KATAK 16
Rejetake Wãween Kabuñ eo Em̦ool
-
Ta eo Baibõl̦ ej ba kõn kabuñ ñan ekjab im menin ãe ko?
-
Ewi wãween an Kũrjin ro rem̦ool watõk Kũrijm̦õj im raan ko jet rel̦l̦ap?
-
Ewi wãween am̦ maroñ kwal̦o̦k kõn tõmak n̦e am̦ ñan ro jet ilo am̦ jab kallu er?
1, 2. (1) Ta kajjitõk eo kwõn kajjitõk ippam̦ make kake ãlikin am̦ diwõjl̦o̦k ak kam̦õj eok jãn kabuñ ko rejjab m̦ool? (2) Kwõl̦ak baj lale etke el̦ap an aorõk kajjitõk in?
L̦ÕMN̦AK m̦õk ñe en kar wal̦o̦k men in: Juon raan, kwaar roñ bwe ebaijin ãneo kwõj jokwe ie. Joñan an l̦ap an baijin, ekauwõtata ñan an armej jokwe im mour ie. Ta eo kwõnaaj kar kõm̦m̦ane? Ejjel̦o̦k pere, kwõnaaj kar etal jãn ãneo ñan bar juon jikin im jokwe ie. Bõtab, meñe kwõnaaj em̦m̦akũt jãn ãneo ebaijin ak emaroñ jiktok l̦õmn̦ak in ippam̦: ‘Joñan n̦e ibaijin ke?’
2 Kabuñ ko reriab im rewaan rej ãinl̦o̦kwõt ãneo ebaijin. Baibõl̦ ej kwal̦o̦k bwe kabuñ kein robrak kõn katak im m̦anit ko rettoon im renana. (2 Korint 6:17) Eñin unin kwõj aikuj m̦õkaj im diwõjl̦o̦k jãn “Babil̦on El̦ap,” ak doulul in aolep kabuñ ko reriab im rewaan. (Revelesõn 18:2, 4) Em̦õj ke am̦ kõm̦m̦ane men in? El̦aññe aet, elukkuun em̦m̦an kããlõt in am̦. El̦ap ad nõbar eok bwe em̦õj am̦ diwõjl̦o̦k ak je juon lõta ñan kam̦õj eok jãn kabuñ ko rejjab m̦ool. Bõtab, ebar wõr men ko jet eaorõk bwe kwõn kõm̦m̦ani. Eaorõk bwe kwõn kajjitõk ippam̦ make: ‘Ej wõr wõt ke men ko ij tõmaki ak m̦anit ko ij l̦oori me rej itok jãn kabuñ ko reriab?’ Ñan uwaake kajjitõk in, jen lale jet waanjoñak ko.
KABUÑ ÑAN EKJAB IM KATOKE RIMEJ RO
3. (1) Ta eo Baibõl̦ ej ba kõn kabuñ ñan ekjab im annañin men ko armej rar ãeiki? (2) Im etke emaroñ pen ñan an jet l̦oore men in? (3) Ta eo kwõj aikuj kõm̦m̦ane ñan aolep ekjab im men ko rej ekkejell̦o̦k ippãn wãween kabuñ eo eriab?
3 Jet armej rej illik debwããl, ekjab ak pijain Meri im Jijej ilo m̦õko im̦weer. Ewõr ke men kein ilo m̦weo im̦õm̦? Bõlen kwõj l̦õmn̦ak bwe el̦ap an aorõk men kein im kwõj aikuji ñan am̦ jar ñan Anij. Bõtab, em̦õj an Anij kwal̦o̦k ilo Baibõl̦ kõn ewi wãween ad aikuj kabuñ ñane. Im Baibõl̦ ej ba bwe Anij ejjab kõn̦aan bwe jen kõjerbal ekjab im annañin men ko armej rar ãeiki ilo ad kabuñ ñane. (Riit Exodus 20:4, 5; Sam 115:4-8; Aiseia 42:8; 1 Jon 5:21) El̦aññe kokõn̦aan tiljek wõt im rejetake wãween kabuñ eo em̦ool, kwõj aikuj aini im julo̦k aolep men kein me rej ekkejell̦o̦k ippãn wãween kabuñ eo eriab. Jeova elukkuun jõjõik im dike aolep men kein im jej aikuj kate kõj bwe jen ãinwõt e.
4. (1) Etke ejjel̦o̦k tokjãn ad katoke ro remej? (2) Etke Jeova ear kamoik an RiIsrael ro bõk kun̦aaer ilo jabdewõt kain jerbalin anijnij?
