1. I cintu ci conga cisuma cino swensi tungasoololapo ukucita?

ILINGI, vino avyazi yakasoololapo ukucita vingalenga ana yao ukuya ni nsansa nanti ukucula pa nsita itali. Ndi cakuti avyazi yasikusoolola ningo, yangaletela ana yao intazi. Nomba ndi cakuti yakusoolola ningo, yangalenga ana yao ukuya ni nsansa alino nu umi usuma. Lelo na ana kwene yalinzile ukulapingulapo ningo pa vintu. Icintu conga cisuma cino swensi tungasoololapo ukucita u kulaombela Tata witu uwaya nu kutemwa uwa kwi yulu, Yeova.—Masa. 73:28.

2. I visuma ci vino Yesu na avyazi yakwe yasoolwilepo ukucita?

² Avyazi yakwe Yesu isileko sana amano ku kwazwa ana yao ukuombela Yeova, nupya vino yasoolwile vyalangilile ukuti ukuombela Yeova ali cintu icali cicindame mu umi wao. (Luka 2:40, 41, 52) Na Yesu kwene wasoololanga ningo ivyakucita, na cico camwazwile ukucita vino Yeova walondanga ukuti acita. (Mate. 4:1-10) Yesu wizile aya ni cikuuku, ucisinka nu kusipa. Avyazi yonsi atemwa Yeova yangatemwa sana ukukwata umwana wa musango uu.

3. A mauzyo ci yano tumaasuka mu cipande cii?

³ Mu cipande cii tumaasuka mauzyo yaa: I vintu ci vino Yeova wasoolwilepo ukucita ukulozya kuli Yesu? I vyani vino avyazi Aina Klistu yangasambilila kuli vino Yosefu na Maliya avyazi antunze yakwe Yesu yacisile? I vyani vino Aina Klistu acance yangasambilila kuli vino Yesu wapingulangapo pa vintu?

4. I cintu ci cicindame cino Yeova wasoolwelile umwanakwe Yesu?

⁴ Yeova wasoolwelile Yesu avyazi asuma sana. (Mate. 1:18-23; Luka 1:26-38) Amazwi yano Maliya waomvyanga alembwa muli Baibo yakalangilila vino watemilwe Yeova ni Izwi lyakwe. (Luka 1:46-55) Nupya vino Yosefu uvwilile vino Yeova wamunenyile, cikalangilila sile ukuti watiinanga Leza nupya walondanga ukumuzanzya.—Mate. 1:24.

5-6. I vyani vino Yeova wazumilizye ukucitikila umwanakwe?

⁵ Manyini ukuti Yeova atasoolwelile Yesu avyazi akweti icuma. Ilambo lino Yosefu na Maliya yapeezile lino Yesu wavilwe, likalangilila sile ukuti yali apiina. (Luka 2:24) Yosefu afwile waombelanga pa ng’anda kwene mu Nazaleti umulimo wa kuwaza. Yafwile yataakweti impiya izingi nanti ivintu, sana sana lino izile iyakwata ana 7 nanti ukucilapo.—Mate. 13:55, 56.

⁶ Yeova wacingilile Yesu ku ntazi zimwi, lelo atamucingilile uku ntazi zyonsi. (Mate. 2:13-15) Yesu wakweti aina aatamutaile. Elenganyini vino Yesu wayuvwanga uyi ukukwata aina aatazumiile ukuti wali a Mesiya. (Mako 3:21; Yoa. 7:5) Nupya Yosefu wafwile ale Yesu acili umwance, fwandi cii cifwile calenzile Yesu auvwa sana uyi. Imfwa yakwe Yosefu yali nu kulenga Yesu ukulaomba incito ino Yosefu waombanga pakuti asakamala ulupwa. (Mako 6:3) Lino Yesu wayanga akukula wasambilile ivya kusunga ulupwa lwakwe. Waombesyanga pakuti ayasakamala muli vino yalondekwanga. Fwandi wamanyile vino cikauvwika ukutonta pa cisila ca kuomba uwanda onsi.

