1. Jehova noelo wach mane e wi jasikwa e puodho mar Eden?

ADAM nong’eyo maber ni thuol ok nyal wuoyo. Omiyo samoro nonyalo paro ni chuech mar roho nowuoyo gi Hawa kotiyo gi thuol. (Cha. 3:1-6) Adam gi Hawa ne ok ong’eyo gimoro amora e wi chuech mar rohono. Kata kamano, Adam noyiero mar ng’anyo ne Wuon mare ma jahera kendo riwore gi chuech ma ok ong’eyo mondo gikwed dwach Nyasaye. (1 Tim. 2:14) Mapiyo nono, Jehova nochako elo weche e wi jasigu ma ne ochocho pach Adam gi Hawa ka osingo ni gikone ibiro tiek jasiguno chuth. Jehova bende nochiwo siem ni chuech mar rohono, ne dhi tiyo gi tekone kuom kinde mondo okwed joma ohero Nyasaye.​—Cha. 3:15.

2, 3. Ang’o momiyo ne ok owach weche mathoth e wi Satan ka ne Mesia pok obiro?

² Nikech Jehova nigi rieko duto, mano e momiyo pok onyisowa nying sie mar malaika ma ne ong’anyoneno. * E wi mano, Jehova noyiero mondo higni 2,500 okal nyaka ne malaikano ng’any e puodho mar Eden e ka onyisowa nying ma ne omiye  bang’ ng’anyo. (Ayub 1:6) Mana buge adek kende e Ndiko mag Dho-Hibrania ma gin Weche mag Ndalo mokwongo, Ayub, kod Zakaria e ma luongo malaikano ni Satan ma tiende ni “Jakwede.” Ang’o momiyo ne ok onyiswa weche mathoth e wi jasiguni ka ne Mesia pok obiro?

³ Nenore ni Ndiko mag Dho-Hibrania ne ok owacho weche mathoth e wi Satan kod gik motimo nikech Jehova ne ok dwar miye duong’ ma ok owinjore. Gima duong’ momiyo Jehova ne oyie mondo ondik weche ma yudore e Ndiko mag Dho-Hibrania ne en ni mondo okony ji fwenyo Mesia kae to giluwe. (Luka 24:44; Gal. 3:24) Ka ne Mesia osebiro, Jehova notiyo kode kaachiel gi jopuonjrene mondo giel weche mathoth ma sani wang’eyo e wi Satan kod malaike ma noriwore kode. * Mano en gima owinjore nikech Yesu gi Jokristo mowal ma biro konye locho e ma Jehova biro tiyogo mondo otiek Satan kod jolupne.​—Rumi 16:20; Fwe. 17:14; 20:10.

4. Ang’o momiyo ok onego waparre ahinya e wi Jachien?

⁴ Jaote Petro luongo Satan Jachien ni “sibuor ma ruto,” to Johana luonge ni “thuol.” (1 Pet. 5:8; Fwe. 12:9) Kata kamano, ok onego waparre ahinya e wi Jachien nikech tekone nigi tong’. (Som Jakobo 4:7.) Jehova, Yesu, kaachiel gi malaike momakore kodgi ritowa kinde duto. Gibiro konyowa mondo wakwed jasikwa. Kata kamano, pod dwarore ni wayud dwoko mag penjo adek madongogi: Satan nigi teko e okang’ ma romo nade? Otemo tiyo gi tekono nade kuom dhano? To en ang’o ma ok onyal timo gi tekoneno? Sama wawuoyo e wi penjogi, wadwaro neno ni to en puonj mane ma wayudo.

5, 6. Ang’o momiyo sirkande mag dhano ok nyal kelo lokruoge ma dhano dwaro ahinya?

