1-2. (a) En ang’o ma nonyis joote Yesu adek ni otim, to be ne gitimo kamano? (b) Ang’o ma wabiro nono e sulani?

BANG’ Pasaka ma higa 32, jaote Petro, Jakobo, kod Johana noneno fweny moro ma kende. Ne gin e bath got moro mabor ma nyalo bedo ni ne en Got Hermon, ka ne kit Yesu olokore e nyimgi. Muma wacho niya: “Lela wang’e ne orieny ka wang’-chieng’, kendo lepe nolokore rachar ma rieny ka ler.” (Mat. 17:1-4) Ka ne fwenyno chiegni rumo, jootego nowinjo ka Nyasaye wacho niya: “Ma Wuoda ma ahero, kendo amor kode. Winjeuru.” (Mat. 17:5) Joote adekgo nonyiso e ngimagi duto ni ne giwinjo Yesu. Dwaher luwo ranyisigi.

² E sula mokalo, ne wapuonjore ni winjo dwond Yesu nyiso ni nitie gik moko ma nyaka wawe timo. E sulani, wadwaro nono gik moko ariyo ma Yesu nowacho ni watim.

3. Ka luwore gi Mathayo 7:13, 14, en ang’o ma dwarore ni watim?

³ Som Mathayo 7:13, 14. Yesu nowuoyo e wi rangeye ariyo ma tero ji e yore ariyo mopogore, yo ‘malach’ kod yo “madiny.” Onge yo mar adek. Wan e ma nyaka wayier yo ma wabiro wuothoe. Mano en yiero maduong’ ahinya ma nyaka watim, nikech yo achiel kende e ma nyalo terowa e ngima ma nyaka chieng’.

4. Yo ma lach chalo nade?

 ⁴ Dwarore ni wang’e pogruok mantie e kind yore ariyogo. Ji mang’eny ni e yo ‘malach’ nikech oyot wuothoe. Gima lit en ni thoth ji oyiero luwo yorno mana nikech ji mang’eny luwe. Ok ging’eyo ni Satan Jachien e ma jiwo ji mondo odonj e yorno, kendo ni yorno terogi mana e kethruok.​—1 Kor. 6:9, 10; 1 Joh. 5:19.

5. Gin ang’o ma jomoko kuomwa osetimo mondo ginwang’ yo “madiny” kendo wuotho e yorno?

⁵ Yesu nowacho ni yo malach opogore gi yo madiny, kendo ni ji manok e ma nwang’o yo madiny. Mano en nikech ang’o? Gimiwuoro en ni e wes mar 15, Yesu nonyiso jolupne ni gitang’ gi jonabi mag miriambo. (Mat. 7:15) Nitie dinde mang’eny ahinya e pinyni, kendo thothgi wachoga ni gin e ma gipuonjo adiera. Wachno osemiyo ji mang’eny obagni kendo chunygi onyosore ma koro ok gidwar manyo yo ma terogi e ngima ma nyaka chieng’. Kata kamano, yorno to pod nwang’ore. Yesu nowacho kama: “Ka usiko e wachna, un jopuonjrena adier, kendo ubiro ng’eyo adiera, mi adiera noketu thuolo.” (Joh. 8:31, 32) Wapwoyi ahinya nikech in ne ok iluwo yo ma ji mang’eny wuothoe, kar mano, ne imanyo adiera. Nitimo kinda ahinya mondo ing’e gima Wach Nyasaye dwaro ni itim, kendo niwinjo puonj mag Yesu. Moko kuom gik ma ne ipuonjori en ni Jehova dwaro ni wakwed puonj mag dinde mag miriambo, kendo wawe timo nyasi ma dindego timoga. Bende, iseneno kaka ok yot weyo timbe ma Jehova kwedo kendo chako dak e yo moyiego. (Mat. 10:34-36) Samoro ne ok yotni timo lokruoge moko ma ne dwarore. To ne itimo matek mondo itim lokruogego nikech ne ihero Wuonu manie polo kendo nidwaro more. To mano kaka Jehova mor gi kinda misetimo!​—Nge. 27:11.

6. Ka luwore gi Zaburi 119:9, 10, 45, 133, en ang’o ma nyalo konyowa siko e yo madiny?

⁶ Ka wasechako wuotho e yo madiny, en ang’o ma nyalo konyowa siko e yorno? Par ane ranyisini. Nitiega chumbe miketoga e bath ndara madiny mondo okony dereva sama oriembo mtoke kik oriemb machiegni ahinya gi dho ndara. Onge dereva ma nyalo wacho ni chumbego miyoga ndara diyore ahinya! Chike Jehova ma yudore e Muma inyalo pim gi chumbe manie bath ndarago. Chikenego konyowaga mondo wasik ka wawuotho e yo madiny.​—Som Zaburi 119:9, 10, 45, 133.

