Masambililo aakafuma muli Baibo yakwata sana amaka aakusenula amaumi ya antu. Lekini tulande pa antu yaili yano Baibo yasenula: ya Ricardo na ya Andres.

YA RICARDO: Lino nali ni myaka 15, ningile umu kaungwe ka vipondo. Ya cuza yane apya yansenwile sana. Nupya nimiike uyo wakwikala imyaka 10 umu cifungo. Uyo wa musango uwo unguvwika kwati musi amano. Nomba umu ncende ino nikalangamo, antu yano ikazilepo umu cifungo yayakumbwanga nupya yayacindike. Nalondanga ukuya wakwe aliyo.

Nacitanga vyonsi vino ivipondo vikacita kuli kuti ukuomvya milembo ikavulunganya uwongo, ulalelale nu unkalwe. Uwanda umwi usiku nalwangako ulwete lwa kuomvya imfuti. Nelenganyanga ukuti yamankoma, nomba nutwike alino ntacisike. Pa cisila cakwe cico, natandike ukwelenganya sana pa umi wane na mauyo yane, nupya napingwilepo ukuti nalondekwanga ukusenuka. Nomba nali nu kucita uli? Aekwi kuno nali nu kuzana uwazwilizyo?

Ya lupwa yane aingi yataali ni nsansa. Yali sana ni ntanzi. Nomba vivyo asi vino cali kuli ya yama, ato yakwe ya mayo. Namanyile ukuti yali sana antu asuma, nupya namanyile nu kuti yalondelanga visinte vya muli Baibo. Nupya pa nsita imwi nasambililepo kuli aliyo ukuti izina lyakwe Leza a Yeova. Pa cisila ca lwete lwa kuomvya imfuti, napefile kuli Yeova ukuomvya izina lyakwe nu kumulenga ukuti angazwe. Icakuzungusya i cakuti, uwanda uwalondelilepo Nte Wakwe Yeova wizile pa ng’anda. Watandike ukunsambilizya Baibo.

Patalengile nacimvizye intazi. Ya cuza yane aampiti yatandike ukuntumila mafoni, ukunena ukuti tuye umu kucina nayo. Nakanyile, nanti i cakuti citangwike ukucita vivyo. Nalondesyanga ukutwalilila ukusambilila Baibo, nupya naya ni nsansa pa kucita vivyo. Umi wane wasenwike kwati iciloto, nupya naya ni nsansa zya cumi.

Nkaiusya kunena Leza umwi pepo ukuti insita imwi naipeelisye ukwikala umu cifungo imyaka 10 pakuti yakancindike ukuti nene cipondo. Fwandi namulenzile ukuti akanzumilizye ukuya kasimikila wa nsita yonsi nanti sile pa myaka 10 pakuti nkazwilizye yauze wakwe vino nani yangazwilizye. Leza waswike ipepo lyane pano naomba upainiya wa nsita yonsi pa myaka 17. Nupya ningalundapo nu kuti, ntatazile inje uku cifungo.

Anji aingi aampiti iikala umu cifungo pa myaka iingi. Yauze yafwa. Ukuswilila icisila, nkataizya sana ya lupwa yane ya Nte. Yaipeelisye ukuya aapusaneko nu kwikala ukulingana na vino Baibo ikalanda. Nayacindike sana ukucila vino nacindike aliwensi mu kaliumba ka vipondo kano nalimo. Ni cicindamisye i cakuti nkataizya sana Leza pa kunsambilizya inzila isuma iyakulondela.

 YA ANDRES: Navyalilwe nu kukulila umu ncende muno mwikalanga aapina umwali sana antu aomvyanga imilembo iikavulunganya uwongo, aivi, inkomi alino na ya cizelele. Ya tata yamwanga sana uwengwa nupya yaomvyanga sana imilembo ikavulunganya uwongo yakwe kokeni. Yene na ya mayo lyonsi yalemanilanga nu kulwa.

Lino nali umwance sana, natandike ukumwa uwengwa nu kuomvya imilembo iikavulunganya uwongo. Insita izingi nazanwanga sile umu miseo, ukwiya nu kukazya vino niya. Lino nakulanga, ya tata yezyanga ukupalama kuli nene nomba yacitanga vivyo umu nzila iipe, yansambilizyanga ivya kufumya imilembo iikavulunganya uwongo ni vintu vyuze umu nkama ukuya umu kukazya uku mpanga zyuze. Napanganga sana impiya nupya zuwa. Lyene wanda umwi ya kapokola iizile pa ng’anda pane. Yandemile nupya yanyefile imyaka 5 pa mulandu wa kukoma umuntu.

Uwanda umwi akatondo yamanyisizye yano yaali umu cifungo yonsi ukuti yakulalikwa ukuzanwa ukwi lyasi lya Baibo lyakwe ya Nte Yakwe Yeova. Napingwilepo ukuyazanwako. Vino nuvwile vyali i visuma sana, fwandi natandike ukusambilila Baibo na ya Nte. Yatalandanga sile pa vintu vya mu Malembelo ivingasosya yauze lelo yandanganga sile miyele isuma ino Leza akalonda.

Patalengiile nilwike ukuti ntange nsenuke ukwaula uwakungazwa sana sana lino yano nali nayo umu cifungo yantiinyanga pa mulandu wakuti yatatemilwe vino nacitanga. Fwandi napefile kuli Yeova ukuti angazwe nu kumpeela amaka na mano. Nupya ukucila ukutiina ndi cakuti yakuntiinya, nasipanga nu kunenako yauze vino nasambililanga muli Baibo.

Lino insita ya kufuma umu cifungo yapalime, nuvwile sana intete icakuti nalondanga sile ukutwalilila ukwikala umu cifungo. Lino nafumanga afungwa yauze yambaibisyanga. Yamwi yanenanga cikuuku cikuuku ukuti “Yanga uku ng’anda, kacema munono.”

Nkauvwa sana intete ndi nelenganya pali vino umi wane wali nu kuya ndi cakuti ntazumilizye Leza ukunsambilizya. Naya sana ni nsansa pano Leza wantemwa nupya atambweni ukuti nene wa sile sile. *