MWAHA WOOSOMIYA 2
Weeva pooti ukhala ‘nikavihero nowaalipiha’ akhwaa
“Yaala . . . phiri ananteko akhwaaka o Umwene wa Nluku, ni ala phikhanle ankilipihaca venci.”—AKOL. 4:11.
NCIPO 90 ‘Encorajemo-nos Uns aos Outros’
NINHALA WIITTHUCANI? *
1. Masankihoni anaakhumelela atthu enci ookhuluvelya anonswalela Yehova?
NTUNINYANI motheene, atthu enci anonswalela Yehova anawaakhumelela masakha anaawaanela masukhuli ni anaawereeha nrima. Unawoona iyo ikhumelelaka wanlokoni waa? Makristau akhwaawe anaahuva nlattu woretta yuulupale awula nlattu wookhweliya ni ntthu anfentaaya. Akhwaawe unawaawerya nrima cinene yamoonaka mmucyaaya awula mpatthannyaaya ahiyaka unswalela Yehova. Ahaavo ciicammo akhwaawe anhuva nlattu wohasara yaakhumelenle. Mayamunna otheene ayo anaapheela cinene umaalihiya. Ninlamuliya waakavihera cani?
2. Kontha isiyani apostolu Paulu aanaapheela umaalihiya ukati nkhwaawe?
2 Apostolu Paulu cahonkhumelela citthu cowoopiha cinci. (2 Akor. 11:23-28) Uyo ahaana avilelaka “mwiiwa woohoma mwiirutthuni” wawe; iyo atthunaka yaari iretta yanhuviha. (2 Akor. 12:7) Ni uyo wahonwerya nrima nlattu wootthawiya ni mpatthannyaawe eehaniya Demas, munna anvaranaawe nteko; uyo ahonhiya Paulu kontha “aanaafenta cinene ila ituninyeela.” (2 Tim. 4:10) Paulu aari nkristau oothanliya oolipa nrima ni aatthuna waakavihera akhwaawe. Masi hataa uyova, uhaavo ukati waakhalaawe ni masukhuli.—Aroo. 9:1, 2.
3. Phaapani yammaalihale ni yanlipihale Paulu?
3 Paulu ahomaalihiya ni ahokaviheriya ukati waapheelaawe. Manannani? Khweeliini, Yehova ahovarela nteko nnepaawe wowaarya wiira anlipihe Paulu. (2 Akor. 4:7; Afili. 4:13) Uhiya iyo, Yehova ciicammo ahaavarela nteko makristau akiina wiira ammaalihe Paulu. Hataa phimaana Paulu aheera wiira ayo mayamunnaayo ‘phanlipihaca venci.’ (Akol. 4:11) Uyo ahohimya macina o makristau akhwaawe, toko Aristarku, Tiikiku ni Markus. Ayo yahonlipiha Paulu ni yahonkavihera uvilela. Makhaleloni yaakavihenre ayo mayamunnaayo wiira akhale atthu owaamaaliha akhwaaya? Manannani hiiva ninlamuliyeehu waatakiha ukati woomaalihana ni woolipihana?
UKHALE OOKHULUVELYA TOKO ARISTARKU
4. Manannani Aristarku caathoonyenryaawe ukhala mpatthani ookhuluvelya a Paulu?
4 Aristarku aari mpatthani ookhuluvelya a Paulu. Uyo aari o Tesalonika, isittatti yo Macedônia. Ikwaha yoopacera Ibiiblya immuulumaaya Aristarku, ukhanle ukati Paulu waapankaawe nkwaha woneeraru weemisiyonaariyu, waavinryaawe u Efesu. Ukati wanveleelaawe Paulu, Aristarku ahovariya ninkupitti wo atthu yaarusiye cinene. (Mite. 19:29) Waaleviyaawe, Aristarku khoopuwenle wiikhikicera uyova paahi. Uyo khaahiyale unveleela Paulu. Cinavinreene myeeri, u Grécia, Aristarku nanlelo khaahiyale unveleela Paulu, hataa Paulu alakeliyaka upankiya citthu cootakhala. (Mite. 20:2-4) Mwaakha wo 58, ukati Paulu waarwaaniyaawe ukootthukiya u Roma, Aristarku aari nkhayi ni Paulu munkwahani muulupalyoole, ni yaarici nkhayi ukati paketi waacamalyaawe. (Mite. 27:1, 2, 41) Waaphinnyaaya u Roma, atthunaka Aristarku ahovira ukati nari nkhattya ni Paulu. (Akol. 4:10) Paulu khweeliini aanawiicoona ulipihiya ni umaalihiya nlattu wookhala ni mpatthani ookhuluvelya toko uyo!