7. (a) A mauzyo ci aangazwa atwalane kukuzya ningo ana yao? (b) Uzye ilembelo lya Mapinda 2:1-6 lingazwa uli avyazi lino yakusambilizya ana yao?

⁷ Ndi cakuti mwatwalana nupya mukulonda ukukwata ana, muyuzye muti: ‘Uzye twaicefya nu kutemwa Yeova ni Izwi lyakwe icakuti Yeova angatusoolola ukusakamala umwana umucindame? (Masa. 127:3, 4) Ndi cakuti mwemwe yavyazi mpiti, muyuzye muti: ‘Uzye nkasambilizya ana yane vino ukuombesya kwacindama?’ (Kasa. 3:12, 13) Uzye nkaombesya ukucingilila ana yane uku  vintu iviipe ivyaya umu nsi ii yakwe Satana? (Mapi. 22:3) Mutanga mucingilile ana inu uku ntazi zyonsi zino yangakwata. Citange cicitike. Lelo mungayapekanyizizya limwi uku ntazi zino yangakwata lino mukutwalilila ukuyasambilizya vino Baibo ingayazwa nga yakwata intazi. (Welengini Mapinda 2:1-6.) Wakwe ndi cakuti umwi uwa mu lupwa wata ukupepa Yeova, mulinzile ukwazwa ana inu ukuomvya Izwi Lyakwe Leza ukusambilila umulandu uno cacindamila ukutwalilila ukuya acisinka kuli Yeova. (Masa. 31:23) Nanti lino wino mwatemwa wafwa, mwalanga ana inu malembelo aangayazwa ukuzizimizya lino yakulosya nu kutwalilila ukuya nu mutende.—2 Kol. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16.

8. Uutunguluzi ci uwaya pa Malango 6:6, 7 uno Yosefu na Maliya yalondiile?

⁸ Yosefu na Maliya yakuzizye ningo Yesu ukulingana na vino Leza akalonda nupya yalondiile utunguluzi wakwe Yeova uno avyazi yalinzile ukulondela. (Welengini Malango 6:6, 7.) Yosefu na Maliya yatemilwe sana Yeova, nupya yalondanga ukwazwa na ana yao kwene ukutemwa sana Yeova.

9. I vintu ci vicindame vino Yosefu na Maliya yasoolwilepo ukucita?

⁹ Yosefu na Maliya yasoolwilepo ukulapepa Yeova lyonsi pamwi na ana yao. Tutanga tutwisike ukuti yayanga cila mulungu mu kulongana ukwi sinagogi umu Nazaleti, nu ku Ucilo uwayangako cila mwaka mu Yelusalemu. (Luka 2:41; 4:16) Yafwile yasambilizyanga Yesu na atowakwe pali vino vyacitikile antu yakwe Yeova mpiti lino yali pa lwendo lwa kuya ku Yelusalemu nupya yafwile yatandalilanga ni ncende zimwi izyalumbulwa mu Malembelo. Lino ulupwa lwayanga lukukulilako, cifwile catazile kuli Yosefu na Maliya ukulasenda ana yao mu kupepa Yeova lyonsi. Lelo mwafumile ivisuma umu kucita vivyo. Pa mulandu wakuti isile Yeova pa nkoleelo, ulupwa lwao lwapalime sana kuli Yeova.

10. I vyani vino avyazi aina Klistu yangasambilila kuli Yosefu na Maliya?

¹⁰ I vyani vino avyazi aakatina Leza yangasambilila kuli Yosefu na Maliya? Icintu  cicindame sana u kulanga ana inu muli vino mukalanda na vino mukacita ukuti mwatemwa sana Yeova. Mwaiusya ukuti uwila ucindamisye sana uno mungapeela ana inu u kuyazwa ukutemwa Yeova. Ni cintu cicindame sana cino mungasambilizya ana inu u kuyazwa ukumanya vino yangatwalilila ukulasambilila Baibo lyonsi, kulazanwa mu kulongana nu kulasimikila. (1 Tim. 6:6) Kwene, mulinzile kulapeela ana inu ivintu vino yakulondekwa. (1 Tim. 5:8) Lelo mwaiusya ukuti ucuza wa ana inu na Yeova uulayazwa ukwizapusuka lino insi ii ilononwa nu kwingila umu nsi ipya yakwe Leza, asi mpiya nanti ivintu vyuze vino mungapeela ana inu.—Ezek. 7:19; 1 Tim. 4:8.

