1-2. Ewi wãween an naan ko an Jeova ilo Aiseia 65:16, 17 rõjañ kõj ñan jab ebbweer?

“JAB EBBEER!” ej etan unin tõl eo ekãitoktoklimo an kweilo̦k el̦ap eo ilo 2017 eo. Ilo kar kweilo̦k in, kar kwal̦o̦k kilen ad maroñ kijenmej wõt ium̦win wãween ko reppen jej iiooni. Emootl̦o̦k de emãn iiõ jãn kar kweilo̦k el̦ap in, bõtab jej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kijenmej ilo jukjukun pãd in.

² Ta wãween ko reppen kwõj iiooni kiiõ? Em̦õj ke an jako juon iaan ro ilo baam̦le eo am̦ ak juon m̦õttam̦ me ejitõnbõro ippam̦? Ewõr ke juon am̦ nañinmej me elukkuun kauwõtata? Kwõj ke iiooni wãween ko reppen itok wõt jãn am̦ rũttol̦o̦k? Ak kwõj ke iioon apañ itok wõt jãn kowadoñ, am̦ iioon jum̦ae, ak jãn l̦añ ko rel̦l̦ap im men ko ãierl̦o̦kwõt? Ak kwõj ke eñtaan kõn wõt juon nañinmej ekapopo ãinwõt COVID-19? Joñan ad lukkuun kijoororetok iien eo me enaaj jako aolep men kein, jenaaj lukkuun mel̦o̦kl̦o̦ki, im reban bar wal̦o̦k!—Riit Aiseia 65:16, 17.

3. Ta eo jej aikuj in kõm̦m̦ane kiiõ im etke?

³ Mour ilo jukjukun pãd in elukkuun pen, im jemaroñ iioon wãween ko reppenl̦o̦k ilo raan ko rej pãd im̦aan. (Matu 24:21) Alikkar bwe jej aikuj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kammineneik kõj ñan kal̦apl̦o̦k ad kijenmej. Etke? Kõnke Jesus ear ba: “El̦aññe kom̦ij kijenmej, kom̦ naaj lo̦mo̦o̦ren mour ko ami.” (Luk 21:19) Ñe jej l̦õmn̦ak kõn wãween an ro jet lo tõprak ilo aer kijenmej ium̦win wãween ko reppen me rej ãinl̦o̦kwõt wãween ko jej iiooni, men in emaroñ jipañ kõj ñan kal̦apl̦o̦k ad kijenmej.

4. Etke jemaroñ ba bwe Jeova ej joñak eo em̦m̦antata kõn kijenmej?

⁴ Wõn eo ej joñak eo em̦m̦antata kõn kijenmej? Jeova Anij. Men in ej ke kabwilõñ eok? Bõlen emaroñ kabwilõñ eok, m̦ae iien kwõj lukkuun l̦õmn̦ak kake. Lal̦ in ej pãd ium̦win maroñ eo an Tepil̦ eo im elukkuun obrak kõn apañ ko. Ewõr an Jeova kajoor im maroñ ñan kajju jol̦o̦k aolep apañ kein, bõtab ej kõttar  ñan juon iien ilo naaj ilju im jekl̦aj bwe en kõm̦m̦ane men in. (Rom 9:22) Ijoke ilo tõre in, Anij eo ad ej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kijenmej m̦ae iien eo enaaj jejjet iien eo em̦õj an karõke. Jen etale ratimjuon iaan men ko em̦õj an Jeova kããlõt ñan kijenmej kaki.

5. Ewi wãween kar kattoone ãt eo etan Anij, im ewi wãween am̦ eñjake kõn men in?

⁵ An m̦õj kattoone ãt eo etan. Jeova ej yokwe ãt eo etan im ekõn̦aan bwe aolep ren kautieje etan. (Ais. 42:8) Bõtab ium̦win elõñl̦o̦k jãn 6,000 iiõ ko, kar kattoone ãt eo etan. (Sam 74:10, 18, 23) Men in ear ijjino ilo kar jikin kallib in Iden ke Tepil̦ eo (Mel̦el̦ein “ri-Ruruwe”), ear kõnanaik Anij im ba bwe ear dãpij jãn Adam im Iv juon men me erro ar aikuji ñan aer m̦õn̦õn̦õ. (Jen. 3:1-5) Jãn tõre eo tok ñan kiiõ, kar riab n̦ae Jeova im ba bwe ej dãpij jãn armej ro men ko me rej lukkuun aikuji. Jesus ear inepata kõn aer kar kattoon ãt eo etan Jemãn. Eñin unin ear katakin ri-kal̦oor ro an ñan jar im ba: “Jememwõj ilañ, en kwõjarjar etam̦.”​—Matu 6:9.

