JUON em̦m̦aan etan Julian ear lukkuun bũrom̦õj ke ear roñ aer kõjjel̦ã bwe l̦adik eo nejin ear bukwel̦o̦k. Julian ear ba: “Rũttotata eo nejũm̦ro eo, im kõmro lukkuun kar epaake doon im elõñ men ko kõmro kõn kõm̦m̦ani ippãn doon. Ear bar juon eo em̦m̦an joñak eo an, bõtab ilo jidimkij ear jino nana kõm̦m̦an ko an. Kõrã eo ippa el̦akkar jañ, im iar jaje kilen kaenõm̦m̦ane. Aolep iien kõmro ej kajjitõk ippemro make ñe ekar bõd wãween am̦ro katakini.”

Etke jej ba bwe karõk in kõn bukwel̦o̦k ej juon karõk in yokwe ke el̦ap an kõmetak ro jet? Ta ko Baibõl̦ ej ba kõn unin an juon armej bukwel̦o̦k? Ekkar ñan Baibõl̦, etke ej menin aikuj ñan bukwel̦o̦ke juon armej? Im ta ko rej kõm̦m̦an bwe juon en bukwel̦o̦k?

Ewõr ruo men ko me juon armej ej kõm̦m̦ani im enaaj tõllo̦kũn ñan bukwel̦o̦k. Men kein ruo ej ñe juon eo em̦õj an peptaij ej kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap im ejjab ukel̦o̦k im oktak jãn jerawiwi eo ear kõm̦m̦ane.

Meñe Jeova ejel̦ã bwe jejjab weeppãn, ak ewõr an kien kõn mour erreo im ej kõtmãne bwe rũkarejar ro an ren l̦oori. Ñan waanjoñak, Jeova ej jiroñ kõj bwe jen kõjparok kõj jãn jerawiwi ko rel̦l̦ap ãinwõt l̦õñ, kabuñ ñan ekjab, ko̦o̦t, kowadoñ, uror, im anijnij.​—1 Korint 6:9, 10; Revelesõn 21:8.

Ejjel̦o̦k pere bwe kwõjel̦ã bwe kien ko an Jeova kõn mour erreo rejjab pen ñan ad l̦oori im rej ñan kõjparok kõj. Kwõjel̦ã bwe aolep rekõn̦aan mour ibwiljin ro me el̦ap aenõm̦m̦an ippãer, rerreo, im jemaroñ lõke er. Ñe jej lo an men kein wal̦o̦k ibwiljin rũttõmak ro m̦õttad, el̦ap ad kam̦m̦oolol kõn ad kar kallim̦ur ñan ajel̦o̦k mour eo ad ñan Anij im mour ekkar ñan naanin tõl ko an ilo Baibõl̦.

Ak ta el̦aññe juon eo em̦õj an peptaij ej kõm̦m̦ane juon jerawiwi el̦ap kõn an wõr m̦õjn̦o̦ ippãn? Rũkarejar ro retiljek an Jeova ilo iien ko etto rar kõm̦m̦an ejja bõd rot kein wõt, ak Anij ear jab kõjekdo̦o̦n er toon wõt aer mour. Juon waanjoñak kõn men in ej Kiiñ Devid. Devid ear l̦õñ im uror, bõtab rũkanaan Netan ear jiroñe im ba: “Jeova ear . . . jol̦o̦k bõd eo am̦.”​—2 Samuel 12:13.

Anij ear jol̦o̦k an Devid bõd kõnke ear m̦ool an ukel̦o̦k im oktak jãn jerawiwi ko ear kõm̦m̦ani. (Sam 32:1-5, UBS) Ejja ãindein bar ilo raan kein. El̦aññe juon rũkarejeran Jeova ejjab ukel̦o̦k im oktak jãn jerawiwi eo ej kõm̦m̦ane ak ej wõnm̦aanl̦o̦k wõt, iien eo in enaaj bukwel̦o̦k. (Jerbal 3:19, UBS; 26:20, UBS) Ñe em̦m̦aan ro rej pãd ilo kumi in ekajet eo ilo eklejia eo rej loe bwe juon ejjab m̦oolin ukel̦o̦k im oktak jãn jerawiwi eo ej kõm̦m̦ane, rej aikuj bukwel̦o̦ke.

Ilo jinoin, jemaroñ l̦õmn̦ak bwe pepe eo ñan bukwel̦o̦ke eo ear kõm̦m̦an jerawiwi ejjab juon pepe ejim̦we im ejjab kwal̦o̦k jouj, el̦aptata ñe jaar epaake armej eo. Meñe jemaroñ l̦õmn̦ak rot in, ak naan ko an Jeova ilo Baibõl̦ rej kwal̦o̦k etke jej aikuj tõmak bwe pepe eo ñan bukwel̦o̦ke armej eo ej juon pepe ejim̦we im ej kwal̦o̦k yokwe.

