In Jarit Mogen Ahinya!
In Jarit Mogen Ahinya!
“Ok un mau uwegi.”—1 KOR. 6:19.
INYALO DWOKO NADE?
En migawo mane ma jorit ne nigo chon e ndalo mag Muma?
Gin ting’ mage ma jorit duto matiyo ne Nyasaye nigo?
Onego wane nade migawo momiwa mar bedo jorit matiyo ne Nyasaye?
1. Sama ji paro wach mar bedo misumba, ang’o mabiro e pachgi?
CHIEGNI higini 2,500 mosekalo, jandiko moro ma Ja-Grik nondiko niya: “Kinde duto onge ng’ama oikore donjo e majoko mar bedo misumba.” Mano en wach ma ji mathoth oyiego ni en adier e kindewagi. Sama ji paro wach mar bedo misumba, giparo mana joma ichuno kendo isando mondo oti ne joma moko. Gibedo gi paro ni wasumbini gin joma timo mana gik makonyo joma chikogi.
2, 3. (a) En migawo mane ma wasumbni kata jotich Kristo nigo? (b) Gin penjo mage ma wabiro nono e wi migawo mar bedo jorit?
2 Kata obedo kamano, Yesu to nowacho ni jopuonjrene ne dhi bedo jotich kata, wasumbini ma bolore. Kata kamano, Jokristo madier ne ok dhi bedo wasumbini ma neno wichkuot, kata misando. Ne gidhi bedo joma igeno kendo ma imiyo luor ahinya. Kuom ranyisi, par ane weche ma Yesu nowacho e wi “jatich” moro. Kane pok otho, Kristo nokoro ni ne odhi miyo “jatichno mogen, kendo mariek” migepe. —Math. 24:45-47.
3 Gimachielo monego wang’e, en ni e Injili mar Luka, jatijno iluongo ni ‘jarit.’ (Som Luka 12:42-44.) Thoth Jokristo madier e kindegi ok gin e kweth mar “jaritno mogen” ma Yesu nowuoyo kuome. Kata kamano, Ndiko wacho ni jotich Nyasaye duto, gin jorit. Gin ting’ mage ma wan-go kaka jorit e tij Nyasaye? Onego wane ting’go e yo mane? Mondo wayud dwoko, we wanon ane migawo ma jorit ne nigo e kinde mag Muma.
MIGAWO MA JORIT NE NIGO CHON
4, 5. Jorit ne nigi migawo mage e kinde machon mag Muma? Chiw ane ranyisi.
4 Ndalo machon, jarit ne en jatich mogen ma ne imiyo migawo mar rito od ruodhe kata ohand ruodhe. Chak. 13:2; 15:2; 24:2-4.
Ne orito mwandu koda pesa mag ruodhe, kendo ne omiye teko mar chiko jotich mamoko. Wanyalo neno mano kuom ranyisi mar Eliezer, ma ne omi migawo mar rito mwandu duto mag Ibrahim. Nyalo bedo ni en ema Ibrahim ne oore mondo odhi e piny Mesopotamia oyierne Isaka dhako mowinjore. Mano ne en migawo maduong’ miwuoro!—5 Josef ma ne en nyakwar Ibrahim notiyo tij rito od Potifar. (Chak. 39:1, 2) Bang’ kinde, ne oyier jatich moro mondo obed “jarit od Josef.” Jaritno ema ne omi ting’ mar rwako owete Josef aparka, kendo ne ochoponegi dwachgi. Kendo koluwo chik ma Josef nogolo, jaritno ema nochopo migawo mar temo owete Josef kaluwore gi wach kikombe ma ne opand e gunia. Omiyo, nenore maler ni jorit ne gin joma nigi migawo mogen ahinya.—Chak. 43:19-25; 44:1-12.
6. Jodong-kanyakla nigi migawo mane ka gin kaka jorit?
6 Higini mathoth bang’e, jaote Paulo nondiko ni jodong kanyakla gin ‘jorit mag Nyasaye.’ (Tito 1:7) Nikech oketgi mondo girit “kuedh Nyasaye,” jodongo tayo kanyakla e yo mowinjore. (1 Pet. 5:1, 2) En adier ni nitie migepe mopogore opogore. Kuom ranyisi, thoth jodongo mang’eny e kindegi tayo kata siro mana kanyakla achiel. Jorit malworo to tayo kanyakla mang’eny. To jodongo manie Komiti mar Ofis, tayo kanyakla duto mayudore e pinje ma gintie. Kata kamano, pod dwarore ni giduto gichop migepegi kaka dwarore, nikech “gibiro dwoko wach” ne Nyasaye kuom tich ma gisetimo.—Hib. 13:17.
