1. I vyani vino antu yakwe Yeova yakacita ukutandika sile na mpiti?

 UZYE mukauvwa uli pali ucuza uno mwakwata na Yeova? Ukwaula nu kutwisika mukauvwa ningo! Nupya mutaya mwenga. Antu aliko mpiti nayo kwene yuvwanga wakwe vino mukauvwa. (Masa. 104:​33, 34) Aingi yaipeelesya ukuombela Yeova. Vikwene avino cali nu ku Yanazili aliko mpiti umu nsita ya ina Izlaeli. I vyani vino tungasambilila ukwi lyasi lya antu yaa?

2. (a) Uzye Umunazili aweni? (Mpendwa 6:​1, 2) (b) I cani icali nu kulenga umwina izlaeli ukulonda ukuya Umunazili?

² Izwi ilyakuti “Umunazili” lyafuma ukwi izwi lyakuti “Umu untu ali wenga,” “Muiyele,” nanti “Uwaipeelesya.” Izwi li likaomviwa pa kulondolola aina izlaeli aipeezile ukuombela Yeova umu nzila iiyele. Masunde Yakwe Mose yazumilizye umonsi nanti umwanaci ukulapa umulapo uwakuti wali nu kuya umu Umunazili pa nsita imwi. a (Belengini Mpendwa 6:​1, 2.) Uwalapa umulapo uu wali nu kulalondela amasunde yamwi yano aina izlaeli yatalondelanga. Nomba i cani icali nu kulenga umwina izlaeli ukulonda ukuya Umunazili? Ukwelenganya pa mapaalo yano yali nu kupokelela alino nu kutemwa Yeova ukwayazwanga ukulapa umulapo uu.— Malan. 6:5; 16:17.

3. Uzye antu yakwe Leza ndakai yakolana uli na Anazili?

 ³ Lino amasunde yakwe Mose yapyanikiziwepo na masunde yakwe Klistu, antu yakwe Leza yatiile ukuya Anazili. (Gala. 6:2; Loma 10:4) Wakwe vino cali uku Yanazili, antu yakwe Yeova na ndakai kwene yakaipeelesya ukuombela Yeova nu mwenzo wao onsi, nu umu wao onsi na maka yao yonsi. (Mako 12:30) Tukacita vivyo nga twalaya ukuti tulamuombela. Pakuti twikalilile uku mulapo uno twalavile tulinzile ukulauvwila Yeova alino nu kuipeelesya lino tukumuombela. Lino tukusambilila pa Yanazili tumalola vino tungasambililako isambililo ili cindame lino tukwikalilila uku milapo. b (Mate. 16:24).

MWAITEMELWA UKUOMBA

4. Ukulingana ni Mpendwa 6:​3, 4, Uzye Anazili yaipeelesyanga uli?

⁴ Belengini Mpendwa 6:​3, 4. Anazili yatazumiliziwe ukumwa uwengwa nanti ukulya ivizao vimwi. Pa mulandu wakuti ivyakulya vii vitakweti intazi antu asyala yene yalyanga. Baibo ikalondolola ukuti “waini uwakumusansamusya” waya wa wila ukufuma kuli Leza. (Masa. 104:​14, 15) Nomba Anazili yaipeelesyanga ukukanaipakizya ivintu vii. c

5. I vyani vino ya Madián na ya Marcela yasoolwilepo ukucita, nupya umulandu cii?

⁵ Wakwe vino cayanga uku ya Nazili naswe kwene tukaipeelesya ukuombela Yeova. Elenganyini pali ya Madián na ya Marcela. d Ulupwa luu lwaipakizyanga umi usuma sana. Ya Madián yaombanga incito isuma sana ci calenzile yaikala ningo nupya umu ng’anda isuma. Nomba kwali milimo na yuze ino yalondanga ukuomba umu cilongano cakwe Yeova. Pakuti yafikilizye uyo wao yasoolwilepo ukwangupazya umi. Yatiile “Twatile ukukala ivintu ivingi. Twatandike ukwikala umu ng’anda inono nupya twakazizye motoka.” Ya Madián na ya Marcela yasoolwilepo ukucita vyonsi vii pakuti yanga tandika ukuombesya umu umulimo wakwe Yeova. Yasilanguluka nupya yaya ni nsansa pali vino yapingwilepo.

