Haran Dala Machon ma ne Odich Ahinya
Haran Dala Machon ma ne Odich Ahinya
KUOM jogo molony gi weche manie Ndiko, winjo awinja kiwuoyo kuom Haran, paronegi mapiyo Ibrahim kwarwa ma ne oluoro Nyasaye. E wuodhe koa Ur kodhi e piny Kanaan, en gi Sara chiege, kaachiel gi wuon-gi Tera, koda Lut nyathi owadgi, ne gigoyo kambi Haran. Ibrahim nobiro mobedo gi mwandu mang’eny. Bang’ ka wuon-gi nosetho, Ibrahim ne odhi nyime gi wuodhe kodhi e piny ma Nyasaye madier ne osesingo. (Chak. 11:31, 32; 12:4, 5; Tich 7:2-4) Bang’e, Ibrahim ne ooro jatichne maduong’ e dala mar Haran mondo omanyne Isaka dhako ma dokendi. Jakobo nyakwar Ibrahim bende ne odak kuno kuom higini mogwaro.—Chak. 24:1-4, 10; 27:42-45; 28:1, 2, 10.
Siem ma Ruoth Sennakerib mar Assuria ne ochiwo ne Ruoth Hezekia ma Juda nyiso ni dala mar Haran ne en achiel kuom “ogendini” ma ruodhi mag Assuria ne oloyo. Nying’ mar “Haran” ok wuo mana kuom dalano kende, to bende kuom kuonde mamoko molwore. (2 Ruo. 19:11, 12) Weche ma Ezekiel nokoro nyiso ni Haran ne en achiel kuom mier ma Turo ne lokogo ohala ahinya, omiyo mano nyiso gadier ni Haran ne en dala maduong’ korka ohala.—Eze. 27:1, 2, 23.
Haran koro en mana dala matin ma nitie machiegni gi kama iluongo ni Şanlıurfa, e piny Turkey ma ugwe. Kata kamano, kuom adier nitie kinde ma Haran dala machonni, ne en kama odich ahinya. Haran en achiel kuom mier machon manok, mapod tiyo gi nyinge ma ne itiyogo e kinde Muma. Nyinge e dho Assuria en Harranu ma tiende en “Ndara,” omiyo mano nyiso ni Haran ne nie e ndara maduong’ matudo mier mamoko madongo. Kaluwore gi gik ma ne okuny Haran, nyasach dwe madhako mar Haran ne en min Nabonidus ruodh Babulon ma ne en jadolo maduong’ e hekalu miluongo ni Sin. Jomoko wacho ni Nabonidus ne ogero hekaluno kendo. Bang’ mano, pinjeruodhi mopogore opogore nobiro ma kendo gipodho, to Haran ne odong’ adong’a.
E kindegi, Haran opogore ahinya gi kaka ne en chon. Haran machon ne en dala ma ne nigi dongruok ahinya kendo modich, to moloyo e kinde mamoko makende. Kata kamano, Haran ma kindeni, en mana kama nigi udi ma tatgi olworore olworore. Alworane ma ji ne odakie chon, koro odong’ mana gunda. E piny manyien ma Nyasaye biro loso, ji mang’eny ma chon ne odak Haran—moriwo nyaka Ibrahim, Sara, kod Lut—ibiro chier. Nenore ni gibiro nyisowa weche mamoko mathoth e wi Haran, dala machon ma ne odich ahinya korka ohala.
[Picha manie ite mar 20]
Gunda mar Haran
[Picha manie ite mar 20]
Udi ma tatgi olworore olworore
[Picha manie ite mar 20]
Alwora mar Haran kaka en sani