7. Wang’eyo nade ni Jokristo duto gin jorit?
7 To nade Jokristo mang’eny maok gin jodong-kanyakla? Jaote Petro nondiko barua ne Jokristo duto kowacho kama: “Kaka ng’ato ka ng’ato noyudo mich mar chuny, tiurugo ng’ato ni ng’ato, kaka jorit mabeyo mag ng’wono mopogore opogore mar Nyasaye.” (1 Pet. 1:1; 4:10) Nikech ng’wono mare, Nyasaye osemiyowa waduto mich moko kata nyalo ma ng’ato ka ng’ato nyalo tiyogo e konyo Jokristo wetene. Kuom mano, jogo duto matiyone Nyasaye gin jorit. Nyasaye ogenowa, omiyowa luor kendo ogeno ni wabiro tiyo maber gi nyalo moro amora momiyowa.
WAN MAG NYASAYE
8. En wach mane madwarore ni waket e paro?
8 We wane ane weche moko adek madongo ma waduto onego wapar ka wan kaka jorit. Mokwongo: Waduto wan mag Nyasaye kendo nyaka watim mana gik mamore. Paulo nondiko kama: ‘Ok un mau uwegi. Noseng’iewu gi nengo,’ tiende ni ne ong’iewwa gi remb Kristo ma nochiwo kaka misango. (1 Kor. 6:19, 20) To nikech wan mag Jehova, nyaka waluw chikene, kendo timo kamano ok en ting’ mapek. (Rumi 14:8; 1 Joh. 5:3) E wi mano wabedo wasumbini mag Kristo bende. Mana kaka jorit machon, omiwa thuolo malach, kata kamano thuolo ma wan-go nigi tong’. Nyaka wachop migepe ma wan-go kaluwore gi kaka ichikowa. Kata bed ni wan gi migepe mage, pod wan jotich mag Nyasaye kendo mag Kristo.
9. Yesu nonyiso nade gima ruoth diher mondo misumbane otim?
9 Yesu konyowa ng’eyo gima ruoth diher mondo misumbane otim. Kinde moro nonyiso jopuonjrene ranyisi moro kuom misumba ma ne oduogo dala bang’ tiyo odiechieng’ mangima. Be ruodhe nowachone ni: ‘Bi piyo, ibed piny, ichiem’? Ooyo. Ruoth nowachone niya: ‘Bidhna gima dacham, ng’wan lawi, itina, nyaka atiek chiemo gi metho.’ En puonj mane Luka 17:7-10.
ma Yesu ne miyo jopuonjrene? Noleronegi kama: “Eka un bende, kusetimo duto ma nochiku, wachuru niya, ‘Wan misumbini ma ok beyo; wasetimo mana gi monego watim.’”—10. Ang’o manyiso ni Jehova mor gi kinda mwatimo e tiyone?
10 En adier ni Jehova mor gi kinda ma watimo e tiyone. Muma singonwa kama: “Nyasaye en ng’a makare, kendo wiye ok diwil kod tichu gi hera ma usenyiso ni uherogo nyinge.” (Hib. 6:10) Jehova ok nyal kwayowa mondo watim gima ong’eyo maber ni ohingo nyalowa. E wi mano, gik mokwayowa mondo watim, gin mana gik makonyowa wan wawegi, kendo ok gin ting’ mapek kuomwa. Kata kamano, kaluwore gi ngero ma Yesu nogoyo, misumba ok tim gik mamore en owuon, koketo dwache obed motelo. Puonj mwayudo en ma, ni sama wachiwore ne Nyasaye, wayiero mar keto dwache obed mokwongo e ngimawa. Be iyie ni en kamano?
GIMA JEHOVA DWARO NI WADUTO WATIM
11, 12. En kido mane ma nyaka wabedgo, to onego wakwed ang’o?
11 Wach mar ariyo monego waket e paro en ni: Ka wan kaka jorit, waduto waluwo chike machal. En adier ni migepe moko omi mana joma nok e kanyakla mar Jokristo. Kata kamano, nitie thoth migepe ma Jehova dwaro ni waduto watim. Kuom ranyisi, kaka wan kaka jopuonjre mag Kristo kendo Joneno mag Jehova, ochikwa mondo waherre ng’ato gi nyawadgi. Yesu nowacho ni hera e kido mifwenyogo Jokristo madier. (Joh. 13:35) Kata kamano, ok waher mana Jokristo wetewa kende. Watemo matek mondo waher koda jogo maok wan-go e yie achiel. Mani en gima wanyalo timo, kendo mano e gima onego watim.