4 Elõñ armej ro ilo kabuñ ko reriab rej katok ñan ro remej. Ñan waanjoñak, m̦okta jãn an kar jet armej katak Baibõl̦ im jel̦ã m̦ool eo, rar tõmak bwe ro remej rej erom jetõb im etal ñan lal̦ eo an rimej. Ilo m̦ool, rar l̦õmn̦ak bwe ro remej remaroñ jipañ ak ko̦kkure armej ro. Bõlen eñin kar bar l̦õmn̦ak eo am̦. Kwaar lukkuun kamaat am̦ maroñ im jol̦o̦k jããn ko am̦ ñan medeke eo emej bwe en m̦õn̦õn̦õ ippam̦. Bõtab, ãinwõt am̦ kar katak kake ilo Katak 6, ro remej ejjel̦o̦k aer jel̦ã ñan jidik im ejjel̦o̦k jikin en̦ rej ilo̦k ñane. Kõn men in, ejjel̦o̦k tokjãn ad katoke rimej ro. Jet armej rej l̦õmn̦ak bwe jet iien ro nukũer me remej rej kõnono ak wal̦o̦k ñan er. Ijoke, em̦õj am̦ kar katak bwe enjel̦ ro renana rej arin ro remej ñan tõlpiloik kõj. Eñin unin Jeova ear kamoik an RiIsrael ro katoke ro remej im kõnnaan ippãer ak bõk kun̦aaer ilo jabdewõt kain jerbalin anijnij.
5. El̦aññe kwokõn kõjerbal ekjab ko im menin ãe ko ilo am̦ kabuñ ak bõlen kwokõn katoke ro remej, ta eo kwõj aikuj kõm̦m̦ane kiiõ?
5 Bõlen ilo kar m̦okta, kwokõn kõjerbal ekjab ko im annañin men ko kar ãeiki ilo am̦ kabuñ ñan Anij. Im bõlen kwokõn kar katoke rimej ro. Ak kiiõ, ta eo kwõj aikuj kõm̦m̦ane? Eokwe, kwõj aikuj riit Baibõl̦ im kõl̦mãnl̦o̦kjen̦ kõn eoon ko me rej kwal̦o̦k kõn ewi wãween an Anij watõk men kein. Jar ñan Jeova kajjojo raan im ba ñane bwe kokõn̦aan tiljek wõt ñan kabuñ eo em̦ool. Bareinwõt kajjitõk ippãn bwe en jipañ eok bwe kwõn bõk l̦õmn̦ak eo an.
KŨRJIN RO ETTO RAR JAB BÕÕRTE IM KŨRIJM̦ÕJ
6. Etke jet armej ilo kar tõre ko an rũkal̦oor ro an Jijej, rar bõõrte im keemem?
6 Jejjab maroñ kabuñbũruon Anij el̦aññe jej bõk kun̦aad Jenesis 40:20, UBS; Mark 6:21) Ro ilo iien ko etto rar kõm̦m̦an keemem ñan kautiej anij ko aer. Ñan waanjoñak, RiRom ro rekõn keememe raanin l̦otak eo an anij kõrã eo etan Diana ilo kar Mãe 24 raan. Im ilo raan eo tok juon, rar keememe raanin l̦otak eo an Apollo, bar juon iaan anij ko aer me ej anij in al̦. Kõn men in, bõõrte ak keemem rar jebar im wal̦o̦k jãn ripeikan ro ak armej ro me rar jab kabuñ ñan Anij eo em̦ool, Jeova. M̦anit in ear jab itok jãn Kũrjin ro ilo iien ko etto.
ilo m̦anit ko ãinwõt keemem im bõõrte (birthday). Rũkal̦oor ro an Jijej ilo iien ko etto rar jab bõõrte. Etke? Ekkar ñan juon bok, (The World Book Encyclopedia) ej ba bwe “Kũrjin ro ilo iien ko etto rar jab keemem im bõõrte ilo raanin l̦otak ko aer kõnke rar watõke m̦anit in bwe ej an ripeikan ro.” Ewõr ruo wõt armej ilo Baibõl̦ me rar bõõrte ak keememe raanin l̦otak ko aer. Armej rein rar kiiñ im rar jab kabuñ ñan Jeova. (7. Ewi wãween an bõõrte ekkejell̦o̦k ippãn l̦õmn̦ak im tõmak ko rejjab m̦ool kõn jetõb ro?