11. (a) Uzye ukuvwila ukusunda ukwaya pali 1 Timoti 6:17-19 kungazwa uli avyazi ukupingulapo ningo pa vintu lino yakukuzya ana yao? (b) A mauyo ci yano amu lupwa yalinzile ukwelenganyapo, nupya i visuma ci ivingafumamo? (Lolini kambokosi kakuti “ A mauyo ci Yano Mungimika?”)

¹¹ Cikatuzanzya sana ukulola avyazi aina Klistu aingi yakupingulapo ningo pa vintu uku kwazwa ana yao ukupalama sana kuli Yeova. Lyonsi yakaombela Yeova capamwi. Yakazanwa umu kulongana nu ku maukongano. Nupya yakaombako nu mulimo wa kusimikila. Amu ndupwa zimwi yakaya umu kusimikila uku ncende ukusisimikilwa sana. Yamwi nayo yakatandala pa Betele nanti ukuombako umulimo wa kukuula ivikulwa vino iuvi lyakwe Yeova likaomvya. Amu ndupwa aakasoololapo ukucita vii yakaipeelesya sana kuomvya impiya zyao, nupya insita zimwi cikayatalila. Nomba Yeova akayalambula pa kuipeelesya kwao. (Welengini 1 Timoti 6:17-19.) Ana aakakulila mu ndupwa zya musango uu yakatwalilila ukuya ni miyele isuma ino yasambiliziwa, nupya yakatwalilila ukuya ni nsansa pa mulandu wakuti avyazi yao yayakuzizye umu nzila isuma!—Mapi. 10:22.

12. I vyani vino Yesu walondekwanga ukucita lino wakulanga?

¹² Isi wakwe Yesu uwa kwi yulu lyonsi akapingulapo ningo pa vintu, na avyazi yakwe Yesu apano nsi nayo kwene yapingulangapo ningo pa vintu. Nomba lino Yesu wayanga akukula, walondekwanga ukulaipingwila ivyakucita. (Gala. 6:5) Wakwe vino caya kuli swensi kwene, na Yesu kwene wakweti insambu zya kuisoolwela ivyakucita. Atemwa nga wakolezyanga vino akulonda ukucila ukucita ukulonda kwakwe Leza. Lelo watwalilile ukuya na ucuza usuma na Yeova. (Yoa. 8:29) Uzye vino wacisile vingaazwa uli acance ndakai?

13. I cintu ci icicindame cino Yesu wasoolwilepo ukucita lino wali umwance?

¹³ Lino Yesu wali sile umwance, wasoolwilepo ukulauvwila avyazi yakwe. Ataatazile  akana ukuyuvwila nanti icakuti wamanyile ivingi ukucila vino yamanyile. Lelo “lyonsi wali uwakutontela akwasi yakwe.” (Luka 2:51) Yesu wali ali mwana umukalamba, fwandi wakweti milimo iingi iya kuomba nupya waombesyanga pakuti afikilizye imilimo iyo. Waombisye pa kusambilila umulimo wa ukawaza kuli Yosefe pakuti aakwata impiya zya kusakamalilamo ulupwa muli vino lwalondekwanga.

14. Uzye twamanya uli ukuti Yesu waisambilizyanga ningo Izwi lyakwe Leza?

¹⁴ Avyazi yakwe Yesu yafwile yamunenyile pali vino wavilwe umu cizungusyo na vino yano Leza watumanga yalandanga pali aliwe. (Luka 2:8-19, 25-38) Citapelezile sile pali vino yamusambilizye, lelo watwalilile ukuisambilizya Malembelo. Uzye twamanya uli ukuti Yesu waisambilizyanga ningo Izwi lyakwe Leza? Pano lino wali umwance, ya kasambilizya ya mu Yelusalemu “amuvwile yazunguka pa kwasuka kwakwe kwa mano.” (Luka 2:46, 47) Nupya lino wali ni myaka 12, Yesu wasininkizye ukuti Yeova wali a Isi.—Luka 2:42, 43, 49.

