1. Uzye i cani icingatwazwa ukulaipakizya lino tukusambilila pa masesemo amuli Baibo?

 UZYE mwatemwa ukuisambilizya masesemo aya muli Baibo? Ben umwina uwacance watile, “Nkaipakizya ukubelenga amasesemo aya muli Baibo.” Uzye namwe avino caya? Nanti limwi mukalola ukuti yatala ukuvwikisya? Insita zimwi mutanga mwaipakizya ukubelenga amasesemo. Nomba nga mwamanya umulandu uno amasesemo yalembilwe muli Baibo, mulaipakizya ukubelenga.

2. I vyani vino tumasambilila umu cipande cii?

² Umu cipande cii tusikusambilila sile pa mulandu uno tulinzile ukuisambilizizya pa masesemo amuli Baibo, lelo tumasambilila na vino tulinzile ukucita lino tukuisambilizya pa masesemo. Tumasambilila na pa masesemo yaili aya umwi buku lyakwe Danieli nu kulola vino ukuvwikisya masesemo yaa kungatwazwa ndakai.

3. I vyani vino tungacita pakuti twauvwikizya masesemo amuli Baibo?

³ Tulinzile ukulenga uwazwilizyo pakuti tuvwikisye masesemo amuli Baibo. Katulangilile. Elenganyini ukuti mukuya uku ncende ino mutamanya ningo nomba cuza winu wene amanyile ningo sana incende iyo. Watamanya pano mwafika nupya watamanya na kuno umuseo ukuya. Ukwaula ukutwisika munguvwa ningo ukupitila capamwi na cuza winu. Vikwene avino caya na kuli Yeova, waya wakwe cuza witu uwamanya ningo kuno tukuya nupya wamanya ningo ivili nu kutucitikila uku nkoleelo. Fwandi pakuti tuvwikisye amasesemo amuli Baibo, tulinzile ukulenga uwazwilizyo ukufuma kuli Yeova.—Dan. 2:28; 2 Pet. 1:19, 20.

4. U mulandu ci uno Yeova wikila amasesemo muli Baibo? (Yelemiya 29:11) (Loliniko ni cikope.)

 ⁴ Wakwe vino umuvyazi umusuma waya, Yeova nawe akalonda ana yakwe yakaye ni nsansa uku nkoleelo. (Belengini Yelemiya 29:11.) Lelo Yeova wene wapusanako nu muvyazi, pano Yeova wene nga wasoowela ivilacitika uku nkoleelo ala vilafikiliziwa. Yeova waomvizye aonsi ukulemba amasesemo muli Baibo pakuti tumanyile limwi ivintu ivicindame lino vitatala vyacitika. (Eza. 46:10) Amasesemo amuli Baibo upe usuma uno Tata witu uwa kwi yulu watupeela. Nomba mungasininkisya uli ukuti vino Baibo yalanda vilafikiliziwa?

5. I vyani vino acance yangasambilila kuli vino vyacitikile ya Max?

⁵ Uku sukulu, acance yakazanwa na antu amanya ivintu ivinono pali Baibo nanti atacindika ivyaya muli Baibo. Antu yaa vino yakalanda na vino yakacita vingalenga acance ya Nte ukutandika ukutwisika vino yakasambilila. Vikwene avino cali nu ku mwina Max. Watile, “Lino nali umwance, natandike ukutwisika vino avyazi yansambilizyanga pa kupepa kwa cumi nu kuti Baibo yafuma kuli Leza.” Uzye avyazi yao yacisile uli? Ya Max yatile, “Yanteekelile sana pa kungazwa nanti icakuti yasakamile sana.” Avyazi yakwe ya Max yaomvizye Baibo pa kwasuka mauzyo yano ya Max yakweti. Uzye i vyani vino ya Max nayo yacisilepo? Yatile; “Natandike ukuisambilizya amasesemo amuli Baibo nu kunenako anji.” Nupya pa cisila, nizile insininkizya ukuti Baibo yafuma kuli Leza.”

6. I vyani vino mulinzile ukucita nga mwatandika ukutwisika icumi, nupya u mulandu ci?

⁶ Ndi cakuti namwe kwene mwatandika ukutwisika icumi ca muli Baibo wakwe vino cali kuli ya Max, mutalinzile ukuvwa uyi. Nomba mulinzile ukuombelapo zuwa. Ukutwisika kwaya wa ngalawa. Ndi cakuti mutacisilepo cimwi, ingalawa zingatandika ukonoona icintu cicindame panono panono. Fwandi pakuti mutandike ukufumya “ingalawa” izikulenga mwatwisika icumi, mulinzile ukuyuzya iuzyo lii: ‘Uzye nazumila vino Baibo yalanda pa vilacitika uku nkoleelo?’ Ndi cakuti mutamanyile ningo icasuko, ale mulinzile ukusambilila pa masesemo amuli Baibo yano yafikiliziwa mpiti. Mungacita uli pakuti mutandike ukusambilila pa masesemo?

