1, 2. Ngima Adam gi Hawa ne chalo nade kane Nyasaye ochueyogi, to gin penjo mage ma wabedogo?

KANE Nyasaye ochueyo Adam gi Hawa, ne gionge gi jasigu moro amora. Ne gin joma kare chuth ma nodak e paradis. Ne gin gi winjruok maber gi Jachuechgi nikech ne gin nyithinde. (Chak. 2:7-9; Luka 3:38) Gima ne gidhi timo e ngimagi notudore gi chik ma Nyasaye nomiyogi. (Som Chakruok 1:28.) ‘Pong’o piny, kendo bedo gi loch kuome’ ne ok en gima dhi kawogi ndalo mang’eny. Kata kamano, mondo mi ne gidhi nyime ‘bedo gi teko kuom gik ma ngima duto ma wuotho e piny,’ ne chuno ni gidag nyaka chieng’, maok Adam oweyo migawo mar chopo tijno nikech tho ong’ade.

² To kare ang’o momiyo piny sani opogore ahinya? Ang’o momiyo nitie jowasigu mang’eny ma mono dhano bedo mamor, ka achiel kuomgi kendo maduong’ie moloyo en tho? Nyasaye ne dhi timo ang’o mondo otiek jowasigugo? Dwoko mag penjogi kaachiel gi penjo mamoko yudore e Muma. We wanon ane moko kuomgi.

3, 4. (a) Nyasaye nomiyo Adam gi Hawa chik mane? (b) Ang’o momiyo luwo chikno ne en gima duong’ ahinya?

³ Kata obedo ni ne ochue Adam gi Hawa mondo odag nyaka chieng’, mano ok nyis ni ne ok ginyal tho ngang’. Mondo ne gidhi nyime bedo mangima, ne nyaka gigam muya ka giyueyo, gimethi, ginindi, kendo gichiem. To maduong’ie moloyo, ne nyaka gibed gi winjruok maber gi Jehova ma e Soko mar ngima. (Rapar 8:3) Ne ginyalo dhi nyime bedo mangima mana ka giluwo kaka Nyasaye ne tayogi. Jehova nonyiso Adam wachno kata kapok nochueyone Hawa. Muma wacho niya: “Jehova Nyasaye nochiko dhano kowacho niya, Kuom olemb yedhe duto inyalo chamo achama: to olemb yath makelo ng’eyo ber gi rach, kik icham: nikech e ndalo michamogo, tho to initho.”—Chak. 2:16, 17.

⁴ “Yath makelo ng’eyo ber gi rach” nochung’ ne ratiro ma Nyasaye nigo mar yiero ne dhano gima ber kod gima rach. En adier ni Adam ne nyalo pogo ber gi rach e okang’ moro nikech nochueye e kit Nyasaye ka en gi chuny mar pogo ber gi rach. Yadhno ne dhi paro ne Adam gi Hawa ni kinde duto ne dwarore ni Jehova otagi. Chamo olemo manie yadhno ne dhi nyiso ni ok gidwar ni Jehova otagi, to mano ne dhi rwakogi e chandruok maduong’ kaachiel gi nyithindo ma ne gidhi nyuolo. Kum mager ma Nyasaye ne dhi miyogi ka giketho chikno ne dhi nyiso ayanga pek mar richo ma gitimo.

5. Ere kaka Adam gi Hawa nowuond moketho chik Nyasaye?

⁵ Bang’ ka nosechue Hawa, Adam nonyise chik ma Nyasaye nomiyogi. Hawa nong’eyo chikno maber ahinya kendo nonwoye achiel kachiel. (Chak. 3:1-3) Nonwoyo chikno ne chuech moro ma nowuoyo kode kotiyo gi thuol. Chuech ma notiyo gi thuondno ne en Satan Jachien. Ne en malaika ma noweyo mondo gombo mar bedo gi loch maok Nyasaye omiye oyondhe, kendo nodwaro chiko ngimane owuon. (Pim gi Jakobo 1:14, 15.) Mondo mi noyud gik ma nodwarogo, nonyiso Hawa ni Nyasaye ne riambo. Nojiwo Hawa ni weyo luwo chike Nyasaye ne dhi miyo gibed kaka Nyasaye to ok ni ne gidhi tho. (Chak. 3:4, 5) Hawa noyie gi wachno mi ochamo olemo ma nokwergino, kendo bang’e nomiyo Adam bende mochamo. (Chak. 3:6, 17) Jachien noriambo. (Som 1 Timotheo 2:14.) Kata kamano, Adam ‘nowinjo dwond chiege.’ Kata obedo ni thuol ne nyalo nenore ni en osiep maber, Satan Jachien ne en jasigu maok ng’won kata matin kendo nong’eyo maber chandruok ma Hawa ne dhi yudo kosewuonde.

