1. Uzye ya nkazi yakatungilila uli icilongano, nomba iintazi ci zino aingi yakakwata? (Lolini icikope icili pa nkupo.)

TUKAUVWA ningo sana kukwata ya nkazi aingi mu cilongano aakaombesya! Ya nkazi yaa yakazanwa mu kulongana nupya yakasambilizya nu kusimikila ilandwe lisuma. Yamwi yakaazwilizyako ukuzifya Mang’anda ya Wene nupya yakalanga ukuti yakasakamala aina na ya nkazi. Nanti ciye vivyo, yakakwata intazi. Yamwi yakasakamala avyazi yao akote. Yamwi nayo yakazizimizya ukuzunyiwa ukufuma kuli ya lupwa. Lyene yamwi aavyazi asimbe aakaombesya ukusakamala ana.

2. U mulandu ci uno tulinzile ukuombesya pakuti twaazwa ya nkazi?

² U mulandu ci uno tulinzile ukwazwilizya ya nkazi? U mulandu wakuti antu aaya umu nsi ii yasicindika anaci wakwe vino yalinzile ukuyacindika. Nupya Baibo ikatukomelezya ukuti tulinzile ukutungilila anaci. Insita imwi, umutumwa Paulo wanenyile amu cilongano ca mu Loma ukuti yapokelele Febi nu kumwazwa muli vyonsi vino walondekwanga ukwazwiwa. (Loma 16:1, 2) Lino Paulo wali Umufaliseo, wali api umba ilyalolanga anaci ukuti yatacindime nupya aacitanga ivintu ivyalanganga ukuti yatayacindike. Pa cisila lino wizile aaya Umwina Klistu, watandike ukukolanya Yesu nu kucindika anaci nupya wali ni cikuuku kuli aliyo.—1 Kol. 11:1.

3. Uzye Yesu walolanga uli anaci, nupya walolanga uli anaci aacitanga ukulonda kwakwe Leza?

³ Yesu wacindike anaci yonsi. (Yoa. 4:27) Atalolanga anaci wakwe vino intunguluzi zya Ayuda izyali umu manda yakwe zyayalolanga. Ulupapulo lumwi ulukalanda pali Baibo lwalanzile ukuti: “Yesu ataatazile alande ivili vyonsi ivyalangililanga ukuti atacindike anaci.” Lelo Yesu wacindikisye anaci acitanga ukulonda kwakwe Isi. Wayamanga ukuti ya nkazi yakwe nupya  wayalumbula pamwi na aonsi yano walolanga ukuti ulupwa lwakwe.—Mate. 12:50.

4. I vyani vino tumalandapo mu cipande cii?

⁴ Yesu lyonsi wazwilizyanga anaci aombelanga Leza. Wayalanganga ukuti yali acindame sana kuli aliwe nupya wayacingililanga. Lekini lyene tulande pali vino tungakolanya Yesu lino tukucindika ya nkazi.

5. U mulandu ci uno ya nkazi yamwi cikayatalila ukwizizya pamwi na ina na ya nkazi?

⁵ Swensi kwene, aina na ya nkazi, tukalonda ukulauvwana ningo. Lelo insita zimwi, ya nkazi cingayatalila ukuvwana na antu yauze wakwe vino yakulondekwa. U mulandu ci? Uvwini vino yamwi yalandapo. Nkazi uwizina lyakuti Jordan * walanzile ukuti: “Pa mulandu wakuti nene musimbe, nkayuvwa ukuti ntakwata umulimo nupya ntalinga ukuya umu cilongano.” Kristen uwakukila ku cifulo cuze pakuti aomba sana umulimo wa kusimikila watiile: “Ndi cakuti wakuukila ku cilongano icipya, ungayuvwa ukuti waya wenga.” Na ina yamwi yangayuvwa vivyo kwene. Yayo aakaikala na ya lupwa asi ya Nte, limwi cingayatalila ukupalama kuli ya lupwa nupya yangayuvwa ukuti yataluka uku ina na ya nkazi umu cilongano. Ya nkazi yamwi limwi yangayuvwa ukuzukilwa pa mulandu wakuti yalwala nupya yatanga yafume pa ng’anda nanti pa mulandu wakuti yakusakamala ya lupwa alwale. Nkazi Annette watiile: “Nafilwanga ukuya uku kwizya konsi kuno aina na ya nkazi yapekanyanga pa mulandu wakuti nene sile nasakalamanga ya mayo.”