7 Ebar wõr juon un unin an kar rũkal̦oor ro an Jijej jab bõõrte im keemem. Rũkal̦oor rein an Jijej rar jel̦ã bwe m̦anit in ekar ekkejell̦o̦k ippãn jet tõmak ko rejjab m̦ool im ejjel̦o̦k pedpedier. Ñan waanjoñak, elõñ RiGrik im RiRom rar tõmak bwe ñe juon armej ej l̦otak, juon jetõb ej pãd ilo iien eo im enaaj kõjparok armej eo toon wõt an mour. Juon bok (The Lore of Birthdays) ej ba: “Armej ro me rar jab Kũrjin, rar keemem kõn aer kar l̦õmn̦ak bwe men in enaaj kõm̦m̦an bwe anij ko aer ren kõjparok armej eo an raanin bõõrte eo.” Jeova ejjab m̦õn̦õn̦õ ñe armej ro rej bõk kun̦aaer ilo men kein me rej itok jãn tõmak ko rejjab m̦ool kõn jetõb ro, im ejjel̦o̦k pedpedier.
8. (1) Etke armej rej ba bwe rej Kũrijm̦õj? (2) Ak rũkal̦oor ro an Jijej rar ke Kũrijm̦õj?
8 Ak ta kõn Kũrijm̦õj (Christmas)? Armej rej ba bwe rej
Kũrijm̦õj kõnke rej keememe raanin l̦otak eo an Jijej Kũraij. Im enañin aolep kabuñ ko me rej ba rej Kũrjin, rej Kũrijm̦õj. Bõtab, ejjel̦o̦k kein kam̦ool ej kwal̦o̦k bwe rũkal̦oor ro an Jijej ilo iien ko etto rar Kũrijm̦õj. Juon bok (Sacred Origins of Profound Things) ej ba: “200 iiõ ko ãlikin an kar Jijej l̦otak, ejjel̦o̦k juon armej ear jel̦ã ñããt eo Jijej ear l̦otak, im jet wõt armej rar kõn̦aan jel̦ã men in.”JINOIN AN WÕR KŨRIJM̦ÕJ
9. Etke armej ro rar kããlõt Tijem̦ba 25 raan ñan keememe raanin l̦otak eo an Jijej?
9 Jilubukwi iiõ ko ãlikin an kar Jijej mej, armej ro rar jino aer keememe raanin l̦otak eo an ilo Tijem̦ba 25 raan. Ak eñin ke raan eo me Jijej ear l̦otak ie? Ejjab. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Innem etke armej ro rar kããlõt Tijem̦ba 25 raan? Eokwe, jet armej ro me rar ba bwe rej Kũrjin rar “kõn̦aan raan in kõnke eñin ej raan eo me RiRom ro rar keememe ‘raanin l̦otak eo an al̦.’” (The New Encyclopædia Britannica) Ilo allõñ ko el̦ap m̦õl̦o ie (Tijem̦ba-Pãpode) ripeikan ro rekõn kõm̦m̦an aer kwõjkwõj kõnke rekõn̦aan bwe al̦ en bar jepl̦aaktok im kõm̦m̦an an mããn̦ãn̦. Tijem̦ba 25 ej raan eo me rar l̦õmn̦ak bwe al̦ ej jino an jepl̦aaktok jãn jikin ko rettol̦o̦k ear pãd ie. Kõnke rũkaki in kabuñ ko rar kõn̦aan ukot ripeikan rein ñan kabuñ eo aer, rar bõk m̦anit in im rar ukote im ba bwe ej juon m̦anit an Kũrjin ro. *
10. Etke jet armej ilo iien ko etto rar jab Kũrijm̦õj?
*
EAORÕK KE IA EO REJ ITOK JÃNE?
11. (1) Etke armej ro rej Kũrijm̦õj im bõk kun̦aaer ilo raan ko jet rel̦l̦ap? (2) Ak ta eo en kar aikuj aorõktata ilo mour ko ad?
