Ng’at ma Chuny Jehova Morgo

EN ANG’O mabiro e pachi sama iparo Daudi, jal miwuoyo kuome e Muma? Be dibed ni gima iparo en kaka noloyo Goliath jal marabet ma Ja-Filistia? Koso iparo kinde ma noringo modhi e thim nikech Ruoth Saulo ne ni kode gi sigu? Be gima iparo en richo ma notimo gi Bathsheba koda chandruoge ma noyude nikech mano? Koso iparo wendene manie Muma e bug Zaburi?

Ngima Daudi nopong’ gi migepe makende, loyo weche mapek, kendo kalo e masiche. Kata kamano, moloyo duto, gima morowa ahinya kuom Daudi en gima janabi Samuel nowacho kuome—ni ne odhi bedo ‘ng’at ma chuny [Jehova] morgo.’—1 Samuel 13:14.

Weche ma ne Samuel okorogo nochopo ka Daudi en rawera. Donge in bende diher mondo owach kuomi ni in ng’at ma chuny Jehova morgo? Omiyo, en ang’o ma wanyalo puonjore e ngima Daudi, to moloyo e tinne, manyalo konyowa bedo joma chuny Jehova morgo? We wane ane.

Joodgi Koda Tich ma Notimo

Nenore ni Jesse, wuon Daudi kendo nyakwar Ruth gi Boaz, ne en ng’at mochiwore ahinya ne Nyasaye. Kane Daudi, owetene abiriyo, koda nyiminene ariyo pod tindo, Jesse nopuonjogi Chik mar Musa. E achiel kuom wendene, Daudi luongore ni wuod ‘jatich ma dhako’ mar Jehova. (Zaburi 86:16) Mani osemiyo jomoko ong’ado ni min Daudi, miyo maok oket nyinge ei Muma, bende nokonyo Daudi mondo odong e winjruokne gi Nyasaye. Jasomo moro wacho niya: “Nyalore ahinya ni min Daudi ema nokwongo tik tik puonjo Daudi weche mabeyo miwuoro kuom  kaka Nyasaye notimo ne joge e kinde machon,” weche moriwo nyaka histori mar Ruth gi Boaz.

Muma chako wuoyo kuom Daudi ka en jakwath matin mawuowi ma nigi ting’ mar rito rombe mag wuon mare. Nenore ni tijno ne miyo obedo kende e pap odiechieng’ gotieno kuom kinde malach. Tem ane neno pichano e pachi.

Joodgi Daudi nodak Bethlehem, taon matin e wi gode mag Juda. Puothe moting’o kite mang’eny e alwora mar Bethlehem ne nyago cham maber. Puothe mag olemo, mag zeituni, koda mag mzabibu, ne yudore e kor godego koda e hoho. E kinde Daudi, nenore ni ji ne dhi kwath e wi gode kuonde maok opur. Thim mar Juda ne ni nyim godego.

Bedo jakwath ne nyalo keto ngima ng’ato kama tek. E godegi ema ne Daudi oradoe gi sibuor koda gi dubu ma ne temo kawo rombene. * Rawera ma jachirni nokedo ma onego ondiegigi, kendo noreso rombene kogologi e dhoggi. (1 Samuel 17:34-36) Nyalo bedo ni e kindeni ema Daudi notiegore e lony mar bayo kite kotiyo gi orujre. Gweng’gi ne chiegni gi piny Jo-Benjamin. Joba kite e anywolano ne nyalo diro kite ka gitiyo gi orujre “kuom yie wich, mak obayo.” Kamano bende e kaka orujre mar Daudi ne ok ba.—Jobura 20:14-16; 1 Samuel 17:49.

