1, 2. (a) Ere kaka weche ma ne okor e Isaiah 60:22 chopo e ndalo gikogi? (b) En ang’o ma dwarore ahinya sani e riwruok mar oganda Jehova manie piny?

“NG’A matin nobed gana, kendo ng’a ma ok duong’ nobed oganda man gi teko.” (Isa. 60:22) Weche ma ne okorgo sani chopo e ndalo mag gikogi. E higa mar tijwa ma 2015, jolendo mag Pinyruoth ma kwan-gi romo 8,220,105 osebedo ka lendo gi kinda ahinya! Kare mogik e weche ma ne okorgo onego omul Jokristo duto nimar Wuonwa manie polo wacho niya: “An Jehova anami wachni timore piyo, ka kare ogik.” Mana kaka jowuoth manie mtoka ma medo ringo matek, wafwenyo ni tij lendo imedo tim e okang’ mamalo ahinya. En ang’o ma wan wawegi watimo kaluwore gi medruok ma osebedo ka dhi nyimeno? Be watimo duto ma wanyalo mondo walend gi kinda? Owete gi nyimine mathoth sani gin jopainia mapile to moko bende gin jopainia makonyo. Donge en gima morowa neno kaka owete gi nyimine mang’eny chiworega mondo gidhi gilend kuonde ma jolendo dwarore ahinya kata timo tije mamoko motudore gi wach Pinyruoth?

² Kata obedo ni mago duto timore, pod jotich mang’eny dwarore. Kanyakla madirom 2,000 ichako higa ka higa. Ka jodongo 5 nyalo tayo moro ka moro kuom kanyakla manyien-go,  mano nyiso ni higa ka higa biro dwarore ni jokony-tich 10,000 obed jodongo. Mano nyiso ni owete alufe mang’eny onego otem matek mondo gibed gi kido ma biro miyo opwodhgi kaka jokony-tich. E wi mano, bed ni wan owete kata nyimine, waduto wan gi thuolo mar bedo “modich e tij Ruodhwa.”—1 Kor. 15:58.

3, 4. Ang’o ma dwarore mondo itim dongruok?

³ Som 1 Timotheo 3:1. E dho Grik, wach molok ni “temo matek,” tiende en rieyo badi mondo ikaw gimoro man mabor kodi. Jaote Paulo notiyo gi wachno mondo onyisgo ni ng’at ma dwaro timo dongruok nyaka tim kinda. Par ane ranyisi mar owadwa moro ma gombo timo dongruok e kanyakla. Kata obedo ni ok en jakony-tich sani, ofwenyo ni onego otim kinda mondo omed bedo gi kido mag Jokristo. Mokwongo, otimo kinda mondo obed jakony-tich. Bang’e, ogeno ni obiro bedo jaduong’-kanyakla. Kuom okengego duto, otemo matek mondo obed gi kido ma nyalo miyo oyud migepe momedore e kanyakla.

⁴ E yo ma kamano,owete gi nyimine ma gombo bedo jopainia, tiyo e Bethel kata chiwore gero Ute Romo nyalo timo matek mondo gichop gombogi mar timo kamano. We wanon ane kaka Muma jiwo Jokristo duto mondo otim dongruok e lamo madier.

5. Rowere nyalo tiyo nade gi teko ma gin-go e tiyo tije mag Pinyruoth?

⁵ Rowere nigi teko mang’eny ma dwarore e chopo tije mag Jehova. (Som Ngeche 20:29.) Owete moko ma rowere tiyo e Bethel kama igoye Muma kod buge. Owete gi nyimine mang’eny ma pod gin rowere konyo e gero Ute Romo kendo ritogi maber mondo gisik ka gibeyo. Seche ma masiche otimore, rowere tiyo kanyachiel gi Joneno man gi lony mondo gichiw kony e kindego. Rowere mathoth ma gin jopainia bende puonjore dhok mamoko kata gidhi kuonde mamoko mondo giland wach maber.

6-8. (a) Ere kaka rawera moro noloko paro ma ne en-go e tiyo ne Nyasaye, to mano nokelone gueth mage? (b) Ere kaka wanyalo ‘rango kendo neno kaka Jehova ber’?