6, 7. Jehova nong’ado nade buch Adam gi Hawa?

⁶ Adam gi Hawa nong’anyo ne Jehova ma nomiyogi ngima kod gik mabeyo duto ma ne gin-go. En adier ni Jehova nong’eyo maber gik moko duto ma notimore. (1 Weche 28:9; som Ngeche 15:3.) Kata kamano, noweyo mondo Adam, Hawa, kod Satan onyis gadier paro ma ne gin-go kuome. Ka en Wuoro, Jehova nowinjo malit ahinya. (Pim gi Chakruok 6:6.) Nobedo Jang’ad-bura kolero rach kod kum ma Adam gi Hawa ne dhi yudo.

⁷ Nyasaye noyudo osenyiso Adam niya: “Olemb yath makelo ng’eyo ber gi rach, kik icham: nikech e ndalo michamogo, tho to initho.” Nyalo bedo ni Adam ne paro ni “ndalo” kata odiechieng’ ma Nyasaye ne wuoyoe ne en odiechieng’ moting’o seche 24. Bang’ ketho chik, nyalo  bedo ni norito mondo Jehova okaw okang’ kapok chieng’ opodho. Jehova nowuoyo kodgi e seche mag “ang’ich welo.” (Chak. 3:8) Ne chalo ka gima gin e kot kendo nomiyo Adam gi Hawa thuolo mar kwongo chiwo pachgi. (Chak. 3:9-13) Bang’e nonyisogi kum ma ne gidhi yudo. (Chak. 3:14-19) Ka dine onego Adam gi Hawa kanyo gi kanyo, chenro ma ne en-go ne dhano dine ok otimore kaka nodwaro. (Isa. 55:11) Kata obedo ni Jehova nonyisogi ni ne gibiro tho, kendo ne gichako neno rach nikech richo ma ne gisetimo, Jehova noyie ne Adam gi Hawa mondo onyuol nyithindo ma ne nyalo yudo ber moko ma ne odhi chiwo. Omiyo e wang’ Nyasaye, Adam gi Hawa ne otho chieng’ ma ne gitimoe richono. To nikech higini 1,000 chalo ndalo achiel e wang’ Nyasaye, Adam gi Hawa ne otho ka “ndalo achiel” pok orumo.—2 Pet. 3:8.

8, 9. Richo ma Adam notimo nokelo ne nyithinde duto ang’o? (Ne picha manie chak sulani.)

⁸ Be richo ma Adam gi Hawa notimo ne dhi luwo nyithindgi? Ee. Jo Rumi 5:12 wacho kama: “Kaka richo nobiro e piny kuom ng’at achiel, kendo tho nobiro e piny kuom richo, kamano bende tho nobiro ni ji duto, nikech ji duto ne otimo richo.” Ng’at ma nokwongo tho ne en Habil jatich Nyasaye. (Chak. 4:8) Bang’e nyithind Adam mamoko nobedo moti ma githo. Be tho kod richo ne oluwogi? Jaote Paulo chiwo dwoko kama: “Ji mang’eny nodoko joricho nikech ng’at achiel nodagi winjo wach.” (Rumi 5:19) Omiyo, tho kod richo ma ne oluwo nyithind Adam duto, nobedo jowasigu madongo mag dhano. Kata obedo ni ok wang’eyo sie kaka tho gi richo nodonjo e ringre nyithind Adam, wanyalo neno gik mayudogi nikech richo mar Adam.

⁹ Mano e momiyo Muma luongo richo kod tho ma noyudo nyithind Adam ni “lau moumo wang’gi kod kitambaa moyar kuom ogendini duto.” (Isa. 25:7) Lau ma oumo wang’ jini, en kuong’ mokwako dhano duto. Omiyo adiera en ni “ji duto tho e i Adam.” (1 Kor. 15:22) Penjo ma koro wabedogo en ma Paulo nopenjo niya: “Ng’ano ma biro resa e ringruokni mar tho?” Be nitie ng’at manyalo kelo resruogno? *—Rumi 7:24.