11 Jet armej rejel̦ã bwe Kũrijm̦õj im raan ko jet rel̦l̦ap rar itok jãn tõmak im m̦anit ko an ripeikan ro. Meñe ãindein ak rej ba bwe ejjel̦o̦k jorrããn ilo men kein. Ilo m̦ool, enañin aolep armej el̦ap wõt aer l̦õmn̦ak kõn aer bõk kun̦aaer ilo raan ko rel̦l̦ap jãn aer l̦õmn̦ak kõn ia eo m̦anit kein rar itok jãne. Rej bareinwõt ba bwe iien kein rej iien aer m̦õn̦õn̦õ ippãn baam̦le ko aer im ro m̦õttaer. Eñin ke bar wãween am̦ l̦õmn̦ak? El̦aññe aet, eokwe ejjel̦o̦k pere bwe unin an pen am̦ ilo̦k jãn tõmak im m̦anit kein me Anij ejjab m̦õn̦õn̦õ kaki, ej kõnke kwõj yokwe baam̦le eo am̦. Ejjab kõnke kwõj yokwe kabuñ ko reriab. Jab mel̦o̦kl̦o̦k bwe Jeova ear karõk bwe en wõr baam̦le. Innem ekõn̦aan
12. Etke jejjab aikuj bõk kun̦aad ilo raan ko rel̦l̦ap im m̦anit ko me rar itok jãn tõmak ko reriab? Kwal̦o̦k juon waanjoñak.
12 Bõlen kwõj l̦õmn̦ak bwe ejjab aorõk ta ko rekõn kar kõm̦m̦ani jem̦aan ilo raan ko rel̦l̦ap (holiday ko) kõnke eoktak men ko armej in raan kein rej kõm̦m̦ani ilo iien kein rel̦l̦ap. Ak eaorõk ke bwe jen jel̦ã ia eo m̦anit kein rar wal̦o̦ktok jãne? Aet! Ñan waanjoñak: Jen ba bwe kwaar etetal im lo juon l̦ol̦e ej pãd ilo juon pedkat im elukkuun ettoon. Kwõnaaj ke kar kajju bõke l̦ol̦e eo im kañe? Kwõban kar! Meñe kwõl̦ak lale enno̦ im ekaijol̦jol̦ am̦ lale, bõtab kwõjel̦ã bwe enana kõnke ettoon im ear pãd ilo pedkat. Kũrijm̦õj im raan ko jet rel̦l̦ap rej ãinwõt l̦ol̦e eo. Elõñ armej remaroñ l̦õmn̦ak bwe raan kein rel̦l̦ap rej jet iien ko rem̦m̦an im raiboojoj. Bõtab, keememej wõt bwe iien kein rel̦l̦ap rar wal̦o̦ktok jãn m̦anit ko renana im tõmak ko reriab. Kõn men in, aolep men kein rettoon. Innem, bwe jen maroñ rejetake wõt wãween kabuñ eo em̦ool, jej aikuj ãinwõt rũkanaan Aiseia. Ear ba ñan armej ro rej kabuñ ñan Anij eo em̦ool im ba: “Kom̦win jab uññũri jabdewõt men ettoon!”
KWAL̦O̦K JOUJ IM KAUTIEJ ÑAN RO JET
13. Ta mãlejjoñ ko remaroñ wal̦o̦k el̦aññe kwõjjab bõk kun̦aam̦ ilo Kũrijm̦õj im raan ko jet rel̦l̦ap?
13 Emaroñ wal̦o̦k mãlejjoñ ko ñan kwe ñe kwõjjab bõk kun̦aam̦ ilo Kũrijm̦õj im raan ko jet rel̦l̦ap. Ñan
waanjoñak, rijerbal ro m̦õttam̦ remaroñ kajjitõk ippam̦ etke kwõjjab kobal̦o̦k ippãer im bõk kun̦aam̦ ilo iien kein rel̦l̦ap. Ta el̦aññe juon iaan rijerbal ro m̦õttam̦ ej keipi eok ilo iien Kũrijm̦õj? Ebõd ke ñe kwõj bõke men in? Ak ta el̦aññe eoktak kabuñ im tõmak ko an eo pãleem̦? Ewi wãween am̦ maroñ jipañ ajri ro nejũm̦ bwe ren jab bũrom̦õj kõn aer jab bõk kun̦aaer ilo Kũrijm̦õj im raan ko jet rel̦l̦ap ãinwõt ajri ro jet?14, 15. (1) Ta eo kwõmaroñ kõm̦m̦ane el̦aññe juon armej ej ba ñan kwe “Merry Christmas” ak “Happy New Year”? (2) Ta eo kwõmaroñ kõm̦m̦ane el̦aññe juon armej ekõn̦aan lewaj juon menin lewaj ilo iien Kũrijm̦õj?