7. I vyani vino Danieli wacitanga lino akuisambilizya pa masesemo vino naswe tungacita? (Danieli 12:10) (Loliniko ni cikope.)

⁷ Danieli watulangilile vino tungacita pakuti twasambilila pa masesemo. Wamanyile umulandu uwa kusambililila pa masesemo, kuli kuti ukumanya icumi. Danieli wali umuicefye, nupya wamanyile ukuti Yeova wali nu kumwazwa ukuvwikisya masesemo ndi cakuti watwalilila ukulondela amasunde yakwe. (Dan. 2:27, 28; belengini Danieli 12:10.) Danieli walangiliile ukuti wali umuicefye lino watailanga muli Yeova. (Dan. 2:18) Nupya Danieli wikangako sana mano lino akuisambilizya. Walondelezyanga sana umu Malembo yano yaliko pa  nsita iya. (Yele. 25:11, 12; Dan. 9:2) Mungacita uli pakuti mwakolanya Danieli?

8. U mulandu ci uno yamwi yakakanila ukuzumila ukuti amasesemo amuli Baibo yakafikiliziwa, nomba i vyani vino tulinzile ukucita?

⁸ Mwamanya umulandu uno mukusambililila amasesemo. Uzye mukuisambilizya pa masesemo amuli Baibo pa mulandu wakuti mukulondesya ukumanya icumi? Nga vino cili, ale Yeova alamwazwa ukuvwikisya amaseseno amuli Baibo. (Yoa. 4:23, 24; 14:16, 17) U mulandu ci nauze uno yamwi yangalondela ukusambililila pa masesemo? Limwi yamwi yangaisambilizya masesemo amuli Baibo pakuti yazane ngayangakwata vimwi ivikalangilila ukuti Baibo itafuma kuli Leza. Pa mulandu na vino yakaelenganya, yakalola kwati yangaipangila masunde aakalanda pa cisuma ni cipe nu kulalondela masunde kwene yayo. Nomba, tulinzile ukukwata umulandu usuma uwa kuisambilizya amasesemo amuli Baibo. Ukulunda pali cii, kwaya imiyele na yuze icindame ino tulinzile ukukwata pakuti twauvwikisya masesemo amuli Baibo.

9. I miyele ci ikalondekwa apa kuvwikisya amasesemo amuli Baibo? Londololini.

⁹ Mwaya aicefye. Yeova walaya ukwazwa antu aicefye. (Yako. 4:6) Fwandi tulinzile ukulenga uwazwilizyo kuli aliwe pakuti tuvwikisye masesemo. Ndi cakuti twaya aicefye, tulaapokelela ukwazwa ukufuma uku muomvi umutailwe nupya uwa mano wino Yeova akaomvya uku kutupekanyizizya vino tukalondekwa muli ukapepa. (Luka 12:42) Yeova asi Leza wa cimvulunganya, fwandi caya ningo sana vino akaomvya inzila yonga sile pa kutwazwa ukuvwikisya icumi ca muli Baibo.—1 Kol. 14:33; Efes. 4:4-6.

10. I vyani vino mukusambilila kuli vino ya Esther yacisile?

¹⁰ Mwaikako sana mano. Mwatandikilapo ukuisambilizya pa usesemo uno mwatemwa sana. Vikwene avino nkazi Esther wacisile. Watemilwe sana usesemo ukalanda pa usoowelo wa kwiza kwakwe Mesiya. Ya Esther yatile; “Lino nali ni myaka 15, natandike ukulondelezya ivisinka ivyalangililanga ukuti amasesemo yaa yalemvilwe ala Yesu atatala wiza pano nsi.” Vino yasambilile apa malyasi aakalanda apa vifungwa vino yazanyile muli Yemba Mufwe vyalenzile yasinikizye kuti masesemo yaa acumi. Yatile, “Vimwi vyalemvilwe ala Yesu atatala wiza pano nsi, fwandi masesemo ayamo yafuma kuli Leza.” Nupya yalanzile ukuti, “Nalondekwanga ukubelenga imiku ingi pakuti nuvwikisye.” Yaya nu luzango pa mulandu wakuti yaombiisye. Pa cisila cakuisambilizya amasesemo amuli Baibo, ya Esther yatile, “Nizile manya ukuti vino Baibo ikalanda i vya cumi!”

