1, 2. Etke eaorõk bwe jen kajjitõk?

EM̦ÕJ ke am̦ roñjake wãween an ajri ro kajjitõk? Rej jino kajjitõk jãn ke rej dik wõt ãinwõt ajri eo ilo pija in. Remaroñ ba: M̦am̦a kwõj etal ñan ia? Ewi l̦ababa? Ta n̦e kijõm̦? Jekdo̦o̦n ñe kwõj uwaake er, ak eban bõjrak aer kajjitõk.

² Ejjab ajri ro wõt ewõr aer kajjitõk. Bar rũtto ro ewõr aer kajjitõk. Etke? Eokwe, jej kajjitõk kõnke jekõn̦aan jel̦ã ta ko jen kõm̦m̦ani im bwe jen jab iioon jorrããn. Im jet iien jej kajjitõk kõnke jekõn̦aan baj jel̦ã wõt. Bõtab, elõñ armej ro ejako aer kwal̦o̦k kajjitõk ko, el̦aptata kajjitõk ko raorõk. Im meñe ewõr aer kajjitõk, rejjab pukot uwaakier.

3. Etke elõñ armej rar bõjrak jãn aer kappukot uwaakin kajjitõk ko raorõk?

³ Jouj im l̦õmn̦ak kõn kajjitõk ko ilo peij 3 im 6, im bar ilo jinoin katak in. Erkein ej jet iaan kajjitõk ko relukkuun aorõk im kwõmaroñ lo uwaakier ilo Baibõl̦. Bõtab, elõñ armej  rar bõjrak jãn aer kappukot uwaak ko ñan kajjitõk kein im ko jet. Etke? Kõnke rej l̦õmn̦ak bwe epen ñan mel̦el̦e. Jet rejook im ãliklik in kajjitõk. Im bar jet rej l̦õmn̦ak bwe kajjitõk kein ej ñan rũkaki in kabuñ ko wõt. Ak baj kwe?

4, 5. (1) Ta jet iaan kajjitõk ko el̦ap aer aorõk? (2) Im etke kwõj aikuj pukot uwaakier?

⁴ Ewõr kajjitõk ko el̦ap aer aorõk im kwõj aikuj jel̦ã uwaakier. Erkein ej jet iaaer: ‘Etke jej mour? Eñin ke bwe jen l̦otak, rũttol̦o̦k, im tokãlik mej? Wõn Anij im kain Anij rot e?’ Ejjab nana ñan kwal̦o̦k kajjitõk rot kein. Im eaorõk bwe kwõn pukot uwaak ko rem̦ool im rejejjet ñan kajjitõk kein. Jijej ear ba bwe jen jab bõjrak jãn ad kajjitõk im naaj letok ñan kõj, jen jab bõjrak jãn ad kappok im jenaaj loe, im jen jab bõjrak jãn ad kal̦l̦al̦l̦al̦ im naaj kõpel̦l̦o̦k ñan kõj.—Matu 7:7.

⁵ Ñe kwõj pukot uwaakin kajjitõk kein raorõk, kwõnaaj lo uwaak ko im tokjãn ko rem̦m̦an. (Jabõn Kõnnaan 2:1-5) Kwõmaroñ lo aolep uwaak kein jãn Baibõl̦ im ejjab pen ñan am̦ mel̦el̦e. Remaroñ jipañ eok bwe kwõn m̦õn̦õn̦õ ilo mour n̦e am̦ kiiõ im ilo raan ko rej pãd im̦aan. Ak m̦okta, jen lale juon kajjitõk me ekkã an armej ro bõklõñtak.

6. Etke elõñ armej rej l̦õmn̦ak bwe Anij ejjab yokwe kõj im kaorõk kõj?

⁶ Em̦õj ke am̦ l̦õmn̦ak kõn kajjitõk in: ‘Anij ej ke yokwe kõj im kaorõk kõj?’ Jet armej rej ba, ‘El̦aññe Anij ej yokwe kõj im kaorõk kõj, etke ej kõtl̦o̦k bwe jen eñtaan im iioon jorrããn?’ Rainin, ejjab jem̦l̦o̦k an wal̦o̦k tarin̦ae im el̦ap an armej ro matõrtõre doon im kõm̦m̦ani jerbal ko renana. Bareinwõt, elõñ iien jej  nañinmej, eñtaan ilo mour in, im ro jej yokwe er rej mej. Eñin unin elõñ armej rej ba, ‘El̦aññe Anij ej yokwe kõj im kaorõk kõj, etke ejjab kabõjrak an men kein renana wal̦o̦k?’