Jijej ear kwal̦o̦k bwe “an Anij mãlõtlõt ealikkar an m̦ool kõn tokjãn ko rej wal̦o̦k jãne.” (Matu 11:19, UBS) Pepe eo ñan bukwel̦o̦ke juon eo ejjab ukel̦o̦k im oktak jãn bõd eo ej kõm̦m̦ane ej juon pepe em̦m̦an im ewõr tokjãn ko rem̦m̦an rej wal̦o̦k jãne. Jen lale tokjãn kein jilu:

Ad bukwel̦o̦ke juon eo ejjab bõjrak jãn kõm̦m̦an ko an renana ej bõktok nõbar ñan ãt eo etan Jeova. Kõnke jej jutak kõn ãt eo etan Jeova, kõm̦m̦an ko ad rej jelõt wãween an ro jet l̦õmn̦ak kõn etan. (Aiseia 43:10) Kõm̦m̦an ko an juon ajri remaroñ kõm̦m̦an bwe en em̦m̦an ak nana etan jemãn im jinen. Ejja men in wõt emaroñ wal̦o̦k ñan Jeova. Ñe em̦m̦an kõm̦m̦an ko ad, enaaj em̦m̦an etan ippãn ro jet im ñe enana kõm̦m̦an ko ad, enaaj nana etan ippãn ro jet. Armej ro jet rej kautiej etan Anij ñe rej lo an ro rej jutak kõn etan l̦oori kien ko an kõn mour erreo. Men in ej ãinl̦o̦kwõt men eo ear wal̦o̦k ilo tõre ko an Ezekiel ke riaelõñ ko jet rar jel̦ã kajjien RiJu ro kõnke rej jutak kõn etan Jeova.​—Ezekiel 36:19-23.

Jej kananaik ãt eo eokkwõjarjar etan Anij ñe jej kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon. Rijjilõk Piter ear lel̦o̦k naanin kakapilõk ñan Kũrjin ro: “Kom̦win kipliie ñan Anij, im jab kõtl̦o̦k bwe kõn̦aan ko ami ilo iien eo kom̦ar jajel̦o̦kjen̦ ren irooj ioon mour ko ami. Ak kom̦win kwõjarjar ilo men otemjej kom̦ij kõm̦m̦ani, ãinwõt an Anij, eo ear kũr kom̦, eokkwõjarjar. Bwe jeje ko rej ba, ‘Kom̦win kwõjarjar, bwe ña ikkwõjarjar.’” (1 Piter 1:14-16, UBS) Ñe erreo im em̦m̦an kõm̦m̦an ko ad, enaaj kõm̦m̦an bwe ro jet ren nõbar etan Anij.

Ñe juon iaan Ri Kõnnaan ro an Jeova ej kõm̦m̦ani men ko renana, ro m̦õttan im ro jet renaaj kile men in. Ñe armej in ebukwel̦o̦k ej kaalikkar bwe armej ro an Jeova rerreo im rej pokake naanin tõl ko ilo Baibõl̦ bwe ren maroñ erreo wõt. Juon iien, juon em̦m̦aan me ejjab karejar ñan Jeova ear etal im kweilo̦k ilo juon Im̦õn Kweilo̦k an Ri Kõnnaan ro an Jeova ilo Switzerland. Ear ba bwe ekõn̦aan bwe en juon iaan ro uwaan eklejia eo. Kõrã eo nukũn em̦m̦aan in ear bukwel̦o̦k kõn an kõm̦m̦ani m̦anit ko rettoon. L̦ein ear ba bwe ekõn̦aan uwaan juon doulul me “ejjab kowõnm̦aanl̦o̦k kõm̦m̦an ko renana.”

Ad bukwel̦o̦ke juon eo ejjab bõjrak jãn kõm̦m̦an ko an renana ej kõjparok eklejia eo bwe en erreo wõt. Rijjilõk Paul ear kakkõl RiKorint ro bwe ekauwõtata ñan kõtl̦o̦k an juon eo ejjab bõjrak jãn kõm̦m̦an ko an renana pãdwõt ilo eklejia eo. Ear keidi kõm̦m̦an ko renana an armej rot in ñan juon iij me ej kõm̦m̦an bwe aolepen iiõk eo en uwe. Ear ba bwe “jidik iij ej kõm̦m̦an bwe aolepen iiõk eo en uwe.” Innem, ear jiroñ er im ba: “Kom̦win jol̦o̦k l̦eo enana jãn ippemi.”​—1 Korint 5:6, 11-13.