Notiyo Maber gi Kindego

Ng’enyne, tij kwath ne en tich ma ng’ato timo ka oling’ mos kar kende. Kata kamano, Daudi ok noweyo mondo bedone kar kende oole. Mopogore gi mano, kuwe ma kamano nomiye thuolo mang’eny mag paro matut. Nenore ni moko kuom weche mayudore e wende mag Daudi gin gik ma ne otimore ka en rawera. Be dibed ni e kinde ma ne en kendego ema noparoe matut migawo ma dhano nigo  e chenro mag Nyasaye kendo ema noparoe matut kuom chwech mabeyo miwuoro mag polo—chieng’, dwe, kaachiel gi sulwe, ma gin gik ma Jehova ‘oloso gi lith lwetene’? Be dibed ni e pewni mag Bethlehem ema ne oparoe kuom piny manyak, dhok, winy koda “gibuya me thim”?—Zaburi 8:3-9; 19:1-6.

Onge kiawa ni weche ma Daudi nokaloe ka en jakwath nomedo konye neno e yo matut ng’wono ma Jehova nyiso jotichne mochung’ motegno. Omiyo Daudi nower niya: “Jehova e jakwadha: ok anachand gimoro. Omiya nindo e lege mang’ich: Otelona e dir pi mokuwe. Ee, kata akadho e hoho mar tipo mar tho, ok analuor gimoro marach; nimar in koda: Ludhi gi odungani ohoya.”—Zaburi 23:1, 2, 4.

Nyalo bedo ni iwuoro ni wechegi to muli nade. Dwoko en ni, achiel kuom gik ma nomiyo Daudi obedo gi winjruok machiegni gi Jehova mi oluonge ni ‘ng’at ma chuny [Jehova] morgo’ en ni ne oparo matut kendo mapek kuom tije Jehova koda kuom winjruok mare owuon gi Nyasaye. Be inyalo wach kamano kuomi?

Be isegawinjo ka chunyi dwaro pako kendo miyo Jachwech duong’ bang’ nono adimba wach moro kuom chwechne? Be isegawinjo ka chunyi pong’ gi hera ne Jehova kuom neno kaka onyiso kido mage sama otudore gi dhano? Nenore maler ni mondo ibed mamor gi Jehova e yo ma kamano, dwarore ni iwal kinde mondo ipar matut kuom Wach Nyasaye koda chwechne, kikuwe mos kendo e yor lamo. Paro matut e yo ma kamano nyalo konyi ng’eyo Jehova maber—kendo mano biro miyo ihere. Jomatindo kaachiel gi jomadongo nyalo bedo gi thuolo majaberni. Kuom adier, nenore ni Daudi ne nigi winjruok machiegni gi Jehova chakre kinde ma ne en rawera. Ere kaka wang’eyo mano?

Daudi Iwalo Obed Ruoth

Kane koro Saulo ok owinjore locho e wi oganda Nyasaye, Jehova nowacho ne janabi Samuel niya: “Nyaka karang’o mibiro yuago Saulo, to asedage ni kik obed ruodh Israel? pong’ tung’ mari gi mo, kendo idhi, mi naori kuom Jesse ja Bethlehem: nikech aseyierona ruoth e kind yawuote.”—1 Samuel 16:1.

Kane janabi mar Nyasaye ochopo Bethlehem, nonyiso Jesse ni oluong yawuote. Ng’ano e kindgi mane Samuel dhi wiro mo mondo obed ruoth? Kane Samuel oneno Eliab, wuowi makayo kendo ma jachia, nowacho e chunye niya: ‘Ma e en.’ Kata kamano, Jehova nowacho ne Samuel niya: “Kik ing’i wang’e kata bor mar ringre; nikech asedage: nikech Jehova ok one kaka dhano neno; dhano ong’iyo kit nenruok ma oko, to Jehova ong’iyo chuny.” E yo ma kamano bende,  Jehova ne otamore Abinadab, Shamma, kaachiel gi owetegi ang’wen moko. Kae to imedo ler wechego niya: ‘Kendo Samuel nowacho ne Jesse, Yachgi e nyithindi duto koso? Nowacho, pod modong’ en machogo, kendo ne, okwayo rombe’—1 Samuel 16:7, 11.