7. (1) Ewi wãween an rũkaki in kabuñ ko kõm̦m̦an menin an armej l̦õmn̦ak bwe Anij ejjab yokwe kõj im kaorõk kõj? (2) Ta eo Baibõl̦ ej ba kõn jorrããn ko jej iiooni?

⁷ Ebar wõr un ko jet unin an armej ro l̦õmn̦ak bwe Anij ejjab yokwe kõj im kaorõk kõj. Juon un ej kõnke ejjab m̦ool men ko rũkaki in kabuñ ko rej katakin armej ro kaki. Ñan waanjoñak, ñe ej wal̦o̦k juon jorrããn, rũkaki rein rej ba bwe ej ankilaan Anij. Ilo aer ba men in, rej katakin armej ro bwe jorrããn kein rej itok jãn Anij. Ak m̦ool ke bwe Anij ej kõm̦m̦ani men kein? Ta eo Baibõl̦ ej ba? Bokin Jemes 1:13 (UBS) ej ba: “El̦aññe ewõr en̦ epo ilo menin mãlejjoñ kein, en jab ba, ‘Menin kapo kein rej itok jãn Anij.’ Bwe nana eban kapo Anij, im ejjel̦o̦k en̦ Anij ej kapoe.” Ekkar ñan eoon in, ejjel̦o̦k men en̦ enana ej itok jãn Anij. (Riit Job 34:10-12, UBS.) Anij ear jab kõm̦m̦an bwe jen eñtaan im iioon jorrããn. Bõtab ej kõtl̦o̦k bwe men kein ren wal̦o̦k. Ewõr oktak ñe juon ej kõtl̦o̦k bwe juon men en wal̦o̦k im kõm̦m̦an bwe en wal̦o̦k. Ta oktak eo? Eokwe, jen lale juon waanjoñak.

8, 9. (1) Ewõr ke oktak ñe juon ej kõtl̦o̦k an men ko renana wal̦o̦k im kõm̦m̦an bwe ren wal̦o̦k? Kwal̦o̦k juon waanjoñak. (2) Etke ejjab jim̦we l̦õmn̦ak in bwe jorrããn ko rej wal̦o̦k im jelõt armej rej ankilaan Anij?

⁸ Ewõr juon em̦m̦aan im el̦ap an yokwe likao eo nejin me ej jokwe im̦weo im̦õn. Juon raan, likao eo ear jum̦ae jemãn im make etal jãn m̦weo. Jemãn ear jab bõbrae e ak ear kõtl̦o̦k bwe en etal im kõm̦m̦ani men ko renana ekkar ñan an kõn̦aan. Tokãlik likao eo ear iioon jorrããn.  Kiiõ an wõn bõd? Jemãn ear ke kõm̦m̦an bwe likao eo nejin en pãd ilo jorrããn? Jaab. (Luk 15:11-13) Ejjel̦o̦k oktak, ke armej ro rar make kããlõt ñan kõm̦m̦ani men ko renana, Anij ear jab bõbrae er. Ear kõtl̦o̦k bwe ren kõm̦m̦an ekkar ñan kõn̦aan ko aer. Ak ke rar iioon jorrããn, ejjab e eo ear kõm̦m̦an bwe ren iiooni men kein. Alikkar ejjab jim̦we ñan ad ba bwe jorrããn ko me rej wal̦o̦k im jelõt armej rej ankilaan Anij.

⁹ Elõñ un ko unin an Anij kõtl̦o̦k bwe armej ro ren kõm̦m̦ani men ko renana ekkar ñan aer kõn̦aan. Ilo m̦ool, kõnke ej Rũkõm̦anm̦an eo ad me el̦ap an mãlõtlõt im kajoor, ejjab aikuj kõmel̦el̦eik kõj taunin an kõtl̦o̦k bwe men kein ren wal̦o̦k. Bõtab, kõn an yokwe kõj ej kwal̦o̦ki ñan kõj. Kwõnaaj katak kake men kein ilo Katak 11. Ak keememej wõt bwe ejjab Anij eo im ej kõm̦m̦an bwe jen jorrããn. Ilo m̦ool, Anij ekõn̦aan jipañ kõj kõm̦adm̦õdi apañ ko ad.—Aiseia 33:2.