6. U mulandu cii uno Ina Klistu ndakai yakaipelesezya ukuombela Yeova? (Loliniko ni cikope.)

⁶ Aina Klistu ndakai yakaipakizya ndi cakuti yasoololapo ukuomvya insita yao umu mulimo wakwe Leza. (1 Kol. 9:​3-6) Yeova asitupatikizya ukucita ivintu vii nanti ukutucitila  ivintu iviipe nga twakana ukusoololapo ukumuombela.Yamwi yasoololapo ukukanakwata amang’anda nanti incito zino yalondanga. Aingi yasoololapo ukukana twala nanti ukutwalwa zuwa, yamwi nayo yasoololapo ukukana kwata ana. Yauze yasoololapo ukuya umu kuombela ukukalondekwa yakasimikila nanti icakuti ukucita vii kukalenga yasye ivyuza. Tukacita vii pa mulandu wakuti tukalonda ukuombela Yeova ukulingana na pano tungapezya. Mwaiusya ukuti Yeova akataizya sana pali vino mwaipeela kuli aliwe ukuti mwamuombela.—Aeb. 6:10.

MWAITEMELWA UKUPUSANAKO NA ANTU YAUZE

7. I vyani ivyali nu kulenga Anazili ukukana twalilila ukwikalilila uku mulapo? (Mpendwa 6:5) (Loliniko ni cikope.)

⁷ Belengini Mpendwa 6:5. Anazili yalafile umulapo uwakuti yatali nu kulapela inyele. Cii calangililanga ukuti yaipeezile kuli Yeova. Ndi cakuti papita imyaka ingi pano umwina izlaeli watandikile ukuya Umunazili inyele zyakulanga sana na ci calenganga antu kumumanya zuwa. Ndi cakuti aina izlaeli iyatungilila antu yaa ngacayangukilanga ukwikalilila uku milapo. Nomba icaulanda icakuti kwayanga insita zimwi zino aina Izlaeli yalanganga ukuti yatatungililanga nanti ukucindika Anazili. Umu manda yakwe kasesema Amosi, aina izlaeli Yapeelanga Anazili waini ukuti yamwa icintu icali nu kulenga ukuti Anazili yakane ukulondela isunde ilyandanga pa kutaluka kuli waini. (Amo. 2:12) Insita zimwi Umunazili walondekwanga ukuya umusipe pakuti twaliile ukwikalilila uku mulapo alino nu kupusanako kuli yauze .

8. Uzye ilyasi lyakwe Benjamin lyamikomelezya uli?

⁸ Naswe kwene ndi cakuti Yeova watwazwa tungatwalilila ukuya asipe nupya tungapusanako na yauze nanti icakuti twakwata insonyi. Elenganyini pali vino vyacitikile Benjamin, Nte ali ni myaka 10 uwa ku Norway. Pa mulandu ni nkondo yaku Ukraine apa sukulu pano wasambililanga yasoolwilepo ukucita vimwi ivyalangililanga ukuti yatungililanga antu aku Ukraine. Ana isukulu yayanenyile ukwimba ulwimbo ala iyazwala ivyakuzwala ivyalangililanga impanga ya Ukraine. Pa mulandu wakuti Benjamin atalondanga ukucitako ivintu vii wasoolwilepo ukwimilila apatali na pano ivintu vii vyacitikilanga. Nomba ya mwalimu yamupundilile iyati: “Iza kuno tukukulolela.” Benjamin wasifile nu kunena ya mwalimu ukuti: “Nsiika umu vya mu nsi, Nupya nsitungilila ivikanza vya miteekele. Ya Nte Yakwe Yeova aingi yaya umu vifungo pa mulandu wakuti yasilwako inkondo.” Ya mwalimu yazumile vino walanzile nupya yamulesile.  Nanti ciye vivyo yano wasambililanga nayo yatandike uku muzya umulandu uno wakanile. Benjamin uvwile intete icakuti walondanga nu ku tandika ukulila, nomba wizile asipa nu kunena yano wasambililanga nayo vino wanenyile ya malimu. Pa cisila Benjamin wanenyile avyazi yakwe ukuti waweni vino Yeova wamwazwile.

