1. U mulandu ci onga uwalenzile Yesu akolanye alondezi yakwe uku mfwele?

YESU wakolinye ucuza wakwe na alondezi yakwe kuli ucuza uwaya pali kacema ni mfwele zyakwe. (Yoa. 10:14) Cilangililo cino Yesu waomvizye i cilinga sana. Imfwele zikamanya izwi lyakwe kacema nupya zikalondela vino akuzinena. Umonsi umwi waweni kuno vii vikucitika. Watiile: “Twalondanga ukukopa imfwele zimwi nupya twezizye ukuzyama pakuti zize umupipi. Nomba zitapalime pano zitamanyile amazwi itu. Lyene kacema uwacance wizile, lino wazyamile sile zyatandike ukumulondela.”

2-3. (a) Uzye alondezi yakwe Yesu yakalanga uli ukuti yakukutika ukwi izwi lyakwe? (b) I vyani vino tumasambilila umu cipande cii ni cilondelilepo?

² Ivyacitikiile umonsi wino itulandapo vikatwiusyako amazwi yano Yesu walanzile pa mfwele zyakwe, kuli kuti asambi yakwe. Watiile: “Ziluvwa izwi lyane.” (Yoa. 10:16) Nomba Yesu waya ukwi yulu. Uzye lyene tungakutika uli kuli aliwe? Tukakutika kuli aliwe nga tukucita ivintu vino watusambilizye.—Mate. 7:24, 25.

³ Umu cipande cii ni cilondelilepo, tumasambilila pali vimwi vino Yesu wasambilizyanga. Wakwe vino tumasambilila, Yesu watusambilizye ukuti tulinzile ukuta ukucita ivintu vimwi nu kuti tulinzile ukucita ivintu vyuze. Tumatandikila ukulanda pa vintu viili vino kacema musuma akatunena ukuta ukucita.

4. Ukulingana na Luka 12:29, i cani cikalenga twasakamikwa?

⁴ Belengini Luka 12:29. Yesu wanenyile alondezi yakwe ukuti “tiini ukusakamikwa” pa vintu vino mukulondekwa. Twamanya kuti vino Yesu akatunena ukucita lyonsi vikaya  ivyampomvu nupya ivisuma. Tukalonda ukulavilondela nomba insita zimwi cikatutalila ukucita vivyo. U mulandu ci?

5. U mulandu ci uno yamwi yangasakamikilwa pali vino yakulondekwa?

⁵ Yamwi yangasakamala pali vino yakulondekwa ivili wa vyakulya, ivyakuzwala alino nu mwakwikala. Limwi a pa mulandu wakuti yakaikala umu mpanga muno antu aingi aapiina sana nupya citanguka ukuzana incito. Limwi cingayatalila ukuzana impiya izya kusakamalilamo ulupwa. Nanti limwi uwazananga impiya izya kusakamalilamo ulupwa wafwa, na cii calenga ukuti amu lupwa cayatalila ukuzana impiya izya kuomvya muli vino yakulondekwa. Nupya antu aingi incito zyasila pa mulandu nu ulwale wakwe COVID-19. (Kasa. 9:11) Ndi cakuti tukweti intazi zimwi pali zii nanti zyuze, tungacita uli pakuti tuvwile vino Yesu watunenyile ukuti tiini ukusakamikwa?

6. Londololini ivyacitikiile umutumwa Petulo pa nsita imwi.

⁶ Pa nsita imwi, umutumwa Petulo na atumwa yauze yali umu wato pali Yemba wa Galili ala kuli icimuza lino yaweni Yesu akupita pa manzi. Petulo watiile: “Mwene, ndi cakuti a wewe, unene impite pa manzi nu kwiza kuli wewe.” Lino Yesu wamunenyile ati “iza,” Petulo wafumile umu wato “atandika ukupita pa manzi nu kulungama kuli Yesu.” Uvwini ivyalondelilepo. “Lino waweni cimuza cakoma, uvwile intete. Nupya lino watandike ukutuwila, wapunzile ati: ‘Mwene mpususye!’” Yesu watambaliike ikasa nu kumupususya. Icicindama ukwiusya ukuti ndi cakuti Petulo atwalilila ukwika mano kuli Yesu, nga watwalilile ukupita pa manzi.  Nomba lino Petulo wisile amano uku cimuza uvwile sana intete nupya watandike ukutuwila.—Mate. 14:24-31.