10. Etke jejel̦ã bwe juon iien Anij enaaj n̦amejal̦an aolep jorrããn ko rej wal̦o̦k?

¹⁰ Bar juon un unin ad ba bwe jorrããn ko rejjab itok jãn Anij ej kõnke ej juon Anij eokkwõjarjar. (Aiseia 6:3) Mel̦el̦ein men in bwe ej juon Anij erreo im ejjel̦o̦k jidik nana ippãn. Eñin unin jemaroñ lõke Anij kõn aolepen bũruod. Jejjab maroñ lõke armej ro joñan wõt ad lõke Anij kõnke jet iien emaroñ nana jerbal ko aer. Meñe jet ruutiej rejouj im rekõn̦aan jipañ armej ro, ak ejjel̦o̦k aer maroñ ñan kõm̦adm̦õdi aolep jorrããn ko me armej ro renana rej kõm̦m̦ani. Anij wõt emaroñ n̦amejal̦an aolep men kein kõnke ekajoor bõtata. Im m̦õttan jidik enaaj kõm̦m̦ane men in. Ilo naaj tõre en̦, aolep jorrããn kein im men ko renana renaaj jako ñan indeeo!—Riit Sam 37:9-11.

11. (1) Ta eñjake eo an Anij ñe men ko renana rej wal̦o̦k ñan armej ro? (2) Ta eñjake eo an Anij ñe kwõj eñtaan im jorrããn?

¹¹ Ak ta kõn kiiõ? Anij ej ke inepata ñe ej loe am̦ eñtaan im jorrããn? Eokwe ekkar ñan Baibõl̦, Anij ej ‘yokwe jim̦we.’ (Sam 37:28, UBS) Ej lukkuun dike ñe men ko renana rej wal̦o̦k ñan armej ro. Ke Anij ear loe an armej ro eñtaan im iioon jorrããn ilo iien ko etto, Baibõl̦ ej ba bwe ear ‘bũrom̦õj im eddo bũruon.’ (Jenesis 6:5, 6) Ñan kiiõ, Anij ej bũrom̦õj ñe men ko renana rej wal̦o̦k ñan kõj armej. (Malakai 3:6) Ej lukkuun inepata im ejjab m̦õn̦õn̦õ ñe ej loe an armej eñtaan. Ak kwe? Ta eñjake eo an Anij kõn kwe? Ekkar ñan Baibõl̦, “kwõaorõk ippãn” Anij.—Riit 1 Piter 5:7.

12, 13. (1) Etke ewõr yokwe ippãd im ta eo jekõn̦aan kõm̦m̦ane ñe jej loe an armej ro eñtaan im iioon jorrããn? (2) Etke jejel̦ã bwe Anij enaaj n̦amejal̦an aolep men ko renana?

¹² Ak ewi wãween ad lukkuun jel̦ã bwe Anij ejjab m̦õn̦õn̦õ ñe ej lo an armej ro eñtaan im bũrom̦õj? Eokwe, jen bar lale kein kam̦ool ko jet. Baibõl̦ ej ba bwe Anij ear kõm̦anm̦an armej ro ilo nemãmeen wõt e. (Jenesis 1:26) Kõnke kar kõm̦anm̦an kõj ilo wãween wõt Anij, jemaroñ kwal̦o̦k eñjake im wãween ko ippãn. El̦aññe kwõj inepata ñe kwõj lo men kein, baj l̦õmn̦ak m̦õk kõn joñan an l̦apl̦o̦k an Anij inepata ñe ej loe wãween kein renana.

