Waluwo gima Muma wacho e wi kaka onego otim Chiemo Modhiambo mar Ruoth ma bende iluongo ni “Sap Ruoth,” Rapar mar tho Yesu, kata Pasaka. (1 Jo-Korintho 11:20) Kata kamano, gik ma dinde mang’eny timo e kinde nyasino ok luwre gi puonj mag Muma.

 Watimoga nyasi mar Chiemo Modhiambo mar Ruoth mondo wapargo Yesu kendo wagone erokamano nikech misango ma nochiwonwa. (Mathayo 20:28; 1 Jo-Korintho 11:24) Nyasino ok en aena chamo sakramit kata timo gimoro ma nyalo miyo owene ng’ato richone. a Muma puonjo ni inyalo wenwa richo ka waketo yiewa kuom Yesu, to ok ka waluwo mana kueche mag din.​—Jo-Rumi 3:25; 1 Johana 2:1, 2.

 Yesu nochiko jolupne ni gipar thone, kata kamano, ne ok onyisogi ni gitim kamano nyadidi. (Luka 22:19) Jomoko neno ni onego otime dwe ka dwe, juma ka juma, pile ka pile; to jomoko neno ni onego otime nyading’eny e odiechieng’, kata sa asaya ma wigi omiyogi. b Kata kamano, ne ane moko kuom weche ma nyalo dwarore ni ng’ato onon.

 Yesu nochako nyasi mar paro thone e odiechieng’ ma Jo-Yahudi ne time Pasaka, kendo ne otho mana e odiechieng’no. (Mathayo 26:1, 2) Mano ok en gima onego okawwa gi wuoro nikech ndiko pimo misango mar Yesu gi nyarombo mar Pasaka. (1 Jo-Korintho 5:7, 8) Pasaka ne itimoga dichiel e higa. (Wuok 12:1-6; Tim Jo-Lawi 23:5) E yo ma kamano bende, Jokristo mokwongo c ne paro tho mar Yesu dichiel e higa. Joneno mag Jehova bende luwo ranyisi manie Mumano.

 Ranyisi ma ne Yesu oketo konyowa ng’eyo ni onego otim nyasino nyadidi, e tarik mane, kod sa monego otimee. Nochako nyasino godhiambo ka chieng’ osepodho. Notime tarik 14 e dwe mar Nisan higa mar 33 B.K., kaluwore gi kalenda ma ne itiyogo e kinde ma ne indike Muma. (Mathayo 26:18-20, 26) Wadhiga nyime paro tho mar Yesu e tarigno higa ka higa ka waluwo ranyisi ma ne Jokristo mokwongo oketonwa. d

 Kata obedo ni tarik 14 dwe mar Nisan higa mar 33 B.K. ne en Tich Abich, tarigno nyalo lwar e odiechieng’ mopogore higa ka higa. Wang’eyoga tarik ma Nisan 14 olwarie higa ka higa ka watiyo gi yo ma ne itiyogo e kinde Yesu, to ok wati gi kalenda ma Jo-Yahudi tiyogo e kindegi. e

 Ka ne Yesu chako nyasino, notiyo gi makate ma ok oketie thowi kod divai makwar ma ne odong’ bang’ ka gisechamo Pasaka. (Mathayo 26:26-28) Waluwo ranyisi mar Yesu ka watiyo gi makate ma ok oketie thowi kata ma ok omedie gimoro. Bende, watiyo gi divai makwar ma ok omedie gimoro amora, to ok juis mar mzabibu.

 Nitie dinde moko ma tiyo gi makate moketie thowi (yeast). Kata kamano, kinde mang’eny itiyo gi thowi e Muma kiwuoyo kuom richo kata gima otow. (Luka 12:1; 1 Jo-Korintho 5:6-8; Jo-Galatia 5:7-9) Omiyo, makate ma onge thowi kata ma ok omedie gimoro e ma nyalo chung’ ne ringre Kristo ma onge richo. (1 Petro 2:22) Tim machielo ma Muma ok oyiego en tiyo gi juis mar mzabibu kar tiyo gi divai. Dinde moko timo kamano nikech giparo ni Muma kwero tiyo gi kong’o.​—1 Timotheo 5:23.