6. Etke Jeova ear kõtl̦o̦k an mootl̦o̦k el̦ap iien m̦okta jãn an kõm̦adm̦õde aitwerõk eo kõn jim̦we im maroñ eo an ñan tõl ak irooj bõtata eo an?

⁶ An elõñ jum̦ae irooj bõtata eo an. Jeova wõt ewõr ippãn jim̦we im maroñ eo ñan tõl ilañ im ilo lal̦, im wãween an tõl ej wãween eo em̦m̦antata. (Rev. 4:11) Bõtab Tepil̦ eo ear kajjioñ tõlpilouk enjel̦ ro im armej ro ñan bõk l̦õmn̦ak eo bwe jim̦we im maroñ eo ejjab pãd ippãn Anij. Aitwerõk eo kõn jim̦we im maroñ eo an Jeova ñan tõl ejjab juon men me kwõmaroñ kõm̦adm̦õde ium̦win juon wõt boñ. Ilo mãlõtlõt, Anij ear kõtl̦o̦k el̦ap iien ñan an armej ro kile bwe ñe rej kajjioñ jenolo̦k jãn ri-Kõm̦anm̦an eo im tõl er make, rejjãmin lo tõprak. (Jrm. 10:23) Kõn wõt an Anij kijenmej, naaj kõm̦adm̦õde aitwerõk eo im eban bar wal̦o̦k. Naaj kaalikkar jim̦we im maroñ eo an ñan tõl ilo an kam̦ool bwe Aelõñ eo wõt an emaroñ bõktok aenõm̦m̦an im jokwane eo em̦ool ñan ioon lal̦ in.

7. Wõn ro rar jum̦aik Jeova, im ta eo enãj kõm̦m̦ane ñan er?

⁷ An jet iaan ro nejin jum̦ae. Ke Jeova ear kõm̦anm̦an enjel̦ ro im armej ro nejin, rar weeppãn im ejjel̦o̦k aer likjab ñan jidik. Bõtab enjel̦ eo nejin me ear jum̦ae, etan Setan (mel̦el̦ein “ri-Jum̦ae”), ear kapoik armej ro reweeppãn, Adam im Iv, bwe ren jum̦aik Jeova. Im ear wõr enjel̦ ro im armej ro jet me rar kobal̦o̦k ippãn im jum̦ae. (Jud 6) Tokãlik, meñe armej ro jãn aelõñin Israel, ro me Anij ear kããlõt er, ak jet iaaer rar kõjekdo̦o̦ne im kabuñ ñan anij ko rewaan. (Ais. 63:8, 10, UBS) Jeova ear metak kõn aer kar kõjekdo̦o̦ne im jab tiljek ñan E. Meñe ãindein, ak ear kijenmej wõt, im enãj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kijenmej m̦ae iien eo ejejjet iien an jol̦o̦k aolep ri-jum̦ae ro. Men in enãj lukkuun kaenõm̦m̦an ri-karejar ro an me retiljek, ro me rej bar kijenmej ãinwõt E ium̦win wãween ko renana ilo jukjukun pãd in.

8-9. Ta naanin riab ko em̦õj ba kõn Jeova, im ewi wãween ad maroñ uwaak ñan naan kein?

⁸ Riab ko ejjab jem̦l̦o̦k an Tepil̦ eo bõkm̦aantak. Setan ear kõnono n̦ae Job, ri-karejar eo an Jeova me ear mour ilo jim̦we, im ba bwe e im aolep ri-karejar ro retiljek an Jeova, rej karejar ñan Anij kõn wõt un ko rekũbbon̦. (Job 1:8-11; 2:3-5) Tok ñan rainin, Tepil̦ eo ej wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõm̦m̦an ruõn armej ro. (Rev. 12:10) Jemaroñ kõm̦m̦ane ijo kun̦aad ñan kam̦ool bwe ejjab m̦ool naan ko an Setan, ikijjeen ad kijenmej ium̦win apañ ko jej iiooni im ad dãpij wõt ad tiljek ñan Jeova kõnke jej yokwe E. Im ãinwõt Job, naaj kõjeraam̦m̦an kõj itok wõt jãn ad kijenmej.​—Jem. 5:11.

