i ikulupilwa kadi ya bine.” Kintu kyonso kilaya Yehova, udi na bukomo bwa kwikilonga.

Lelo witabije’mba “Ino myanda’i i ikulupilwa kadi ya bine”? Nankyo, wifunde bivule bitala padi Yesu Kidishitu ne kulombola lwitabijo mwadi. Shi ulonge namino, uketabijibwa na Yehova. Kukamonepo’tu enka madyese andi dyalelo ino ukekala na lukulupilo lwa būmi bwa nyeke mu Paladisa pano pa ntanda, “lufu kelukekala’kopo dikwabo, madilo nansha miyoa nansha misanshi mine keikekala’kopo monka.”