6. I vyani vino tungasambilila pali Luka 10:38-42 pali vino Yesu wazwilizye Malita na Maliya?

⁶ Yesu wazanwanga pamwi na anaci acitanga ukulonda kwakwe Leza, nupya wali a cuza wa cumi kuli aliyo. Elenganyini pali ucuza uno wakweti na Maliya na Malita, ali asimbe pa nsita iya. (Welengini Luka 10:38-42.) Vino walandanga na vino wacitanga, vyalenganga yauvwa ningo. Maliya uvwanga ningo ukuya umusambi wakwe Yesu nu kwikala umupipi nawe. * Nupya lino Malita wasosile pa mulandu wakuti Maliya atamwavwanga imilimo, wanenyile Yesu vyonsi vino welenganyanga ukwaula ukutiina. Pa nsita kwene iyo, Yesu wazwilizye yonsi yoili ukusambilila masambililo acindame. Nupya walangilile ukuti wayasakamalanga pamwi na ndume yao Lazalo lino wayatandalilanga pa nsita izipusanepusane. (Yoa. 12:1-3) Ali mulandu uno lino Lazalo walwile sana, Maliya na Malita yamanyile ukuti Yesu angayazwa.—Yoa. 11:3, 5.

7. Iinzila ci yonga ino tungakomelezezyamo ya nkazi?

⁷ Ya nkazi yamwi yakakwata sile nsita iya kuya pamwi na ya kapepa yauze nga yaya umu kulongana. Fwandi tulinzile ukusininkizya ukuti ituyapokelela, kulanda nayo nu kuyalanga ukuti twayasakamala lino yali umu kulongana. Nkazi Jordan wino itulandapo mpiti watiile: “Nkauvwa ningo sana nga yauze yantaizya pali vino inasuka pa kulongana, kuomba nani mu mulimo wa kusimikila nanti sile ukundanga ukuti yansakamala mu nzila zyuze.” Tulinzile ukusininkizya ukuti ya nkazi yamanya ukuti yacindama sana kuli sweswe. Nkazi Kia walanzile ukuti: “Nga ntaile mu kulongana, nkamanya ukuti namapokelela meseji ya kunguzya ndi cakuti indi sile ningo. Cii cikalenga imanye ukuti aina na ya nkazi yakansakamala.”

8. A muli vyani na vyuze muno tungakolanya Yesu?

 ⁸ Wakwe Yesu, tungasyako insita ya kuya pamwi na ya nkazi. Limwi tungayama uku ng’anda pakuti tulile pamwi nayo icakulya nanti ukwizizya pamwi. Nga twayama, tulinzile ukusininkizya ukuti vino tukulanda i vyakuyakomelezya. (Loma 1:11, 12) Ya eluda yalinzile ukulakolanya Yesu. Wamanyile ukuti yamwi cingayatalila ukwikala usimbe, lelo walenzile yuvwikisye ukuti insansa zya cumi zisiiza pa mulandu wa kutwala, kutwalwa nanti ukukwata ana. (Luka 11:27, 28) Lelo tungaya ni nsansa zya manda pe nga twakolezya ukuombela Yeova umu umi witu.—Mate. 19:12.

9. I vyani vino ya eluda yangacita uku kwazwa ya nkazi?

⁹ Ya eluda yalinzile ukulalola anaci mu cilongano kwati a nkazi yao nanti ya nyina. (1 Tim. 5:1, 2) Ya eluda yakacita ningo ukusyako insita ya kulanda na ya nkazi lino ukulongana kutatala kwatandika nanti lino kwasila. Nkazi Kristen wino itulandapo mpiti, walanzile ati: “Eluda umwi waweni ukuti nali umupamviwe sana nupya walondanga ukumanya vino utantiko wane wali. Nataizye sana pali vino wanjisileko mano.” Ndi cakuti ya eluda lyonsi yakukwata insita ya kulanda na ya nkazi, yakalanga ukuti yayasakamala. * Annette wino itulandapo  mpiti, walanzile pa usuma onga uwaya umu kulanda na ya eluda. Watiile: “Nayamanyile ningo nayo yamanyile ningo. Nupya, lino nakwata intazi, cikaanguka ukulenga uwazwilizyo kuli aliyo.”