⁵ Malaike ma kwan-gi buora noriwore gi Satan e ng’anyo ne Nyasaye. Ka ne Ataro pok obiro, Satan ne owuondo moko kuomgi mondo obi oterre gi mon e piny. Muma wuoyo e wi wachni e yor ranyisi kowacho ni thuol ma ne owit e piny koa e polo ne oywayo achiel kuom adek mag sulwe duto mag polo. (Cha. 6:1-4; Juda 6; Fwe. 12:3, 4) Ka ne malaikego ong’anyo ne Nyasaye, ne gibedo e bwo teko mar Satan. Kata kamano, malaike ma nong’anyogo ok tim gik moko ao yaye. Satan bende oloso pinyruoth mare kotemo kopo Pinyruodh Nyasaye kendo en owuon e ruoth. Satan osechano jochiendene e yo maber, omiyogi teko, kendo oketogi joloch mag pinyni.​—Efe. 6:12.

⁶ Satan chiko sirkande duto ma nie pinyni kotiyo gi jochiendenego. Wachno nonenore maler ka ne Satan otang’one Yesu “pinjeruodhi duto mag piny” kae to onyise niya: “Abiro miyi teko mar loch e wi pinjeruodhigi duto kod duong’gi nikech osemiyagi, kendo ng’at ma adwaro to amiyogi.” (Luka 4:5, 6) Kata obedo ni Satan nigi teko e wi sirkande mag dhano, sirkande mathoth pod temo konyo raia maggi. Joloch moko nyalo bedo gi paro maber. Kata kamano, onge sirkal moro amora kata jaloch moro amora ma nyalo kelo lokruoge ma dhano dwaro ahinya.​—Zab. 146:3, 4; Fwe. 12:12.

7. Ere kaka Satan tiyo gi sirkande mag dhano, dinde mag miriambo, kod ohelni mag pinyni? (Ne picha manie chak sulani.)

⁷ Satan kod jochiendene tiyo gi  sirkande mag dhano, dinde mag miriambo, kod jolok ohala mondo ‘giwuond piny mangima.’ (Fwe. 12:9) Satan lando miriambo e wi Jehova kotiyo gi dinde mag miriambo. E wi mano, Jachien timo kinda ahinya mondo omi ji mang’eny wigi owil gi nying Nyasaye. (Yer. 23:26, 27) Nikech mano, ji mang’eny ma chunygi nikare ma paro ni gilamo Nyasaye osewuond mochako lamo jochiende. (1 Kor. 10:20; 2 Kor. 11:13-15) Satan bende lando miriambo kokalo kuom ohelni mopogore opogore. Kuom ranyisi, ohelni mopogore opogore wuondoga ji ni yo maber ma ng’ato nyalo bedogo mamor en manyo pesa kod mwandu modhuro. (Nge. 18:11) Joma oseyie gi miriambono tiyo ne “Mwandu” kar tiyo ne Nyasaye. (Mat. 6:24) Gikone, hera ma giherogo mwandu thung’o hera ma giherogo Nyasaye.​—Mat. 13:22; 1 Joh. 2:15, 16.

8, 9. (a) Gin weche mage ariyo madongo ma wapuonjore e wi Adam, Hawa, kod malaike ma nong’anyo? (b) Ng’eyo ni Satan nigi teko e okang’ maromo nade konyowa nade?

⁸ Ranyisi mar Adam, Hawa, kod malaike ma nong’anyo puonjowa gik moko ariyo madongo. Mokwongo, nitie kuonde ariyo kende ma ng’ato nyalo riwo lwedo, to nyaka oyier mana achiel. Wanyalo yiero mar makore gi Jehova kata bedo kor Satan. (Mat. 7:13) Mar ariyo, joma riwo Satan lwedo yudo mana ber moko matin. Adam gi Hawa noyudo thuolo maber mar yiero gima ber kata gima rach, to jochiende bende noyudo thuolo mar bedo gi teko moro matin e wi sirkande mag dhano. (Cha. 3:22) Kata kamano, kinde duto rach ma bedoe ng’eny moloyo ber ma Satan nyalo chiwo.​—Ayub 21:7-17; Gal. 6:7, 8.

