SULA MAR PUONJRUOK 29
“Sa ma Anyap, Eka Abedo gi Teko”
“Nikech Kristo, abedo mamor e nyawo, e ayany, e chandruok, e sand, kod sa ma weche tek.”—2 KOR. 12:10.
WER 38 Nyasaye Biro Miyi Teko
GIMA SULANI WUOYE *
1. Ang’o ma jaote Paulo nowacho?
JAOTE PAULO nowacho ni nitie kinde ma nowinjoga konyap. Bende, nowacho ni ringrene ne rumo mosmos, ne okedo matek mondo otim gik makare, kendo ni nitie kinde ma Jehova ne ok dwokga lamone kaka nodwaro. (2 Kor. 4:16; 12:7-9; Rumi 7:21-23) E wi mago, Paulo nowacho bende ni joma ne kwede ne nene ka ng’at ma nyap. * Kata kamano, ne ok oyie mondo paro ma ji ne nigo kuome kod nyawo ma ne en-go omi okwanre ka ng’at ma nono.—2 Kor. 10:10-12, 17, 18.
2. Ka luwore gi 2 Jo-Korintho 12:9, 10, en wach mane maduong’ ma Paulo nopuonjore?
2 Paulo nopuonjore wach moro maduong’: Ng’ato nyalo bedo gi teko kata sama owinjo ni onyap. (Som 2 Jo-Korintho 12:9, 10.) Jehova nonyiso Paulo ni ‘tekone nyisore e yo malong’o chuth e nyawo,’ tiende ni, teko ma Jehova ne miye ne pong’onega rem moro amora ma nonyalo bedogo. Mokwongo, wanon gimomiyo ok onego chunywa onyosre sama jowasikwa yanyowa.
“ABEDO MAMOR . . . E AYANY”
3. Ang’o momiyo onego wabed ma mor e ayany?
3 Onge ng’ato kuomwa ma morga sama iyanye. Kata kamano, ka po ni jowasikwa oyanyowa mi waketo pachwa ahinya e weche malit ma giwachogo, chunywa nyalo Nge. 24:10) Omiyo, onego watim ang’o sama jowasigu yanyowa? Mana kaka Paulo, onego ‘wabed mamor e ayany.’ (2 Kor. 12:10) Nikech ang’o? En nikech ayany kod akwede nyiso ni wan jopuonjre madier mag Yesu. (1 Pet. 4:14) Yesu nowacho ni ne idhi sand jolupne. (Joh. 15:18-20) To mano e gima ne otimore e kinde Jokristo mokwongo. E kindego, joma ne luwo puonj mag Jo-Grik ne neno Jokristo kaka joma ofuwo kendo ma nyap. Jo-Yahudi to ne neno Jokristo kaka “ji ajia ma ok osomo,” mana kaka ne gineno jaote Petro kod Johana. (Tich 4:13) Ji ne neno Jokristo kaka joma nyap nikech ne ok gidonjre e weche siasa kod weche lweny, omiyo, ne gichayogi.
nyosore. (4. Jokristo mokwongo notimo ang’o sama ne ji wacho weche maricho kuomgi?
4 Be Jokristo mokwongo ne oyie mondo paro maricho ma ne ji nigo kuomgi omon-gi tiyo ne Nyasaye? Ooyo. Kuom ranyisi, jaote Petro gi Johana ne mor ka ne isandogi nikech luwo Yesu kendo puonjo ji gik ma Yesu ne ochiko. (Tich 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Ne gichayo wich-kuot. Gikone, gik mabeyo ma Jokristo mokwongogo ne otimo ne dhano wetegi ne ng’eny kopim gi gik ma joma ne kwedogi notimo ne dhano. Kuom ranyisi, Jehova ne otayo moko kuom Jokristogo e ndiko buge moko e Muma ma osekonyo ji tara gi tara kendo miyogi geno madier. Kendo Pinyruoth ma Jokristogo ne lando, sani koro osechungi kendo machiegnini obiro locho e wi piny duto. (Mat. 24:14) Sirkand Rumi ma ne osando Jokristogo kuom higni mang’eny ne opodho mi kare olal nono, to Jokristo ma nochung’ motegno e sandgo sani gin ruodhi e polo. Bende, joma ne sandogigo ne otho, to kata ka po ni ibiro chiergi, gibiro bedo e bwo loch mar Pinyruoth ma ne ok gidwar winjo wachneno.—Fwe. 5:10.
