Mutaleka Iciliconsi Camulesya Ukwika Mano ku Cilambu
‘Mutaleka umuntu umwi amulesya kwika mano ku cilambu.’—KOLO. 2:18.
1, 2. (a) I cilambu ci cino aomvi yakwe Leza yakalondesya ukupoka? (b) I cani icikatwazwa ukwika amano ku kupoka cilambu? (Lolini cikope cakutandikilako.)
WAKWE vino cali ku mutumwa Paulo, Aina Klistu apakwe ndakai yakwata isyuko lyakupoka “cilambu kwiyulu, icili ulwamo lwakwe Leza.” (Filipi 3:14) Yakalondesya ukuya mu kuombela pamwi na Yesu Klistu mu Wene wakwe uwa kwi yulu nu kuombela pamwi ukulenga antunze ukuya amalilike. (Umbw. 20:6) Uu uyo ucindame sana uno antu yonsi yano Leza waama yalinzile ukukwata! Imfwele na zyuze nayo yakwata upaalilo upusaneko. Nayo yakalondesya ukwizakwata cilambu ca kwikala amanda pe pano nsi, ala cikaleta sana insansa ukukwata isyuko lya musango uu!—2 Pet. 3:13.
2 Pa kwazwa Aina Klistu apakwe ukuya nu utailo nu kulolela icilambu, Paulo wayanenyile ukuti: “Mwalonda sile vya mwi yulu asi vya pano nsi.” (Kolo. 3:2) Yaali nu kukwata upaalilo wa kuya ikala kwi yulu. (Kolo. 1:4, 5) Fwandi ukulola amapaalo yano Yeova walaya, kukaazwa antu yakwe ukwika sile mano ku kupoka cilambu, asi mulandu yakwata upaailo wa kuya kwi yulu nanti wa kwikala pano nsi.—1 Kol. 9:24.
3. I viipe ci vino Paulo wacelwile Aina Klistu yauze ukutalukako?
3 Nupya Paulo wacelwile Aina Klistu yauze pa viipe vimwi vimwi ivingalenga yafilwe kwizapoka icilambu. Walembiile amu cilongano ca mu Kolose pa Ina Klistu ya ufi aezyanga ukuzanzya Leza pa mulandu nu kukonka Masunde Yakwe Mose kuluta kutaila muli Klistu. (Kolo. 2:16-18) Paulo walanzile na pa viipe ivyayako na ndakai kwene ivingalenga tufilwe ukwika mano ku kupoka icilambu. Walondolwile vino tulinzile ukutaluka ulunkumbwa lwa kulondesya ukucita iviipe, vya kumala intazi ndi twapusana na Ina Klistu yanji ni vyakuomba ni ntazi zya mu lupwa. Vino walanzile vyacindama na kuli sweswe ndakai. Fwandi, lekini tusambilile pa kucelula kumwi kwakwe Paulo ukusuma ukwaya muli kalata wino walembiile aina Kolose.
MUTALEKA ULUNKUMBWA LWA KUCITA IVIIPE LWAMUTUNGULULA
4. U mulandu ci uno ukulondesya ukucita iviipe kungalenga tute ukwika mano ku kupoka icilambu?
4 Pacisila ca kwiusya aina pa ucindami wa upaalilo uno yakwata, Paulo walemvile ati: “Mutaleka mili inu yamutungulula. Mulinzile kukoma vilondwa viipe vya mwili vino vikuomba munomuli, wakwe vii, kulongozya, vya winyi, nsuna, cipyu, lwiswa.” (Kolo. 3:5) Ukulondesya ukucita iviipe kungakula sana muli sweswe, kungalenga ucuza witu na Yeova alino nu upaalilo uno twakwata muli vino vilacitika uku nkoleelo usile. Umwina umwi uwazinzilwe umu cilongano pa mulandu nu kuteekwa uzya wa kulondesya ukucita iviipe, lino wawezile mu cilongano walanzile ati: “Ukulondesya ukucita iviipe kwakomile sana icakuti nafizilwe nu kuta mpaka lino ivintu vizile vinjipila.”