14 Kwõj aikuj kõjerbal lol̦o̦kjen̦ ilo am̦ naaj kajjioñ kõm̦adm̦õde kajjojo iaan mãlejjoñ kein. El̦aññe juon armej ej ba ñan kwe im ba “Merry Christmas” ak “Happy New Year”, eokwe kwõmaroñ baj kam̦m̦oolole wõt armej eo. Bõtab, el̦aññe armej eo ej juon eo im kwõj jerbal ippãn ak ekkã am̦ loe, eokwe kwõmaroñ bõk jidik iien ñan kõmel̦el̦eiki kõn tõmak n̦e am̦. Keememej bwe aolep iien, jej aikuj kõnono ilo jouj. Baibõl̦ ej ba: “Ami kõnono, en iien otemjej ilo jouj, im en em̦õj jo̦o̦l̦e, bwe kom̦win jel̦ã kõjkan em̦m̦an ami uwaak armej otemjej.” (Kolosse 4:6) Ilo am̦ kõnnaan ñan armej eo, kwõn kwal̦o̦k jouj im kautiej ñane. Kwõn kõmel̦el̦eiki kõn unin am̦ jab bõk kun̦aam̦ ilo Kũrijm̦õj im Nuiiõ (New Year). Kwal̦o̦k ñane bwe ejjel̦o̦k jorrããn ilo bade im lel̦o̦k menin lel̦o̦k ko ñan doon, bõtab kwõmaroñ bõk kun̦aam̦ ilo men kein ilo iien ko jet me rejjab n̦ae men ko kwõj katak kaki jãn Baibõl̦ eo.
15 Ak ta el̦aññe juon armej ekõn̦aan keipi eok im ej lewaj menin lewaj eo an ñan kwe? Eokwe, kwõj aikuj lukkuun lale taunin an armej eo lewaj men eo. Armej eo emaroñ ba: “Ijel̦ã bwe kwõjjab Kũrijm̦õj, bõtab ikõn̦aan wõt lewaj men in ñan kwe.” Ej am̦ pepe ta eo kwõnaaj kõm̦m̦ane. Bõlen kwõl̦ak lale ejjel̦o̦k jorrããn ilo men in kõnke eoktak ñe kwõj bõk kun̦aam̦ ilo Kũrijm̦õj jãn ñe kwõj baj bõk menin lewaj eo an armej in ejouj. Bõtab, el̦aññe armej in ejjab mel̦el̦e kõn tõmak eo am̦, eokwe kwõmaroñ kõmel̦el̦eiki unin am̦ jab Kũrijm̦õj. Ilo wãween in, enaaj kiiõ mel̦el̦e etke kwõmaroñ in bõk menin lewaj eo an ak kwõjjab maroñ karo̦o̦ll̦o̦k juon an baj menin lel̦o̦k ilo ejja iien eo wõt. Bõtab, el̦aññe ealikkar bwe armej eo ej kajjioñ mãlejjoñe eok ak lale ñe kwõnaaj kaarmejjete tõmak eo am̦ kõn am̦ kõn̦aan m̦weiuk eo, eokwe em̦m̦anl̦o̦k ñe kwõjjab bõke menin lewaj eo an.
TA KÕN BAAM̦LE KO AM̦?
16. Ta ko kwõmaroñ kõm̦m̦ani ñe ej itok ñan m̦akũtkũt ko rej ekkejell̦o̦k ñan Kũrijm̦õj im raan ko jet rel̦l̦ap?
16 Ak ta el̦aññe eoktak kabuñ im tõmak eo an baam̦le ko am̦ jãn kwe? Ta eo kwõmaroñ kõm̦m̦ane? Eokwe, kwõj aikuj bar kwal̦o̦k jouj im kautiej ñan er. Ejjel̦o̦k unin am̦ illu im akwããl ippãer ñe rej Kũrijm̦õj ak bõk kun̦aaer ilo aolep m̦anit ko im raan ko rel̦l̦ap. Em̦m̦an kwõn kautiej tõmak im pepe ko aer ãinwõt am̦ kõn̦aan bwe ren kautiej tõmak n̦e am̦ im pepe ko kwõj kõm̦m̦ani. (Riit Matu 7:12.) Bõtab, kwõn kõjparok bwe kwõn jab bõk kun̦aam̦ ilo jabdewõt m̦akũtkũt ko rej ekkejell̦o̦k ippãn Kũrijm̦õj im raan ko jet rel̦l̦ap. Ijoke, ewõr jet iien ko rejjab ekkejell̦o̦k ippãn raan kein rel̦l̦ap im kwõmaroñ kobal̦o̦k ippãer. Men eo eaorõk in, ej bwe iien otemjej kwõn kõm̦m̦ani pepe ko me reban kaabn̦õn̦õik bõklõkõt n̦e am̦ im kwõban bũrom̦õj ak ajl̦o̦k kaki tokãlik.