Ealikkar bwe “l̦eo enana” me Paul ear kõnnaan kake ear kõm̦m̦ane juon m̦anit enana im ettoon. Im ro uwaan eklejia eo rar jino jojomare m̦anit in enana l̦ein ear kõm̦m̦ane. (1 Korint 5:1, 2, UBS) Ñe ren kar kõtl̦o̦k wõt bwe m̦anit rot in ettoon en wõnm̦aanl̦o̦k ilo eklejia eo, enaaj kar pidodo an Kũrjin ro jet l̦oore m̦anit ko rettoon me ro ilo jikin eo rar mour ie rar watõk bwe ejjel̦o̦k jorrããn ie. Ñe ro rej kõm̦m̦ani men ko renana rejjab kõn̦aan bõjrak jãn kõm̦m̦an ko aer im jej kõtl̦o̦k wõt bwe ren pãd ilo eklejia eo, ej ãinwõt ñe jej rõjañ er im ro jet bwe ren jab kaorõk kien ko an Anij. (Ekklisiastis 8:11, UBS) Bareinwõt, ro rejjab bõjrak jãn jerawiwi ko aer remaroñ ãinwõt “ejm̦aan [ak dekã] ko rettino” ibul̦õn lo̦jet me rej kõm̦m̦an an tim̦a ko douj. Mel̦el̦ein bwe rein remaroñ ko̦kkure tõmak ko an ro jet ilo eklejia eo.​—Jud 4, 12.

Ad bukwel̦o̦ke juon armej ej jipañe bwe en iañaktok an im kile bwe ej aikuj oktak. Jijej ear kõnnaan kõn juon likao me ear etal jãn m̦weo im̦õn jemãn im jerwaani aolep men ko m̦weien itok wõt jãn an kar mour in anemkwõj. Kõn an kar likao in iioon apañ im wãween ko reppen, ear kile bwe ejjab em̦m̦an wãween mour eo an kiiõ jãn ke ear pãd ippãn jemãn. Ear jino iañaktok an im ear lukkuun bũrom̦õj kõn an kar ilo̦k jãn jemãn. Kõn men in, ear pepe in bar jepl̦aak ñan ippãn baam̦le eo an. (Luk 15:11-24, UBS) Jijej ear kõmel̦el̦e kõn an jemãn likao eo l̦ap yokwe ippãn kõnke ear lañlõñ kõn an l̦adik eo nejin jepl̦aak ñan ippãn. Men in ej jipañ kõj ñan mel̦el̦e kõn eñjake ko an Jeova ñe juon ej bõjrak jãn men ko renana ej kõm̦m̦ani im kõm̦m̦an oktak. Jeova ej kallim̦uri kõj im ba: “Ijjab m̦õn̦õn̦õ kõn mej an rinana; ak em̦m̦anl̦o̦k ñe rinana eo ej oktak jãn ial̦ eo an im mour.”—Ezekiel 33:11.

Ãindeinl̦o̦k ro me rej bukwel̦o̦k jãn eklejia eo. Aolep ro ilo eklejia eo rej ãinwõt juon baam̦le. Ñe juon ej bukwel̦o̦k, emaroñ jino kile men ko em̦õj an luuji ilo mour eo an. El̦ak lo leen kõm̦m̦an ko an renana im ememejtok iien ko ear m̦õn̦õn̦õ ke ear epaake Jeova im armej ro an, men kein remaroñ kõm̦m̦an bwe en iañaktok an.

 Bwe en wal̦o̦k men in ñan juon eo ebukwel̦o̦k, ej menin aikuj ñan an ro jet kwal̦o̦k aer yokwe e im ejja iien eo wõt rej kaalikkar ñane bwe redike kõm̦m̦an ko an renana. Devid, juon iaan ro rar je bokin Sam, ear ba: “Ro ruwãnõk ren ubrare eõ, enaaj menin yokwe; im en kauwe eõ, enaaj ãinwõt weil̦ ilo bõra.” (Sam 141:5) Bwe jen mel̦el̦e naan kein an Devid, jen l̦õmn̦ak kõn juon waanjoñak. Jen ba bwe juon armej ear m̦õñã im po̦ke juon m̦õttan jãlele ebwe an kilep im epãd ilo bũruon. Epen an armej in menono, im ejino eñjake an m̦õjn̦o̦. Joñan, ejjab maroñ kõnnaan. Ñe juon ejjab m̦õkaj im jipañe, enaaj mej. Kõn men in, armej eo m̦õttan ej deñõt likin im jipañe bwe en diwõjtok m̦õttan jãlele eo. Emaroñ kõmmetak an armej in deñõt likin, bõtab emaroñ jipañe bwe en jab mej. Kar ãindein l̦õmn̦ak eo an Devid. Ear kile bwe ej menin aikuj ñan an juon ruwãnõk kajim̦weiki. Meñe emaroñ kõmmetak, ak ear kile bwe ej juon men em̦m̦an ñane.