10. I cani cingaazwa ya nkazi ukuya ni nsansa?

¹⁰ Swensi kwene, aonsi na anaci tukauvwa ningo sana ndi cakuti yauze yakututaizya pali vino twaipeelesya na pa milimo ino tukaomba. Lelo ndi cakuti pasi akututaizya pali vino twaipeelesya na pali vino ituomba, tungatoovoka. Abigail, painiya umusimbe walanzile ukuti insita zimwi akalola kwati antu yasimwiikako mano, watiile: “Yatamanya ningo, lelo yamanya sile ya lupwa yane nanti avyazi yane. Insita zimwi nkayuvwa ukuti kutaya anjikako mano.” Nomba lolini vino nkazi uwizina lyakuti Pam nawe walanzile. Nkazi wii umusimbe, waomvile imyaka iingi mu mulimo wa umisyonali. Pa cisila, waswilile ukumwao ku kusakamala avyazi. Ndakai ali ni myaka 70 nupya acili a painiya. Nkazi Pam walanzile ukuti: “Cikangazwa sana ukulola yauze yakutaizya pa milimo ino nkaomba.”

11. Uzye Yesu walangilile uli ukuti wacindike anaci aombanga nawe umulimo wa kusimikila?

¹¹ Anaci ya utailo yaomvizye ivyuma vyao ku kukutumikila Yesu nupya wayataizye pali vino yacisile. (Luka 8:1-3) Atayapeezile sile isyuko lya kumuombela lelo wayasambilizye ni cumi cicindame pa kulonda kwakwe Leza. Wayanenyile ukuti wali nu kufwa nu kutuutuluka. (Luka 24:5-8) Wapekanyizizye limwi anaci yaa uku mezyo ali nu kwiza uku nkoleelo wakwe vivi kwene vino wacisile uku yatumwa yakwe. (Mako 9:30-32; 10:32-34) Nanti icakuti atumwa yonsi yutwike lino Yesu yamulemile, anaci yamwi yene yatwalilile ukumulondela nupya yali apipi nawe lino wafwanga pa cimuti ca kucuziwilwapo.—Mate. 26:56; Mako 15:40, 41.

12. U mulimo ci uno Yesu wapeezile anaci?

¹² Yesu wapeezile anaci yaa umulimo ucindame. Anaci yaa autailo ali yano yatandikilepo ukulola Yesu lino watutuulwike. Wanenyile anaci yaya ukuyanena atumwa yakwe ukuti watatuutuluka. (Mate. 28:5, 9, 10) Nupya pa Pentekositi 33 C.E., pafwile pali na anaci lino asambi yakwe yapokelile umupasi wa muzilo. Ndi cakuti avino cali, yafwile nayo kwene yakweti isyuko lya kuvwanga umu ndimi izipusanepusane nu kunenako yauze pa “vintu vikulu vino Leza wacita.”—Mili. 1:14; 2:2-4, 11.

13. I milimo ci ino ya nkazi Aina Klistu yakaomba ndakai, nupya tungalanga uli ukuti tukataizya pali vino yakaomba?

¹³ Ya nkazi yakalondekwa ukuyataizya pali vino yakaomba mu mulimo wakwe Yeova. Pa milimo iyo paya ukukuula nu kuzifya ivikuulwa, ukusimikila pamwi na maumba aakaomvya ululimi lwa ku mpanga yuze alino nu kwazwilizyako imilimo ya pa Betele. Yakaombako nu mulimo wa kwazwa aatiyaponelwa na mazanzo, kusenula impapulo, upainiya na umisyonali. Wakwe na vino cikaya uku ina, ya nkazi nayo kwene yakazanwako ukwi sukulu lyakwe ya painiya, Sukulu Lyakwe ya Kakosoola ya Wene ni Sukulu Lya Gilyadi. Nupya, ya nkazi atwalwa yakaazwa ya iya pakuti yaomba ningo imilimo ino yapeelwa umu cilongano nu mwi uvi. Aina yaa a “mawila” mu antu nupya yakaomba imilimo iingi uku kwazwa yauze, nomba cingayatalila ukuomba imilimo iyo ndi cakuti aci yasikuyatungilila. (Efes. 4:8) Uzye mungelenganya pa nzila zimwi zino mungazwilamo ya nkazi yaa pa milimo ino yakaomba?