⁹ Ng’eyo ni Satan nigi teko e okang’ maromo nade konyowa nade? Mano konyowa mondo wabed gi paro mowinjore e wi sirkande mag pinyni, kendo chwalowa mondo wati tijwa mar lendo. Wang’eyo ni Jehova dwaro ni wami sirkande mag pinyni luor. (1 Pet. 2:17) E wi mano, odwaro ni waluw chike ma sirkandego oketo kapo ni ok gituomre gi chikene. (Rumi 13:1-4) Kata kamano, wang’eyo ni ok onego wariw lwedo weche mag siasa ka wawacho ni jaloch moro kata chama moro ber. (Joh. 17:15, 16; 18:36) Nikech waneno kaka Satan oseketho nying Jehova, mano chwalowa mondo wapuonj ji adiera e wi Nyasachwa. Wamor ni iluongowa gi nyingno kendo watiyo kode nikech wang’eyo ni hero Jehova kelo gueth mogundho moloyo hero pesa kata mwandu.​—Isa. 43:10; 1 Tim. 6:6-10.

10-12. (a) Ere kaka Satan notiyo gi obadho mondo oywago malaike mamoko? (b) Gin puonj mage ma wayudo e wi malaike ma ne olwar e obadho mar Satan?

¹⁰ Satan tiyo gi yore mopogore opogore mondo obed gi teko e wi ji. Kuom ranyisi, otiyo gi obadho mondo oywago ji otim dwache. Bende, obwogo ji mondo gitim gima odwaro.

¹¹ Ne ane kaka Satan ne otiyo gi obadho e yo maber mondo oywago malaike mamoko. Nyaka bed ni nosomo kitgi kuom kinde malach kapok owuondogi mondo giluw yorene. Ka ne malaikego odonjo e obadho mar Satan ma giterore gi mon e piny, ne ginyuolo nyithindo ma robede ma ne osando ji ahinya. (Cha. 6:1-4) Mopogore gi tiyo gi obadho mar terruok mondo oywago malaikego, nyalo bedo ni Satan nosingonegi ni ne gidhi bedo gi teko e wi dhano. Samoro dwache maduong’ ne en ni mondo oketh chenro ma Jehova nosetimo mar kelo ‘koth dhako.’ (Cha. 3:15) Kata kamano, Jehova noketho gik moko duto ma Satan kod malaike ma ne ong’anyo ne ochano timo ka ne okelo Ataro.

¹² Gik ma notimorego puonjowa ang’o? Obadho mar terruok kod bedo gi ng’ayi gin gik ma Satan osetiyogo maber ahinya. Malaike ma ne ong’anyo ma oriwo Satan lwedo ne osebedo gi Jehova e polo kuom higni mang’eny. To e ma kata obedo ni ne gin e alwora maber kamano, pod ne giweyo ma gombo maricho odonjo e chunygi mogurore. E yo ma kamano, samoro wan bende wasetiyo ne Jehova e riwruok mare manie piny kuom higni mathoth. Mak mana ni e riwruok ma jaber kendo maler kamano, gombo maricho pod nyalo donjo e chunywa. (1 Kor. 10:12) Mano kaka en gima dwarore ni wanon chunywa kinde ka kinde, wakwed paro marichogo kendo kik wawe sunga marach omakwa!​—Gal. 5:26; som Jo-Kolosai 3:5.

13. En obadho mane machielo ma Satan tiyogo, to ere kaka wanyalo tang’ne?

¹³ Obadho machielo ma Satan tiyogo e yo maber en miyo ji obed gi siso mar tudore gi jochiende. E kindegi, Satan timo kamano kokalo kuom dinde mag miriambo kod yore mag manyo mor. Sinema, tuke mag vidio kod yore mamoko mag manyo mor miyo ji neno ni tudruok gi jochiende en gima kelo mor. Ere kaka wanyalo tang’ ne obadhono? Kik wapar ni riwruok mar oganda Jehova biro ketonwa list ma rabora ma kwano yore mabeyo kod maricho mag manyo mor. Ng’ato ka ng’ato kuomwa nyaka tieg chunye mar pogo ber gi rach kotiyo gi chike makare mag Nyasaye. (Hib. 5:14) Kata  kamano, wabiro timo yiero makare ka waluwo kaka jaote Paulo nowacho ni hera ma waherogo Nyasaye “obed ma onge wuondruok.” (Rumi 12:9) Onego wapenjre niya: ‘Be yore mag manyo mor ma ayiero nyiso ni an gi tim wuondruok? Kapo ni jopuonjrena mag Muma kod joma adok limo oneno kit mor ma ayiero, be gibiro nena ka ng’at ma timo gik ma opuonjo?’ Ka gik ma wawacho chal gi gik ma watimo, ok yot mondo wadonj e obadho mar Satan.​—1 Joh. 3:18.