5. Ka luwore gi Johana 15:19, ang’o momiyo ji ochayo jo Jehova?
5 E kindewagi, ji ochayo joma tiyo ne Jehova, kendo ginenogi kaka ji ajia ma nyap. Ang’o momiyo ginenowa kamano? En nikech wapogore gi joma olworowa koni gi koni. Watemoga matek mondo wasik ka wabolore, wamuol, kendo ok waketh chike goyiem. Jopiny to ohero jong’ayi, joma wigi tek, kod joma ok luw chike. E wi mano, ok wadonjre e siasa kod lwenje e piny moro amora. Ji ochayowa nikech ok wayie mondo pinyni ochikwa.—Som Johana 15:19; Rumi 12:2.
6. Jehova osechopo weche mage madongo kotiyo gi joge?
6 Kata obedo ni jopiny nigi paro ma ok kare kuomwa, Jehova pod tiyo kodwa e chopo gik madongo. Sani walando wach maber e okang’ ma pok nolandee nyaka nene. Sani wagoyo buge e dhok mang’eny kendo watiyo gi Muma e konyo ji tara gi tara mondo gidag e ngima maber. Pak kod duong’ duto dhi ne Jehova nikech en e ma otiyo gi joma ocha kendo ma ji okawo ka joma nyap e chopo gik madongogo. To nade ng’ato achiel-achiel kuomwa? Be Jehova nyalo miyowa teko ma watim gik madongo? Ka en kamano, ang’o monego watim mondo omiwa tekono? Wanon ane gik moko adek ma wanyalo puonjore kuom ranyisi ma jaote Paulo ne oketonwa.
KIK IGEN KUOM TEKRENI IWUON
7. En ang’o mokwongo ma wapuonjore e ranyisi mar Paulo?
7 Gima okwongo ma wapuonjore e ranyisi mar Paulo en ma: Kik igen kuom tekreni iwuon kata nyalo ma in-go sama itiyo ne Jehova. E wang’ dhano, ne nitie gik mang’eny ma ne nyalo miyo Paulo obed gi sunga kendo ogen tekone owuon. Ne opon Tarso, ma ne en achiel kuom taonde madongo e piny Rumi. Tarso ne en taon ma ne nigi dongruok kod jopuonj molony. Paulo ne osomo ahinya. Ne otiegore e tiend Gamaliel ma ne en achiel kuom jotend Jo-Yahudi ma ne omi luor ahinya. (Tich 5:34; 22:3) Nitie kinde ma Paulo ne en ng’at ma nidewo ahinya e kind Jo-Yahudi. Nowacho kama: “Ne atimo dongruok ahinya e din mar Jo-Yahudi moloyo thoth mbesena e ogandawa.” (Gal. 1:13, 14; Tich 26:4) Kata kamano, Paulo ne ok ogeno tekrene owuon.
8. Ka luwore gi Jo-Filipi 3:8, Paulo ne neno nade gik ma ne oweyo chien, to ang’o momiyo nobedo “mamor e nyawo”?
8 Paulo ne oweyo gik ma ne miyo onenore ka ng’at malich e pinyni. Ne ofwenyo ni gigo ne gin mana “yugi lilo.” (Som Jo-Filipi 3:8.) Bedone Jakristo ne okelone chandruok mang’eny. Ogandane owuon nosin kode. (Tich 23:12-14) Jo-Rumi wetene ne ogoye mowite e jela. (Tich 16:19-24, 37) E wi mano, bedone dhano morem ne mone timo gik ma ne ogombo timo. (Rumi 7:21-25) To ne ok oyie mondo joma ne osin kodego kata nyawone owuon omone dhi nyime temo kar nyalone. Kar mano, ne obedo “mamor e nyawo.” Nikech ang’o? En nikech sama nowinjo konyap, e sama nowinjoe ka Nyasaye miye teko.—2 Kor. 4:7; 12:10.
9. Ere kaka onego wane rem moro amora ma wanyalo bedogo?
9 Jehova ok miwa teko ka luwore gi tekrewa wawegi, sombwa, ogandawa, kata mwandu ma wan-go. Mago ok e gik 1 Kor. 1:26, 27) Omiyo, ka po ni tekreni nok, sombi tin, ia e oganda ma onge gi huma, kata ionge gi mwandu, kik ipar ni rem ma kamago nyalo moni tiyo ne Jehova. Kar mano, ne remgo kaka gik ma miyi thuolo mar neno teko Jehova e ngimani. Kuom ranyisi, ka po ni iluoro joma jaro yieni, lam kikwayo Jehova mondo omiyi chir. (Efe. 6:19, 20) Ka po ni inyagori gi midekre kata ng’ol moro, kwa Jehova mondo omiyi teko mar dhi nyime timo tije. Sa asaya mineno kaka Jehova osekonyi, yieni biro medo bedo motegno.