17. Ewi wãween am̦ maroñ jipañ ajri ro nejũm̦ bwe ren jab bũrom̦õj kõn aer jab Kũrijm̦õj im bõk kun̦aaer ilo raan ko jet rel̦l̦ap?
17 Ewi wãween am̦ maroñ jipañ ajri ro nejũm̦ bwe ren jab bũrom̦õj kõn aer jab Kũrijm̦õj im bõk kun̦aaer ilo raan ko jet rel̦l̦ap ãinwõt ajri ro jet? Eokwe, ewõr ke juon men kwaar kõm̦m̦ane ak lel̦o̦k ñan ajri ro nejũm̦ ilowaan kar iiõ eo ej jem̦l̦o̦k? Jet rũtto ro rej pepe ñan lel̦o̦k menin lel̦o̦k ko ñan ajri ro nejier ilo iien ko jet. Juon iaan men ko rem̦m̦antata im raorõktata kwõmaroñ lel̦o̦k ñan ajri ro nejũm̦, ej iien ko am̦ im am̦ kwal̦o̦k bwe kwõj yokwe er.
KABUÑ ÑAN ANIJ ILO WÃWEEN EO EJIM̦WE IM M̦OOL
18. Etke eaorõk bwe kwõn kobal̦o̦k ilo iien kweilo̦k ko an Kũrjin ro rem̦ool?
18 El̦aññe kokõn̦aan kabuñbũruon Anij, kwõj aikuj el̦l̦o̦k jãn aolep katak im m̦anit ko an kabuñ ko reriab im rejetake wãween kabuñ eo em̦ool. Men in ej kitibuj ta? Baibõl̦ ej ba: “Jen l̦õmn̦ak kake doon im jipañ doon, bwe jen kwal̦o̦k yokwe ñan doon im kõm̦m̦an em̦m̦an. Jen jab jol̦o̦k ad kweilo̦k ippãn doon, ãinwõt an jet kõm̦m̦an. Innem, en l̦apl̦o̦k ad kõkajoor doon, kõnke kom̦ij lo bwe Raan an Irooj epaaktok.” (Hibru 10:24, 25, UBS) Iien kweilo̦k ko an Kũrjin ro rem̦ool, rej jet iien ko rekam̦õn̦õn̦õ im remaroñ jipañ eok ñan kabuñ ñan Anij ilo wãween eo ej kabuñbũruon. (Sam 22:22, UBS; 122:1) Iien kweilo̦k kein, rej iien an Kũrjin ro jipañ im “kõkajoor doon.”
19. Etke eaorõk bwe kwõn kõnnaanek ro jet kõn men ko kwaar katak kaki jãn Baibõl̦?
^ par. 9 Jouj im lale Kõmel̦el̦e ko Jet im katak eo etan “Jijej Ear Ke L̦otak ilo Tijem̦ba?”
^ par. 9 Juon iaan kwõjkwõj ko rel̦l̦ap an RiRom ro ej Saturnalia. Rar kõm̦m̦ane kwõjkwõj in ñan aer kautiej anij eo aer me rej ba ej kajeraam̦m̦an jikin kallib ko aer bwe ren kouwa im menninmour ko nejier bwe ren orl̦o̦k. Rekõn kõm̦m̦ane kwõjkwõj in jãn kar Tijem̦ba 17-24. Kwõjkwõj in ear juon iien m̦õñã l̦apl̦ap im ear juon iien iukkure im lem̦õn̦õn̦õ. Ear bar juon iien an armej keipi doon. Kõnke iien in ear em̦m̦an ippãn armej ro, eñin bar juon iaan un ko rar kããlõt Tijem̦ba 25 bwe en raanin Kũrijm̦õj.
^ par. 10 Ñan bõk mel̦el̦e ko rel̦l̦apl̦o̦k kõn tõmak eo an Kũrjin ro rem̦ool kõn raan ko jet rel̦l̦ap, jouj im lale Kõmel̦el̦e ko Jet im katak eo etan “Jej Aikuj Ke Kautiej Raan ko Rel̦l̦ap an Kien im Kabuñ?”