11. U mulandu ci uno cazipila ukusininkizya ukuti Baibo i buku lya cumi?

¹¹ Nga twalola vino masesemo amuli Baibo yakafikiliziwa, tukataila sana Yeova alino nu utunguluzi uno akatupeela. Nupya amasesemo amuli Baibo yakatunena na pali vino vilacitika uku nkoleelo, fwandi nga tukuyabelenga tukakomya utailo witu asi mulandu ni ntazi zino tukakwata. Lekini tulande pa masesemo  yaili yano Danieli walemvile aakufikiliziwa ndakai. Ukumanya ningo masesemo yaa kungatwazwa ukulapingula ningo pa vintu.

12. Uzye ingazo zya “cela ni ivu” vikaimililako cani? (Dan. 2:41-43)

¹² Belengini Danieli 2:41-43 [NWT]. Umu ciloto cino Danieli wilwilile Umwene Nebukadineza, ingazo zya cilubi cino Nebukadineza walosile ‘imbali imwi cali iivu ni mbali imwi cali icela.’ Usesemo uu alino na masesemo yauze alembwa umwi ibuku lyake Danieli ni lya Kusokolola, yakatwazwa ukuvwikisya ukuti ingazo zya cela zikaimililako uteeko wa Anglo-America, uteeko wa maka sana umu nsi. Danieli walanzile ukuti uteeko uu uwa maka sana wali nu kuya ‘imbali imwi ikome nga ni mbali yuze nayo ilaya itonte.’ U mulandu ci? Apa mulandu wakuti Antu aakaimililako ivu yakalenga catalilako ama wene ukuya akome wa cela. b

13. A masambililo ci acindame yano tukasambilila uku usesemo uu?

¹³ Uku ngazo zya cilubi cino umwene Nebukadineza walosile, tukasambiliko amasambilo acindame sana. Ilya kutandikilapo i lya kuti uteeko uwa maka uwa Anglo-America walanga vino wakwata amaka. Wakwe, wacimvizye inkondo yakutandikilapo na yakwe cili iya nsi yonsi. Nomba, uteeko uu uwa maka sana umu nsi watandika ukucepa amaka nupya ulatwalilila ukucepa amaka pa mulandu ni vimvulunganya vino aikazi yamupanga zii yakacita. Lyakwe cili i lyakuti, uteeko uu ali uteeko wa maka uwa kusyalikizyako ukuteeka lino Uteeko Wakwe Leza utali utandike ukuteeka nu kufumyapo amawene yonsi ayantu. Nanti icakuti amauteeko yamwi yangalwisha uteeko wa Anglo-America, yatalatala yaupyane. Twamanya cii pano “iwe” ilikaimililako Uwene Wakwe Leza lilonona ingazo izikaimililako uteeko wa Anglo-America.—Dan. 2:34, 35, 44, 45.

14. Uzye ukuvwikisya usesemo uukalanda pa ngazo zya cela ni ivu, kungamwazwa uli ukulapingula ningo pa vintu?

¹⁴ Uzye mwazumila ukuti usesemo wakwe Danieli uukalanda pa ngazo zya cela ni ivu uwa cumi? Nga avino cili, ala ulinzile ukukuma vino mukapingulapo umu umi. Mutalalondesya ivintu ivingi ivyaya umu nsi ii ino ili nu kufumiziwapo likwene. (Luka 12:16-21; 1 Yoa. 2:15-17) Nupya ukuvwikisya usesemo uu kulamwazwa ukulola vino umulimo wa kusimikila nu kusambilizya wacindama. (Mate. 6:33; 28:18-20) Vino twasambililako panono pa usesemo uu, mungayuzya ukuti, ‘Uzye vino nkapingulapo ukucita vikalanga ukuti nasininkizya ukuti Uwene Wakwe Leza uli nu kufumyapo amauteeko ayantunze likwene sile?’