9. Tunga cita uli pakuti twazanzya umwenzo wakwe Yeova?

⁹ Pa mulandu wakuti twasoolola ukuombela Yeova, antu yamwi yakalola ukuti twapusanako nayo. Tukalondekwa ukuya asipe pa kulondolwela yauze ukuti sweswe ya Nte Yakwe Yeova lino tuli ku sukulu nanti ukuncito. Nupya pa mulandu wakuti insi ikuya ikwipilako sile cilatutalila sana ukulondela ivisinte vya muli Baibo alino nu kunenako yauze api lyasi lisuma. (2 Tim. 1:8; 3:13) Lelo mwaiusya ukuti ndi cakuti mwatwalilila ukuya asipe alino nu kupusanako na antu asiombela Yeova mulalenga “umwenzo” wakwe ukuzanga.—Mapi. 27:11; Malaki 3:18.

MWAKOLEZYA UKULONDA KWAKWE YEOVA

10. U mulandu cii uno limwi catalile Anazili ukulondela ivyaya pa Mpendwa 6:​6, 7?

¹⁰ Belengini Mpendwa 6:​6, 7. Anazili yatalinzile ukupalama uku muntu umufwe. Limwi mungelenganya ukuti ukucita vii cali icintu icanguke. Lino ivyalumbulwa muli Baibo vyacitikanga, Ukucita vii kwali nu kutalila sana Anazili ndi cakuti lupwa wao umupalamisye wafwa. Ukulingana nu lutambi ulwaliko pa nsita iya antu yalondekwanga ukwikala umupipi ni citumbi. (Yoa. 19:​39, 40; Mili. 9:​36-40) Umulapo uno Anazili yalapanga wali nu kuyalenga ukukanalondela ulutambi luu. Nanti sile alino lupwa wa Umunazili wafwa Umunazili walondekwanga uku twalilila ukuya nu utailo ukome. Yeova watwalilile ukwazwa antu yaa aipeezile kuli aliwe asi mulandu ni ntazi zino yakwatanga.

11. I vyani vino Umwina Klistu alinzile ukucita lino akupingula pa vya mu lupwa? (Loliniko ni cikope.)

¹¹ Swe Ina Klistu tukatwalilila ukusunga imilapo ino twalafile kuli Yeova. Imilapo ii yakuma vino tukapingulapo alino na vino tukacita nga vimwi vya citika umu lupwa. Tukaombesya ukusakamala ulupwa muli vino lukulondekwa, nomba cii cisitulesya ukwika ukulonda kwakwe Yeova inkoleelo. (Mate. 10:​35-37; 1 Tim. 5:8) Insita zimwi tungapingula pa vintu ivingalenga ya lupwa itu yasoke lelo lelo ivingazanzya Yeova.

12. Uzye ya Alexandru ya cisile uli lino ivintu vyatazile umulupwa lwao nupya i vyani vino yatacisile?

 ¹² Elenganyini pali vino vyacitikile ya Alexandru alino na aci yao ya, Dorina. Pa cisila cakuti atwalane yaa yasambilila Baibo pa mwaka onga, ya Dorina yasoolwilepo ukuta ukusambilila Baibo, nupya yalondanga na ya Alexandru nayo kwene yate ukusambilila Baibo. Lelo umu mucenjelo yateekelile aci nu kuyanena ukuti yali nu kutwalilila ukusambilila. Ya Dorina yatuvwile kuli vino ya iya yalanzile nupya yezizye ukuyalesya ukusambilila Baibo. Ya Alexandru yatiile yezizye ukuvwikisya aci lelo yavilwanga ukumanya umulandu uwalenzile yacita vii. Amazwi aipe yano ya Dorina yaomvyanga yalenganga ya Alexandru yaelenganya pa kuta ukusambilila Baibo. Nomba ya Alexandru yatwalilile ukukolezya ukulonda kwakwe Yeova inkoleelo nu kutwalilila ukulanga ukutemwa uku aci. Lino pa pisile insita imiyele yao isuma yalenzile aci yao ukutandika ukusambilila Baibo nupya.—Lolini Vidyo pa jw.org umwaya ya Alexandru na ya Dorina Văcar: ikati “Ukutemwa Kukateeka Umwenzo Nupya Kwaya ni Cikuuku” pa ciputulwa icakuti “Cumi Cikasenula Umi.”