5. Toko cineeraaya Miruku 17:17, hiiva ninthoonyera cani ukhala apatthani ookhuluvelya?
5 Toko Aristarku, hiiva pooti uthoonyera ukhala apatthani ookhuluvelya o mayamunneehu ni aasirokorihu. Manannani? Navirihaka ukati nkhayi naayo kahi paahi ukati wo nnema, masi ciicammo “ukati wo masankiho.” (Usome Miruku 17:17.) * Atthunaka nihaana naakaviheraka mayamunneehu hataa ukhalaka wiira masakha yaarinaaya ahovira. Woone ntakihero na Frances. * Athumwaane ni anumwaane ahokhwa nlattu woretta yo câncro yaaweryaale myeeri miraru. Uyo neera: “Kinoona wiira masakha oorika annikhumelela pooti nanlelo unihuviha hataa uviraka ukati mwinci. Kinawaasukhuru cinene apatthannyaaka ookhuluvelya ahinliyala wiira miiva nanlelo kinkhala kicukulacaka, hataa ukhalaka wiira uhovira ukati mwinci asipaapaaka yakhweeru.”
6. Isiyani apatthani ookhuluvelya impankaaya?
6 Apatthani ookhuluvelya anawiivaherera wiira yaakavihere mayamunaaya ni asirokoraya. Wootakihera, munna mmoca neehaniya Peter ahocuwela wiira ahaana iretta yuulupale yoohivoniya ni yaahala umwiiva woohipica. Kathryn, amwaarawe Peter, aheera: “Nihuku naahimeriyeehu iretta ya Peter, anamathelana amoca o wanlokoni wihu phaanivelenle usipiritaali. Ninari usipiritaali wonwo, ayo yaholakela wiira khayaahala unihiya waanana veekha cihu iyo iretteeyo. Ni khula ukati umpheeleehu ukaviheriya, ayo ankhala wamoca ni hiiva.” Khweeliini, ukhalana apatthani eekhweeli yanikhumelelaka masakha unaanimaaliha cinene!
UKHALE MPATTHANI EEKHWEELI TOKO TIIKIKU
7-8. Toko cinthoonyeraaya Akolosu 4:7-9, manannani Tiikiku caathoonyenryaawe ukhala mpatthani eekhweeli?
7 Tiikiku aari nkristau o distiritu yo Ásia yaahooleliya u Roma. Uyo ciicammo aari mpatthani ookhuluvelya venci a Paulu. (Mite. 20:4) Mwaakha wo 55, Paulu ahotthenkaca nteko wo waakhelela micanko coohala uvahiya makristau o Yuuta yaathwennya. Atthunaka Paulu ahonvahacera Tiikiku uhoolela uyo nteko wofayitooyo. (2 Akor. 8:18-20) Wahoolo, ukati Paulu waatthukiyaawe ikwaha yoopacera u Roma, Tiikiku ahokhala nruminya a Paulu. Uyo phaarwaana mmalokoni o Ásia iwarakha ni moolumo oolipiha nrima a Paulu.—Akol. 4:7-9.
8 Tiikiku khaahiyale ukhala mpatthani eekhweeli a Paulu. (Titu 3:12) Ule ukatyuule, kahi wiira makristau otheene yaari ookhuluvelya toko Tiikiku. Mwaakha wo 65, ukati Paulu waatthukiyaawe ikwaha yonayeeli, uyo ahantikha eeraka wiira makristau enci o porovinsiya yo Ásia yahohiya umweettana Paulu, atthunaka nlattu yaanawoova ulupatthiya. (2 Tim. 1:15) Masi, Paulu aanankhuluvela Tiikiku ni ahonvaha-tho nteko nkiina. (2 Tim. 4:12) Paulu khweeliini aanaasukhuru venci nlattu wookhalana mpatthani ookhuluvelya toko Tiikiku.