14. Pa mulandu na mazwi aya pa Masamu 68:11, i vyani vino ya eluda aakaomba ningo yakacita?

 ¹⁴ Ya eluda aakaomba ningo yamanya ukuti ya nkazi “i umba ilikulu” ilya aomvi aakaipeelesya ukuomba nupya ilingi yaya pa antu atemwa umulimo wa kusimikila ilandwe lisuma. (Welengini Masamu 68:11.) Fwandi ya eluda yakaezya ukusambilila kuli ya nkazi. Abigail wino itulandapo mpiti akataizya sana ndi cakuti aina yamuzya pa nzila izisuma zino wazana ukuti zikamwazwa ukutandika ukulanda na antu aaya mu cifulo cino akasimikilamo. Watiile: “Cico cikangazwa ukulola ukuti Yeova wampeela umulimo umwiuvi lyakwe.” Nupya ya eluda yamanya ukuti ya nkazi acikalamba aaya nu utailo yamanya ivya kwazwa ya nkazi acance nga yakwata intazi. (Tito 2:3-5) Fwandi ukwaula nu kutwisika, tulinzile ukutemwa ya nkazi yaa nu kuyataizya!

15. A lilaci limwi lino ya nkazi yangalondekwa uwa kuyavwa?

¹⁵ Insita zimwi ya nkazi yangalondekwa uwa kuyavwangila lino yaya ni ntazi. (Eza. 1:17) Mukamfwilwa nanti nkazi wino ivyupo vyasila, angalondekwa uwa kumuvwangila nu kumwazwa ukuomba imilimo ino iya waombanga. Nkazi umukoloci angalondekwa uwa kumuvwangilako kuli ya dokota. Nanti limwi nkazi painiya aakaomba imilimo nayuze umwiuvi angalondekwa uwakumuvwangilako ndi cakuti yauze yakulanda iviipe pali aliwe pa mulandu wakuti asiomba sana umulimo wa kusimikila wakwe vino painiya alinzile ukuomba. Iinzila ci na zyuze zino tungazwilamo ya nkazi? Lekini tusambilile nupya kwene kuli Yesu.

16. Uzye Yesu wazwilizye uli Maliya wakwe vino Mako 14:3-9 ikalanda?

¹⁶ Yesu wavwangilako zuwa ya nkazi atemilwe vyakwe Leza ndi cakuti yauze yakulanda iviipe pali aliyo. Pa nsita imwi wavwangileko Maliya lino Malita wamunenozile. (Luka 10:38-42) Nupya pa nsita yuze wavwangileko Maliya lino yauze yelenganyanga ukuti ataapingwilepo ningo. (Welengini Mako 14:3-9.) Yesu wamanyile vino Maliya welenganyanga nupya wamutaizye nu kulanda ati: “Watacita cintu cisuma cuze kunondi . . . Umwanaci wi watacita cino angacita!” Nupya wosoowile nu kuti visuma vino wacisile vyali nu kumanyikwa “konsi kuno ilandwe lisuma lilakosolwa mu nsi yonsi,” nupya vikwene avino tukusambilila nu mu cipande cii. A mazwi asuma sana yano Yesu walanzile akuti ilandwe lisuma lilakosoolwa umu nsi yonsi lino wataizyanga Maliya pa cintu icisuma cino wacisile! Amazwi yaa yafwile yakomelizye sana Maliya pa cisila ca kumutumfya!

