1-3. Waduto wan e tuech mane, kendo ere kaka Jehova biro gonyowa mondo wa a e tuejno?

PAR ane ni ong’adni bura ni idwaro tueyi e jela kuom ngimani duto mana nikech ketho moro ma ok itimo. Onge geno moro amora ni ibiro gonyi, kendo yoreni duto koro odinore. Gima rach en ni, onge gima inyalo timo e wi wachno. To ka chunyi osetho, iwinjo ni nitie ng’at moro ma nigi nyalo mar gonyi kendo osingoni ni obiro konyi! Inyalo winjo nade?

² Waduto wan e tuech mar tho. Kata watim ang’o, ok wanyal wuok e tuejno. Kata kamano, Jehova e ma nigi teko mar golonwa tho. Kendo osesingo ni “jasigu mogik ma ibiro tiek en tho.”​—1 Jo-Korintho 15:26.

³ Par ane kaka inyalo winjo ka ogol tho! Jehova osingo ni obiro golo tho kendo obiro chiero jomosetho mondo gibed mangima kendo. Par ane kaka wachno biro mulo ngimani. Osingo ni “jo motho” biro bedo mangima kendo. (Isaya 26:19) Mano e gima Muma luongo ni chier.

4. (a) Ang’o ma nyalo hoyowa sama achiel kuom joodwa kata osiepwa moro otho? (b) Moko kuom osiepe Yesu ma nohero ahinya ne gin jomage?

⁴ Sama achiel kuom joodwa kata osiepwa moro  mwahero otho, wawinjoga malit ahinya, kendo wabedoga gi kuyo mang’eny e chunywa. Onge gima wanyalo timo mondo ng’atno obed mangima kendo. Kata kamano, Muma miyowa geno kod hoch madier. (Som 2 Jo-Korintho 1:3, 4.) We wane ane ranyisi achiel ma nyiso ni Jehova gi Yesu gombo chiero joma wahero mosetho. Ka ne Yesu ni e piny ka, ne olimoga Lazaro gi nyiminene ma gin Maritha kod Maria. Giduto ne gin osiepe Yesu ahinya. Muma wacho niya: “Yesu nohero Maritha gi Maria nyamin mare kod Lazaro.” Koro chieng’ moro Lazaro ne otho.​—Johana 11:3-5.

5, 6. (a) Ang’o ma ne Yesu otimo ka ne oneno joodgi Lazaro kaachiel gi osiepegi ka ywak? (b) Ang’o momiyo en gima hoyowa ng’eyo kaka Yesu winjo sama ng’ato otho?

⁵ Yesu ne odhi hoyo Maritha gi Maria. Ka ne Maritha owinjo ni Yesu ne biro, ne odhi romone oko mar taon. Ne omor neno Yesu kendo ne onyise niya: “Ka dine bed ni in kae, owadwa dine ok otho.” Maritha ne paro ni Yesu nodeko ahinya. Bang’ mano, Yesu noneno ka Maria nyamin Maritha ywak. Ka ne oneno ka ji duto okuyo, en bende nowinjo malit ma ochako ywak. (Johana 11:21, 33, 35) Ne owinjo lit ma ng’ato winjoga ka ng’at mohero otho.

⁶ En gima hoyowa ng’eyo ni Yesu bende winjo lit sama ng’ato otho. Yesu chal mana kaka Wuon mare. (Johana 14:9) Jehova nigi teko mar golo tho nyaka chieng’ kendo machiegnini obiro timo kamano.

7, 8. Ang’o momiyo Maritha ne ok dwar ni ong’iel kidi ma ne odin-go dho bur, to Yesu notimo ang’o?

⁷ Ka Yesu nochopo e bur kama ne oyike Lazaro, noyudo ka odin dho burno gi kidi maduong’. Yesu nowacho kama: “Ng’ieluru kidino oko.” To Maritha ne ok dwar ni gitim kamano nikech Lazaro nosebedo e burno kuom ndalo ang’wen. (Johana 11:39) Ne ok ong’eyo gima Yesu ne chiegni timo ne owadgi.

⁸ Yesu nowacho ne Lazaro kama: “Wuog oko!” Gima Maritha gi Maria ne chiegni neno ne dhi moro chunygi. “Ng’at ma noyudo osethono nowuok oko ka onal tiendene kod lwetene gi lewni.” (Johana 11:43, 44) Lazaro nobedo mangima kendo! Joodgi gi osiepene ne mor nene. Koro ne ginyalo mule kendo wuoyo kode. Mano doko hono! Yesu nochiero Lazaro.

9, 10. (a) En ng’a ma nomiyo Yesu teko mar chiero ji? (b) Sigendni mag chier konyowa e yo mane?