9. Ninlamuliya untakiha cani Tiikiku?
9 Hiiva ciicammo pooti ukhala apatthani eekhweeli toko Tiikiku. Wootakihera, hiiva khaninhala paahi waakhuluveliha mayamunneehu ni asirokorihu ari ni masankiho wiira ninaahala waakavihera. Masi ninaahala khweeliini waakavihera. (Mat. 5:37; Luka 16:10) Ale yaakhumelenle masankiho anawiicoona umaalihiya yacuwelaka wiira hiiva ninaahala waakavihera. Nrokorihu mmoca naataphulela nlattuni. Uyo neera: “Wacuweleehaka wiira ntthu eevaherenre wuukavihera khweeliini naahala wuukavihera, unaakhala saana.”
10. Toko cinthoonyeraaya Miruku 18:24, tipani naamaaliha ale yaakhumelenle masankiho awula ari ni masukhuli?
10 Ale ari ni masukhuli imaara cinci anaakhala oomaalihiya yanhimyeraka mpatthani ookhuluvelya itthu inwiira wanrimani. (Usome Miruku 18:24.) * Bijay, munna mmoca aakhanle ni masukhuli nlattu woomoona mwanawe ahiyaka ukhala Saahiti a Yehova, neera: “Mi kahopheela unhimyera ntthu ookhuluvelya inanna ciicoonaaka.” Carlos ahopanka itthu yootakhala ni nlattu wo iyo, ahaana ahiyaka uvara nteko wo wanlokoni wancivela cinene. Uyo neera: “Mi kaanampheela ntthu ookhuluvelya wiira kimoopane mwaha, wohoova ukicocolaca.” Mahumu yahonkavihera Carlos ule ukati woorikoole. Itthu ikhwaawe ciicammo yankavihenre waari ucuwela wiira mahumu yaanaahala uwacera ratta mwaha wa Carlos ni khayaahala unhimyera ntthu nkiina citthu coolumalyaawe.
11. Isiyani ninlamuliyeehu upanka wiira nikhale apatthani ookhuluvelya?
11 Nihaana niikurumicaka ukhala atthu oovilela wiira nikhale apatthani ookhuluvelya, awula uhihimyahimya myaha cosiiri cinhimeriyeehu naakhwiihu. Itthu yammaaliha Zhanna ukati waatthawiyaawe naawannyawe, waari waahimyera apatthannyaawe ookhuluvelya mananna ciicoonaawe. Uyo nawuupuwela: “Ayo yaanaakivilela ni yaanaakiviriyana ratta, hataa ukhalaka wiira kaanaaturuwela waahimyera citthu cimocaaru ikwaha cinci.” Weeva ciicammo waaviriyanaka ratta akhwaa, unaahala uthoonyera ukhala mpatthani eekhweeli.
WAAKAVIHERE AKHWAA TOKO MARKUS
12. Markus aari tipani, ni aathoonyenre cani wiira ahotthuna waakavihera akhwaawe?
12 Markus aari nkristau nyuuta u Yerusalemu. Mmucyaawe aari misiyonaariyu oocuwelaciya cinene eehaniya Barnabe. (Akol. 4:10) Unkhala toko amucyaawe Markus yaari atthu yaarina mihakhu cinci. Masi Markus khaahoolelihera nsurukhu muukumini wawe. Muukumini wawe motheene, Markus hothoonyera wiira ahotthuna waakavihera akhwaawe atteeliyaka nrima. Wootakihera, ikwaha cinci, uyo ahonvarana nteko apostolu Paulu ni apostolu Peturu, aakaviheraka ayo alopwanaayo uwacera miteko caya ni aavahaka citthu caapheelaaya. (Mite. 13:2-5; 1 Pet. 5:13) Paulu aheera wiira Markus ciicammo aari ‘nanteko nkhunanawe o Umwene wa Nluku’ ni wiira aari ‘nikavihero nanlipiha.’—Akol. 4:10, 11, niwehero.
13. 2 Timotiyu 4:11 inthoonyera cani wiira Paulu aanawoonela ifayita nteko womaana waavaraawe Markus?