15. Uzye ndakai “mwene wa ku katutu” nu “umwene wa ku kaeya” a weni? (Danieli 11:40)

¹⁵ Belengini Danieli 11:40 [NWT]. Cipande 11 cakwe Danieli cikalanda pa ene nanti mauteeko yaili aakalwisyanya. Ndakai nga twalinganya usesemo uu uku masesemo yauze aya muli Baibo, tukazana ukuti “mwene wa ku katutu” i mpanga ya Russia ni mpanga zyuze izikatungilila impanga ii nupya “umwene wa ku kaeya” uuteeko wa Maka Sana umu Nsi uwa Anglo-America. c

16. Iintazi ci zino aina na ya nkazi aakaikala uku mpanga zino “mwene wa ku katutu” akateeka yakakwata?

¹⁶ Antu yakwe Leza aakaikala umu mpanga  zino “mwene wa ku katutu” akateeka yakacuziwa nu mwene wii. Ya Nte yamwi yakayuma nu kuika umu vifungo pa mulandu nu utailo wao. Vino “mwene wa ku katutu” akacita visilenga aina na ya nkazi ukutoovoka, lelo vikalenga utailo wao muli Yeova nu mwi Izwi lyakwe ukukomelako. U mulandu ci? Pano aina na ya nkazi yamanya ukuti kucuziwa kuno yakacuziwa kukafikilizya usesemo uwaya umwi buku lyakwe Danieli. d (Dan. 11:41) Ukumanya vii kungatwazwa naswe kwene ukukomya utailo witu nu kutwalilila ukuya acisinka kuli Yeova.

17. Iintazi ci zino aina na ya nkazi aakaikala uku mpanga zino “mwene wa ku kaeya” akateeka yakakwata?

¹⁷ Umu myaka ya kucisila, “umwene wa ku kaeya” nawe kwene watandike ukuzanza antu yakwe Yeova. Wakwe, lino kwali inkondo ya kutandikilapo na yakwe ciili iya nsi yonsi, aina na ya nkazi aingi yayanyefile pa mulandu wakuti yatazumilanga ukulwako inkondo nupya ana yamwi yakwe ya Nte yayazingile ama  sukulu. Nupya umu myaka yalikwene, ucisinka uwa yantu yakwe Yeova aakaikala umu mpanga zino “umwene wa ku kaeya” akatungulula weziwa. Wakwe lino kuli kampeni ya kuvota, Umwina Klistu angeziwa ukutungilila akaungwe kamwi nanti umuntu umwi aakulonda ukuteeka. Ukuya kwene atanga aye akavote; lelo umu mwenzo, angatungilila akaungwe kamwi. Cacindama sana ukukanaika umu vya mu nsi muli vino tukacita na muli vino tukaelenganya.—Yoa. 15:18, 19; 18:36.

18. I vyani vino tukacita ndi cakuti twalola “umwene wa ku katutu” nu “mwene wa ku kaeya” yakulwisyanya? (Loliniko ni cikope.)

¹⁸ Antu aatataila masesemo amuli Baibo yakasakamikwa sana nga yalola “umwene wa ku kaeya” akulwisyanya nu “mwene wa ku katutu.” (Dan. 11:40) Aene yonsi yoili yakwata ivyanzo ivya maka sana ivingonona ivya umi vyonsi pano nsi. Nomba twamanya ukuti Yeova atanga azumilizye cico ukucitika. (Eza. 45:18) Vino “umwene wa ku katutu” nu “mwene wa ku kaeya” yakalwisyanya, visilenga twasakamala pali vino vilacitika uku nkoleelo lelo vikalenga utailo witu ukukomelako. Vino yakacita vikalangilila ukuti impela ya manda yakusyalikizya itipalama.

19. I vyani vino tulinzile ukumanya pa masesemo aya muli Baibo?

¹⁹ Tutamanya vino masesemo yamwi amu Baibo yalafikiliziwa. Na kasesema Danieli kwene atuvwikisye upiliulo wa vintu yonsi vino walemvile. (Dan. 12:8, 9) Nomba ukukanamanya ningo vino masesemo yalafikiliziwa kusipiliula ukuti yatalafikiliziwa. Tungasininkizya ukuti Yeova alatwazwa ukumanya vino tulinzile ukumanya apa nsita ilinge wakwe vino wacisile ukucisila.—Amo. 3:7.

20. A masesemo ci amuli Baibo yano yasyayafikiliziwe, nupya i vyani vino tulinzile ukutwalilila ukucita?

²⁰ Kulaya ukupunda ‘mutende nu kucingililwa’. (1 Tesa. 5:3) Likwene sile amauteeko amu nsi yalazanza imipepele ya ufi nu kuyonona. (Kuso. 17:16, 17) Lyene yalazanza antu yakwe Leza. (Ezek. 38:18, 19) Alino nu mukusyalikizya, kulaya inkondo ya Amagedoni. (Kuso. 16:14, 16) Tungasininkizya ukuti ivintu vii vili nu kucitika likwene. Kufika lino insita iyo ilafika, lekini tutwalilile ukulataizya Tata witu uwa kwi yulu uwaya nu kutemwa lino tukwika mano uku masesemo amuli Baibo alino nu kulaazwa yauze ukucita vivyo kwene.