¹³ Baibõl̦ ej ba bwe Jeova ej juon Anij in “yokwe.” (1 Jon 4:8) Eñin unin jej maroñ in bar kwal̦o̦k yokwe. Kõn men in, ad yokwe armej ej kaalikkar bwe Anij ej bar yokwe armej ro. Ilo raan kein, jej lo bwe elõñ armej rej eñtaan im elõñ men ko renana rej wal̦o̦k ñan er. Ñe en kar wõr am̦ kajoor im maroñ, kwõnaaj ke kar jipañ armej rein? Aet, kwõnaaj kar kõnke ewõr yokwe  ippam̦. Ejjel̦o̦k oktak, el̦apl̦o̦k an Anij kõn̦aan jipañ armej ro. Im m̦õttan jidik enaaj kõm̦m̦an bwe armej ren jab bar eñtaan im iioon jorrããn. Ewõr an kajoor im maroñ ñan kõm̦m̦ane men in. Kwõj ke keememej kallim̦ur ko an Anij me kwaar riiti ilo kar peij ko jinointata ilo bok in? Kallim̦ur kein renaaj kũrm̦ool im jejjet kũtieer! Ak ta eo kwõj aikuj kõm̦m̦ane bwe kwõn lukkuun tõmak aolepen kallim̦ur kein? Eokwe, kwõj aikuj kal̦apl̦o̦k am̦ jel̦ã kõn Anij, eo ear kõm̦m̦ani kallim̦ur kein.

14. Etan Anij, im etke jej aikuj kõjerbal etan?

¹⁴ Ñe kokõn̦aan jel̦ã kajjien juon armej, ta eo kwõnaaj kõm̦m̦ane? M̦oktata, kwõnaaj kwal̦o̦k etam̦ ñan armej eo. Ak Anij, ewõr ke etan? El̦aññe kokõn̦aan jel̦ã kajjien Anij, kwõj aikuj jel̦ã etan m̦okta. Elõñ kabuñ ko rej ba bwe etan Anij ej “Irooj” ak “Anij.” Bõtab taitõl̦ men kein, rejjab lukkuun ãt. Rej ãinl̦o̦k wõt taitõl̦ ko ãinwõt “kiiñ” im “bũrejtõn.” Baibõl̦ ej kwal̦o̦k bwe elõñ taitõl̦ ko ippãn Anij, im “Anij” im “Irooj” rej jet iaan taitõl̦ ko an Anij. Bareinwõt, Baibõl̦ ej kwal̦o̦k bwe ewõr etan Anij. Etan? Ej Jeova. Bokin Sam 83:18 ej ba: “Ren jel̦ã bwe Kwe wõt, im etam̦ Jeova, Kwe eo eutiejtata ioon aolepen lal̦ in.” El̦aññe ejjel̦o̦k etan Anij ilo Baibõl̦ eo am̦, eokwe jouj im lale Kõmel̦el̦e ko Jet im katak eo etan “Mel̦el̦ein Ãt eo Etan Anij im Wãween Kõjerbale.” Ilo m̦ool, Baibõl̦ ko m̦oktata ilo iien ko etto, rar kõjerbale ãt in Jeova elõñ alen. Jeova ekõn̦aan bwe kwõn jel̦a kõn ãt in etan im ekõn̦aan bwe kwõn kõjerbale. Jeova ej kõjerbal Baibõl̦ ñan kwal̦o̦k kajjien ñan kwe.

15. Ta mel̦el̦ein ãt in Jeova?

¹⁵ Jet armej ewõr mel̦el̦ein ãt ko etaer. Ak Anij, ewõr ke mel̦el̦ein ãt eo etan? Aet, ewõr mel̦el̦ein im elukkuun m̦wilal̦. Ãt in “Jeova” ej mel̦el̦ein bwe Anij emaroñ  kakũrm̦oole ak kajejjet aolep kallim̦ur ko ej kõm̦m̦ani im enaaj kõm̦m̦ane jabdewõt men ekkar ñan ankilaan. * (Lale kõmel̦el̦e eo itulal̦.) Ãt in ej make wõt, im Jeova wõt ej tõllo̦kũn ñan bõke. Ejjel̦o̦k juon ej ãinwõt Jeova. Etke jemaroñ ba men in? Eokwe, jen lale.

16, 17. Ta mel̦el̦ein an Baibõl̦ ba bwe Jeova: (1) “Ekajoor otem kajoor”? (2) ej “Kiiñ indeeo”? (3) ej “Rũkõm̦anm̦an eo”?