17. Landini pa cilangililo cimwi icikulangilila insita ino tukalondekwa ukuvwangilako ya nkazi.

¹⁷ Uzye mukavwangilako ya nkazi ndi cakuti yakulondekwa uwazwilizyo? Elenganyini ukuti vii vikucitika: Ya kasimikila yamwi yalola ukuti nkazi wino uwakwe asi Nte ilingi akacelwa umu kulongana nupya akapita lino sile ukulongana kwasila. Yalola ukuti ilingi asiiza na ana. Yatandika ukulanda iviipe pano yakwelenganya ukuti alinzile ukulanda na iya amuzumilizye kulaiza na ana umu kulongana. Nomba vino yatamanyile i vyakuti nkazi wii akaezya papezile amaka yakwe. Atakwatapo amaka pa mitantikile ya miombele yakwe nanti ukuvwanga pa ana yakwe. Mungacita uli nga muvwa yauze yakulanda iviipe pali nkazi wii? Ndi cakuti mukutaizya nkazi pali vino akaombesya nu kunena yauze pa visuma vino akacita, mungalenga yauze kukanatwalilila ukulanda iviipe pali aliwe.

18. Iinzila ci na zyuze zino tungazwilamo ya nkazi?

¹⁸ Tungalanga ya nkazi vino twayasakamala nga tukuyacitilako vimwi ivingayazwa. (1 Yoa. 3:18) Nkazi Annette uwasakamalanga ya nyina  alwalanga watiile: “Aina na ya nkazi yamwi iizanga ukukungazwako ukusakamala ya mayo nanti ukuleta ivyakulya. Cii calenzile nayuvwa ukuti amu cilongano yantemwa.” Nkazi Jordan nawe kwene yamwazwilizye. Umwina wamwazwilizye ukusambilila ivyakucita pakuti asakamala motoka wakwe. Walanzile ati: “Cikankomelezya sana ukumanya ukuti aina na ya nkazi yasakamala umi wane.”

19. Iinzila ci na zyuze zino ya eluda yangazwilamo ya nkazi?

¹⁹ Ya eluda nayo kwene yakaezya na maka ukusakamala ya nkazi muli vino yakulondekwa. Yamanya ukuti Yeova akalonda ya nkazi ukusakamalwa ningo. (Yako. 1:27) Fwandi ya eluda yakakolanya Yesu nupya yakalangulukilako, pano yasipanga amasunde yano yangatalila yauze ukulondela. (Mate. 15:22-28) Ndi cakuti ya eluda yakwezya na maka ukwazwa ya nkazi, yalalenga yayuvwa ukuti Yeova ni uvi lyakwe yayasakamala. Lino umwangalizi wi umba uvwile ukuti nkazi Kia wali nu kukukila ku ng’anda yuze, lilyo kwene sile, wapekanyizye vino yangacita pakuti yamwazwe. Kia watiile: “Calenzile ntuvwa sana ukutonta. Pa mulandu wakuti ya eluda yankomelizye nu kungazwa muli vino nalondekwanga, calenzile indole ukuti nacindama umu cilongano nu kuti ntali nu kuya nenga nga nakwata intazi.”

20-21. Tungacita uli pakuti twalanga ukuti twatemwa ya nkazi yonsi?

²⁰ Nga twalola mu vilongano vitu ndakai, tukalola ya nkazi aingi aakaombesya aakalondekwa uwazwilizyo. Wakwe vino itusambilila kuli Yesu, tungazwilizya ya nkazi nga tukuya pamwi nayo nu kuyamanya ningo. Tungalanga ukuti tukataizya pa milimo ino yakaomba mu mulimo wakwe Leza. Nupya tungayavwangilako nga calondekwa ukucita vivyo.

²¹ Pa kumalilila kalata wino umutumwa Paulo walembelanga aina Loma, walumbwile amazina ya anaci 9 aombesyanga umu mulimo wakwe Leza. (Loma 16:1, 3, 6, 12, 13, 15) Ukwaula nu kutwisika, anaci yaa yakomeleziwe sana ukuvwa Paulo wayalamuka nu kuyataizya. Lekini naswe twaazwa ya nkazi yonsi aaya umu cilongano. Nga twacita vivyo, tulalanga ukuti twayatemwa nupya tukayalola ukuti alupwa lwitu.