⁹ Be Yesu ne chiero ji gi tekone owuon? Ooyo. Ka pok nochiero Lazaro, Yesu nokwongo olemo mondo Jehova omiye teko mar chiere. Jehova nodwoko lamoneno. (Som Johana 11:41, 42.) Mopogore gi Lazaro, nitie jomoko bende ma ne ochier. Muma wuoyo e wi nyako ma jahigni 12 ma ne tuo ahinya. Jairo ma ne en wuon-gi ne chunye chandore ahinya, omiyo nosayo Yesu ni ochang nyareno. Ne en nyathine achiel kende. Ka pod nowuoyo  gi Yesu, chwo moko nobiro ire mowachone niya: “Nyari osetho! Be pod onego idhi nyime chando Japuonj?” Kata kamano, Yesu nonyiso Jairo niya: “Kik iluor, nyis mana ni in gi yie, to ibiro res nyari.” Ne giwuok ma gidhi kanyachiel e od Jairo. Ka ne gichiegni chopo e ot, Yesu nowinjo ka ji ywak. Yesu nonyisogi niya: “Weuru ywak nimar ok otho, to onindo.” Nyalo bedo ni jonyuol nyakono ne parore e wi weche ma ne Yesu owachogo. Yesu nonyiso ji duto ma ne ni kanyo ni giwuog oko. Nokawo jonyuol nyakono ma odhi kodgi nyaka kama nyakono ne nitie. Yesu nomako lwet nyakono monyise niya: “Nyako matin, awachoni ni, ‘A malo!’” Par ane kaka jonyuol nyakono ne mor ka nyargi ochung’ mochako wuotho kendo! Yesu nochiero nyargino. (Mariko 5:22-24, 35-42; Luka 8:49-56) Chakre chieng’no, sa asaya ma ne gineno nyako matinno ne giparo gima Jehova notimonegi kotiyo gi Yesu. *

¹⁰ Joma Yesu ne ochiero ne oduogo otho bang’e. Kata kamano, wabedo gi geno madier sama wasomo sigendni maggi. Jehova gombo chiero ji, kendo obiro timo kamano.

11. Eklesiastes 9:5 puonjowa ang’o e wi Lazaro?

¹¹ Muma wacho maler ni “jo motho ok ong’eyo  gimoro amora.” Mano e gima ne otimore ne Lazaro. (Eklesiastes 9:5) Mana kaka Yesu nowacho, ne chal ka gima Lazaro nindo. (Johana 11:11) Lazaro ne “ok ong’eyo gimoro amora” ka ne en e liel.

12. Wang’eyo nade ni nochier Lazaro gadier?

¹² Ka ne Yesu ochiero Lazaro, ji mang’eny noneno mano. Kata jowasik Yesu nong’eyo ni notimo honono. Lazaro ne ngima kendo mano ne nyiso ni nochiere gadier. (Johana 11:47) Bende, ji mang’eny nodhi limo Lazaro to mano nomiyo gichako yie ni kare Yesu ne oor gi Nyasaye. Jowasik Yesu ne ok mor gi wachno, omiyo ne gichano mondo gineg Yesu kaachiel gi Lazaro.​—Johana 11:53; 12:9-11.

13. Ang’o momiyo wanyalo bedo gadier ni Jehova biro chiero jomotho?

¹³ Yesu nowacho ni “ji duto manie liete” ibiro chier. (Johana 5:28) Mano nyiso ni jogo duto ma Jehova paro biro bedo mangima kendo. To mondo Jehova ochier ng’ato, nyaka opar gik moko duto e wi ng’atno. Be onyalo timo kamano? Nitie bilionde mag sulwe e polo. Muma wacho ni Jehova ong’eyo sulwe duto gi nyinggi. (Som Isaya 40:26.) Ka Jehova nyalo paro nying sulwe ka sulwe, donge mano nyiso ni onyalo paro gimoro amora e wi joma obiro chiero? E wi mano, Jehova e ma nochueyo gik moko duto, omiyo en gi teko mar chiero ji.

14, 15. Weche ma Ayub nowacho puonjowa ang’o e wi chier?

¹⁴ Jatich Nyasaye miluongo ni Ayub ne oyie kuom chier. Nopenjo niya: “Ka dhano otho, be dobed mangima kendo?” Kae to nonyiso Jehova niya:  “Ibiro luonga, to anadwoki. Kendo inigomb neno tich lweti.” Ayub nong’eyo ni Jehova gombo ahinya chiero jomotho.​—Ayub 14:13-15.

¹⁵ Geno mar chier miyo iwinjo nade? Nyalo bedo ni ipenjori niya, ‘Be ibiro chier joodwa gi osiepena mosetho?’ En gima hoyowa ni Jehova gombo ahinya chiero jomosetho. We wane ane gima Muma wacho e wi jogo ma ibiro chier to kod kama gibiro dakie kosechiergi.

16. Joma ibiro chier biro dak e ngima ma chal nade?

¹⁶ E kinde machon, joma ne ochier nobedo mangima kendo ma gidak gi joodgi kaachiel gi osiepegi e piny ka. Ma e gima biro timore e kinde mabiro, kendo obiro timore e yo maber moloyo. Nikech ang’o? En nikech joma ibiro chier biro yudo thuolo mar dak e piny nyaka chieng’. Kendo gibiro dak e ngima maberie moloyo ma sani. Lweny, mahundu, kod tuoche ok nobedie kendo.

