[Heb.: kaneh].

Nadika matetika hoe “tahony” (Ge 41:5, 22), “sampany” (Ek 25:31, 32) na “bararata” (1Mp 14:15) ny hoe kaneh (heb.). Ilazana zavamaniry manitra anefa izy io indraindray, arakaraka ny teny manodidina sy ny teny miaraka aminy, ka nadika hoe “harefo” (Ek 30:23) sy “fantàkamanitra.”​—To 4:14; Is 43:24.

Anisan’ny nanaovana ny menaka masina fanosorana ny “harefo mani-pofona.” (Ek 30:22-25) Anisan’ny zavamaniry mani-pofona koa ny “fantàkamanitra” ao amin’ny Tononkiran’i Solomona (4:14). Nanao tsilalaon-teny tamin’ny teny hebreo i Jehovah rehefa niteny mafy an’ireo Israelita nanota, izay ‘tsy nividy [heb.: kanita] fantàkamanitra [kaneh]’ ho an’ny tempoliny. (Is 43:24) “Avy any an-tany lavitra” ny fantàkamanitra, hoy i Jeremia (6:20), ary anisan’ny entam-barotr’i Tyro nanan-karena izy io, hoy i Ezekiela (27:3, 19).

Kalamôs (gr.) midika koa hoe bararata na fantàkamanitra no nandikan’ny Fandikan-teny Grikan’ny Fitopolo ny hoe kaneh (heb.).

Karazana veromanitra avy any Inde, toy ny Cymbopogon martini, ilay hoe fantàkamanitra na harefo mani-pofona ao amin’ny Soratra Hebreo, hoy ny manam-pahaizana maro. Maniry mandavantaona io vero io, ary manome menaka manitra ny raviny rehefa totoina. Ahazoana menaka veromanitra sy menaka fantàkamanitra koa ny karazany hafa. Ny iray na maromaro amin’ireo vero mani-pofona ireo, hono, ilay hoe fantàkamanitra na harefo mani-pofona. Nilaza mantsy i Jeremia fa “avy any an-tany lavitra” ilay izy, angamba avy any Inde. Mety ho avy any an-toeran-kafa koa anefa ilay izy, araka ny faminanian’i Ezekiela (27:19). Tsy tena fantatra àry hoe inona marina ilay zavamaniry, fa mety ho karazana veromanitra na fantàkamanitra.