Kuom dwoko ma Jesse chiwo, nenore ni owacho e chunye niya: ‘Ok nyalre kata matin ni Daudi ema janabi dwaro.’ Nikech Daudi ne en nyathi matinie mogik kendo maok kwan ahinya e kind joodno, ne omiye tich mar rito rombe. Kata kamano, en ema Nyasaye noyiere. Jehova neno gima nie chuny ng’ato, kendo nenore ni noneno kido moro maber ahinya e chuny rawerani. Omiyo kane Jesse oluongo Daudi, Jehova nonyiso Samuel niya: “Amalo, iolne mo: nikech jali e en. Eka Samuel nokawo tung’ mar mo, noolone mo e kind owetene: kendo muya mar Jehova nobiro kuom Daudi gi teko nyaka a chieng’no.”—1 Samuel 16:12, 13.

Ok nyiswa ni Daudi ne en jahigini adi kane oolne mo. Kata kamano, bang’e matin, owetene adek madongo, Eliab, Abinadab, koda Shamma, ne tiyo kaka jolweny mag Saulo. Nyalore ni yawuowi abich mamoko ne pok oromo dhi kodgi e lweny nikech ne pod gitindo. Nyalo bedo ni onge kata achiel kuomgi ma nosechopo higini 20, higini ma ne dwarore kuom chwo ma donjo e lweny e oganda Jo-Israel. (Kwan 1:3; 1 Samuel 17:13) Bed ni ne en kamano kata ooyo, wanyalo bedo gadier ni Daudi ne pod tin ahinya kane Jehova oyiere. Kata obedo ni ne otin kamano, nenore ni Daudi ne en ng’at makawo mapek ahinya winjruokne gi Nyasaye. Nenore ni ne en gi winjruok machiegni gi Jehova, winjruok ma nonyago nikech paro matut kuom gik ma nong’eyo kuom Nyasaye.

Yawa matindo me kindegi bende onego ojiw mondo otim kamano. Omiyo, un jonyuol, be ujiwo nyithindu mondo opar matut kuom weche modok korka Nyasaye, ging’e kendo gimor gi chwech mag Nyasaye, kendo gipuonjre gima Muma wacho kuom Jachwech? (Rapar mar Chik 6:4-9) Kendo un rowere, be utimo kamano kendu? Buge malero Muma kaka gasede mag Ohinga mar Jarito koda Amkeni!  * ogo e yo makonyi timo kamano.

Nolony e Goyo Thum

Mana kaka wende mang’eny mag Daudi nyisowa weche kuom ngimane kaka jakwath, nyalore ahinya ni thum ma nogoyo bende ne nyiso wechego. En adier ni thum ma ne Daudi ogoyo kowero wendego ok yudre e kindewagi. Kata kamano, wang’eyo ni jalno ma nondiko wendego ne en jathum mang’ula. Donge en adier ni lony mar Daudi e goyo thum ema nomiyo ogole e tij kwath ma otere mondo oti ne Ruoth Saulo?—1 Samuel 16:18-23. *

To Daudi ne otiego lonyni kanye kendo karang’o? Nyalo bedo ni notimo mano kinde ma ne en e pap kokwayo rombe. Wanyalo bedo gadier ni kata kinde ma ne Daudi tin kamano, ne owero ne Jehova wende pak mowuok e chunye. Donge en adier ni Jehova ne oyiere kendo omiye migawo nikech chiwruok mare ne Nyasaye koda winjruok maber ma ne en-go kode?

Sulani owuoyo mana kuom ngima Daudi ka en rawera. Kata kamano, chuny ma nonyiso e ngimane duto, nenore kuom weche manyalo bedo ni ne oparo ka en e pewni mag Bethlehem. Tem neno e pachi kaka Daudi wero ne Jehova niya: “Aparo ndalo machon; abudho gi paro kuom timni duto: Chunya ng’eny gi weche maparo kuom tich lweti.” (Zaburi 143:5) Hera ma wendni kaachiel gi ma wende mamoko mang’eny mag Daudi nyiso, jiwo ji duto magombo bedo jogo ma chuny Jehova morgo.

[Weche moler piny]