12 Dwarore bende ni wabed gi timbe mabeyo. Wadwaro kwedo timbe koda kit ngima ma Wach Nyasaye ok oyiego. Paulo nondiko kama: “Jochode, kata jolam nyiseche manono, kata jo ma terore, kata chwo ma terore gi chwo, kata jokuo, kata jogombo, kata jomer, kata joyenyo, kata jomecho, ok ginicham gikeni mag pinyruodh Nyasaye.” (1 Kor. 6:9, 10) En adier ni kinda dwarore ahinya mondo ng’ato odag kaluwore gi chike makare mag Nyasaye. To timo kamano en gima owinjore ahinya nimar, wayudo gweth mang’eny moriwo koda dak e ngima maler mamiyo ok wabed gi tuoche modhuro, kendo mamiyo wabedo gi winjruok maber e kindwa gi jomoko, koda bedo gi winjruok maber gi Nyasaye.—Som Isaiah 48:17, 18.
13, 14. En migawo mane ma Nyasaye omiyo Jokristo duto, to onego wabed gi paro mane kuom migawono?
13 Wapar bende, ni jarit ne nigi tich monego otim. Wan bende wan gi tich momiwa. Omiwa mich maber miwuoro—mich mar ng’eyo adiera e wi Nyasaye. Nyasaye dwaro ni mondo wan bende wapuonj jomoko adierago. (Math. 28:19, 20) Paulo nondiko kama: ‘Ng’ato onego kwanwa kama, ni wan jotich Kristo kendo jorit weche ma noum mag Nyasaye.’ (1 Kor. 4:1) Paulo nong’eyo ni ne en gi ting’ mar puonjo jomoko “weche ma noum” tiende ni adiera mag Muma. Mano e gima Yesu Kristo ma en Ruodhe ne dwaro mondo otim.—1 Kor. 9:16.
14 Seche ma wapuonjo jomoko adiera, mano nyiso gadier ni waherogi. En adier ni chal mag Jokristo opogore opogore. Waduto ok wanyal tiyo tij lendo e okang’ machalre. Jehova ong’eyo wachno. Gimaduong’ en ni ng’ato ka ng’ato kuomwa otim duto monyalo. Timo kamano, nyiso adier ni wahero Nyasaye koda dhano wadwa.
GIMOMIYO DWARORE WABED JORIT MIGENO
15-17. (a) Ang’o momiyo dwarore ahinya ni jarit obed jadier? (b) Yesu nolero nade gik mayudo jarit maok en jadier?
15 Puonj mar adek motudore machiegni ahinya gi ariyo mokalogo en mae: Nyaka wabed joma inyalo gen. Jarit nyalo bedo gi kido mabeyo kod nyalo mopogore opogore, to mak mana ni kido mabeyogo ok nyal konye ka ok otim gima ruodhe dwaro. Mondo migawo ma jarit timo odhi maber, nyaka obed ng’at migeno. Paulo nondiko niya: “To kuom jorit, idwaro ni mondo ng’ato obed jadier.”—1 Kor. 4:2.
16 Ka wan jo migeno, ibiro gwedhowa maonge kiawa. To ka ok wan jo adier, ok wabi dhi nyime bedo gi winjruok maber gi Nyasaye. Waneno adiera mar wachni e ngero ma Yesu nogoyo mar talanta. Wasumbini ma “noloko” ohala gi pesa mag ruodhgi, noyudo pak kendo ne oyudo gweth mang’eny. Misumbano ma ne ok oloko ohala gi talanta ma ne ruodhe omiye, ne oluong ni “jatich marach,” “ja samuoyo,” kendo ni “jatichno maonge ohala.” Ne omaye talanta ma ne omiye, ma owit jatijno oko.—Som Mathayo 25:14-18, 23, 26, 28-30.
17 E kinde moro machielo, Yesu nowuoyo kuom gik matimore ne ng’at maok en jadier. Nowacho niya: ‘Jamoko moro ne nitie, man gi jarit tichne. Ji nodonjo kuome ni jaritno ne ketho gige. Noluonge, mopenje ni, “En wach ang’o mawinjo kuomi? Tim kwan kuom giga duto mirito, nikech ok inyal bedo jarit tichna kendo ngang’.”’ (Luka 16:1, 2) To nikech jaritno ne ketho mwandu mag ruodhe, ruoth ne oriembe. To mano doko puonj maduong’! Ka kuom adier, ok wadwar bedo jorit maok gin joadier e migawo momiwa.