ma Jehova rango. Thoth joma tiyo ne Jehova ‘ok gin jo mariek e yor ringruok, kata joteko, kata jo mowuok e anyuola ma nigi huma.’ Jehova oyiero mondo oti gi “gik ma nyap mag piny.” (PUONJRI KUOM JOTICH JEHOVA MACHON
10. Ang’o momiyo onego wanon ranyisi mag jotich Jehova machon, kaka miwuoyoe e Jo-Hibrania 11:32-34?
10 Paulo ne puonjorega Wach Nyasaye gi kinda. Nopuonjore weche mang’eny moriwo nyaka ranyisi mag jotich Nyasaye machon. Ka ne ondiko ne Jokristo ma Jo-Hibrania, nonyisogi ni gipar matut kuom ranyisi mag jotich Jehova machon ma ne nigi yie. (Som Jo-Hibrania 11:32-34.) Ne ane achiel kuom jotich Nyasaye machon-go, ma en Ruoth Daudi. Joma ne kwede ne ok gin mana jowasike kende, to nyaka joma nokwano kaka osiepene. Sama wanono ranyisi mar Daudi, wabiro neno kaka Paulo noyudo teko ka nonono ranyisi mar Daudi, kod kaka wanyalo luwo ranyisi mar Paulo.
11. Ang’o momiyo Daudi ne nyalo nenore ni en ng’at ma nyap? (Ne picha manie nyim gaset.)
11 Goliath ne neno ni Daudi ne en ng’at ma nyap ahinya. Ka ne Goliath orango Daudi, “ne ochaye.” To kuom adier, Goliath ne en rabet, ne en gi gige lweny ma thiring’inyi moloyo Daudi, kendo nolony e lweny. Daudi to ne en mana rawera ma ne pok odhiga kata e lweny, to gige lweny bende noongego. Kata kamano, Daudi noneno mano kaka thuolo mar nyiso ni sama onyap, e ka en gi teko. Nogeno kuom Jehova mi oloyo jasikeno.—1 Sa. 17:41-45, 50.
12. En wach mane machielo ma ne nyalo nyoso chuny Daudi?
12 Nitie gima chielo ma ne nyalo nyoso chuny Daudi kendo miyo ochare. Notiyo ne Saulo ruodh Israel ma Jehova owuon e ma nowalo. Mokwongo okwongo, Ruoth Saulo nohero Daudi. Bang’e, sunga nomiyo ochako neno ne Daudi nyiego. Saulo notimo ne Daudi gik maricho, kendo nochopo kama koro nodwaro nege.—1 Sa. 18:6-9, 29; 19:9-11.
13. Daudi notimo ang’o ka ne Ruoth Saulo timone gik maricho?
13 Kata obedo ni Ruoth Saulo ne timo ne Daudi gik maricho, Daudi pod nodhi nyime miye luor kaka ruoth ma Jehova nowalo. (1 Sa. 24:6) Ne ok oketo ketho kuom Jehova. Kar mano, nogeno Jehova mondo e ma omiye teko mar nano.—Zab. 18:1, weche manie wiye.
14. Gin weche mage ma jaote Paulo noromogo ma chalo gi ma Daudi bende noromogo?
14 Jaote Paulo bende noromo gi tembe ma chal gi ma Daudi noromogo. Jowasik Paulo ne nigi teko moloye. Jotelo mang’eny nochaye. Kinde ka kinde, ne gichiko mondo ogoye kata tueye e jela. Mana kaka notimore ne Daudi, osiepe Paulo bende nolokore mi gichako timone gik maricho. Kata mana jomoko e i 2 Kor. 12:11; Fil. 3:18) Kata kamano, Paulo noloyo jogo duto ma ne kwede. E yo mane? Nodhi nyime yalo kata obedo ni nikwede. Nodhi nyime makore gi Jokristo wetene kata mana sama ne ok gitim gik moko e yo ma nodwaro. To maduong’ moloyo, nodhi nyime makore gi Nyasaye nyaka e tho. (2 Tim. 4:8) Gima nokonye nyagore gi chandruogego duto ne en geno kuom Jehova, to ok tekrene owuon.
kanyakla ne ok ohere! (15. Ang’o monego watim ne jowasikwa?
