“Mmucayaaka mmoca ahancera ukaattakanana; mi kahonvara nsikoni niikuru cinene. Mi kaapheela umwiiva.”—Paul.

“Uwaani, mi akaapica utthekeliya, hataa kipankiyaka itthu yankaani. Kampwesakaca citthu cowapuwani, citthu caathukelelaaya anamwane ni khula itthu yaakikhalela wakhiviru.”—Marco.

Khweeliini, hiiva khanaahala upanka commo. Masi khannaamini wiira ukati nkiina unaarika wiivaraca? Itthu intepa unirikarikiha wiivaraca, ikhanle itampi ihiyeriyeehu ni nlopwana oopacera, Atamu. (Aroo. 5:12) Atthu akiina toko Paul ni Marco, unawaarika wiivaraca yarusiyaka. Atthu akiina, unawaarika wiivaraca wiira ahiye moopuwelelo anwiiriha ukhala niicuku awula owoova. Ni akhwaawe, unawaarika wiivaraca wiira ahiraruwe, ahiwurye cinene awula ahilyaalyaace citthu coohapala.

Ntthu pooti uhonona ukumyaawe aahivaraceke nhina citthu cinoopuwelaawe, cimpheelaawe ni citthu cimpankaawe. Masi ihaavo itthu ninlamuliyeehu upanka wiira iyo ihinikhumelele. Isiyani? Nihaana wiikurumica wiira nikhalane ikhalelo imoca yo nhokorokho wo nnepa: wiivaraca. (Akalas. 5:22, 23) Wiira nikhitiri upanka iyo, ula mwahoola unaahala waakhula makoho mararu: (1) Wiivaraca isiyani? (2) Nlattuni unreeraaya wiivaraca? (3) Manannani ninlamuliyeehu uthoonyera wiivaraca? Namalihaka waakhula ayo makohwaayo, ninaahala woona isiyani ninlamuliyeehu upanka wakhalaka wiira uhaavo ukati uhinkhitiriihu wiivaraca.

Ntthu neevaraca khampanka khula itthu inoncivela awula inoopuwelaawe. Masi uyo naakhitiri wiiweheeha ratta wiira huulume ni hipanke itthu yonrusa Nluku.

Yesu honithoonyera wiivaraca isiyani. Ibiiblya ineera: “Ukati waaruwaniyaawe, uyo khaahokolosera atthu yanruwana, waahuvihiyaawe khoopopiha, masi eevaherera wa Ule nokhitiri wuulumacera myaha niisariya.” (1 Pet. 2:23) Yesu aheevaraca ukati waatarawaciyaawe naalupatthi wanipottoni waakhomeliyaawe. (Mat. 27:39-44) Wuupaceroni, uyo ciicammo aheevaraca ukati ahooleli ottiini oohinamaana wankohakohaaya citthu cinci wiira uyo oolume itthu yoohiloka. (Mat. 22:15-22) Ni ikwaha ayuuta wanviruwenlyaaya yakelaka unvonyakaca ni maluku, uyo ahopanka itthu yomaana inreera utakihiya. Uhiya waahokolosera, “Yesu aheepitha ni ahokhuma ntempulu.”—Joau 8:57-59.

Niireke hiiva pooti untakiha Yesu? Iyee, mpaka wankhitiriihu. Apostolu Peturu hantikha: “Kristu hohuva nlattu wawinyu, wiira oohiyereni ntakihero nottharihelela meettelwaawe woratteene.” (1 Pet. 2:21, niwehero) Hataa nikhalaka atthu oopahuwa, hiiva pooti utakiha woratteene ntakihero Yesu vahalyaawe nhina wiivaraca. Nlattuni unreeraaya wiivaraca?

Napheelaka untteeliha nrima Yehova, nihaana niivaracaka. Hataa ukhalaka wiira nancenre unswalela Yehova khalayi, hiiva pooti uhonona upatthaniihu nuuyova naahiivaraceke nhina wo citthu cimpankeehu ni cinoolumeehu.

Mmuupuwele Moocesi. Ukati waakhalaawe, uyo “aari namwiiyeviha waapwaha atthu otheene ntuninyani.” (Manu. 12:3) Moocesi ahokhala myaakha cinci aavilelelaka asarayeli yahaahiya unttakutta. Masi nihuku nimoca, uyo khaakhitinri wiivaraca. Uyo ahorusiya cinene ukati apoovu waattakuttaaya nlattu wo waathwaa maaci. Narusiye, Moocesi ahowiirela asarayeli: “Vano nviriyane, nyu atthu oohiiwa uhimeriya! Nnaapheela nuukumihereni maaci nhina ula mwaloola?”—Manu. 20:2-11.

Moocesi khaakhitinri wiivaraca. Uyo khanttitthimihale Yehova nlattu wookumiha maaci wamwala wiira apoovu awurye. (Isaa. 106:32, 33) Nlattu wo iyo, Yehova khanhiile Moocesi akelaka ilapo yaakhuluvelihilyaawe asarayeli. (Manu. 20:12) Mpaka nihuku naakhwilyaawe, Moocesi atthunaka wahonriipa nrima nlattu woohiivaraca nne nihukunne.—Deut. 3:23-27.