7. En paro mane ma rowere onego bedgo e wi yo madiny?

⁷ Un rowere, dibed ni seche moko unenoga ka gima chike Jehova oridore ahinya? Mano e kaka Satan diher ni ine chike Jehova. Satan dwaro ni iket pachi kuom gik ma joma nie yo malach timo, kod mor ma nenore ni gin-go. Odwaro ni ipar ni nitie gimoro miremo e ngimani sama ineno ngima joskul weteni kata jomamoko e intanet. Satan dwaro ni ipar ni chike Jehova oridore ahinya kendo ni chikego moni bedo mamor. * To par wachni: Satan ok dwar ni joma wuotho e yo malachno one gima gibiro romogo e gikone. Jehova to osenyisi maler  gima joma wuotho e yo madiny biro yudo e kinde ma biro.​—Zab. 37:29; Isa. 35:5, 6; 65:21-23.

8. En ang’o ma rowere nyalo puonjore kuom ranyisi mar Olaf?

⁸ Ne ane gima inyalo puonjori kuom ranyisi mar owadwa moro miluongo ni Olaf. * Joklas wetene ne thung’e mondo odonj e timbe mag terruok. Ka ne oleronegi ni Joneno mag Jehova okawoga mapek chike mag Muma e wi wach nindruok, nyiri moko e klasgi nomedo thung’e ahinya mondo onind kodgi. Kata kamano, Olaf nomakore motegno gi chike mag Nyasaye. To mano kende ok e pek ma noromogo. Olaf wacho kama: “Jopuonjna notemo jiwa mondo aluw somo ma malo nikech ne giwacho ni mano e ma ne nyalo miyo ayud tich maber kendo adag e ngima mopong’ gi mor.” Ang’o ma nokonyo Olaf chung’ motegno? Owacho kama: “Nabedo machiegni gi owete gi nyimine e kanyakla. Ne gibedona  kaka joodwa. Kendo nachako puonjora Muma gi kinda. Kaka nemedo puonjora Muma, e kaka namedo bedo gadier ni ma e adiera. Mano nokonya siko ka amakora gi Jehova.”

9. En ang’o ma dwarore ni joma dwaro siko e yo madiny otim?

⁹ Satan dwaro ni iwe luwo yo ma dhi e ngima. Odwaro ni iluw yo malach ma ji mang’eny luwo kendo “ma tero ji e kethruok.” (Mat. 7:13) Kata kamano, wabiro siko e yo madiny ka wadhi nyime winjo Yesu kendo neno ni chike moketnwa ritowa. Koro wanonuru wach machielo ma Yesu nonyisowa ni onego watim.

10. Ka luwore gi Mathayo 5:23, 24, en ang’o ma Yesu nowacho ni dwarore ni watim?

¹⁰ Som Mathayo 5:23, 24. Yesu nowuoyo kuom wach moro maduong’ ahinya ma ne dwarore ni Jo-Yahudi ma ne winje otim. Par ane ni ng’at moro osechopo e hekalu gi misangone mar le, kendo koro odwaro miyego jadolo. Kae to ng’atno paro ni nitie owadgi moro ma nigi wach kode. Ne dwarore ni owe misangono kanyo kendo ‘oa.’ Nikech ang’o? En nikech ne nitie gima duong’ ma ne dwarore ni okwong otim ka pok ochiwo ne Nyasaye misango. Yesu nowacho maler kama: “Kwong idhi ilos kuwe gi owadu.”

11. Gin ang’o ma Jakobo notimo mondo olos kuwe gi Esau?

¹¹ Wanyalo yudo puonj moko madongo e wi wach loso kuwe ka wanono gimoro ma notimore e ngima Jakobo. Bang’ ka Jakobo nosedak mabor gi thurgi kuom higni mokalo 20, malaika mar Jehova nochike ni odog thurgi. (Cha. 31:11, 13, 38) Kata kamano, mano ne ok dhi bedone mayot. Owadgi maduong’ ma niluongo ni Esau nosedwaroga nege. (Cha. 27:41) Chuny Jakobo ‘ne chandore ahinya’ nikech noparo ni samoro owadgi pod nomakone sadha. (Cha. 32:7) Ang’o ma Jakobo notimo mondo olos kuwe gi owadgi? Mokwongo, nolamo monyiso Jehova wachno. Kae to, nokowo ne Esau mich moko. (Cha. 32:9-15) Gikone, ka ne owetego oromo wang’ gi wang’, Jakobo e ma ne okawo okang’ mokwongo mar miyo Esau duong’. Ne okulore e nyim Esau, ok dichiel kata diriyo, to nyadi biriyo! Jakobo noloso kuwe gi owadgi nikech nobolore kendo nomiye luor.​—Cha. 33:3, 4.

12. Ranyisi mar Jakobo puonjowa ang’o?

¹² Wanyalo yudo puonj moro ka wanono gima Jakobo notimo ka ne pok oromo gi owadgi kod gima notimo ka ne giromo. Jakobo nokwayo Jehova mondo okonye. Kae to notimo ka luwore gi gik ma nosekwayo e lamo kuom timo duto ma nonyalo mondo olos kuwe gi owadgi. Ka noromo gi Esau, Jakobo ne ok otemo mino wach kode ni ng’ano ma ne ni kare to ng’ano ma ne en jaketho. Gima duong’ ma Jakobo ne dwaro ne en loso kuwe gi owadgi. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jakobo?