10. (a) Moko kuom ndiko manyiso ni Jehova biro tieko tho ma Adam nokelo gin mage? (b) Ndikogo fwenyonwa ang’o e wi Jehova gi Wuode?

¹⁰ Kuom adier, Jehova ema ne nyalo reso Paulo. Bang’ wuoyo e wi “lau” moumo wang’ ji, Isaya nomedo ndiko niya: ‘Osegolo tho nyaka chieng’, kendo Ruoth Nyasaye noyue pi wang’ kuom wenge duto.’ (Isa. 25:8) Mana kaka wuoro matieko chandruok ma nyithinde nigo kendo yweyonegi pi wang’gi, Jehova nigi siso mar tieko tho ma Adam nokelo ne nyithinde! En gi ng’at ma gitiyogo kanyachiel e chopo mano. Ndiko mar 1 Jo Korintho 15:22 wacho kama: “Kaka ji duto tho e i Adam, kamano bende nomi ji duto doko mangima e i Kristo.” Bang’ Paulo penjo ni “Ng’ano ma biro resa?” ne odhi nyime wacho niya: “Erokamano ni Nyasaye kuom Yesu Kristo Ruodhwa!” (Rumi 7:25) Nenore maler ni hera ma Jehova noherogo dhano ma nomiyo ochueyogi ne ok orumo bang’ Adam gi Hawa ng’anyo. E wi mano, ng’at ma notiyo kanyachiel gi Jehova e  chueyo dhako gi dichwo mokwongo be ok noweyo hera ma noherogo dhano olal. (Nge. 8:30, 31) Kata kamano, ne idhi res dhano nade?

11. En chenro mane ma Jehova noketo mondo ores dhano?

¹¹ Wan dhano morem kendo watho nikech richo ma Adam notimo kod bura makare ma Jehova nong’adone. (Rumi 5:12, 16) Muma wacho kama: “Ketho achiel nomiyo bura oloyo ji duto.” (Rumi 5:18) Ang’o ma Jehova ne dhi timo mondo ogol kum mar tho ma noseng’ado ne dhano kaok oketho chikene makare? Wayudo dwoko e weche ma Yesu nowacho niya: “Wuod dhano ne ok obiro mondo otine, to mondo oti ni ji, kendo ochiw ngimane odok rawar ni ji mang’eny.” (Math. 20:28) Jal ma Jehova nokwongo chueyo kaka wuode makayo, ma bang’e ne onyuol e piny kaka dhano makare, ne dhi chiwo rawar. Ere kaka ne idhi chul rawarno kaluwore gi chike makare mag Jehova?—1 Tim. 2:5, 6.

12. Rawar ma nochul godo gima Adam nolalo ne en mane?

¹² Ka en dhano makare chuth, Yesu ne nigi thuolo mar dak nyaka chieng’ mana kaka Adam ne nigo kapok notimo richo. Jehova ne dwaro ni piny opong’ gi nyithindo makare ma Adam ne dhi nyuolo. Omiyo, nikech Yesu nohero Wuon mare kod nyithind Adam bende, nochiwo ngimane kaka misango. Ee, Yesu nochiwo ngimane makare ma ne romre chuth gi ngima ma Adam nolalo. Bang’e, Jehova nochiero Wuode ka en gi del mar roho. (1 Pet. 3:18) Omiyo, Jehova ne nyalo yie gi misango mar Yesu ma ne en ng’at makare mondo obed rawar, kata nengo michulo kiwarogo nyithind Adam duto mondo omigi gik ma Adam nolalo. Inyalo wachi ni Yesu nokawo kar Adam. Paulo lero wachno kama: “E kaka nondiki bende ni, ‘Dhano mokwongo, en Adam, nodoko chuny mangima,’ to Adam machien nodoko chuny ma chiwo ngima.”—1 Kor. 15:45.

13. “Adam machien” biro kawo okang’ mane mondo okony joma nosetho?