17. Gin jomage mibiro chier?

¹⁷ Gin jomage mibiro chier? Yesu nowacho ni “ji duto manie liete nowinj dwonde mi giniwuog oko.” (Johana 5:28, 29) Kendo Fweny 20:13 nyisowa niya: “Nam nogolo jo motho manie iye, kendo tho gi Liel nogolo jo motho manie igi.” Omiyo, ji mang’eny mosetho biro bedo mangima kendo. Jaote Paulo bende nowacho ni ibiro chier “jo ma kare gi jo ma ok kare.” (Som Tich Joote 24:15.) Mano tiende en ang’o?

18. “Jo ma kare” mibiro chier gin jomage?

 ¹⁸ “Jo ma kare” oriwo jotich Jehova ma ne odak e piny ka Yesu pok obiro. Ji kaka Noa, Ibrahim, Sara, Musa, Ruth, gi Esta ibiro chier, kendo gibiro dak e piny ka. Inyalo somo weche e wi moko kuom chwo gi mon-go e Jo-Hibrania sula mar 11. To nade jotich  Jehova ma tho e kindegi? Gin bende gin “jo ma kare,” omiyo ibiro chiergi.

19. “Jo ma ok kare” gin jomage? To Jehova biro miyogi thuolo mar timo ang’o?

¹⁹ “Jo ma ok kare” oriwo ji mang’eny ma ne ok oyudo thuolo mar ng’eyo Jehova. Kata obedo ni ne githo, Jehova pod parogi. Obiro chierogi, kendo gibiro bedo gi thuolo mar puonjore e wi Jehova kendo tiyone.

20. Ang’o momiyo ok bi chier ji duto?

²⁰ Be mano nyiso ni ji duto ma osetho ibiro chier? Ooyo. Yesu nowacho ni jomoko ok bi chier. (Luka 12:5) En ng’a ma biro ng’ado ni ng’ano mowinjore ochier? Jehova e Jang’ad Bura. Kata kamano, osemiyo Yesu teko mar bedo “jang’ad bura ne jo ma ngima gi jo motho.” (Tich Joote 10:42) Ng’ato ang’ata mong’adne bura ni en jaricho ma ok dwar lokore, ok bi chier.​—Som Weche Momedore namba 18.

21, 22. (a) Chier mar dhi e polo tiende en ang’o? (b) En ng’ano ma ne okwong chier gi del mar polo?

²¹ Muma bende nyisowa ni nitie jomoko ma biro dhi dak e polo. Sama ochier ng’ato mondo odhi e polo, ok chiere gi del mar dhano. To ichiere gi del mar roho.

²² Yesu e ma nokwong chier ka en gi del mar roho. (Johana 3:13) Odiechienge adek bang’ ka ne oseneg Yesu, Jehova ne ochiere. (Zaburi 16:10; Tich Joote 13:34, 35) Yesu ne ok ochier gi del mar dhano.  Jaote Petro lero ni Yesu ‘ne oneg e ringruok, to ne ochiere e del mar polo.’ (1 Petro 3:18) Ne ochier Yesu ka en gi del mar polo kendo ka en gi teko. (1 Jo-Korintho 15:3-6) Kata kamano, Muma wacho ni nitie jomoko bende ma ibiro chier gi del mar polo.

23, 24. “Kueth matin” ma Yesu ne owuoyoe gin jomage, to gin ji adi?

²³ Kinde matin ka Yesu pok otho, nonyiso jopuonjrene niya: “Adhi mondo aiknu kar dak.” (Johana 14:2) Mano nyiso ni moko kuom jolupne ne idhi chier mondo gidag kode e polo. Ne gidhi bedo ji adi? Yesu nowacho ni ne gidhi bedo “kueth matin.” (Luka 12:32) Jaote Johana ne ochiwo kwan mar jogo ka ne oneno Yesu “kochung’ e Got Sayun [manie polo], kendo ne en gi ji 144,000.”​—Fweny 14:1.

²⁴ Ne idhi chier ji 144,000 karang’o? Muma nyisowa ni mano ne dhi timore ka Kristo osechako locho e polo. (1 Jo-Korintho 15:23) Sani wadak e kindeno, kendo thoth joma ni e kwan mar 144,000 osechier modhi e polo. Joma pod ni e piny ka kotho, gibiro chier gikanyono ma gidhi e polo. Kata kamano, thoth ji mibiro chier e kinde mabiro biro dak e Paradiso e piny ka.

25. Wabiro puonjore ang’o e sula ma luwo?

²⁵ Machiegnini, Jehova biro golo ne dhano tho nyaka chieng’! (Som Isaya 25:8.) Joma dhi e polo biro timo ang’o kuno? Muma wacho ni gibiro locho gi Yesu e Pinyruodh polo. Wabiro puonjore mathoth e wi Pinyruodhno e sula ma luwo.