BE OWINJORE WAPIMRE GI JOMOKO?
18. Ang’o momiyo ok onego wapimre gi jomoko?
18 Ng’ato ka ng’ato kuomwa onego openjore kama, ‘An jarit kata jatich machalo nade?’ Sama wapimore gi jomoko, chandruok nyalo chako betie. Muma miyowa siem kama: “Ng’ato ka ng’ato mondo onon tichne owuon, eka nong’e gi momiyo dopakre, to ok nikech oporore gi ng’at machielo.” (Gal. 6:4) Kar chako pimo gik mwatimo gi mago ma jomoko timo, ng’ato ka ng’ato onego oket pache kuom gigo ma en owuon onyalo timo. Timo kamano biro miyo kik wabed josunga, kata joma chunygi nyosore. Sama wanonore wawegi, onego wang’e ni chal mag ngima jalokre. Samoro nikech watuwore, kata hikwa koro oseniang’ ahinya, kata wan gi ting’ mamoko momedore, ok wanyal timo migepewa kaka ne watimo chon. To komachielo, wanyalo timo mang’eny moloyo kaka watimo sani. Ka en kamano, donge wanyalo temo chopo migepewa e okang’ momedore?
19. Kapo ni ok wayudo migawo moro, ang’o momiyo chunywa ok onego onyosre?
19 Gimachielo monego wapar en wach migepe mwasebedo ka wagombo. Kuom ranyisi, owadwa moro nyalo gombo bedo jaduong’ kanyakla, kata gombo mondo oyud migepe e chokruoge mag alwora koda mag distrikt. Ber mondo wati matek e chopo gik madwarore mondo wayud migepego, to kata kamano, ok onego chunywa nyosre kapo ni ok wayudo migepego mapiyo kaka ne waparo. Kaluwore gi weche mamoko ma samoro ok wang’eyo, nyalo kawo kinde malach kapok wayudo migepe moko. Musa ne paro ni oikore mar golo Jo-Israel e piny Misri, kata kamano ne ochune rito kuom higini 40 kapok otimo kamano. Mano nomiye thuolo moromo mar nyago kido madwarore e tayo ogandano mane tokgi tek kendo ma nohero ng’anyo.—Tich 7:22-25, 30-34.
20. En puonj mane mwayudo kuom ranyisi maber ma Jonathan noketo?
20 Seche moko, nitie migepe moko maok wanyal yudo chuth. Mano e gima ne otimore ne Jonathan. Nikech ne en wuod Saulo, en ema ne onego obed ruodh Israel bang’ wuon mare. Kata kamano, Nyasaye noyiero Daudi ma ne pod en rawera mondo ema obi obed ruoth. Jonathan nowinjo nade kuom wachno? Ne oyie gi parono, kendo ne oriwo Daudi lwedo kata obedo ni mano ne keto ngimane kama rach. Nonyiso Daudi niya: “Inibed ruodh Israel, kendo an nabed ng’at mar ariyo bang’i.” (1 Sam. 23:17) Inyalo yudo puonj mane kuom wachni? Jonathan ne oyie gi paro ma Nyasaye nong’adono, kendo mopogore gi wuon mare, ne ok otimo nyiego gi Daudi. Kar bedo gi nyiego kuom migepe ma omi jomoko, waduto wanyalo timo maber ka waketo pachwa e chopo migepe momiwa. Wanyalo bedo gadier chuth ni e piny manyien, Jehova biro chopo gombo mabeyo duto ma jotichne nigo.
21. Onego wane nade migawo momiwa mar bedo jorit matiyo ne Nyasaye?
21 Kinde duto ber ka waketo e pachwa ni wan kaka jorit matiyo ne Nyasaye, ok wan wasumbini matiyo e bwo ruoth mager kendo masandowa. Kar mano, Jehova ogenowa kendo odhialowa ahinya kuom miyowa tich maduong’ mar lando wach maber e ndalogi mag giko, ma en tich maok nochak onwo kendo. Omiyowa thuolo malach mar yiero kaka wabiro chopo migepe momiyowa. Omiyo wabeduru jorit ma joadier kendo migeno. Kendo kik wiwa wil ni en migawo makende ahinya tiyo ne Jehova, jal maduong’ie moloyo e piny gi polo.
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha e ite mar 9]
[Picha e ite mar 12]