¹⁶ Etke jemaroñ ba bwe Jeova ej make wõt? Eokwe, kwõj ke keememej ta eo bokin Sam 83:18 ej ba kõn Jeova? Ej ba: “Kwe wõt, im etam̦ Jeova, Kwe eo eutiejtata.” Bareinwõt, bokin Revelesõn 15:3 ej ba bwe Jeova “ekajoor otem kajoor.” Taitõl̦ in ‘Ekajoor otem kajoor,’ ej kaalikkar ñan kõj bwe Jeova wõt ekajoor bõtata. Baibõl̦ ej bar ba bwe Jeova ej “Kiiñ indeeo.” (1 Timote 1:17, UBS) Juon in bar taitõl̦ me ej kaalikkar bwe Jeova ej make wõt. Im ilo bokin Sam 90:2 ej ba: “Jãn indeeo ñan indeeo, kwe Anij l̦apl̦ap.” Ta mel̦el̦ein men in? Eokwe, ej mel̦el̦ein bwe Jeova ejjel̦o̦k jinoin im ejjel̦o̦k jem̦l̦o̦kin. Ta l̦õmn̦ak n̦e am̦ kõn men kein Baibõl̦ ej ba kõn Jeova?

¹⁷ Bareinwõt, Jeova ej make wõt kõnke ej Rũkõm̦anm̦an eo. Bokin Revelesõn 4:11 ej ba: “Ekkar ñan kwe, O Irooj im am Anij, bwe kwõn bõk aiboojoj im nõbar im kajoor; bwe kwaar kõm̦anm̦an men ko  otemjej im kõn ankilaam̦ rar pãd im em̦õj kõm̦anm̦an.” Jeova ear kõm̦anm̦an aolep men ko ilañ im ioon lal̦. Ear kõm̦anm̦an enjel̦ ro im iju ko ilañ. Ear kõm̦anm̦an menin eddek ko im bareinwõt menninmour otemjej. Men kein otemjej rej pãd kõnke Jeova ear kõm̦anm̦ani!

18. (1) Etke jet armej rej mijak in kepaake Jeova? (2) Ak ta eo Baibõl̦ ej ba kõn Jeova?

¹⁸ Jet armej rej mijak in kepaake Jeova kõn an utiej im  kajoor. Rej l̦õmn̦ak bwe el̦ap aer baj ettã ñan juon eo eutiej. Ejim̦we ke wãween l̦õmn̦ak in? Eokwe, Baibõl̦ ej ba bwe Jeova ‘ejjab ettol̦o̦k jãn kõj kajjojo.’ (Jerbal 17:27,  UBS) Ej bar ba: “Kom̦win ruwaakl̦o̦k ñan Anij, im enaaj ruwaakwaj ñan kom̦.”—Jemes 4:8.

19. (1) Ta eo kwõj aikuj kõm̦m̦ane ñan am̦ maroñ kepaake Anij, im ta jeraam̦m̦an eo kwõnaaj bõke? (2) Ta men ko relukkuun em̦m̦an ippam̦ kõn Anij?

¹⁹ Ta eo kwõj aikuj kõm̦m̦ane ñan am̦ maroñ kepaake Anij? M̦oktata, kwõn wõnm̦aanl̦o̦k wõt ilo am̦ katak kõn e. Jijej ear ba: “Im eñin mour indeeo: bwe armej ren jel̦ã kwe, juon wõt Anij em̦ool, im bwe ren jel̦ã Jijej Kũraij, eo kwaar jilkintok.” (Jon 17:3, UBS) Baibõl̦ ej ba bwe ñe jej katak kõn Jeova im Jijej, jenaaj mour ñan  indeeo. Ãinwõt ad kar katak kake m̦oktal̦o̦k, Jeova ej juon Anij in “yokwe.” (1 Jon 4:16) Baibõl̦ ej bar ba bwe Jeova “ejouj, erum̦wij an illu, im el̦ap an tũriam̦okake im m̦ool.” (Exodus 34:6) Ej juon Anij ‘em̦m̦an, im ekõn̦aan jol̦o̦k bõd.’ (Sam 86:5) El̦ap an meanwõd. (2 Piter 3:9) Im ejãmin ilo̦k jãn armej ro doon. (Sam 94:14, UBS) Ilo am̦ naaj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im riiti Baibõl̦, kwõnaaj kile wãween an Jeova kwal̦o̦k aolep wãween kein rem̦m̦an.