15 Be dibed ni joklasu, jotich weteni, kata joodu ma ok Joneno yanyi kata sandi? Be ng’ato osetimoni gimoro marach e kanyakla? Ka en kamano, par ranyisi mar Daudi gi Paulo. Inyalo siko “kiloyo gima rach kuom timo gima ber.” (Rumi 12:21) Ok ibi goyo ji gi orujre kaka Daudi notimo ne Goliath; kar mano, ibiro mana dhi nyime temo rwako Wach Nyasaye e pachgi kod chunygi. Mondo itim mano maber, dwarore ni iti gi Muma e dwoko penjo ma ji nigo, imi joma sandi luor, kendo itim gik mabeyo ne ji duto, moriwo nyaka jowasiki.—Mat. 5:44; 1 Pet. 3:15-17.
YIE MONDO JOMAMOKO OKONYI
16-17. En ang’o ma wi Paulo ne ok owilgo?
16 Ka ne pok jaote Paulo obedo Jakristo, nokwiny kendo nosando jolup Yesu ahinya. (Tich 7:58; 1 Tim. 1:13) Yesu owuon e ma nogeng’o Paulo (ma kindeno niluongo ni Saulo) mondo kik odhi nyime sando kanyakla mar Jokristo. Yesu nowuoyo gi Paulo, mi odino wengene. Mondo ne Paulo nen kendo, ne nyaka omany kony mana kuom joma nojasando. Nobolore moyie mondo Anania okonye.—Tich 9:3-9, 17, 18.
17 Bang’e, Paulo nobedo Jakristo motegno ahinya, kata kamano, wiye ne ok owil gi puonj ma Yesu nomiye e yo mochomo Damaski. Paulo nosiko kobolore, kendo noyie mondo Jokristo wetene okonye. Nowacho ni ne “gisetege ahinya.”—Kol. 4:10, 11, weche moler piny.
18. Ang’o momiyo nyalo bedonwa matek kwayo Jakristo wadwa mondo okonywa?
1 Kor. 3:1, 2) To nade sani? Nyalo bedonwa matek kwayo mondo Jakristo wadwa okonywa e yo moro, samoro nikech waneno ni wasetiyo ne Jehova kuom higni mang’eny kendo wan gi lony mathoth, to moloyo ka po ni Jakristono pok obudho e adiera kaka wan. Kata kamano, kinde mang’eny Jehova jatiyo gi owetewa kod nyiminewa mondo otegwa. (Rumi 1:11, 12) Omiyo, ka wadwaro ni Jehova omiwa teko, nyaka wayie mondo owete gi nyiminewa okonywa.
18 En ang’o ma wanyalo puonjore kuom Paulo? Ka ne wachako puonjore adiera, nyalo bedo ni ne wayiega mapiyo ka ne Jokristo wetewa dwaro konyowa ng’eyo tiend gik ma ne wapuonjore. (19. En ang’o ma nokonyo Paulo timo tije madongo?
19 Paulo notimo tije madongo bang’ bedo Jakristo. Nikech ang’o? Mano en nikech ne ofwenyo ni ng’ato nyalo timo gik madongo mana kobolore kendo ogeno kuom Jehova, to ok kuom tekrene owuon, sombe, ogandane, kata mwandu ma en-go. Mad waduto waluw ranyisi mar Paulo kuom (1) geno Jehova, (2) puonjore kuom jotich Jehova machon, kendo (3) yie mondo jomamoko okonywa. Ka watimo kamano, to kata wawinj ka wanyap manade, Jehova biro miyowa teko!
WER 71 Wan Jolweny mag Jehova!
^ par. 5 E sulani, wabiro nono ranyisi maber ma jaote Paulo noketonwa. Wabiro neno kaka sama wabolore Jehova miyowaga teko mar nano e tembe, kendo mar loyo nyawo ma wanyalo bedogo.
^ par. 1 WECHE MOLER: Nitie gik mopogore opogore ma nyalo miyo wawinj ka wanyap. Gigo nyalo bedo richo monyuolwago, dhier, tuoche, kata samoro sombwa ni piny. E wi mago jowasikwa nyaloga yanyowa kata goyowa mondo gimi wanenre ka joma nyap.
^ par. 57 WECHE MA LERO PICHA: Ka ne Paulo ochako yalo wach Kristo, ne oweyo kit ngimane machon mar Ja-Farisai. Samoro gik ma ne oweyogo ne oriwo buge modol moting’o riekni mag piny kod ndede moting’o Ndiko ma ne Jo-Farisai rwako e pat wigi.
^ par. 61 WECHE MA LERO PICHA: Owadwa moro itemo chun gi jotich wetene mondo oriwre kodgi e timo ne jatich wadgi birthday.