¹³ Kinde biro chopo ma “Adam machien” nobed “chuny ma chiwo ngima” ne dhano duto. Thoth nyithi Adam ibiro mi ngima kendo. Nikech ang’o? Nikech ne gisetho, biro dwarore mondo ochiergi eka gidag e piny.—Joh. 5:28, 29.

14. En chenro mane ma Jehova noketo ma ne dhi tieko richo ma nonyuolgo nyithind Adam?

¹⁴ Ere kaka ne idhi gony dhano oa e tuech mar richo ma ne giyudo kuom Adam? Jehova nochano mondo Pinyruoth moro motelne gi “Adam machien” kod jomoko moyier koa e piny ogony dhano oa e tuech mar richo. (Som Fweny 5:9, 10.) Joma biro locho gi Yesu e pologo, ong’eyo tiend bedo dhano morem. Kuom higini aluf achiel mangima, loch margi biro konyo joma nodag e piny mondo gilo nyawo ma gin-go nikech richo mar Adam ma gin giwegi ok ginyal tieko.—Fwe. 20:6.

15, 16. (a) Tho ma Muma luongo ni “jasigu machien” en mane, to ibiro tieke karang’o? (b) Kaluwore gi 1 Jo Korintho 15:28, Yesu biro timo ang’o?

¹⁵ Bang’ higini aluf achiel ma Pinyruodhno biro lochogo, biro yudo ka dhano moluoro Nyasaye oseres oa e bwo jowasigu duto ma richo Adam nokelo. Muma wacho kama: “Kaka ji duto tho e i Adam, kamano bende nomi ji duto doko mangima e i Kristo. Ng’ato ka ng’ato e kare owuon: Kristo en nyak mokwongo; bang’ mano jogo mag Kristo [joma Kristo biro lochogo] chieng’ birone. Eka chieng’ giko nochopi, ka enochiw pinyruoth ni Nyasaye Wuoro, kosetieko loch duto, gi  teko duto, gi nyalo duto. Nikech onego olochi, nyaka oket wasike duto e bwo tiende. To jasigu machien mibiro tieko, en tho.” (1 Kor. 15:22-26) Ee, gikone, tho ma dhano noyudo koa kuom Adam, ibiro tiek nyaka chieng’. “Lau moumo” dhano duto ok nochak obedie kendo.—Isa. 25:7, 8.

¹⁶ Jaote Paulo tieko weche ma nondiko kotelne gi roho mar Nyasaye niya: “To ka gik moko duto oseketi e bwo Wuowi, eka Wuowi owuon bende noketi e bwo Jal ma noketo gik moko duto e bwoye, mondo Nyasaye obed duto kuom duto.” (1 Kor. 15:28) Mano biro yudo ka loch mar Yesu osetimo gik moko duto kaluwore gi dwach Nyasaye. Kae to obiro bedo mamor duoko loch ne Jehova kendo keto e luete oganda dhano mosebedo jo makare chuth.

17. Gikone Satan biro yudo kum mane?

¹⁷ To Satan jal ma nokelo chandruok gi kuyo mang’eny ne dhano ibiro tim nade? Fweny 20:7-15 miyowa dwoko. E tem mibiro temgo dhano duto mosebedo e ngima makare, ibiro mi Satan thuolo mondo otem wuondo dhano kendo. Jachien kaachiel gi jogo mabiro luwe e kindeno, ibiro tiek chuth e “tho mar ariyo.” (Fwe. 21:8) Nikech joma biro tho e tho mar ariyoni ok bi chier, tho ma gibiro thogono biro siko kodgi. Kata kamano, ‘tho mar ariyono’ ok en jasik dhano mohero Jachuechgi kendo ma tiyone.

18. Tich ma Nyasaye nomiyo Adam, biro timore e yo makare chuth nade?

¹⁸ Dhano mosebedo joma kare chuth biro chung’ e nyim Jehova kaka joma owinjore oyud ngima mochwere, maonge jasigu moro amora molworogi. Kindeno biro yudo ka tich ma nomi Adam mondo otim, osetimore kata oonge. Piny biro pong’ gi nyithinde, kendo gibiro bedo mamor dak e iye ka girito gik moko mangima duto manie iye. Mad wadhi nyime dwoko erokamano kuom hera ma Jehova nyisowa kochano tiekonwa jasigu machien ma en tho!