13 Markus ahokhala mpatthani ookhuluvelya a Paulu. Wootakihera, mwaakha wo 65, ukati waatthukiyaawe u Roma ikwaha yoomalela, Paulu ahomwantikhela iwarakha Timotiyu. Nhina iyo iwarakheeyo, Paulu ahonlepela Timotiyu wiira arwee u Roma ni ancise Markus. (2 Tim. 4:11) Paulu khweeliini aanawoonela ifayita nteko womaana wotheene waavaraawe Markus; hataa phimaana Paulu aholepela wiira Markus akhale nuuyova ule ukati muulupalyoole. Markus ahopanka citthu wiira ankavihere Paulu. Uyo atthunaka ahonvaha iyoolya ni ikaruma cowantikhacera. Pooti ukhalaka wiira mananna Markus cankavihenryaawe ni canlipihalyaawe Paulu, yahonkavihera Paulu uvilela mahuku oomalela hinaaya wiiviya.
14-15. Isiyani Matewus 7:12 inniitthucihaaya nhina upanka itthu wiira naakavihere akhwiihu?
14 Usome Matewus 7:12. * Yanikhumelelaka masakha unaareera cinene ukhalana apatthani oohala upanka itthu wiira anikavihere! Ryan, akhwaale athumwaane nlattu waasitente, heera: “Wakhalaka mmasakhani, cihaavo citthu cinci weeva cihinkhitiryaa upanka.” Uyo heera-tho: “Citthu cimpankaaya akhwaa wiira yuukavihere—hataa cikhalaka cankaani—cinawuumaaliha cinene.”
15 Uhiitthaale ni uweheehe citthu cinaakhumelela akhunanaa. Iyo inaahala wuukavihera woona citthuni cinlamuliyaa upanka wiira waakavihere. Wootakihera, nrokorihu mmoca holakela waakavihera mayamunna Peter ni Kathryn, yuulumiye wiipaceroni; uyo holakela waakavihera urwaa umoonanana meetiku ikwaha cotheene caahalaaya upheela. Ukhala wiira Peter ni Kathryn khayaakhitiri-tho weettiha ikaaro, uyo nrokorihuuyo ahowuulumana mayamunna akhwaawe o wanlokoni yaahala uvirihana ukati wowaaveleela wa meetiku. Kathryn hosukhuru cinene mpaka heera: “Waakhala khampa naanooruliya nrintti waanilemela!” Uhiliyale wiira weeva unawaamaaliha venci akhwaa waapankelaka citthu cankaani wiira waakavihere.
16. Ikanoni yofayita ineetthuciheehu nintakihero na Markus nhina waamaaliha akhwiihu?
16 Markus aari ntthari a Yesu ni ahaana miteko cinci. Uyo ahaana avaraka miteko ca Yehova cinci, hataa ciicammo wantikha ilivuru yo ivangeeliyu ineehaneliya ncina nawe. Waanookhalaru commo, Markus ahokumiha ukati wiira ammaalihe Paulu, ni Paulu khoovale ulepela ukaviheriya ni Markus. Angela, nrokorihu mmoca eeviye mmucaawe, ciicammo hosukhuru cinene nlattu wookhalana apatthani yeevaherenre unkavihera toko Markus. Uyo neera: “Mpatthani khweeliini mpheela wuukavihera khaneerikarikiha ni khantthuka iyuuci. Uyo naathoonyera wiira mpheela wuukavihera ni khanhala wuupuwela imaara piili woohuupankela itthu wiira ookavihere.” Hiiva pooti wiikoha co: ‘Mayamunna ankoona miiva ukhala ntthu owiirikarikiha ni ootthuka iyuuci, awula ntthu oopheela waamaaliha ni waakavihera akhwaawe?’
ULAKELE UHIHIYA WAAMAALIHA AKHWAA
17. Wuupuwela inhimyaaya 2 Akorintu 1:3, 4 innisovenriha cani waamaaliha akhwiihu?
17 Khunrika waaphwanya mayamunna ni asirokorihu ampheela umaalihiya. Hiiva pooti ukhitiri waamaaliha akhwiihu khampa caamaalihiyeehu khalayi. Nina, nrokorihu mmoca aakhanle mmasakhani nlattu wookhwa apiipyaawe, neera: “Yehova pooti unipankiha wiira naamaalihe akhwiihu, masi nihaana ninhiyaka Yehova wiira unipankihe waamaaliha.” (Usome 2 Akorintu .) 1:3, 4 * Frances, romoliye wiipaceroni, neera: “Itthu inhimyaaya 2 Akorintu 1:4 ikhanle ikhweeli. Ntthu animaalihaka, hiiva pooti uvarela nteko moolumwaawe wiira ciicammo naamaalihe akhwiihu.”
