Mungacimvya Melenganyo Aipe

Uzye mukacita uli nga mwakwata intazi? Asambilila aingi ndakai yazumila ukuti icasuko ukwi uzyo lilyo cikalanga ndi cakuti mukaenekela ivisuma nanti iviipe. Swensi kwene tukacula uku ntazi izipusanepusane, yamwi tukakwata intazi izingi ukucila yauze. U mulandu ci uno yamwi yakatoovokela ndi cakuti yakwata intazi izinono lino yauze yene yasitoovoka nanti cakuti yakwata intazi izikalamba?

Elenganyini ukuti mukulonda incito. Mwaya mu kwingila incito nomba lino yamuzya mauzyo yakana ukumwingizya. Uzye munguvwa uli? Mungatandika ukuipeela imilandu nu kulola ukuti intazi iyo italasila, nupya mungaelenganya ukuti, ‘Kusi anganjingizya incito. Nupya ntalatala nzane incito.’ Nupya mungailola ukuti mwemwe ya sile sile pa mulandu wakuti mutingile incito. Mungailola nu kuti mwasuulwa uku yantu yonsi. Imyelenganyizizye ya musango uwo yaipa sana.

Vino Mungacimvya Melenganyo Aipe

Uzye mungacimvya uli amelenganyo aipe? Ica kutandikilapo mulinzile ukumanya amelenganyo kwene yayo aipe. Cakwe ciili mulinzile ukuyacimvya. Mulinzile ukwiluka umulandu uno yatamwingizizye incito. Uzye i ca cumi ukuti yataamwingizye pa mulandu wakuti kusi angamwingizya incito? Nanti uzye limwi a pa mulandu sile uwakuti uwingizyanga incito walondanga umwi uwamanya imilimo yuze?

Ukwika mano pa visinka kulalenga cimanyikwe ndi cakuti mukaenekela ivisuma. Uzye nga yamukana umuku onga ale cikupiliula ukuti mwafilililwa sile, nanti uzye mungelenganya pa vintu na vyuze umu umi; wakwe vino mukaomba ningo muli ukapepa, umu lupwa na vino mukauvwana na antu yauze? Mutaika mano pa vintu vino mukaelenganya ukuti ivingacitika uku nkoleelo. Uzye i ca cumi mungamanyila limwi ukuti mutalatala muzanepo incito? Kwaya ivingi vino mungacita pakuti mutaenekela iviipe.

Mwaelenganya Pali Vino Vingamwazwa Ukufikilizya Vino Mukulonda Ukucita

Umu myaka ya ndakai aakalondelezya yazana vimwi ivisuma pali vino upaalilo ukapiliula nanti cakuti vitafikapo sana. Yakalanda ukuti umu upaalilo mwaya ukutaila ukuti ulakwanisya ukufikilizya vino ukalonda ukucita. Wakwe vino icipande icilondelilepo cikulangilila umu upaalilo mwaya ivintu na vyuze ivingi, lelo ulondolozi uu ukaloleka ukuti ukaomba umu nzila izingi. Ukwika mano pa upaalilo kungatwazwa ukuti twaenekela ivisuma nu kwelenganya pali vino tukalonda ukucita.

Pakuti tutaile ukuti tungafikilizya vino tukalonda ukucita, tulinzile ukutwalilila ukwimika mauyo nu kuyafikilizya. Ndi cakuti mukwelenganya ukuti musicita vivyo, cingazipa ukuti mwelenganye sana pa mauyo yano mwimika. Ica kutandikilapo, uzye mwimika mauyo ali yonsi? Cangupala sana ukuya apamviwe muli vino tukacita cila wanda ukwaula ukwelenganya pali vino tukalondesya umu umi, ivyacindama sana kuli sweswe. Ukulozya uku cisinte kwene cii ingatwazwa ukwika ivintu ivicindame pa nkoleelo, tukazana ukuti ukufuma na mpiti Baibo yalanda ningo ukuti: “Mwamanya ivintu ivicindamisye.”—Filipi 1:10.

