1, 2. (a) Kouma lavi ti pou ete si pa ti ena Labib? (b) Ki ed nou pou tir profi ar Parol Bondie?

 KOUMA to lavi ti pou ete si to pa ti ena Labib? To pa ti pou gagn bann bon konsey pou gid twa toulezour. To pa ti pou konn laverite lor Bondie, lavi, ouswa lavenir. Ek to pa ti pou kone ki Zeova inn fer pou bann dimounn dan lepase.

² Me erezman, nou pa dan sa sitiasion bien tris la. Zeova inn donn nou so Parol Labib. Li’nn promet ki so mesaz pou dire pou touletan. Lapot Pier ti repran bann parol ki ena dan Izai 40:8. Mem si sa verse-la li pa pe koz exakteman lor Labib, li aplik ar mesaz ki ena dan Labib. (Lir 1 Pier 1:24, 25.) Nou tir boukou profi kan nou lir Labib dan nou prop lang. Bann ki kontan Parol Bondie finn touletan konn sa. Atraver bann siek, bann dimounn sinser finn fer bann gran zefor pou tradir ek distribie Labib, malgre bann gran lopozision ek difikilte. Zeova anvi  ki maximum dimounn “gagn lavi sov ek gagn enn konesans exakt lor laverite.”​—1 Timote 2:3, 4, NW.

3. Ki nou pou examine dan sa lartik-la? (Get zimaz dan koumansman lartik.)

³ Dan sa lartik-la, nou pou examine kouma Parol Bondie finn dire malgre (1) bann sanzman dan lang, (2) bann devlopman politik ki finn sanz lang ki laplipar dimounn ti pe koze, ek (3) lopozision ki’nn gagne pou tradir Labib. Kouma sa lartik-la pou ed nou? Sa pou ogmant nou rekonesans pou Labib ek pou sa Kikenn ki’nn fer ekrir Labib la.​—Mika 4:2; Romin 15:4.

4. (a) Kouma bann lang sanze avek letan? (b) Kouma nou kone ki Bondie pa prefer enn lang an partikilie? Ki lefe sa ena lor twa?

⁴ Amezir ki letan pase, bann lang evolie. Bann mo ek bann lexpresion kapav ena enn lot sinifikasion ar seki zot ti ena avan. Kitfwa to kapav pans enn lexanp dan lang ki to koze. Sa li konsern osi bann lang ki ti pe koze avan. Lang Ebre ek Grek ki bann dimounn koze azordi bien diferan avek Ebre ek Grek ki ti servi pou ekrir Labib. Laplipar dimounn pa konpran Labib ki’nn ekrir dan sa bann lang-la. Zot bizin enn tradiksion. Ena panse ki si zot aprann Ebre ek Grek ki ti pe koze avan, zot pou pli konpran Labib. Me, kitfwa sa pa pou ed zot otan ki zot pe panse. a (Get not.) Nou bien rekonesan ki Labib an-antie ouswa an parti finn tradir dan plis ki 3,200 lang. Se Zeova ki anvi ki bann dimounn ki sorti dan “tou nasion, tribi, langaz” tir profi ar so Parol. (Lir Revelasion 14:6.) Pena dout ki sa fer nou vinn pli pros ar nou Bondie, ki kontan nou ek ki pa fer preferans.​—Zistwar Bann Apot 10:34.

5. Kifer King James Version ti inportan?

⁵ Bann sanzman ki ena dan bann lang afekte osi bann tradiksion Labib. Enn tradiksion li kapav fasil pou lir kan fek prodir li, me kitfwa avek letan li nepli kler. Enn lexanp se King James Version, ki ti prodir pou premie fwa an 1611. Li ti vinn enn parmi bann Labib Angle pli popiler. Bann mo ki ti servi dan King James Version ti mem inflians lang Angle. b (Get not.) Me, sa tradiksion-la ti servi nom Zeova zis de-trwa fwa. Dan laplipar plas dan bann Lekritir Ebre kot nom Bondie ti aparet, li ti servi tit “LORD” (SEGNER) an let kapital. Dan bann lezot version ki finn inprime plitar, ti servi tit “LORD” an let kapital dan sertin verse dan bann  Lekritir Grek Kretien. Dan sa fason-la, King James Version ti rekonet ki nom Bondie ena so plas dan seki li apel Nouvo Testaman.