15. Uzye Yesu walangilile uli ukuti wasoolwilepo ukulacita ukulonda kwakwe Yeova?

¹⁵ Lino Yesu wamanyile vino Yeova walondanga ukuti acita, wasoolwilepo ukucita ukulonda kwakwe Yeova. (Yoa. 6:38) Wamanyile ukuti antu aingi yali nu kumupata. Nanti icakuti atalondanga vivyo, wasoolwilepo ukuvwila Yeova. Lino Yesu wabatiziwe umu 29 C.E., cicindame sana cino walondesyanga u kulacita ukulonda kwakwe Yeova. (Ayeb. 10:5-7) Nanti sile lino wafwanga pa cimuti, Yesu watwalilile ukucita ukulonda kwakwe Isi.—Yoa. 19:30.

16. I cani cino ana yangasambilila kuli Yesu?

¹⁶ Mwauvwila avyazi inu. Wakwe vino cali kuli Yosefu na Maliya, avyazi inu nayo kwene yatamalilika. Nanti ciye vivyo, Yeova wapeela avyazi inu umulimo wa kumucingilila, kumusambilizya nu kumutungulula. Nga mukuvwila vino yakumunena nu kuvwila utunguluzi wao, ivintu vilamuzipila.—Efes. 6:1-4.

17. Kulingana na Yoswa 24:15, i vyani vino acance yalinzile ukusoololapo ukucita?

¹⁷ Soololini wino mulaombela. Mulinzile ukumanya vino Yeova waya, vino akalonda na vino mungaacita ukulonda kwakwe umu umi  winu. (Loma 12:2) Lyene mulasoolola icintu cicindamisye umu umi, kuli kuti ukuombela Yeova. (Welengini Yoswa 24:15; Kasa. 12:1) Nga mukubelenga nu kuisambilizya Baibo lyonsi, mulatemelwako Yeova nupya utailo winu muli aliwe ulakomelako.

18. I cani cino acance yalinzile ukusoololapo ukucita, nupya i visuma ci ivilafumamo?

¹⁸ Soloolini ukukolezya ukulonda kwakwe Yeova mu umi winu. Antu amu nsi ii yakwe Satana yakatunena ukuti nga tukuomvya vino twamanya uku kuizanzya, tulaya sana ni nsansa. Lelo twamanya ukuti antu aakaika mano ku kulondesya ivyuma yakanyomeka “imyenzo yao na malanda aingi.” (1 Tim. 6:9, 10) Lelo ndi cakuti mukuvwila Yeova nu kukolezya ukulonda kwakwe mu umi winu, mulatunguluka nupya “mutalaposiwa.”—Yoswa 1:8.

19. I vyani vino avyazi yalinzile ukwiusya?

¹⁹ Mwe yavyazi, mwaezya apapezile amaka inu ukwazwa ana inu ukuombela Yeova. Mwamutaila, nupya alamwazwa ukulapingula ningo pa vintu. (Mapi. 3:5, 6) Mwaiusya ukuti ana inu yakaika sana amano kuli vino mukacita ukucila vino mukalanda. Fwandi mwasoololapo ivingaazwa ana inu ukuya ya cuza yakwe Yeova.

20. I visuma ci vino acance yalakwata nga yasoololapo ukuombela Yeova?

²⁰ Mwe yacance, avyazi yangamwazwa ukulapingulapo ningo pa vintu mu umi winu. Nomba mulinzile ukuisoolwela ivyakucita ivisuma pakuti mwazanzya Leza. Fwandi mwakolanya Yesu nupya mwasoolola ukuombela Tata winu uwa kwi yulu uwaya nu kutemwa. Nga mwacita vivyo, mulaya ni nsansa zya cumi ndakai. (1 Tim. 4:16) Nupya uku nkoleelo, mulaya nu umi usuma sana!