⁶ Nyaka bed ni ing’eyo ber mar tiyo ni Nyasaye gi chunyi duto. To nade ka in gi paro machal gi ma owadwa miluongo ni Aaron ne nigo? Kata obedo ni jonyuolne ne gin Joneno, nowacho kama: “Dhi e chokruok kod dhi lendo nojoga.” Nogombo mondo oti ne Nyasaye komor, kata kamano, nowuoro gimomiyo ne ok omor. Notimo nang’o?

⁷ Aaron noketo chenro mar somo Muma, iko chokruoge, kendo chiwo paro e chokruok. Bende, nochako lemo pile ka pile. Nomedo hero Jehova, to mano nomiyo ochako timo dongruok. Chakre kindeno, Aaron nobedo painia, nochiwore mondo okony joma masira noyudo, kendo nodhi lendo e piny machielo. Sani Aaron tiyo e Bethel kendo en jaduong’-kanyakla. Oneno nade okang’ ma ne okawono? Owacho niya: “ ‘Aserango kendo neno kaka Jehova ber.’ Nikech gueth moseguedhago, aneno ni an gi gowi maduong’ monego achule. Mano chwala mondo atim mathoth e tiyone, to mano miyo omedo guedha.”

⁸ Jandik zaburi nowacho kama: “Jogo ma dwaro Jehova ok ginichand gimoro maber.” (Som Zaburi 34:8-10.) Kuom  adier, Jehova ok nyal jwang’o joma tiyone gi kinda. Ng’ato ka ng’ato kuomwa nyalo ‘rango kendo neno kaka Jehova ber’ sama watimo duto ma wanyalo e tiyone. Sama watiyo ne Nyasaye gi chunywa duto, wayudo mor mokalo apima.

9, 10. Ang’o momiyo dwarore ni ibed gi chuny mar rito?

⁹ Sama itimo kinda mondo ichop chenro miseketo e tiyo ne Nyasaye, nyaka ibed gi chuny mar rito. (Mika 7:7) Kinde duto Jehova siro jotichne mogene kata obedo ni seche moko ginyalo rito kuom kinde kapok giyudo migepe, kata rito nyaka lokruoge moko timre. Kuom ranyisi, nosingo ne Ibrahim ni obiro nyuolo nyathi ma wuoyi, kata kamano Ibrahim nyaka ne rit ka en gi geno kod yie motegno. (Hib. 6:12-15) Kata bed ni Ibrahim norito kuom higni mang’eny kapok onyuolo Isaka, chunye ne ok ojok kendo gikone Jehova nomiye nyathi.—Cha. 15:3, 4; 21:5.

¹⁰ Rito ok en gima yot. (Nge. 13:12) Kapo ni waketo pachwa kuom gik ma ok dhinwa maber, mano nyalo nyoso chunywa. Kar mano, ber ka watiyo gi thuolono e timo dongruok mondo wanyag kido ma dwarore e ka wayud migepe ma wagombogo. Ne ane yore adek ma wanyalo timogo kamano.

11. Gin kido mage ma wanyalo nyago, to ang’o momiyo ber ka wanyago kidogo?

¹¹ Nyag kido mag Jokristo. Ka wasomo Muma kendo paro matut kuom gik ma wasomogo, wanyalo bedo gi rieko, nyalo mar pogo weche, kod ng’eyo makare. Mago gin gik ma dwarore ahinya kuom owete ma tayo jotich Jehova. (Nge. 1:1-4; Tito 1:7-9) Sama wasomo bugewa ma lero Muma, wanyalo fwenyo paro ma  Nyasaye nigo e wi weche mopogore opogore. Pile ka pile, waromo gi weche motudore gi mor mowinjore, rwakruok kod bidhruok, kaka onego wati gi pesa, kod kaka wanyalo bedo gi winjruok maber gi jomoko. Ka watiyo gi puonj mayudore e Muma, wabiro timo yiero ma moro Jehova.