5. Tungaicingilila uli ku vintu viipe?
5 Tulinzile ukucenjela sana maka maka ngi cakuti ivikucitika vingalenga tucite vino Yeova asilonda. Cingazipa ndi cakuti aakulonda ukutwalana ukufuma sile lino yatandika ukwizizyanya iyalanzyanya vino yalinzile ukucita na vino yatalinzile ukucita, wakwe ukulemana, ukutonsolana nanti ukuya kumwi kufisame ala yali sile yoili. (Mapi. 22:3) Insita zimwi ukulondesya ukucita iviipe kungizako ndi cakuti Umwina Klistu watala wafuma pa ng’anda ukuya ku vya uculuzi nanti ndi cakuti akuomba nu monsi nanti umwanaci. (Mapi. 2:10-12, 16) Ndi vya musango uu vyamucitikila, mwailondolola zuwa ukuti mwemwe Inte Yakwe Yeova, mwacita ivikulanga ukuti mwaya nu mucinzi, nupya mwaiusya ukuti ukulanga ukuti imutemwa umwi nalino asi vino cili kungamuletelela. Nupya tulinzile ukucenjela muli vino tukucita ndi cakuti ituzukilwa nanti itusoka. Pano limwi tungalonda umwi uwakutulenga twayuvwa ukuti twacindama. Tungauvwa uyi icakuti twalonda nu kuzumila sile ali wensi. Ndi cakuti ivya musango uu vyamucitikila, mwalenga Yeova na antu yakwe ukuti yamwazwe ukukanacita iciliconsi icingamulesya ukwizapoka icilambu.—Welengini Masamu 34:18; Mapinda 13:20.
6. I vyani vino tulinzile ukulaelenganyapo lino tukusoolola ivyakulezezyamo icitendwe?
6 Pakuti tutaluke ku lunkumbwa lwa kucita iviipe, tulinzile nu kutaluka ku vyakulezezyamo icitendwe iviipe. I vyakulezezyamo icitendwe ivyayako ndakai vyakolana sana ni vyacitikanga mpiti mu Sodoma na Gomola. (Yuda 7) Aakapanga ivyakulezezyamo icitendwe yakalenga caloleka kwati ukucita ulalelale u kusuma, nupya nanti twatamba tungaya na kampingu musanguluke. Tutalinzile ukuzumila ivya kulezezyamo icitendwe vyonsi vino insi ii ikaleta. Tulinzile ukusoolola ivyakulezezyamo icitendwe ivitanga vitulesye ukwizapoka icilambu ca umi.—Mapi. 4:23.
“MULINZILE KUYA” NU KUTEMWA ALINO NU KUFUUKA
7. Intazi ci zino tungakwata mu cilongano?
7 Swensi kwene tukuzumila ukuti ukuya mu cilongano ca Ina Klistu ipaalo sana. Ukusambilila Izwi Lyakwe Leza pa kulongana nu kulanga icikuuku alino nu kutemwana, kukatwazwa ukwika mano ku kupoka icilambu. Nanti ciye vivyo, insita zimwi, ukukanauvwana kungaleta intazi mu cilongano. Nupya nga tutamazile intazi zizyo cingalenga tutwalilile sile ukuya asoke.—Welengini 1 Petulo 3:8, 9.
8, 9. (a) I miyele ci ingatwazwa ukuti tukapoke cilambu? (b) I vyani ivingatwazwa ukuya nu mutende ndi cakuti Umwina Klistu munji watusosya?
8 Tungacita uli pakuti ukutwalilila ukusoka kutatulesya ukwizapoka icilambu? Paulo wakomelizye aina Kolose ati: “Mwemwe antu yakwe Leza. Wene wamutemwa nupya wamusolwile kuti muye antu yakwe. Caleka mulinzile kuya na mizu, afuke, aluse, aicefya, amutembo nupya antu akateeka myenzo. Mwatekelana nu kwelelana lyonsi lino umwi wailizyanya pa muze. Mulinzile kwelelana ndi vino Mwene wamwelela. Na pa vintu vii vyonsi mulundepo ukutemwa kukakundanya vintu vyonsi pamwi mukulemana kumalilike.”—Kolo. 3:12-14.
9 Icikuuku nu kutemwa vingatwazwa ukulaelelana. Ndi cakuti Umwina Klistu munji watuluvyanya mu mivwangile nanti mu vicitwa, naswe tulinzile ukwiusya insita imwi ino twalanzile nanti ukucita vimwi ivitazifile. Uzye tusitaizya pali vino aina na ya nkazi yalanzile cikuuku nu kutemwa lino twayaluvyanyizye? (Welengini Kasambilizya 7:21, 22.) Tukataizya sana vino Klistu walanga icikuuku pa kulenga ya kapepa ya cumi ukulapepela pamwi. (Kolo. 3:15) Swensi kwene twatemwa sile Leza wenga, tukasimikila ilandwe lyonga nupya tukakwata intazi izili zimwi. Ndi tukulanga icikuuku nu kwelelana, ala tukulanga ukuti tukaombela pamwi nu kwika mano ku cilambu ca kwizaya nu umi.
