DINDE mang’eny kaka Katholik, Othodoks, Budha, kod dinde mamoko mathoth dwaro ni jotendgi otim singruok ni ok gibi kendo kata ok bi kendgi. Kata kamano, ji mang’eny to neno ni singruok ma kamago e ma miyo jotend dindego donjo e timbe mag terruok.

Nikech gik ma timorego, donge ber ka wapenjore kabe Muma puonjo ni en gima owinjore mondo jotend dinde osik ma ok okendo kata ma ok okendgi? Mondo wayud dwoko mar penjono, we ane kaka timno nochakore kod kaka Nyasaye nene.

Ka ne Pop Benedict mar Auchiel wuoyo gi jotelo mag Jo-Katholik e higa mar 2006, ne owachonegi ni bedo ni jotend din margi ok oyienegi donjo e kend “en tim ma nochakore chon ahinya mana bang’ tho Joote.”

Kata kamano, Jokristo mokwongo ne kendo to mon bende ne ikendo. Jaote Paulo, ma nodak e kinde Jokristo mokwongo, nochiwo siem ne Jokristo mondo gitang’ gi joma lalo ji ka gitiyo gi weche ma ‘nenore ka gima oa kuom much Nyasaye’ kendo ma “mono ji donjo e kend.”—1 Timotheo 4:1-3.

Tim mar tamo jotend din donjo e kend nochakore e kind higni mag 101 kod 200 e kanise ma bang’e noriwore mobedo kanisa mar Katholik. Buk miluongo ni Celibacy and Religious Traditions wacho ni timni nomedore nikech “e kinde loch mar Jo-Rumi, tim moro nosieko mar jiwo ji mondo kik gidonj e timbe mag nindruok.”

E higni ma noluwo, jotend kanise kod joma luongore ni padri nochako jiwo ni jotend dinde ok onego okendi kata ok onego okendgi. Ne gineno ni tim nindruok ne miyo gibedo mochido kendo ne miyo gibedo joma ok owinjore timo tije mag kanisa. Kata kamano, Encyclopædia Britannica wacho ni  “kata mana e higni mag 901 nyaka 1000, ne nitie pate kod bisobe mathoth ma ne okendo.”

Tim mar ni jotend din ok onego okendi ne oket mobedo chik e bura ma ne otim Lateran, Rome e higa mar 1123 kod higa mar 1139, kendo kanisa mar Katholik osebedo komakore gi chikno nyaka chil kawuono. Chikni koro ne miyo kanisa ok nyal lalo teko mar chiko weche kata lalo pesa nikech pate moko ma nokendo ne nyalo kwalo pes kanisa mondo gidhi gipidhgo nyithindgi.

Muma wacho maler kabe Nyasaye dwaro ni jotend dinde kik odonj e kend. Muma wuoyo kuom gima Yesu nowacho e wi joma ne ok odonjo e kend mana kaka en, “nikech Pinyruodh polo.” (Mathayo 19:12) Jaote Paulo bende nowuoyo e wi Jokristo ma noyiero mar weyo donjo e kend mana kaka en, “nikech wach maber.”—1 Jo-Korintho 7:37, 38; 9:23.

Wach maduong’ en ni Yesu gi Paulo ne ok chun ng’ato ang’ata mondo kik okendi kata kik okende. Yesu nowacho ni weyo mak ng’ato odonjo e kend en mich ma moko kuom jolupne ne ok dhi bedogo. Ka ne Paulo wuoyo e wi “joma pok odonjo e kend,” nowacho kama: “Aonge chik moro amora moa kuom Ruodhwa, to achiwo pacha.”—Mathayo 19:11; 1 Jo-Korintho 7:25, weche moler piny.

E wi mano, Muma bende nyisowa ni chwo ma ne tayo jotich Nyasaye e kinde Jokristo mokwongo, moriwo nyaka jaote Petro, ne okendo. (Mathayo 8:14; Mariko 1:29-31; 1 Jo-Korintho 9:5) Nikech timbe mag terruok ne onya ahinya e kinde loch mar Rumi, jaote Paulo nondiko ni kapo ni jakwadh kanisa okendo, to onego obed “chwor dhako achiel” kendo mong’eyo “chiko nyithinde kaka owinjore.”—1 Timotheo 3:2, 4, The Bible in Luo, 1968.

Jogo ne ok onego odag ka joma ok okendo nimar Muma wacho maler ni “dichwo mondo omi chiege gima owinjore chiege oyud” kendo ni joma okendore ok onego ‘utuonre’ weche mag nindruok. (1 Jo-Korintho 7:3-5) Nenore maler ni Nyasaye ok oketo chik ni ng’ato kik kendi, omiyo jotend dinde bende ok onego oridnegi chik ni ok onego gikendi.

Ka Nyasaye oyie ne ji mondo okendre, kare ang’o momiyo Yesu kod Paulo nowuoyo maber e wi joma ok okendo kod ma ok okendi? Sama ng’ato ok ni e kend, oyudo thuolo malach mar lando wach maber. Joma pok okendo nyalo timo mathoth ahinya e tij Nyasaye nikech gionge gi parruok mang’eny ma joma okendo nigo.—1 Jo-Korintho 7:32-35.

Ne ane ranyisi mar David ma ne tiyo Mexico City kendo noyudo osara maber. Noweyo tijno kae to odhi e gweng’ moro ma yudore e piny Costa Rica mondo opuonj ji Wach Nyasaye. Be David neno ni timo kamano ne yot nikech ne pok okendo? Owacho kama: “Mano nokonya nikech ne ok yot ng’iyo gi kit ngima manyien, kod dak e yo mopogore, kata kamano, nikech ne an mana kenda, ne yot ng’iyo gi lokruogego.”

Claudia, ma en Jakristo ma pok okendi nochiwore modhi yalo kuonde ma joland injili ne dwaroree ahinya. Owacho kama: “Amor ahinya tiyo ne Nyasaye. Yie ma an-go kod osiep manie kinda gi Nyasaye medo bedo motegno.”

Ok onego bed ni ng’ato chunore mondo kik odonj e kend. Claudia medo wacho kama: “Bed ni okendi kata ok okendi, pod ibiro mana bedo mamor kapo ni itiyo ne Jehova Nyasaye gi chunyi duto.”—Zaburi 119:1, 2.