6. Kifer nou bien rekonesan ki nou ena New World Translation?

⁶ Kan premie fwa ti pibliye King James Version, bann mo Angle ki li ti servi ti paret modern. Me amezir letan pase, sertin sa bann mo-la finn koumans demode, ek azordi zot difisil pou konpran. Mem zafer inn ariv bann lezot tradiksion Labib dan lezot lang. Alor, nou bien rekonesan ki nou ena New World Translation of the Holy Scriptures, ki servi enn langaz modern. Sa tradiksion-la li disponib an-antie ouswa an parti dan plis ki 150 lang. Savedir ki azordi laplipar dimounn atraver lemond kapav lir sa tradiksion-la dan zot prop lang. Li pli fasil pou ki mesaz Bondie tous nou leker, parski sa tradiksion-la servi bann mo kler ek modern. (Psom 119:97) Me seki fer New World Translation vremem spesial se, li remet nom Bondie dan plas kot li ti ete o-koumansman.

7, 8. (a) Kifer boukou Zwif dan trwaziem siek Avan Nou Lepok pa ti konpran bann Lekritir Ebre? (b) Ki ete la Septante?

⁷ Bann devlopman politik dan lemond parfwa inn sanz lang ki bann dimounn ti koze enn sertin tan. Me Zeova inn fer sir ki bann dimounn gagn Labib pou lir dan enn lang ki zot konpran. Par exanp, 39 premie liv Labib ti ekrir par bann Zwif, ouswa bann Izraelit. Bondie ti “konfie zot so mesaz” an premie. (Romin 3:1, 2) Zot ti ekrir sa bann liv-la dan lang Ebre ouswa Arameen. Me ver trwaziem siek Avan Nou Lepok, boukou Zwif ti nepli konpran lang Ebre. Kifer? Aléxandre le Grand ti konkerir enn gran parti later, ek Lanpir Grek ti anvayir boukou teritwar. Rezilta: Dan bann rezion kot la Grèce ti pe dirize, boukou dimounn ti koumans koz Grek olie zot prop lang. (Daniel 8:5-7, 20, 21) Parmi ti ena boukou Zwif, alor li ti difisil pou zot konpran Labib an Ebre. Kouma ti pou regle sa problem-la?

⁸ Anviron 250 an avan ki Zezi ti ne, ti tradir sink premie liv Labib an Grek. Apre sa, ti tradir leres bann Lekritir Ebre osi. Sa tradiksion an Grek la ti apel la Septante. Sa ti premie tradiksion bann Lekritir Ebre an-antie.

9. (a) Kouma la Septante ek lezot tradiksion inn ed bann dimounn ki ti lir Parol Bondie? (b) Ki to verse prefere dan bann Lekritir Ebre?

⁹ Gras-a la Septante bann Zwif ki ti koz Grek ti kapav lir bann Lekritir Ebre an Grek. Eski to kapav mazinn lazwa ki zot ti gagne kan zot ti kapav tann ek lir Parol Bondie dan zot prop lang? Avek letan, ti tradir sertin parti Labib dan lezot lang ki laplipar dimounn ti koze, kouma Siriak, Gotik, ek Latin. Pli boukou dimounn ti pe reisi lir ek konpran Parol Bondie, ek zot osi zot finn koumans kontan li. Ek sirman zot ti ena zot bann verse prefere, parey kouma nou azordi.  (Lir Psom 119:162-165.) Wi, Parol Bondie inn dire malgre bann sanzman politik ek bann sanzman dan lang ki bann dimounn ti pe koze.