10, 11. (a) U mulandu ci uno uzuwa waipila? (b) Tungacita uli pakuti uzuwa utatulesya ukwizapoka icilambu?
10 Antu yamwi alembwa muli Baibo aali nu zuwa yakatwiusyako ukuti ukuya nu zuwa kungatulesya ukwizapoka icilambu. Kaini wali nu zuwa ku muto Abeli nupya wamukomile. Kola, Datani na Abilamu yazuwilanga Mose nupya yamuzunyanga. Umwene Saulo nawe wazuwilanga Davidi nupya walondanga ukumukoma. Ali mulandu uno Izwi Lyakwe Leza likalandila ukuti: “Konsi kuno antu yakazuwilana nu kuitemwa, kwene kwaya cimvulunganya ni misango yonsi iipe.”—Yako. 3:16.
11 Fwandi nga tuli nu kutemwa ni cikuuku, cilatwazwa ukukanaya nu zuwa. Izwi Lyakwe Leza likati: “Kutemwa kukateeka mwenzo nupya ukwa luse. Kutemwa kutakwata uzuwa.” (1 Kol. 13:4) Pakuti tutaya nu zuwa mu mwenzo, tulinzile ukulalola ivintu ndi vino Leza akavilola, ukulalola aina na ya nkazi ukuti twaya mwili onga alikuti icilongano. Baibo ikati: “Ndi cilundwa conga ca mwili catasiwa, ni vilundwa vyuze navyo vikakumako ku luzango lwakweco.” (1 Kol. 12:16-18, 26) Acino ndi cakuti yamwi yapeelwa milimo, tutalauvwa uzuwa lelo tulaya aansansa. Lekini tulande pa mwana wa Mwene Saulo, Yonatani. Lino Davidi wasoolwilwe ukuya umwene Yonatani atuvwile uzuwa, lelo wamukomelizye. (1 Sam. 23:16-18) Uzye tungakolanya Yonatani vino wali ni cikuuku nu kutemwa?
VINO MUNGAPOKA ICILAMBU MU LUPWA
12. U kusunda ci ukwa mu Malembelo ukungatwazwa ukwizapoka icilambu pamwi ngu lupwa?
12 Ukulondela ivisinte vya muli Baibo kungalenga mu lupwa muye mutende ni nsansa nupya kungavwa ulupwa ukwizapoka icilambu. U kusunda ci ukwa mu Malembelo kuno Paulo wapeezile Aina Klistu ya mu Kolose? Watiile: “Mwe aci mwatontela yaiya inu, pano avino mulinzile kucita wa ina Klistu. Mwe yaiya, namwe temwini aci inu nupya mutayaanola. Mwe ana, namwe umulimo winu kuyela akwasi inu lyonsi, pano cii cikazanzya Leza. Mwe akwasi, namwe mutasosya ana inu, pano limwi yanganenuka.” (Kolo. 3:18-21) Icumi kwene mulazumila ukuti amazwi akusunda yano Paulo walanzile yakaavwa yaiya, aci alino na ana kwene.
13. Uzye nkazi Umwina Klistu angazwa uli iya aasipepa Yeova ukutandika ukulonda kumuombela?
13 Uzye nga mwemwe yaci nupya mukuvwa ukuti ya winu aasipepa Yeova yasikumusunga ningo mungacita uli? Limwi mungasoka nu kutandika ukulapazyanya na ya winu, nomba uzye ukucita vivyo kungamala intazi? Nanti icakuti limwi mwayatonsya yatandika ukucita vino mukulonda, uzye mulalenga yasambilile icumi? Asi lyonsi lino cingaya vivyo. Nomba ngi cakuti mukulanga umucinzi kuli ya winu ukuti ali mutwe, mulalenga mu lupwa muye insansa, mulazanzya 1 Petulo 3:1, 2.
Yeova nupya limwi mungalenga na ya winu iize mu kupepa kwa cumi, na ci cingalenga mwensi mweili mukapoke icilambu.—Welengini14. Uzye iya Umwina Klistu angacita uli ngu umuci aasipepa Yeova asikumupeela mucinzi?