 ⁹ Setan ej kõjerbale ri-tõl ro an kabuñ ko rewaan ñan ba bwe Jeova elukkuun lãj im ej kõm̦m̦an an armej ro eñtaan. Joñan, jet armej rej ba bwe ñe ajri ro rej mej, Anij eo ej bõk er kõnke ej aikuji bar elõñl̦o̦k enjel̦ ro ilañ. Naan kein el̦ap aer eddo im ejjel̦o̦k kautiej ie ñan jidik! Ijoke, jejel̦ã ta m̦ool eo. Ñe jej bõk juon nañinmej el̦ap ak ñe juon eo jej yokwe e ej mej, jeban n̦aruon Anij. Ijello̦kun ad ãindein, jej tõmak bwe juon iien enaaj kajim̦we aolep men. Jemaroñ ba ñan aolep ro renaaj roñjake kõn joñan an Jeova juon Anij in yokwe. Men in ej juon uwaak elukkuun em̦m̦an ñan eo me ej kinaakl̦o̦k e.​—JK. 27:11.

10. Ta eo Sam 22:23, 24 ej kwal̦o̦k kõn Jeova?

¹⁰ An eñtaan ri-karejar ro an me rejitõnbõro ippãn. Jeova ej juon Anij in tũriam̦o. Ej rup bũruon ñe ej lo ad eñtaan kõn ad kijenmej ium̦win apañ ko jej iiooni, ãinwõt matõrtõr, nañinmej, ak likjab ko ad make. (Riit Sam 22:23, 24.) Jeova ej eñjake ñe jej metak, ekõn̦aan kabõjrake men in, im enaaj kabõjrake. (Keidi Exodus 3:7, 8; Aiseia 63:9.) Enaaj itok iien eo ñe “enaaj kõm̦õrãik jãn mejãer dãnnin kõmjaal̦al̦ otemjej im enaaj ejjel̦o̦k bar mej, bũrom̦õj, lim̦õ im eñtaan.”​—Rev. 21:4.

11. Ewi wãween an Jeova eñjake kõn ri-karejar ro an retiljek me em̦õj aer jako ilo mej?

¹¹ An jenolo̦k jãn ro jeran me em̦õj aer jako ilo mej. Ewi wãween an Jeova eñjake kõn em̦m̦aan im kõrã ro retiljek me em̦õj aer jako ilo mej? Elukkuun kõn̦aan bar lo er! (Job 14:15) Baj l̦õmn̦ak m̦õk kõn joñan an Jeova lukkuun oñ kake eo jeran Ebream? (Jem. 2:23) Ak kõn Moses, eo me erro ear “jelm̦ae doon” im kõnono? (Ex. 33:11) Im joñan an bar lukkuun kõn̦aan roñ an Devid im ri-jeje sam ro jet al kõn al in nõbar ko aer raiboojoj! (Sam 104:33) Meñe rein jeran Anij rej kiki ilo mej, bõtab Jeova ejjañin mel̦o̦kl̦o̦k er. (Ais. 49:15) Ej  keememej aolep men dikdik ko kõn kadkad ko kadkadier. Ilo juon wãween, “im̦aan mejãn Anij, [rej] aolep im mour.” (Luk 20:38, ftn.) Juon raan enaaj kõmour er, im enaaj bar roñ aer lukkuun jar jãn bũrueer im enaaj buñbũruon kõn wãween aer kabuñ ñane. El̦aññe em̦õj an jako juon eo ejitõnbõro ippam̦ ilo mej, kõjatdikdik bwe naan kein renaaj kaenõm̦m̦an eok.

12. Ta eo me ej lukkuun kabũrom̦õj im kainepataik Jeova ilo raan kein ãliktata me renana?

¹² An armej ro renana ko̦kkure ro jet. Ke ear jino wal̦o̦k jum̦ae eo ilo Iden, Jeova ear jel̦ã bwe enaaj nanal̦o̦k men ko rej wal̦o̦k m̦okta jãn an nãj bar em̦m̦an aolep men. Jeova edike men ko renana rej wal̦o̦k, ekajet ko rejjab jim̦we, im wãween ko relãj me rej wal̦o̦k ilo lal̦ in rainin. Aolep iien el̦ap an tũriam̦okake ro ejjel̦o̦k aer maroñ, ãinwõt ro rem̦õjn̦o̦, im ro me rejjab maroñ kõjparok er make, ekoba ro ratajinemjen im kõrã ro me emej l̦õm̦aro pãleer. (Zek. 7:9, 10) El̦ap an Jeova bũrom̦õj im inepata ñe ej lo an ro jet kaeñtaan im kalbuuji ri-karejar ro an retiljek. Kwõmaroñ tõmak im lõke bwe ej yokwe kom̦ aolep ro me rej kijenmej ãinwõt e.