20-22. (1) Ewi wãween ad maroñ jel̦ã kajjien Jeova meñe jejjab maroñ loe? (2) Ta eo jet armej remaroñ kajjioñ in kõm̦m̦ane ñan eok, im ta eo kwõj aikuj kõm̦m̦ane?

²⁰ Jejjab maroñ lo Anij kõnke ej juon Jetõb. (Jon 1:18, UBS; 4:24; 1 Timote 1:17, UBS) Innem ewi wãween am̦ maroñ jel̦ã kajjien Jeova meñe kwõjjab maroñ loe? Ilo am̦ wõnm̦aanl̦o̦k wõt im katak kõn e jãn Baibõl̦ eo. Ñe kwõnaaj kõm̦m̦ane men in, kwõnaaj loe bwe Jeova ‘el̦ap an em̦m̦an.’ (Sam 31:19; Rom 1:20) Ñe enaaj l̦apl̦o̦k am̦ katak kõn Jeova, enaaj l̦apl̦o̦k am̦ yokwe e im epaake.

²¹ Jidik kõn jidik, kwõnaaj kile etke Baibõl̦ ej rõjañ kõj bwe jen watõk Jeova ãinwõt Jemãd. (Matu 6:9) Jeova ear kõm̦anm̦an kõj im ekõn̦aan bwe jen m̦õn̦õn̦õ ilo mour ko ad. Ej ãinwõt juon jemãn eo me el̦ap an yokwe ajri ro nejin im ekõn̦aan bwe ren m̦õn̦õn̦õ. (Sam 36:9, UBS) Baibõl̦ ej bareinwõt katakin kõj bwe armej ro remaroñ jeran Anij. (Jemes 2:23) Ta l̦õmn̦ak n̦e am̦ ñe Jeova, eo ear kõm̦anm̦an men otemjej, ej watõk eok ãinwõt juon jeran eo epaake?

²² Ilo am̦ naaj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im katak Baibõl̦, jet armej renaaj iuuni eok bwe kwõn bõjrak. Renaaj kõm̦m̦ane men in kõnke rejjab kõn̦aan bwe kwõn ukot  tõmak n̦e am̦. Bõtab, ilo am̦ jab bõjrak in katak kõn Jeova, kwõnaaj maroñ jem̦jerãik e. Jouj im jab kõtl̦o̦k bwe jabdewõt armej en kabõjrak eok jãn am̦ kõm̦m̦ane men in.

23, 24. (1) El̦aññe ewõr am̦ kajjitõk, etke kwõn jab ãliklik ak mijak in kwal̦o̦ke? (2) Ta eo jenaaj etale ilo katak eo tok juon?

²³ Ilo am̦ katak, enaaj wõr jet men ko me kwõmaroñ jab lukkuun mel̦el̦e kaki. Ñe kwõjjab mel̦el̦e, jouj im jab ãliklik in kwal̦o̦ke. Jab jook ak mijak in kajjitõk jipañ. Ro rej kajjitõk jipañ rej kaalikkar bwe ettã bũrueer. Jijej ear rõjañ kõj bwe jen ãinwõt ajri ro kõnke ettã bũrueer im rejjab mijak in kajjitõk. (Matu 18:2-4) Anij ekõn̦aan bwe kwõn jel̦ã uwaakin kajjitõk ko am̦. Ej kam̦m̦oolol im nõbar armej ro ilo Baibõl̦ me rar kõn̦aan jel̦ã kajjien. Armej rein rar lukkuun etale naan kein an Anij ñan aer make kile bwe em̦ool aolep men ko rar katak kaki. Ak baj kwe?—Riit Jerbal 17:11.

²⁴ Wãween eo em̦m̦antata bwe kwõn maroñ jel̦ã kajjien Jeova ej ilo am̦ katak Baibõl̦. Baibõl̦ eo eoktak im eaorõkl̦o̦k jãn jabdewõt bok ko jet. Ewi wãween? Eokwe, jenaaj etale men in ilo katak eo tok juon.