14 Nga ndi cakuti mwemwe ya iya nupya mukulola ukuti ya winu yatamicindika mungacita uli? Uzye mungayazaukila pakuti sile yamupeele umucinzi uno mukulonda nu kuyalanga ukuti mwemwe mwacindama ukuyaluta? Awe foo! Leza akalonda mwakolanya Yesu lino mukuomba mulimo uno mwapeelwa uwa umutwe. (Efes. 5:23) Yesu akaomba ningo sana mulimo wakwe uwa umutwe pa cilongano cakwe nupya mu kuteekela. (Luka 9:46-48) Ndi cakuti ya iya yakukolanya Yesu, limwi yangalenga kuti aci iize mu kupepa kwa cumi.
15. Uzye umonsi Umwina Klistu angalanga uli kuti watemwa umuci?
15 Ya iya yayanena ukuti: “Temwini aci inu nupya mutayaanola.” (Kolo. 3:19) Iya uwakwata ukutemwa akalanga ukuti akacindika muci ndi cakuti akuvwa kuli vino akumunena nu kumulanga ukuti atacindika vino akulanda. (1 Pet. 3:7) Nanti icakuti asi lyonsi lino angacita vino muci wamunena, ukuvwa kuli vino muci akulanda kungalenga apingule ningo pa vintu. (Mapi. 15:22) Iya uwaya nu kutemwa asipatikizya umuci ukumucindika, lelo akaezya na maka ukucita ivingalenga amucindike. Iya uwatemwa umuci na ana akalonda amu lupwa lwakwe ukuya ni nsansa lino yakuombela Yeova nupya akalonda ukwizapoka icilambu cakukwata umi wa pe.
MWE YACANCE MUTALEKA ICILICONSI CIMULESYE UKWIZAPOKA ICILAMBU!
16, 17. Ngi cakuti wewe wacance ungacita uli pakuti utasokela avyazi yako?
16 Nga ndi cakuti wewe wacance nupya ukulola ukuti avyazi yako Aina Klistu yasikukuvwikisya nupya ya kukupeela sana masunde? Ukuvwa sana uyi kungalenga utandike ukutwisika ngi cakuti ukuombela Yeova ali cintu cisuma ukucita mu umi. Nomba ndi waleka ukuvwa uyi ukukulesya ukuombela Yeova, patalalengela ulazana ukuti pasi nanti wenga angakusakamala ukuluta avyazi yako aakatiina Leza alino na amu cilongano.
17 Ndi cakuti avyazi yako yasikukulungika, uzye ungati yakakusamala mu cumi? (Ayeb. 12:8) Vino yatamalilika, insita zimwi imisundile yao ingakusosya. Nomba utalinzile sile ukulalola pali vivyo, lelo ulinzile ukumanya umulandu uno yalandila nanti ukucita vimwi. Fwandi uwateekela nupya utaezya ukucita ivingalenga mupusane. Izwi Lyakwe Leza likati: “Akasunga ululimi lwakwe wacenjela wakwe cimwi. Umwiluke akateeka umwenzo.” (Mapi. 17:27) Ulinzile ukulwisya ukukula pakuti wapokelela ukusunda konsi nu kusambililako cimwi asi mulandu ni nzila ino yakukusundilamo. (Mapi. 1:8) Ukukwata avyazi atemwa sana Yeova ipaalo sana. Yakalondesya ukukwazwa ukwizapoka icilambu ca kwikala manda pe.
18. U mulandu ci uno mukulondesya ukwika mano pa cilambu?
18 Swensi kwene tukalondesya ukwizapoka icilambu asi mulandu twakwata upaalilo wa kuyaikala kwiyulu nanti uwa kwikala pano nsi mu paladaise. Twasininkizya ukuti cilaya vivyo kwene, pano Kaumba witu umwineco uwalaya. Ukulozya kuli Paladaise, Leza walanda ukuti: ‘Impanga ilazuula mwenemo amano akumanya Yeova.’ (Eza. 11:9) Wensi alikala pano nsi alaasambiliziwa na Leza. Icumi kwene ci ali cilambu cino swensi tukalondesya ukukwata. Fwandi mulinzile ukwika sana mano pa malayo yano Yeova watulaya, nupya mutaleka icili consi cimulesye ukwizapoka icilambu!