12. Owete gi nyimine nyalo nyiso nade ni gin joma inyalo gen?

¹² Nyis ni in ng’at minyalo gen. Bed ni wan owete kata nyimine, onego watim duto ma wanyalo mondo watim migepe ma omiwa e yo makare. Nehemia ma ne en gavana ne dwaro chwo ma ne nyalo chopo migepe mopogore opogore e kind jotich Nyasaye. Noyiero jomage? Noyiero chwo ma noluoro Nyasaye kendo ma ne inyalo gen. (Neh. 7:2; 13:12, 13) E kindegi bende, “gima idwaro kuom jorit en ni mondo oyudgi ka gin joma igeno e tijgi.” (1 Kor. 4:2) Kinda ma watimo ok dhiga nono.—Som 1 Timotheo 5:25.

13. Ranyisi mar Josef nyalo konyi nade sama itimoni gik ma ok ni kare?

¹³ Yie mondo Jehova omed tiegi. Inyalo timo nang’o ka jomoko timoni gik ma ok ni kare? Samoro inyalo yiero mar rieyo wechego mapiyo. Kata kamano, nitie kinde ma temo rieyo weche kinyiso ni ionge gi ketho nyalo mana miyo weche omed kethore. Kuom ranyisi, owete Josef notimone marach ndi, to ne ok omakonegi sadha. Bang’e, ne ohangne Josef wach mi otweye e jela. Kata kamano, ne oyie mondo Jehova otaye e kinde matekgo. Bang’e nobedo nade? Muma wacho niya: “Wach Jehova noteme, mopwodhe.” (Zab. 105:19) Ka ne tembego orumo, Josef koro ne oikore maber chuth ne migawo ma ne idhi miye. (Cha. 41:37-44; 45:4-8) Sama iromo gi chandruoge mapek, kwa Jehova mondo omiyi rieko, kaw okang’ mowinjore kiwuoyo gi muolo, kendo gen Nyasaye mondo omiyi teko. Jehova biro konyi.—Som 1 Petro 5:10.

14, 15. (a) Ang’o momiyo dwarore ni wasik ka wanono yore ma walendogo? (b) Inyalo timo ang’o ka yo ma ilendogo ok ti maber e alworau? (Ne picha manie chak sulani, kod sanduku ma wiye wacho ni “ Be Inyalo Lendo Kitiyo gi Yo Machielo?”)

¹⁴ Paulo nojiwo Timotheo kama: “Dhi nyime keto chunyi kuom somo weche ne ji e lela, kuom sayo ji, kod kuom puonjo. Sik ka inonori iwuon kendo ka inono weche ma ipuonjo.” (1 Tim. 4:13, 16) E kindeno, noyudo Timotheo osebedo jalendo molony. Kata kamano, tije mar lendo ne dhi bedo gi nyak mana ka ne ‘osiko konono’ yo ma nopuonjogo. Timotheo ne ok onego opar ni ji ne dhi rwako weche ma nopuonjo mana ka otiyo gi yo achiel kende mar lendo. Mondo Timotheo ne chop e chuny joma ne olendonegi, nyaka ne oti gi yore mopogore opogore mag lendo. Wan bende onego watim kamano.

¹⁵ Kinde mang’eny ok wayudga ji sama walendo ot ka ot. Kuonde moko ok yot donjoe nikech rangeye olor. Ka mano e gima timore e alworau, donge inyalo temo tiyo gi yore mamoko mag lando wach maber?

16. Ere kaka lendo e lela nyalo kelo nyak?

¹⁶ Lendo e lela en achiel kuom yore mabeyo mag lando wach maber. Joneno mag Jehova mang’eny yudo nyak motiap kuom lendo e lela. Gimanyo thuolo mar lendo ne ji e stend mag mtokni kod mag gach reru, chirni, kuonde ma ji yueyoe kod kuonde ma ji ng’enyie. Jalendo nyalo tiyo gi rieko e chako mbaka gi ng’at ma oromogo kuom wuoyo e wi gik ma timore kuonde mopogore opogore, onyalo pwoyo nyithinde, kata  penje kaka tich dhi kode. Sama mbaka dhi nyime, jalendo nyalo tudo mbakano gi wach moro manie Muma ma nyalo miyo ng’atno ochiw pache. Paro ma ng’atno chiwo biro mana medo yawo thuolo mar wuoyo e wi gima Muma wacho.