14. Satan temo bwogowa nade, to wanyalo timo nang’o?

¹⁴ Mopogore gi tiyo gi obadho, Satan temo bwogowa mondo wawe makore gi Jehova. Kuom ranyisi, onyalo tiyo gi sirkande mondo ogo tijwa mar lendo marfuk. Kata, onyalo chwalo joma watiyogo, kata ma wasomogo mondo ojarwa nikech watemo dak ka luwore gi chike makare mag Muma. (1 Pet. 4:4) Bende, onyalo tiyo gi joodwa ma samoro paro ni konyowa mondo onyos chunywa kik wadhi e chokruoge. (Mat. 10:36) Wanyalo timo nang’o? Mokwongo, nyaka waikre ne sand machalo kamano nikech wang’eyo ni Satan kedo kodwa. (Fwe. 2:10; 12:17) Onego wang’e ni gigo duto timorenwa nikech Satan nowacho ni wanyalo mana lamo Jehova seche ma weche beyo. Satan temo wacho ni ka piny obedonwa madiny to wabiro weyo lamo Nyasaye. (Ayub 1:9-11; 2:4, 5) To mogik, nyaka wagen kuom Jehova mondo wayud teko mar nano. Par ni Jehova ok bi jwang’owa ngang’.​—Hib. 13:5.

15. Be Satan nyalo chunowa mondo watim gima ok wadwar? Ler ane.

¹⁵ Satan ok nyal chuno ji mondo otim gik ma ok gidwar timo. (Jak. 1:14) Ji mang’eny timo dwach Satan ka ok ging’eyo. Kata kamano, bang’ puonjore adiera ng’ato ka ng’ato nyaka yier ng’ama obiro tiyone. (Tich 3:17; 17:30) Ka wang’ado mar timo dwach Nyasaye, onge gimoro amora ma Satan nyalo timo mondo oketh winjruokwa gi Nyasaye.​—Ayub 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Gin gik mage kendo ma Satan kod Jochiende ok nyal timo? (b) Ang’o momiyo ok onego waluor lemo matek?

¹⁶ Nitie gik mamoko ma Satan gi jochiende ok nyal timo. Kuom ranyisi, onge kamoro amora e Muma ma wacho ni Satan gi jochiende nyalo somo pachwa kata chunywa. Mana Jehova gi Yesu kende e ma nigi nyalo mar timo kamano. (1 Sa. 16:7; Mar. 2:8) To nade sama wawuoyo kata walemo matek? Be onego wabed maluor ni Jachien kod jochiende biro winjo lamowa ma giketh chenrowa? Ooyo. En nikech ang’o? Ok waluorga timo tije mag Jehova mana nikech Jachien biro nenowa. Kamano bende, ok onego waluor lemo matek mana nikech Jachien nyalo winjowa. Muma oting’o ranyisi mathoth mag jotich Nyasaye ma nolemo matek to onge gimoro amora ma nyiso ni ne giluor ni Jachien dhi winjogi. (1 Ru. 8:22, 23; Joh. 11:41, 42; Tich 4:23, 24) Ka watimo duto ma wanyalo mondo gik ma wawacho oluwre gi dwach Nyasaye, wanyalo bedo gadier ni Jehova ok bi yie Satan otimnwa gima nyalo hinyowa nyaka chieng’.​—Som Zaburi 34:7.

¹⁷ Onego wang’e jasikwa to ok onego waluore. Kata obedo ni wan dhano morem, ka wageno kuom Jehova to obiro konyowa loyo Satan. (1 Joh. 2:14) Ka wakwedo Satan, obiro ringowa. (Jak. 4:7; 1 Pet. 5:9) Rowere e ma Satan ohero monjo ahinya. Ginyalo timo ang’o mondo gikwed Jachien? Sula maluwo biro wuoyo e wi penjono.