Nyasaye ochueyo dendwa gi nyalo mar chango kende sama ohinyore. Ka gimoro ong’ado kata ogwaro dend ng’at ma ngimane ber, “kama ohinyoreno chako chango kende, bed ni ohinyore marach kata matin.” (Johns Hopkins Medicine) Del poto remo ma chuer, oyaro leche ma kowo remo, odino kama ohinyoreno, kae to otego ring’o ma kanyo.

PAR ANE: Ka Jachuech nochueyo dendwa gi nyalo mar chango kende sama kamoro ohinyore, donge mano miyo wabedo gadier ni onyalo konyowa kata mana e weche ma chando chunywa? Jandik-zaburi nowuoyo kuom Nyasaye niya: “Ochango jo ma chunygi otur, kendo oboyo ringregi kohiny.” (Zaburi 147:3) To nade ka nitie gimoro ma notimoreni chon ma pod chando chunyi? Inyalo bedo gadier nade ni Jehova biro konyi sani kendo e kinde ma biro?

Nyasaye singonwa niya: “Kik iluor, ni kech an kodi; we ng’eng’, ni kech an Nyasachi: anamii teko; ee, nakonyi.” (Isaiah 41:10) Ng’at mong’eyo ni Nyasaye dewe bedo gi chuny mokue kendo obedo gi teko mar nyagruok gi tembe mopogore opogore. Jaote Paulo noluongo kue ma kamano ni “kuwe mar Nyasaye ma loyo ng’eyo duto.” Paulo nomedo wacho niya: “E weche duto, an gi nyalo kokalo kuom jalno ma miya teko.”—Jo-Filipi 4:4-7, 9, 13.

Ndiko konyowa bedo gi yie ni gik ma Jehova osingo ne dhano biro timore. Kuom ranyisi, Fweny 21:4, 5 nyisowa gik mobiro timo kod gimomiyo wanyalo bedo gadier ni obiro timo gigo:

• “Obiro yweyo pi wang’ duto” e wenge ji. Jehova biro tieko chandruok kod parruok duto ma wan-go, kata bed ni ginyalo nenore ka gik matindo e wang’ jomamoko.

• ‘Jal mobet e kom-loch’ e polo, ma en Ruoth e wi gik moko duto biro tiyo gi tekone mondo ogeng’ gik ma kelo chandruok kendo omiwa gik ma wadwaro.

• Jehova nyisowa ni gik mosingo “gin migeno kendo madier.” Gik mosebedo kotimo miyo wabedo gadier ni gik mosingogo bende biro timore.

“‘Obiro yweyo pi wang’ duto oa e wengegi, mi tho ok nobedie kendo, kata kuyo, kata nduru, kata rem ok nobedie kendo. Gik machon osekadho.’ To Jal mobet e kom-lojno nowacho kama: ‘Neuru! Aloso gik moko duto obed manyien.’ Bende owacho niya: ‘Ndik, nikech wechegi gin migeno kendo madier.’”—Fweny 21:4, 5.

Chuech mag Jehova ma wanyalo neno kaachiel gi weche ma ni e Muma fwenyonwa kite. Chuech nyalo ywayowa mondo wamak osiep gi Nyasaye. Muma to nyisowa achiel kachiel niya: “Suduru machiegni gi Nyasaye to en bende nosud iru.” (Jakobo 4:8) Tich Joote 17:27 bende wachonwa e wi Nyasaye kama: “Ok obor gi ng’ato ka ng’ato kuomwa.”

Kaka imedo timo kinda mondo ing’e Nyasaye, e kaka ibiro medo bedo gadier ni odewi. (1 Petro 5:7) Bedo gadier ma kamano kuom Jehova nyalo konyi nade?

Ne ane ranyisi mar Toru ma wuok Japan. Kata obedo ni nodongo e lwet min-gi ma Jakristo, nodonjo e grup moro mar jonjore mong’ere kaka Yakuza ma yudore Japan. Toru wacho niya: “Ne aneno ni Nyasaye ok ohera kendo ni en e ma ne onego osiepena kod wedena mondo okumago.” Toru wacho ni bedo e grub jonjore kendo bedo gi paro marach kamano e wi Nyasaye nomiyo obedo “ng’at ma chunye tek kendo ma ok dew ji.” Owacho niya: “Ne agombo ni chieng’ moro anegee ng’at moro ma nigi huma kae to an be atho athoya mondo nyinga odong’ kong’ere.”

 Kata kamano, bang’ ka Toru gi Hannah chiege nosepuonjore Muma, Toru notimo lokruok madongo e ngimane. Hannah wacho kama: “Ne aneno gi wang’a ka chwora timo lokruok madongo.” Sani koro Toru wacho ka en gadier niya: “Nitie Nyasaye ma dewo ng’ato ka ng’ato kuomwa. Ok odwar ni ng’ato ang’ata otho kendo oikore weyo ne ji kethogi ka giloko chunygi gadier. Oikore winjowa sama wanyise gik ma ok wanyal pimo ne ng’at machielo mopogore kode kod gik ma ok nyal donjo ne ng’ato ang’ata kata walerne manade. Kiny-kiny kae, Jehova biro golo chandruok duto te. To kata mana sani bende okonyowa e yore ma ok wapar kata. Oherowa kendo oikore konyowa sama piny odhierowa.”—Zaburi 136:23.

Mana kaka waneno e ranyisi mar Toru, ng’eyo ni Nyasaye nigi nyalo mar golo chandruok duto miyo warito gik mosingonwa ka wan gadier kendo miyo ngimawa bedo maber gie sani. Ee, kata mana e piny mopong’ gi chandruokni, pod inyalo dak e ngima maber nikech Nyasaye dewi kendo oheri.