7. I vyani vino tungasambilila kuli vino vyacitikiile Petulo?

⁷ Tungasambilila kuli vino vyacitikiile Petulo. Lino Petulo wafumanga umu wato atandika nu kupita pali yemba, atelenganyanga ukuti amauvwa intete pa mulandu ni cimuza nu kutandika ukutuwila. Walondanga ukutwalilila ukupita pa manzi mpaka aye akafike pano Yesu wali. Nomba icakuti atwalilile ukwika mano kuli Yesu, watandike ukusakamala. Ndakai, tukalondekwa ukuya nu utailo ukome pakuti tuzizimizye intazi wakwe vino Petulo walondekwanga utailo pakuti atwalilile ukupita pa manzi. Nomba ndi cakuti twata ukutaila Yeova na malayo yakwe, utailo witu ungatandika ukutoonta. Fwandi nanti icakuti tungakwata intazi izitale sana, tulinzile ukutwalilila ukwika mano kuli Yeova nu kutaila ukuti angatwazwa. Tungacita uli vivyo?

8. I cani cingatwazwa ukukanasakamikwa sana pali vino tukalondekwa?

⁸ Ukucila ukulaika mano uku ntazi, tulinzile ukutaila Yeova. Iusyini ukuti Tata witu uwaya nu kutemwa Yeova, watulaya ukuti alatusakamala muli vino tukulondekwa ndi cakuti tukukoleezya Uwene. (Mate. 6:32, 33) Nupya watwalilila ukufikilizya ulayo uwo. (Malan. 8:4, 15, 16; Masa. 37:25) Ndi cakuti Yeova akasakamala ivyunyi na maluwa, ale naswe kwene tutalinzile ukulasakamikwa pali vino tumalya nanti vino tumazwala. (Mate. 6:26-30; Filipi 4:6, 7) Wakwe vivi kwene vino ukutemwa kukalenga avyazi ukupeela ana yao vino yakulondekwa, avino kukalenga na Tata witu uwa kwi yulu ukupeela antu yakwe vino yakulondekwa. Fwandi tungasininkizya ukuti Yeova alatwalilila ukutusakamala.

9. I vyani vino mwasambilila kuli vino vyacitikiile atwalane yamwi?

⁹ Uvwini cimwi icacitike icikulangilila ukuti Yeova angatupeela vino tukulondekwa. Atwalane aya umu mulimo wa nsita yonsi yapisile na motoka ukucila apiawala lyonga umu kusenda ya nkanzi kuno yakasungila imbutusi pakuti ize yalongane. Umwina walondolwile ukuti: “Pa cisila ca kulongana, twayanenyile ukuti tuye nayo uku ng’anda uku mwitu, nomba twiwisye ukuti tutakweti icili consi cino tungayapeela ukuti yalye.” I vyani lyene ivyacitike? Umwina nupya watiile: “Lino twafisile pa ng’anda, twazanyile ivyola viili ivikulu umwali ivyakulya vili pa mulyango. Tutamanyile uwavilesile. Yeova watusakamile.” Lino papisile insita, motoka yao yononike. Ali ino yaomvyanga umu mulimo nomba yatakweti impiya izya kulungisizya. Lino yatwazile motoka kuno yakalungisizya imyotoka pakuti yakuzye zino yangalipila pakuti yayalungisizye, umonsi umwi wizile nu kuzya ati: “A motoka yakwe ya weni ii?” Umwina walanzile ukuti i yakwe nupya yalondekwanga ukuilungisya. Umonsi waswike ukuti: “Iyo asi ntazi. Mamane akalonda motoka iya musango kwene uu nupya muli kala kwene ii. Ukulonda nkupeele zinga?” Umwina wakazizye umonsi wiya motoka nupya wamulipiile impiya izyalinzile ukukala motoka yuze. Umwina watiile: “Twatemilwe sana pa wanda uwa. Twamanyile ukuti cii citaicitikile sile. Yeova u watwazwile.”