Nga twakolezya ivintu ivicindame cikaanguka ukwimika mauyo umu vintu ivipusanepusane wakwe muli ukapepa witu, umu lupwa na muli vino tukacita cila wanda. Nomba cacindama ukuti tutaimika mauyo aingi pa muku onga, lelo tulinzile ukwimika uyo onga onga pa mauyo yano itumanya ukuti tungafikilizya. Ndi cakuti uyo iutala sana, ungatucuzya nupya limwi ungalenga tutoovoke. Fwandi cikazipa ndi cakuti twimika uyo ukalamba itutandika ukuufikilizya panono panono.

Ndi cakuti umuntu akulondesya ukucita cimwi, akaazana inzila iyakucitilamo icintu cico. Vikwene acino imvwango imwi iya mpiti ikalanda nupya cikaloleka ukuti mwayako icisinka. Ndi cakuti itukwata mauyo acindame umu melenganyo, tulinzile ukulondesya ukuyafikilizya nupya tulinzile ukuombesya. Tungaalondesya ukufikilizya mauyo yayo nga tukwelenganya pali vino mauyo yayo iyacindama na pa visuma ivilafumamo nga twayafikilizya. Ukuya kwene, kungaya ivya kucilikila, lelo tutalinzile ukuvilola ukuti vingatulesya ukufikilizya mauyo.

Lelo tulinzile nu kwelenganya pa nzila izingatwazwa pakuti tufikilizye mauyo itu. Kalemba wa mabuku uwi zina lyakuti C. R. Snyder, uwalondelizye sana pali vino upaalilo wacindama, walanzile ukuti cacindama ukwelenganya pa nzila izipusanepusane izingazwa ukufikilizya uyo umwi. Lyene ndi cakuti inzila yonga yakana ukuomba, tungezyako inzila yakwe ciili, yakwe citatu, nanti yuze sile.

Snyder walanzile na pa kumanya lino tungasenula uyo uno twimike. Ndi cakuti umu cumi twacilikilwa ukufikilizya uyo umwi, ukutwalilila ukwezya ukuufikilizya kungatutoovola sile. Lelo ndi cakuti twapyanikizyapo uyo uze uno tungakwanisya ukufikilizya cilalenga tuye nu upaalilo.

Muli Baibo mwaya ilyasi ilingatwazwa pali vii. Umwene Devedi wakweti uyo wakulondesya ukukuulila Yeova itempele. Lelo Leza wanenyile Devedi ukuti Solomoni umwanakwe ali wino alamukuulila itempele. Umu cifulo ca kusoka nu kwezya kutwalilila kulondesya ukukuula, Devedi wasenwile mauyo yakwe. Watandike ukuomvya maka yakwe ku kukolonganika ivyuma na vino mwanakwe wali nu kwizaomvya pakuti amalilile umulimo wa kukuula.—1 Yamwene 8:17-19; 1 Milandu 29:3-7.

Nanti icakuti twatwalilila ukunekela ivisuma nu kuta ukunekelela iviipe nu kuya na melenganyo akutwazwa ukufikilizya mauyo, insita zimwi upaalilo witu ungacepa. Uzye cingaya uli vivyo? Ilingi ivikalenga tute ukuya nu upaalilo umu nsi yii, vikafuma ku vintu vino tutakwatapo amaka. Ndi twelenganya pa ntazi zino antu yakakwata, wakwe icipowe, inkondo, ulufyengo, indwala iziipisye alino ni mfwa, uzye tungacita uli pakuti tutwalilile ukuya nu upaalilo?

[Cikope pifwa 7]

Uzye ndi yatamwingizye incito ino mwalondanga, mukaelenganya ukuti mutalatala mwingile incito?

 [Cikope pifwa 8]

Umwene Devedi wasenuke muli vino walondanga ukucita lino ivintu vyasenwike