13. Ta wãween ko rettoon me Anij ej loi ippãn armej ro, im ta eo enaaj kõm̦m̦ane kõn men in?

¹³ An l̦apl̦o̦k an armej ro mour ettoon. El̦ap an em̦m̦an ippãn Setan ñan kõm̦m̦an bwe armej ro ren kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon, ro im kar kõm̦anm̦an er ilo nemãmeen wõt Anij. Ke Anij “ear lo bwe el̦ap nana ko an armej ioon lal̦” ilo kar tõre ko an Noa, “Ear bũrom̦õj kõn An kar kõm̦anm̦an armej ioon lal̦, im eddo bũruon.” (Jen. 6:5, 6, 11) Enañin ke em̦m̦anl̦o̦k aolep men jãn kar tõre in? Ejjañin ñan jidik! Ejjel̦o̦k pere bwe joñan in el̦ap an Tepil̦ eo m̦õn̦õn̦õ ilo an lo bwe el̦apl̦o̦k mour ettoon ilo elõñ wãween ko, ekoba kõm̦m̦an ko rettoon ikõtaan juon em̦m̦aan im juon kõrã, im em̦m̦aan ñan em̦m̦aan ak kõrã ñan kõrã! (Eps. 4:18, 19) El̦aptata an Setan m̦õn̦õn̦õ ñe emaroñ kõm̦m̦an bwe ro rej kabuñ ñan Jeova, ren kõm̦m̦ane juon jerawiwi. Ilo iien eo me enaaj jem̦l̦o̦k an Jeova kwal̦o̦k an kijenmej, enaaj kaalikkar bwe elukkuun dike aolep kõm̦m̦an ko rettoon.

14. Ta ko armej rej kõm̦m̦ani ñan menin kõm̦anm̦an ko an Anij ijin ioon lal̦?

¹⁴ An armej ro ko̦kkure menin kõm̦anm̦an ko an. Armej ro me ewõr aer maroñ rejjab baj ko̦kkure ro jet, ak rej bar ko̦kkure lal̦ in im menninmour ko me Jeova ear likũt bwe ren pãd ium̦win kõjparok eo aer. (Ekl. 8:9; Jen. 1:28) Jet rimmãlõtlõt rej kakkõl im ba bwe men ko armej rej kõm̦m̦ani remaroñ kõm̦m̦an bwe ilo iiõ ko rej pedotok, en mããt im ejjel̦o̦k juon milien kain menninmour ko im menin eddek ko. Eñin unin jej lo aer ba bwe lal̦ in ak menin kõm̦anm̦an ko rej pãd ilo kauwõtata! Ak jej kam̦m̦oolol bwe em̦õj an Jeova kallim̦ur im ba bwe enaaj “ko̦kkure ro rej ko̦kkure lal̦ in” im enaaj kõm̦m̦an bwe lal̦ in en oktak im erom juon pedetaij.​—Rev. 11:18; Ais. 35:1.

15-16. Ta eo en kar kõm̦akũt kõj ñan kijenmej ãinwõt Jeova? Kwal̦o̦k juon waanjoñak.

¹⁵ L̦õmn̦ak kõn aolep apañ ko me Jemãdwõj ilañ ear aikuj in kijenmej kaki ium̦win elõñ to̦ujin iiõ ko. (Lale bo̦o̦k eo “ Men ko Jeova Ej Kijenmej Kaki.”) Jeova emaroñ bõktok jem̦l̦o̦k ñan aolep men ko renana rej wal̦o̦k ilo jukjukun pãd in ilo jabdewõt iien. Bõtab, em̦õj ad lo bwe an kijenmej ej juon jeraam̦m̦an ñan kõj! Jemaroñ l̦õmn̦ak kake ilo wãween in. Jen ba bwe kar jiroñ ruo rippãlele bwe ajri eo nejierro me ej pojak in l̦otak enaaj wõr apañ ko kõn ãjmour eo an, im bwe eban pidodo an mour, im eban lukkuun to an mour. Meñe ãindein, ak rippãlele rein rej lukkuun m̦õn̦õn̦õ ke ej l̦otak ajri eo meñe eban pidodo aerro lale.  Yokwe eo aerro ñan ajri eo enaaj kõm̦akũt erro ñan kijenmej ium̦win jabdewõt wãween ko reppen bwe erro en lale im kabwe aikuj ko an ajri eo joñan wõt aerro maroñ bwe en em̦m̦an an pãd.