10. Uzye ilembo lya Masamu 37:5 likatukomelezya uli ukukanasakamala pali vino tukulondekwa?

¹⁰ Nga tukukutika kuli kacema musuma nu kuta ukusakamala sana pali vino tukulondekwa, tungataila ukuti Yeova alatupeela vino tukulondekwa. (Belengini Masamu 37:5;  1 Pet. 5:7) Elenganyini pa ntazi izyatizilandwapo umu palaglafu 5. Ukufika na ndakai, Yeova akaomvya imitwe ya ndupwa nanti atwingizya incito ukutusakamala muli vino tukulondekwa. Ndi cakuti umutwe wa lupwa atange akwanisye ukusakamala ulupwa nanti ndi cakuti incito yasila, Yeova angaomvya inzila yuze pa kutusakamala. Tungasininkizya ukuti alatupeela vino tukulondekwa. Lekini tulande na pa cintu cuze cino kacema musuma watunena ukuta ukucita.

11. Ukulingana na Mateo 7:1, 2, i vyani vino Yesu watunenyile ukuta ukucita nupya u mulandu ci uno cingatalila ukucita vivyo?

¹¹ Belengini Mateo 7:1, 2. Yesu wamanyile ukuti antu yatamalilika nupya insita izingi yakaika mano kuli vino yauze yakaluvyanya. Ali mulandu uno walandiile ati: “Tiini ukupingula.” Tungaezya na maka ukukanapingula aina na ya nkazi. Nomba insita zimwi cikatala ukucita vivyo. Nga twazana ukuti tukwika sana mano kuli vino yauze iyaluvyanya, tungacita uli? Mwakutika kuli Yesu nu kwezya na maka ukuta ukupingula.

12-13. Uzye ukwelenganya sana pali vino Yeova walolanga Umwene Devedi kungatwazwa uli ukuta ukupingula yauze?

¹² Ukwelenganya pali vino Yeova akacita kungatwazwa sana. Akaika mano uku visuma vino antu yakacita. Elenganyini pali vino wacisile lino Umwene Devedi wacisile imembu izipisye. Wacisile ucende na Batisyeba nu kulenga ukuti iya akomwe. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 24) Pa mulandu na vino Devedi wacisile wene nu lupwa lwakwe yacuzile sana ukwikako sile na aci yauze. (2 Sam. 12:10, 11) Nupya pa nsita yuze, Devedi walangilile ukuti atataile Yeova lino wapenzile aonsi aali asilika umu Izlaeli, icintu cino Yeova atamunenyile ukucita. Limwi Devedi wacisile vii pano wali ni cilumba pa mulandu ni umba ukulu ilya ya silika yakwe nupya wataile ukuti lyali nu kuyacingilila. I vyani vyacitike? Aina Izlaeli umupipi na 70,000 yafwile uku cikuko!—2 Sam. 24:1-4, 10-15.

¹³ Uzye nga mwali umu Izlaeli pa nsita iya, nga mwalolanga uli Devedi? Uzye nga mwelenganyanga ukuti Yeova atalondekwanga ukumwelela? Yeova wene atelenganyanga vivyo. Wisile mano kuli vino Devedi wali uwa cisinka umi wakwe onsi na kuli vino walapiile. Fwandi Yeova welezile Devedi pa membu zipisye zino wacisile. Yeova wamanyile ukuti Devedi wamutemilwe sana nupya walondanga ukucita ivisuma. Tukataizya sana pali vino Yeova akaika mano uku miyele itu isuma nu ku visuma vino tukacita.—1 Yamw. 9:4; 1 Mila. 29:10, 17.

14. I vyani vyazwa aina Klistu ukuta ukupingula yauze?

¹⁴ Pa mulandu wakuti Yeova asienekela ukuti tuye amalilike, naswe kwene tutalinzile ukwenekela yauze ukuya amalilike nupya tulinzile ukulalola ivisuma muli aliyo. Canguka sana ukulola iviipe vino yauze yakacita nu kuyapingula. Nomba umuntu aakakolanya Yeova akatwalilila ukuomba ningo na antu yauze nanti icakuti watamanya vino yakuluvyanya. Daimondi nga yatatala yaizifya isiloleka ningo, nomba umuntu wa mano akamanya ukuti iwe ilisuma sana nga yaizifya. Wakwe Yeova na Yesu, tutalinzile ukulaika mano kuli vino antu yauze yakaluvyanya lelo tulinzile ukwika mano uku miyele yao isuma.