17, 18. (a) Ere kaka inyalo yudo chir mar lendo e lela? (b) Ang’o momiyo chuny ma Daudi ne nigo mar pako Jehova en gima nyalo jiwi sama ilendo?

¹⁷ Kapo ni iyudo ka lendo e lela ok yotni, kik chunyi nyosre. Painia moro miluongo ni Eddie modak New York City, ne yudo ka lendo e lela tekne. Kata kamano, mos mos, nobedo gi chir. En ang’o ma nokonye? Owacho kama: “Sama watimo lamo mar joot, an gi jaoda watimoga nonro mondo wang’e kaka wanyalo dwoko joma kwedo wach ma walando kata joma nigi paro mopogore. Bende, wapenjoga jolendo wetewa gima konyogiga.” Eddie tinde ohero lendo e lela.

¹⁸ Sama imedo bedo gi lony kod chir e lando wach maber, dongruok mitimo biro nenore ayanga. (Som 1 Timotheo 4:15.) E wi mano, onge kiawa ni in bende ibiro pako Wuonwa manie polo mana kaka Daudi notimo ka nowacho niya: “Napak Jehova ndalo duto: pakne nobedi e dhoga pile. Chunya nobed gi pak kuom Jehova: jo mamuol giniwinj mano, mi ginimor.” (Zab. 34:1, 2) To gima ber ma nyalo timore en ni kokalo kuom tiji mar lendo, joma muol biro riwore kodi e lamo madier.

19. Ang’o momiyo jatich Jehova momakore kode pod nyalo bedo mamor kata ka ok onyal timo mathoth e tij lendo?

¹⁹ Daudi bende ne owacho kama: ‘A Jehova, tijeni duto nogoni erokamano; kendo jogi maler nopaki. Ginitwag kuom duong’ maler mar pinyruodhi, giniwuo kuom tekoni; mondo omi yawuot ji ng’eyo tijeni madongo, gi duong’ motelo, maler, mar pinyruodhi.’ (Zab. 145:10-12) Wechego nyiso ma onge kiawa kaka jotich Jehova duto momakore kode gombo hulo tijene ne jomoko. To nade kapo ni midekre kata bedo moti miyo ok inyal timo mang’eny e tij lendo? Par kinde duto ni seche ma ilendo ne joma obiro limi kod lakteche ma thiedhi, imiyo Nyasaye duong’. Ka otueyi e jela nikech yie mari, pod in gi thuolo mar lendo ne joma ni machiegni kodi, to timo kamano moro chuny Jehova. (Nge. 27:11) Kapo ni joodu ok gin Joneno to in pod idhi nyime makori gi lamo madier, mano miyo Jehova mor. (1 Pet. 3:1-4) Kata bed ni weche tek manade, pod inyalo pako Jehova kendo dhi nyime timo dongruok.

20, 21. Ere kaka inyalo konyo jomamoko kapo ni in gi migepe momedore e kanyakla?

²⁰ Onge kiawa ni Jehova biro guedhi sama idhi nyime timo dongruok. Ka itimo lokruok moko matin e chenro magi kata e ngimani, inyalo yudo thuolo momedore mar lando adiera mabeyo mag Nyasaye ne joma onge geno. E wi mano, dongruok kod chiwruok mari biro miyi thuolo mar konyo owete gi nyimine e okang’ momedore. Kinda ma itimo e kanyakla ka ibolori biro miyo owete gi nyimine oheri, kendo omiyi luor.

²¹ Bed ni wasetiyo ne Jehova kuom higni mang’eny kata nyocha eka wachako tiyone, waduto pod wanyalo timo dongruok. Kata kamano, ere kaka Jokristo motegno pod nyalo konyo joma nyien mondo otim dongruok? Mano e wach ma wabiro nono e sula maluwo.