18. a) Kontha isiyani mayamunna akiina atthunaka anawoova waamaaliha akhwaaya? b) Isiyani inhala unikavihera ukhitiri waamaaliha akhwiihu? Uttonkace ntakihero.
18 Munna mmoca apheelaka umaalihiya, atthunaka hiiva ninaakhala noovaka, woohicuwela itthu yoohala umwiirela awula yoohala upanka. Masi hataa ukhalaka commo, unaareera cinene hiiva uhoolela upanka itthu. Humu mmoca neehaniya Paul, akhwile athumwaane, neera: “Mi kaanaacuwela wiira mayamunna waanaarika uwa ukuulumana. Ayo khayaacuwela itthu yookiirela. Masi kinawaasukhuru cinene nlattu wowiivaherera ukimaaliha ni ukikavihera.” Itthu yoolattanaca ni ila yahonkhumelela munna mmoca neehaniya Tajon ukati wamphwanyalyaaya ihasara yuulupale yoottettemela itthaya. Uyo heera: “Wiira kihimye ikhweeli, akinkhitiri wuupuwela saana khula itthu mayamunna yaakiirenlyaaya ukati waamanlyaaya uttettemela wotthaya. Masi kinawuupuwela wiira ayo yahokiwacera ratta ni yaanaatotha ucuwela khampa kihaavo salaama.” Inanna imoca, naathoonyeraka mayamunna wiira ninawaawacera, ninaahala ukhitiri waamaaliha.
19. Nlattuni weeva ulakenlyaa ukhala ‘nikavihero nowaalipiha’ akhwaa?
19 Ukati unviraaya waattamelaka umala wo ila ituninyeela, makhalelo ntuninyani anaahala uvira yatepaka urikarika. (2 Tim. 3:13) Uhiya iyo, hiiva ninawiiwaanelaka uhuva kontha naatthu oopahuwa ni ninnyariya niitampi. Nlattu wo marikariko otheene ayo, hiiva ninaapheela cinene umaalihiya. Apostolu Paulu ahokhitiri ukhala ookhuluvelya mpaka waakhwilyaawe, ni uyo aakhitinri iyo, venci-venci nlattu woomaalihiya nimayamunnaawe makristau. Phimaana, otheene cihu nihaana nilakelaka ukhala ookhuluvelya toko Aristarku, apatthani eekhweeli toko Tiikiku ni utthuna waakavihera akhwiihu toko Markus. Coo, ninaahala ukhitiri waakavihera mayamunneehu ni asirokorihu wiira ahihiye unswalela Yehova.—1 Atesal. 3:2, 3.
^ par. 5 Apostolu Paulu yahonkhumelela masakha menci muukumini wawe. Masi ukati waakhalaawe ni masakha, makristau akhwaawe yahonkavihera cinene. Ninaahala wiitthuca makhalelo mararu yaathoonyenryaaya ayo mayamunnaayo ni yaakhitirihale ukhala atthu owaamaaliha cinene akhwaaya. Ciicammo ninaahala woona mananna hiiva ninlamuliyeehu waatakiha.
^ par. 5 Miruku 17:17 Mpatthani eekhweeli naafenta ukati wotheene, ni nkhala munnaawe ntthu ukati wo masankiho.
^ par. 5 Macina makiina aromoliye nhina ula mwahoola ahaakakhanihiya.
^ par. 10 Miruku 18:24 Apatthani akiina khunaaheerya umaliha upatthannyaaya ni nkhunanaya, masi haavo mpatthani nonvaresesa nkhunanawe unvikana ntthu ni munnaawe.
^ par. 14 Matewus 7:12 Citthu cotheene cimpheeleenyu wiira atthu yuupankeni, nyuuva ciicammo nhaana mwaapankaka; Khweeliini, ila phi itthu impheelaaya uhimya Nlamulo ni Maporofeeta.
^ par. 17 2 Akorintu 1:3 Attitthimihiye Nluku ni Apaapaawe Pwiyeehu Yesu Kristu, Paapa oomwinciva uthunku ni Nluku rina mamaalihero otheene, 4 nonimaaliha mmasakhani wihu otheene, wiira ni mananna Nluku cinnimaalihaawe, hiivano ciicammo naamaalihe akhwiihu mmasakhani waya otheene.
NCIPO 111 Os Nossos Motivos de Alegria