13-14. Ang’o monego watim ka wafwenyo ni wachwanyo Jakristo wadwa moro?

¹³ Ka wadwaro wuotho e yo ma tero ji e ngima nyaka wasik ka wan gi kuwe gi jowetewa. (Rumi 12:18) Ang’o ma dwarore ni watim ka wafwenyo ni wachwanyo Jakristo wadwa moro? Mana kaka Jakobo, dwarore ni walam Jehova koa e chunywa ka wakwaye mondo okonywa. Wanyalo kwaye  mondo oguedh kinda moro amora ma watimo mar loso kuwe gi owadwa.

¹⁴ Dwarore bende ni wakaw thuolo mondo wanonre. Wanyalo penjore penjo kaka ma luwogi: ‘Be aikora bolora kendo kwayo ng’wono mondo alos kuwe? Jehova gi Yesu biro winjo nade ka akawo okang’ mokwongo mar loso kuwe gi owadwa kata nyaminwa?’ Dwoko mag penjogo nyalo jiwowa mondo wawinj dwond Yesu kendo wabolre mondo walos kuwe gi jowetewa. Ka watimo kamano, to wabiro luwo ranyisi mar Jakobo.

15. Ere kaka luwo puonj ma yudore e Jo-Efeso 4:2, 3 nyalo konyowa loso kuwe gi Jakristo wadwa?

¹⁵ Par ane gima di ne otimore ka di ne Jakobo obedo gi sunga sama ne odhi romo gi owadgi! Weche ne nyalo bedo marach ahinya. Sama wadhi ir Jakristo wadwa moro mondo walos kuwe, dwarore ni wabolre. (Som Jo-Efeso 4:2, 3.) Ngeche 18:19 wacho kama: “Hoyo owadu ma iye owang’ tek moloyo yako dala mochiel motegno, kendo nitie ywaruok ma chalo gi lodi milorogo dho rangeye.” Kwayo ng’wono nyalo miyo Jakristono oyaw chunye mi walos kuwe kode, tiende ni, wanyalo donjo e ‘rangeye molor gi lodi.’

16. En ang’o machielo monego watim ka pok wadhi loso kuwe, to nikech ang’o?

¹⁶ Dwarore bende ni wapar matut kuom weche ma wadhi nyiso owadwa kata nyaminwa ma wachwanyo, kod kaka wabiro wacho wechego. Ka waseikore maber, onego wadhi ire ka dwarowa maduong’ en loso kuwe kode. Mokwongo kwongo, onyalo wachonwa weche moko ma ok morwa. Yot ahinya mondo iwa owang’ kata temo nyise ni ne wan mana kare. To be timo kamano dhi konyowa loso kuwe adier? Ooyo. Par ni loso kuwe gi owadu duong’ moloyo temo nyiso ni ng’ano ma ni kare kod ng’ano ma ok ni kare.​—1 Kor. 6:7.

17. Ranyisi mar Gilbert puonji wach mane?

¹⁷ Owadwa moro miluongo ni Gilbert notimo kinda ahinya mondo olos kuwe gi nyare. Owacho kama: “Ne ok awinjraga kata matin gi nyarano. Kuom higni mokalo ariyo ne atemo matek mondo awuo kode e yo mang’won mondo walos weche.” En ang’o machielo ma Gilbert notimo? Owacho kama:  “Ka ne pok awuoyoga gi nyarano nalemoga kendo aiko pacha ne wach moro amora ma nonyalo nyisa. Ne dwarore ni aikra weyone. Napuonjora ni ne ok onego atem nyiso ni ne an kare, kar mano, gima duong’ ne en loso kuwe kode.” Weche nodhi nade? Gilbert wacho kama: “Tinde, an gi chuny mokuwe nikech an gi winjruok maber gi jooda duto.”

18-19. Ang’o monego watim ka wachwanyo Jakristo wadwa, to nikech ang’o?

¹⁸ En ang’o monego itim ka po ni ifwenyo ni ichwanyo Jakristo wadu moro? Luw gima Yesu nowacho ni walos kuwe. Wuo gi Jehova e wi wachno, kendo ikwaye rohone maler mondo okonyi loso kuwe. Ka itimo kamano ibiro bedo mamor, kendo ibiro nyiso ni iwinjo dwond Yesu.​—Mat. 5:9.

¹⁹ Wamor ahinya ni Jehova tayowa e yor hera kotiyo gi Yesu Kristo ma en “wi kanyakla.” (Efe. 5:23) Wang’aduru e chunywa ni wabiro dhi nyime winjo Yesu mana kaka jaote Petro, Jakobo, kod Johana notimo. (Mat. 17:5) Waseneno kaka wanyalo timo mano kuom loso kuwe gi Jakristo wadwa ma wachwanyo. Ka waloso kuwe kendo wasiko e yo madiny ma dhi e ngima, wabiro yudo gueth mang’eny sani kendo wabiro bedo gi mor mosiko nyaka chieng’.