¹⁶ Ejja ãindeinl̦o̦k wõt, ñe ej l̦otaktok aolep ro ineen Adam im Iv, rejjab weeppãn. Meñe ãindein, ak el̦ap an Jeova yokwe im kea kake er. (1 Jon 4:19) Jeova eoktak jãn rippãlele ro ilo waanjoñak eo, kõnke ewõr an maroñ ñan kõm̦m̦an bwe en jako an ajri ro nejin eñtaan. Em̦õj an karõke iien eo me enaaj jol̦o̦k aolep apañ ko me rej kaeñtaan armej ro. (Matu 24:36) Yokwe eo an ejjab ke kõm̦akũt kõj ñan bar kijenmej toon wõt an kijenmej?

17. Ewi wãween an kõmel̦el̦e eo kõn Jesus ilo Hibru 12:2, 3 kõkajoore kõj ñan wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kijenmej?

¹⁷ Jeova ej joñak eo em̦m̦antata kõn kijenmej. Im Jesus ear lo tõprak ilo an kar anõke an Jemãn kijenmej. Ke Jesus ear pãd ijin ioon lal̦, ear kijenmej ium̦win naanin jum̦ae ko, an armej ro kajooke, im an kar eñtaan kõn kõj ioon al̦al̦ in eñtaan eo. (Riit Hibru 12:2, 3.) Ejjel̦o̦k pere bwe joñak eo an Jeova kõn kijenmej, ear kõkajoore Jesus bwe en bar kijenmej. Im men in emaroñ bareinwõt kõkajoore kõj.

18. Ewi wãween an 2 Piter 3:9 jipañ kõj ñan mel̦el̦e kõn men ko rem̦m̦an rej wal̦o̦k itok jãn an Jeova kijenmej?

¹⁸ Riit 2 Piter 3:9. Jeova ejel̦ã iien ta eo em̦m̦antata ñan an ko̦kkure lal̦ in enana. Kõn an kijenmej, elõñ armej rar maroñ jel̦ã kajjien, im kiiõ ewõr juon jar el̦ap in elõñ milien armej ro me rej kabuñ ñan E. Aolepeer im m̦õn̦õn̦õ bwe Jeova ear kijenmej m̦aantak ñan tõre eo rar l̦otak, tok ñan iien eo rar katak kõn e im ejaak juon yokwe ñan e, im ñan iien eo rar ajel̦o̦k mour ko aer ñan e. Ñe enaaj wõr elõñ milien armej ro me renaaj kijenmej l̦o̦k ñan jem̦l̦o̦kin, jenaaj kile bwe ejim̦we jokãlõt eo an Jeova ke ear kããlõt ñan kijenmej wõt!

19. Ta eo jen jek ippãd make ñan kõm̦m̦ane im ta jeraam̦m̦an eo jenaaj bõke?

¹⁹ Jemaroñ katak jãn Jeova kõn wãween ad maroñ kijenmej ilo m̦õn̦õn̦õ. Meñe elõñ men ko rekabũrom̦õjm̦õj im rekaeñtaanan me Setan ear kõm̦m̦an bwe ren wal̦o̦k, ak ejjab bõjrak an Jeova juon “Anij in m̦õn̦õn̦õ.” (1 Tim. 1:11) Kõj bareinwõt jemaroñ m̦õn̦õn̦õ wõt ilo ad kijenmej im kõttar an Jeova kokkwõjarjar ãt eo etan, jojomare irooj bõtata eo an, bõktok jem̦l̦o̦k ñan aolep men ko renana, im jol̦o̦k aolep apañ ko jej iiooni kiiõ. Jen jek ippãd make ñan kijenmej wõt im ñan keememej bwe Jemãdwõj ilañ ej bareinwõt kijenmej. Ilo ad nãj ãindein, jenaaj lo an m̦ool naan kein: “Em̦õn̦õn̦õ armej eo ej kijenmej wõt ilo mãlejjoñ ko, kõnke ñe Anij enaaj buñbũruon ippãn, enaaj bõk pãlpel in mour eo Jeova ear kallim̦ur kake ñan ro ejjab bõjrak aer yokwe E.”​—Jem. 1:12.