Enañin aolep iien, ad bukwel̦o̦ke juon eo ear kõm̦m̦an jerawiwi ej juon wãween ñan kauwe armej eo im ej jipañe bwe en kõm̦m̦an oktak. Ãlikin enañin 10 iiõ, l̦adik eo nejin Julian, eo jaar kwal̦o̦k kake ilo jinoin katak in, ear karreoik mour eo an im bar jepl̦aak ñan eklejia eo. Kiiõ, ej juon iaan ro rej lale eklejia eo. Ej ba: “Ke iar bukwel̦o̦k, elõñ men ko renana iar iiooni itok wõt jãn kar wãween mour eo aõ. Iar aikuji kauwe rot in.”—Hibru 12:7-11.

M̦ool bwe ñe juon ej bukwel̦o̦k, ej juon men el̦ap an kabũrom̦õjm̦õj ñan eklejia eo. Bõtab, jejjab aikuj kõtl̦o̦k bwe men in en kõm̦m̦an bwe en l̦e jãn joñan ad bũrom̦õj. Kõj aolep ewõr kun̦aad ñan rejetake karõk eo kõn bukwel̦o̦k bwe en wõr tokjãn ko rej wal̦o̦k.

Em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej aikuj kate er ñan anõke yokwe eo an Jeova ñe rej kõnnaan ippãn eo ej pojak in bukwel̦o̦k kõn pepe eo em̦õj aer kõm̦m̦ane. Ñe rej jiroñ armej eo kõn pepe eo aer, rej aikuj kõnnaan ilo jouj im ej aikuj alikkar aer kõmel̦el̦eiki kõn men ko ej aikuj kõm̦m̦ani bwe en maroñ bar jepl̦aak ñan eklejia eo. Im ñe em̦m̦aan ro rej lale eklejia rej lo bwe juon eo ebukwel̦o̦k ej kate ñan kõm̦m̦an oktak ko ilo mour eo an, remaroñ lol̦o̦k armej in ebukwel̦o̦k im kakeememeje kõn wãween an maroñ bar jepl̦aak ñan Jeova.

Ro uwaan baam̦le eo an juon eo ebukwel̦o̦k remaroñ kwal̦o̦k aer yokwe eklejia eo im eo ear kõm̦m̦an bõd ikijjeen aer rejetake karõk eo kõn bukwel̦o̦k. Julian ear kõmel̦el̦e kõn an kar l̦adik eo nejin bukwel̦o̦k. Ear ba: “Ikabde watõke bwe ej nejũ, bõtab kõm̦m̦an ko an rar kõm̦m̦an bwe en jako am̦ro epaake doon.”

Aolep ro ilo eklejia eo remaroñ kwal̦o̦k aer yokwe armej eo ebukwel̦o̦k ilo aer jab kõm̦m̦ao ak kõnnaan ippãn ilo jabdewõt wãween. (1 Korint 5:11; 2 Jon 10, 11) Ñe rej kate er bwe ren jab kõnnaan ippãn juon eo ebukwel̦o̦k, rej kaalikkar aer rejetake laajrak eo an Jeova ñan kauweik armej in ikijjeen an kar kõjerbal em̦m̦aan ro rej lale eklejia. Ro ilo eklejia eo remaroñ bareinwõt kal̦apl̦o̦k aer kwal̦o̦k yokwe ñan baam̦le eo an eo ebukwel̦o̦k im rejetak er. Etke? Kõnke el̦ap aer bũrom̦õj im jej aikuj jipañ er bwe ren jab l̦õmn̦ak bwe jej bareinwõt kõjekdo̦o̦n er ãinwõt eo ebukwel̦o̦k.​—Rom 12:13, 15.

Julian ear kõjem̦l̦o̦k naan ko an ilo an ba: “Karõk in kõn bukwel̦o̦k ej juon men jej aikuji, ej jipañ kõj bwe jen mour ekkar ñan kien ko an Jeova. Meñe iar lukkuun bũrom̦õj, ak elõñ tokjãn ko rem̦m̦an rar wal̦o̦k tokãlik. Ñe in kar jab kaalikkar ñan l̦adik eo nejũ bwe idike kõm̦m̦an ko an renana, eban kar kõm̦m̦an oktak.”