 Makate ma ok oketie thowi kod divai makwar mitiyogo e kinde miparo tho Yesu, gin mana ranyisi mag ringre Yesu kod rembe. Jomoko paro ni makate ma ne otigo e nyasino ne olok e yor hono mobedo ringre Yesu kata ni ne okike gi ringre Yesu. Bende, giparo ni divai ma notigo ne olok e yor hono mobedo remb Yesu kata ni ne okike gi rembe. Ne ane gima Muma puonjo e wi wachno.

•   Dine bed ni Yesu ochiko jolupne ni gimadh rembe, mano donyiso ni ojiwogi ni giketh chik Nyasaye ma wacho ni kik wacham remo. (Chakruok 9:4; Tich Joote 15:28, 29) Mano ok en gima nyalo timore, nikech Yesu ok nyal nyiso jomoko ni giketh chik Nyasaye ma kwero tiyo gi remo.​—Johana 8:28, 29.

•   Ka po ni jolup Yesu ne omadho rembe aching’, Yesu ne ok nyal wacho ni rembe “biro chuer.” Mano nyiso maler ni ne pok ochiwo ngimane kaka misango.​—Mathayo 26:28.

•   Yesu nochiwo misango “dichiel ma ok bi nwo kendo.” (Jo-Hibrania 9:25, 26) Kata kamano, ka makate kod divai ma notigo e nyasino nolok mobedo ringre Yesu kod rembe ma sie, mano nyiso ni joma madho divai kendo chamo makate ne dhi nwoyo timo misangono.

•   Yesu nowacho niya: “Sikuru ka utimo ma mondo uparago,” to ok ni “mondo uchiwago kaka misango.”​—1 Jo-Korintho 11:24.

 Joma oyie ni makate en ringre Yesu sie to divai en rembe sie, tiyo gi weche ma yudore e Mumbe moko mondo gisirgo puonjgino. Kuom ranyisi, loko moko mag Muma keto weche ma ne Yesu owacho e wi divai niya: “Ma e remba.” (Mathayo 26:28) Kata kamano, weche ma ne Yesu owachogo bende inyalo lok niya: “Mani ochung’ ne remba.” f Yesu ne puonjo kotiyo gi ngeche, mana kaka notimoga.​—Mathayo 13:34, 35.

 Sama Joneno mag Jehova timoga nyasi mar paro tho Yesu, joma nok kende e ma chamo makate kendo madho divai. Ang’o momiyo?

 Remb Yesu ma nochuer ne ochako “singruok manyien” ma ne okawo kar singruok ma ne nitie e kind Jehova Nyasaye gi oganda Jo-Israel machon. (Jo-Hibrania 8:10-13) Joma nie singruok manyienno e ma chamo makate kendo madho divai e nyasi mar paro tho Yesu. Ok Jokristo duto manie singruok manyienno. Joma nie singruogno gin mana joma nok “ma oseluong” gi Nyasaye. (Jo-Hibrania 9:15; Luka 22:20) Gibiro locho gi Yesu e polo, kendo Muma wacho ni ji 144,000 kende e ma omi migawo makendeno.​—Luka 22:28-30; Fweny 5:9, 10; 14:1, 3.

 Kata obedo ni joma biro locho gi Kristo gin “kueth matin,” thothwa nie grup mar ‘oganda mang’ongo’ ma biro yudo ngima ma nyaka chieng’ e piny. (Luka 12:32; Fweny 7:9, 10) Kata obedo ni thothwa nigi geno mar dak e piny, kendo ok wacham makate kata madho divai e kinde Rapar, pod wariwore gi jomamoko e timo nyasi mar paro tho Yesu, nikech wagoyone erokamano kuom misango ma nochiwonwa.​—1 Johana 2:2.