15. Uzye ukwelenganya pali vino vikucitikila antu, kungatwazwa uli ukukanayapingula?

¹⁵ Ukulunda pa kwika mano uku miyele isuma ino antu yauze yakwata, i cani cuze cingatwazwa ukukanayapingula? Mwaelenganya pali vino vikayacitikila umu umi. Tale  elenganyini pali cii. Uwanda umwi lino Yesu wali umwi tempele, waweni mukamfwilwa wasumbila utupiya twili utuonono umu kambokosi ka mpiya. Atatiile: “U mulandu ci uno ataali wasumbilamo impiya izingi?” Yesu welenginye pa mulandu uno mukamfwilwa wasumbiilemo utupiya tutu ni vya mucitikilanga umu umi, nupya wamutaizye sana pali vino wacisile.—Luka 21:1-4.

16. I vyani vino mwasambilila kuli ya Veronica?

¹⁶ Ivyacitiikile ya Veronica vikalangilila umulandu uno cacindamila ukwelenganya pali vino vikucitikila yauze. Umu cilongano muno yali mwali nkazi uwikalanga wenga nu mwanakwe umulumendo. Ya Veronica yatiile: “Nalolanga kwati yatayanga insita izingi umu kulongana nu mu mulimo wa kusimikila. Na cii calenganga naelenganya iviipe pali aliyo. Nomba nizile imbomba na nkazi wii umu mulimo wa kusimikila. Wanenyile ukuti umwanakwe wakweti ulwale wa ku wongo. Wezyanga na maka ukuzana vino yalondekwanga nu kukomya ucuza wao na Yeova. Insita zimwi wayanga umu kulongana uku cilongano cuze pa mulandu nu ulwale wa mwanakwe.” Ya Veronica yalanzile nu kuti: “Ntamanyile ukuti ivintu vyamutalile sana umu umi. Ndakai lyene natemwa sana nkazi wii nupya namucindika pali vyonsi vino akacita pakuti sile aombela Yeova.”

17. I vyani vino ilembo lyakwe Yakobo 2:8 likatunena ukucita, nupya tungacita uli vivyo?

 ¹⁷ I vyani vino tulinzile ukucita ndi cakuti twiluka ukuti itupingula umwina nanti nkazi? Tulinzile ukwiusya ukuti ukutemwa aina itu na ya nkazi kwacindama sana. (Belengini Yakobo 2:8.) Tulinzile ukupepa ukufuma pansi ya mwenzo ukumulenga Yeova ukuti atwazwe ukuta ukupingula. Tungalanga ukuti tukucita ukulingana na vino itupepelapo nga twapingulapo ukulazanwa insita ikulu nu muntu wino tukupingula. Kucita vivyo kungalenga tumumanye ningo. Tungamunena ukuti tuombe nawe umu mulimo wa kusimikila nanti ukuti tuliile pamwi nawe. Nga twamumanya ningo, tungezya ukulola ivisuma muli aliwe wakwe vino Yeova na Yesu yakacita. Nga twacita vivyo tukalanga ukuti tukuvwila isunde lyakwe kacema musuma ilya kuta ukupingula yauze.

18. Tungalanga uli ukuti tukukutika ukwi izwi lyakwe kacema musuma?

¹⁸ Vivi kwene vino imfwele zikauvwa ukwi izwi lyakwe kacema, avino na alondezi yakwe Yesu yakauvwa ukwi izwi lyakwe. Ndi cakuti tukwezya na maka ukuta ukusakamala pali vino tukulondekwa nu kuta ukupingula yauze, Yeova na Yesu yalatupaala. Lekini tutwalilile ukukutika ukwi izwi lyakwe kacema musuma, nampo nga sweswe ya mwi “umba linono” nanti amu “mfwele na zyuze.” (Luka 12:32; Yoa. 10:11, 14, 16) Umu cipande icilondelilepo tulalanda pa vintu viili vino Yesu wanenyile alondezi yakwe ukuti avino yalinzile ukulacita.