Aet, meñe Baibõl̦ eo ejjab juon bok in science, bõtab ejejjet ñe ej kõnono kõn science. L̦õmn̦ak kõn jet iaan waanjoñak ko me rej kaalikkar kõn science im an Baibõl̦ eo errã ippãn doon im bwe ewõr kein kam̦ool ko kõn science ilo Baibõl̦ me el̦ap an oktak jãn tõmak ko an armej ro ilo iien ko me kar je Baibõl̦ eo.

•   Men ko ilo lañ im lal̦ ewõr jinoin. (Jenesis 1:1) Bõtab, bwebwenato ko etto rej ba bwe men ko ilo lañ im lal̦ kar jab kõm̦anm̦ani, bõtab rej ba bwe ear wal̦o̦k jãn juon men ear bokkol̦o̦k. Ri-Babil̦on ro rar tõmak bwe men ko ilo lañ im lal̦ rar l̦otaktok jãn anij ko me rar itok jãn lo̦jet ko ruo. Bar jet bwebwenato rej ba bwe men ko ilo lañ im lal̦ rar itok jãn juon lep kileplep.

•   Jãn raan ñan raan men ko ilo lañ im lal̦ rej make m̦akũtkũt, im ejjab jãn anij ko jet. (Job 38:33; Jeremaia 33:25) Ino̦ñ ko jãn ipel̦aakin lal̦ in rej katakin bwe ñe enaaj wal̦o̦k juon jidimkij me rejjab jel̦ã kake im jet iien kõn jerbal ko renana an anij ko, armej ro ejjel̦o̦k aer kõjatdikdik.

•   Lal̦ in ej ettoto ioon ejjel̦o̦k men. (Job 26:7) Elõñ armej ro etto rar tõmak bwe lal̦ in edoulul im ej pãd ioon menninmour ko rekkillep, ãinwõt juon buffalo ak juon wõn.

•   Dãn ko jãn reba ko rej itok jãn an al̦ kõm̦m̦an bwe lo̦jet im jikin ko jet me ewõr dãn ie ren okmããn̦ãn̦ im wanlõñl̦o̦k im kõm̦m̦an bwe en wõr wõt, jin̦o, ak aij ko rej wõtlo̦k jãn lañ. (Job 36:27, 28; Ekklisiastis 1:7; Aiseia 55:10; Amos 9:6) Ri-Grik ro etto rar l̦õmn̦ak bwe dãn ko jãn reba ko rej itok jãn ium̦win lal̦, im l̦õmn̦ak in ear wõnm̦aanl̦o̦k enañin 300 iiõ ko remootl̦o̦k.

•   Tol̦ ko rar jako im bar wal̦o̦k, im tol̦ ko ilo raan kein rekar pãd ium̦win lo̦jet. (Sam 104:​6, 8) Bõtab, jet iaan ino̦ñ ko rej ba bwe jekjek in tol̦ ko jej loi ilo raan kein rej ejja jekjek ko wõt anij ko rar kõm̦anm̦ani etto.

•   Ad erreo ej kõjparok ãjmour ko ad. Kien eo kar lel̦o̦k ñan aelõñin Israel ej kõn aer karreoik er ãlikin aer jibwe juon ãnbwin emej, kamakel̦o̦k iaan ro ewõr aer nañinmej, im jieñe bwidej eo ãlikin an armej eo kõppojak. (Livitikõs 11:28; 13:​1-5; Duteronomi 23:13) Oktak eo ilo men in, iien eo me kar lel̦o̦k kien kein ñan ri-Israel ro em̦õj an ri-Ijipt ro jino kõjerbal juon iaan kein kõm̦adm̦õd ko aer kijjeen aer kãreiki bwidejin armej ioon juon kinej bwe en mo.

 Ad lukkuun etale Baibõl̦ eo ej kwal̦o̦k uwaak eo bwe ej jaab. Eñin ej jet iaan mel̦el̦e ko rebõd kõn an Baibõl̦ eo jim̦we im jejjet ippãn mel̦el̦e ko an science:

 Ino̦ñ: Baibõl̦ ej ba bwe kar kõm̦anm̦an lañ im lal̦ ium̦win jiljino raan.

 M̦ool: Baibõl̦ ejjab kwal̦o̦k ñããt eo Anij ear jino kõm̦anm̦an lañ im lal̦. (Jenesis 1:1) Bareinwõt, raan in kõm̦anm̦an ko me rej wal̦o̦k ilo jebta  1 in Jenesis kar iien ko raetok me ejjab kwal̦o̦k ewi joñan aetokier. Ilo m̦ool, aolepen iien eo me kar kõm̦anm̦an l̦añ im lal̦ kar bareinwõt n̦aetan juon “raan.”​—Jenesis 2:4.

 Ino̦ñ: Baibõl̦ ej ba bwe kar kõm̦anm̦an menin eddek ko m̦okta jãn an al̦ wal̦o̦k bwe menin eddek ko ren maroñ em̦m̦an aer eddek.​—Jenesis 1:​11, 16.

 M̦ool: Baibõl̦ eo ej kwal̦o̦k bwe al̦ eo, juon iaan iju ko ilo “lañ,” kar kõm̦anm̦an m̦okta jãn menin eddek ko. (Jenesis 1:1) Meramin al eo ear rometok lal̦ in ilo raan eo kein kajuon, ak ilo kar iien kõm̦anm̦an eo. Ke mejatoto eo ear alikkarl̦o̦k, ilo “raan” in kõm̦anm̦an eo kein kajilu, meram eo ear maroñ rometok menin eddek ko bwe en em̦m̦anl̦o̦k aer eddek. (Jenesis 1:​3-5, 12, 13) Tokãlik ear lukkuun alikkarl̦o̦k ad loe al̦ eo jãn lal̦ in.​—Jenesis 1:​16.

 Ino̦ñ: Baibõl̦ eo ej ba bwe al̦ eo ej kaapool̦e lal̦ in.

 M̦ool: Ekklisiastis 1:5 ej ba: “Al̦ eo bareinwõt ej tak, im al̦ ej tulo̦k, im m̦õkajl̦o̦k ñan ijo e ar tak ie.” Ijoke, men in ej kaalikkar wõt wãween an al̦ eo m̦akũtkũt ñe jej kalimjeke jãn lal̦ in. Bareinwõt ilo raan kein, meñe armej rej kõjerbal naan ko “takin al̦” im “tulo̦kun al̦,” ak rejel̦ã bwe lal̦ in ej kaapool̦e al̦ eo.

 Ino̦ñ: Baibõl̦ ej ba bwe lal̦ in ej jepaan wõt juon.

 M̦ool: Baibõl̦ eo ej kõjerbal naan eo “jikin ko jabõntata” mel̦el̦ein an ba men in ej “ãne ko rettol̦o̦ktata ilo lal̦”; men in ejjab kaalikkar bwe lal̦ in ej jepaan wõt juon im ewõr jabõn ko jabõn. (Jerbal 1:8; lale kõmel̦el̦e eo itulal̦) Ejja ãindeinl̦o̦k wõt, naan eo rar kõjerbale “kona ko emãn an lal̦ in” ej naan in kõkkar im ej jitõñl̦o̦k ñan aolepen lal̦ in; rainin armej remaroñ bar kõjerbale m̦õttan ko emãn ilo juon kam̦bõj me rej bar naanin kõkkar wõt.​—Aiseia 11:12; Luk 13:29.