Hiiva nineetthuca isiyani? Hataa ukhalaka wiira nancenre unswalela Yehova khalayi, khaninlamuliya umuulumana pusya ntthu pankile itthu yoonirusa awula vonyile. (Efesu 4:32; Akol. 3:12) Ninaacuwela wiira nooluvalaka, uhaavo ukati unnirikaaya wiivaraca. Masi nhiliyale itthu yankhumelenle Moocesi. Nhinanarihe ncina ninyu uhoolo wa Yehova nlaattu woohiivaraca. Manannani ninlamuliyeehu uthoonyera wiivaraca?

Nlompe nlepelaka nnepa wowaarya. Kontha isiyani? Kontha wiivaraca ukhanle nhokoroho wonnepa wowaarya wa Nluku, ni Yehova nawaavaha nnepaawe wowaarya ale anonlepela. (Luka 11:13) Ni nnepaawe wowaarya, Yehova pooti univaha ikuru cimpheeleehu. (Afili. 4:13) Uyo ciicammo pooti unikavihera uthoonyera makhalelo makhwaawe o nhokorokho wo nnepa anhala unikavihera wiivaraca, toko nifento.—1 Akor. 13:5.

Nnyeme khula itthu inhala wuurikihelani wiivaraca. Wootakihera, nnyeme isayiti co mwinternetini ni mathukelo makhwaawe anthoonyera citthu coohiloka. (Efesu 5:3, 4) Khweeliini, nihaana ninyemaka khula itthu inniiriha upheela upanka itthu yoohinamaana. (Miru. 22:3; 1 Akor. 6:12) Wootakihera, ntthu neecoona wiira naattehattehiya wiira araruwe, khanlamuliya usoma ilivuru awula woona ifiilimi cinthoonyera usece.

 Weettela iyo ikanweeyo pooti unirika. Masi neekurumicaka khweeliini, Yehova naahala univaha ikuru cimpheeleehu wiira niivarace. (2 Pet. 1:5-8) Uyo naahala unikavihera wiira niivarace nhina citthu cinoopuweleehu, cinoolumeehu ni cimpankeehu. Paul ni Marco, aromoliye nhina ula mwahoola ihaakhumelela iyo. Ayo ahiitthuca wiivaraca ni uhiya ukhala atthu ananttewo. Muupuwele ciicammo itthu yankhumelenle munneehu nkiina. Uyo khaapica urusiya akhalaka mparapaarani niikaarwaawe ni aanaanyakulihana ni mamotorista akhwaawe. Isiyani yankavihenre wiivaraca? Uyo naattonka: “Mi kanlompa venci khula nihuku. Kansoma myaha cooluma wiivaraca ni kahohela mmuru iveerusu co mbiiblyani caahala ukikavihera. Hataa ukhalaka wiira cihovira myaakha cinci keekurumicaka wiivaraca, wuupaceroni khula nihuku kinawiiciirela: ‘Ilelo, mi kilakenle umaala.’ Ni kapheelaka ukhuma wiira kirwee nipuro, mi kinaapeherya wiira kihicerewe mparapaarani.”

Ukati nkiina, hiiva khaninkhitiriki wiivaraca. Yanikhumelelaka iyo, hiiva atthunaka ninawoona ihaaya unlompa Yehova. Masi uyo phuukati ninlamuliyeehu utepa unlompa Yehova. Phimaana, woohipica munlompe Yehova. Munlepele wiira ooleveleleni ni ookavihereni. Ni nlakele uhituruwela upanka itthu yootakhala ipankaleenyu. (Isaa. 51:9-11) Nhuupuwele wiira Yehova khanhala uwiiwelelani mwanlepelaka wuulevelelani. (Isaa. 102:17) Apostolu Joau naanuupusera wiira iphome ya Mwaana a Nluku “inaanirapiha matampiihu otheene.” (1 Jo. 1:7; 2:1; Isaa. 86:5) Muupuwele wiira Yehova noniirela wiira nihihiye ulevelelana. Phimaana, nkhuluvele wiira uyo naahala upanka iyo, oolevelelakani itampi cinyu.—Mat. 18:21, 22; Akol. 3:13.

Yehova ahokhala ooriipiya nrima ukati Moocesi wahaakhitinryaawe wiivaraca muuthakoni. Hataa ukhalaka commo, Yehova honlevelela. Ni Nuulumo na Nluku nineera wiira Moocesi khanle nlopwana aathoonyere waamini venci nolamuliyeehu untakiha. (Deut. 34:10; Mabere. 11:24-28) Yehova khanhiile Moocesi akelaka ilapo yaakhuluvelihalyaawe asarayeli, masi uyo unaahala untteela nrima ukati unhalaawe umunweleliha Moocesi wiira akhale upeephoni watuninyani ni unvaha ukumi woohimala. Ni Yehova nopheela waavaha iyo iparakheeyo atthu otheene aneekurumica uthoonyera iyo ikhalelo yofayiteeyo: wiivaraca.—1 Akor. 9:25.