10. Dan lepok John Wycliffe, kifer laplipar dimounn pa ti reisi lir Labib?

¹⁰ Avek letan, bann dimounn ki ti ena pouvwar ti esey anpes bann dimounn pou lir Labib. Me bann zom ki ti ena lakrint pou Bondie ti kontign fer zefor pou ki tou dimounn kapav gagn Labib. Enn parmi zot ti John Wycliffe, ki ti res dan l’Angleterre dan bann lane 1300. Li ti anvi ki tou dimounn reisi lir Labib. Dan so lepok, laplipar dimounn dan l’Angleterre zame pa ti’nn tann mesaz Labib dan zot lang. Bann Labib ti kout bien ser, ek sak kopi ti ekrir ar lame. Akoz sa, bien tigit dimounn ti ena enn Labib. Anplis, boukou dimounn dan sa lepok-la pa ti mem konn lir. Dan legliz kitfwa ti lir Labib an Latin, me laplipar dimounn pa ti konpran parski Latin ti enn vie lang. Alor, kouma Zeova ti pou fer bann dimounn gagn Labib dan zot prop lang?​—Proverb 2:1-5.

11. Ki lefe Labib Wycliffe ti ena?

¹¹ An 1382, John Wycliffe ek lezot dimounn ti tradir Labib an Angle. Labib Wycliffe ti vinn bien popiler parmi enn group ki apel bann Lolar. Sa bann dimounn-la ti kontan Labib. Zot ti marse vilaz par vilaz partou dan l’Angleterre. Zot ti lir Labib ar bann dimounn ek ti donn zot bann kopi sertin parti Labib ki zot ti ekrir ar lame. Zot travay ti fer Labib re-vinn popiler.

12. Ki bann sef relizie ti panse lor Wycliffe ek so travay?

¹² Bann sef relizie ti ena laenn pou Wycliffe, so Labib ek so bann disip. Zot ti persekit bann Lolar ek ti detrir tou bann Labib Wycliffe ki zot ti reisi gagne. Mem si Wycliffe ti fini mor, bann sef relizie ti dir ki li enn aposta, ouswa enn lennmi Legliz Katolik. Zot ti deter ek bril so bann lezo, ek zot ti  zet so lasann dan larivier Swift. Me boukou dimounn ti anvi lir ek konpran Parol Bondie, ek Legliz pa ti kapav aret sa. Pandan plizir santenn lane apre, bann dimounn dan l’Europe ek lezot parti lemond ti koumans tradir ek inprim Labib dan bann lang ki boukou dimounn ti kapav konpran.

13. Ki kitsoz nou kapav sir? Kouma sa fer nou lafwa vinn pli for?

¹³ Labib li inspire par Bondie. Me sa pa vedir ki bann travay tradiksion kouma la Septante, Labib Wycliffe, King James Version, ouswa lezot tradiksion, li inspire par Bondie. Me selman, kan nou examinn fason ki ti fer sa bann tradiksion-la, li kler ki parey kouma Zeova ti promet, so Parol finn dire. Sa ranforsi nou lafwa ki tou seki Zeova inn promet pou realize.​—Zozwe 23:14.

14. Kouma seki nou aprann lor Labib ogmant nou lamour pou Bondie?

¹⁴ Kan nou aprann kouma Zeova finn protez so Parol, nou lafwa vinn pli for ek sa ogmant nou lamour pou Li. c (Get not.) Kifer Zeova finn donn nou Labib ek inn promet pou protez li? Parski Li kontan nou ek Li anvi ansegn nou pou nou profi. (Lir Izai 48:17, 18. d) Sa pous nou pou kontan Li ek pou obeir Li.​—1 Zan 4:19; 5:3.

15. Ki nou pou examine dan prosin lartik?

¹⁵ Nou bien kontan Parol Bondie. Alor, kan nou fer nou lektir Labib personel, kouma nou kapav tir maximum profi? Kouma nou kapav ed bann dimounn ki nou zwenn dan predikasion pou apresie Labib? Kouma bann frer ki ansegne dan kongregasion kapav fer sir ki tou seki zot pe ansegne baze lor Parol Bondie? Nou pou examinn sa bann kestion-la dan prosin lartik.