13. Tungalaanga uli ukuti twatemwa Yeova alino na amu lupwa?

¹³ Yeova uwalenzile ukuti kuye Ulupwa nupya akalonda amu ulupwa ukuya ni nsansa. (Efes. 3:​14, 15) Nga tukulonda ukuya ni nsansa tulinzile ukulacita ivintu vino Yeova akalonda. Mutatwisika ukuti Yeova akamutaizya pali vino mukaipeelesya ukumuombela alino na pali vino mukalanga ukutemwa nu mucinzi uku ya mu lupwa lwinu.—Loma 12:10.

MWAKOMELEZYANYA NU KUYA WA YA NAZILI

14. Aweni yano tulinzile ukulalondesya ukukomelezya?

¹⁴ Ukutemwa ukukalenga yonsi akaombela Yeova ndakai ukuipeelesya. Insita zimwi cikatala ukucita vivyo. Nomba tungacita uli pakuti twaazwana ukulanga imiyele ii? Ukukomelezyanya kungatwazwa sana. (Yobo 16:5) Uzye kuli yamwi umu cilongano cinu akwezya ukwangupazya umi pakuti yangaombesya umu mulimo wakwe Leza? Uzye kwaya acance yamwi yano mwamanya akaombesya ukucita ivintu ukupusanako na yano yakasambilila nayo nanti icakuti cisiyangukila ukucita vivyo? Uzye kuli yamwi akusambilila Baibo nanti yakapepa yauzo yano cikutalila ukutwalilila ukuya acisinka pa mulandu ni ntazi zya mu lupwa? Lyonsi mwalondesya ukukomelezya nu kutaizya antu yamusango uu pali vino yakaipeelesya, nu kuombesya umu mulimo wakwe Yeova.— Filim. 4, 5, 7.

15. Uzye antu yamwi yakatungilila uli aya umu mulimo wa nsita yonsi?

 ¹⁵ Insita zimwi tungazwilizyako yakapepa yanji aya umulimo wa insita yonsi. (Mapi. 19:17; Aeb. 13:16) Vikwene avino nkazi umukote uwa ku Sri Lanka walondesya ukucita. Lino yamulundile impiya zino wali nu kupoka walondesyanga ukwazwa ya nkazi yaili ya painiya acance ukutwalilila ukuomba umulimo wa kusimikila asi mulandu ni mpiya ukutala. Fwandi wasoolwilepo ukulayapeela impiya zino yali nu kulaomvya cila mwezi pa kuomvya ma foni. Yali imiyele isuma sana ino nkazi walangizye.

16. I vyani vino tungasambilila ukwi lyasi lya ya Nazili?

¹⁶ Tungasambililako ivintu ivingi ukuya Nazili. Ukusambila pi lyasi lii kukatusambilizya vimwi pali Tata witu uwa kwi iyulu. Wamanya ukuti tukalonda ukumuzanzya nu kuti tukaipeelesya ukwikalilila uku milapo ino twalafile. Akalanga ukuti watutemwa ukupitila muli vino watuzumilizya ukuya ivyuza vyakwe. (Mapi. 23:​15, 16; Mako 10:​28-30; 1 Yoa. 4:19) Ilyasi ilikalanda pa Yanazili likatulangilila ukuti Yeova akalola nupya akatutaizya pali vino tukaipeelesya lino tukuomba umulimo wakwe. Fwandi lekini twalondesya ukutwalilila ukuombela Yeova nu mwenzo witu onsi.