Со што да му возвратам на Јехова?

Раскажала Рут Дане

Со извесна доза на хумор, мајка ми имаше навика да каже дека 1933 год. беше година на катастрофи: Хитлер дојде на власт, папата ја прогласи таа година за Света година, и се родив јас.

МОИТЕ родители живееле во градот Јуц, во Лорена, значаен регион во Франција веднаш до границата со Германија. Во 1921 год., мајка ми, која била побожна католичка, се омажила за татко ми, кој бил протестант. Мојата постара сестра, Хелен, се родила во 1922 год., а моите родители како бебе ја крстиле во Католичката црква.

Еден ден во 1925 год., татко ми ја добил книгата Божја харфа (The Harp of God) на германски јазик. Кога ја прочитал, бил уверен дека ја пронашол вистината. Им пишал писмо на издавачите, кои му помогнале да стапи во контакт со Бибелфоршерите, како што во тоа време биле познати Јеховините сведоци во Германија. Татко ми веднаш почнал да проповеда за она што го учел. Но, на мајка ми не ѝ било баш мило поради тоа. „Прави што сакаш“, ќе му подвикнела таа на својот пријатен германски јазик, „но немој да одиш кај тие Бибелфоршери!“ Меѓутоа, татко ми веќе имал донесено одлука и во 1927 год. се крстил како еден од нив.

Поради тоа, баба ми почнала да ја тера мајка ми да се разведе. Еден ден, за време на мисата, свештеникот ги опоменал верниците ‚да се чуваат од лажниот пророк Дане‘. Кога се вратила од миса, баба ми фрлила саксија врз татко ми од горниот кат од куќата. Тешката саксија за влакно му ја промашила главата, но го погодила во рамото. Тогаш мајка ми си помислила: ‚Верата која ги прави луѓето убијци не може да биде добра‘. Така, почнала да ги чита публикациите на Јеховините сведоци. Набрзо и таа сфатила дека ја нашла вистината, и се крстила во 1929 год.

Моите родители правеа сѐ за Јехова да ни стане реален мене и на сестра ми. Кога ни читаа библиски приказни, нѐ прашуваа зошто некој библиски лик постапил така или вака. Во тој период, татко ми одби да работи во смени, иако тоа значеше и многу помали приходи. Тој сакаше да има време за да оди на христијанските состаноци, во служба на проповедање и да проучува со своите деца.

Бура на повидок

Кај нас дома редовно доаѓаа патувачки надгледници и бетелски слуги од Швајцарија и Франција, кои ни раскажуваа со какви проблеми се соочуваат нашите соверници во Германија, на само неколку  километри од нас. Нацистичката влада ги праќаше Јеховините сведоци во концентрациони логори и им ги одземаше децата на родителите што беа Сведоци.

Јас и Хелен бевме подготвени да се соочиме со тешките искушенија што нѐ чекаа. Родителите нѐ поттикнуваа да научиме напамет библиски стихови кои ќе ни помогнат да знаеме што да правиме во различни ситуации. Тие ни велеа: „Ако не знаете што да правите, помислете на Изреки 3:5, 6. Ако се плашите од искушенијата на училиште, сетете се на 1. Коринќаните 10:13. Ако ве одвојат од нас, повторувајте си го стихот од Изреки 18:10“. Ги научив 23. и 91. Псалм напамет и стекнав доверба дека Јехова секогаш ќе ме штити.

Во 1940 год., нацистичка Германија ја присвои областа Алзас-Лорена. Новиот режим налагаше сите возрасни да стапат во редовите на нацистичката партија. Татко ми одби да го стори тоа, па затоа Гестапо му се закани со апсење. Кога мајка ми одби да шие војнички униформи, Гестапо почна да ѝ се заканува и неа.

Училиштето стана вистински кошмар за мене. Секој ден, часот ни почнуваше со молитва за Хитлер, со поздравот ‚хајл Хитлер‘ и со државната химна, при што десната рака мораше да ни биде испружена нанапред. Родителите не ми рекоа да не отпоздравувам со ‚хајл Хитлер‘ туку ми помогнаа да си ја извежбам совеста. Затоа, јас сама решив да не го кажувам нацистичкиот поздрав. Наставниците ми удираа шлаканици и ми се закануваа дека ќе ме избркаат од училиштето. Еднаш, кога имав 7 години, бев повикана пред сите 12 наставници од училиштето, кои се обидуваа да ме натераат да речам ‚хајл Хитлер‘. Но, со помош од Јехова, не им попуштив.

Една наставничка се обиде да ме фати на чувства. Ми рече дека сум добра ученичка, дека многу ме сака и дека ќе ѝ биде жал ако ме истераат од училиштето. Ми рече: „Не мора да ја испружиш раката. Само малку подигни ја. И не мора да кажеш ‚хајл Хитлер‘. Само мрдај со усните и преправај се дека го кажуваш тоа“.

Кога ѝ кажав на мајка ми што ми рече наставничката, таа ме потсети на библискиот извештај за тројцата млади Евреи кои стоеле пред кипот што го поставил вавилонскиот цар. „Што требало да направат?“, ме праша мајка ми. „Да се поклонат“, ѝ одговорив. „Ако во моментот кога требало да се поклонат се наведнеле да си ги врзат сандалите, дали тоа ќе било во ред? Ти реши си, направи го она што мислиш дека е исправно.“ Исто како Седрах, Мисах и Авденаго, и јас решив да му останам верна само на Јехова (Дан. 3:1, 13-18).

Наставниците неколку пати ме истераа од училиштето и ми се закануваа дека ќе ме одвојат од родителите. Ми беше многу тешко, но мајка ми и татко ми постојано ме храбреа. Пред да тргнам на училиште, мајка ми ќе го помолеше Јехова да ме штити. Знаев дека тој ќе ми дава сила цврсто да стојам на страната на вистината (2. Кор. 4:7). Татко ми ми рече да не се плашам и веднаш да си дојдам дома ако притисокот стане премногу силен. „Ние те сакаме. Ти секогаш ќе бидеш наша ќерка“, ми рече. „Но, знај дека таа работа е меѓу тебе и Јехова.“ По тие зборови имав уште поголема желба да останам верна (Јов 27:5).

Гестаповците често ни ја претресуваа куќата за да најдат литература што ја издаваа Сведоците. Исто така, ги испрашуваа моите родители. Ќе ја одведеа мајка ми и со часови ја задржуваа, а татко ми и сестра ми ги собираа од работа. Никогаш не знаев дали мајка ми ќе биде дома кога ќе се вратам од училиште. Понекогаш, сосетката ќе ми кажеше: „Ја одведоа мајка ти“. Тогаш ќе се скриев дома, прашувајќи се: ‚Дали ја мачат? Ќе ја видам ли пак?‘

Депортација

На 28 јануари 1943 год., Гестапо нѐ разбуди во три и пол часот наутро. Ни рекоа дека, ако се приклучиме на нацистичката  партија, нема да нѐ депортираат. Ни дадоа три часа да се подготвиме. Мама беше подготвена за такво нешто и веќе имаше ставено во нашите ранци алишта и Библија, па времето го искористивме за да се молиме и да се храбриме еден со друг. Тато нѐ потсети дека ништо „не може да нѐ одвои од Божјата љубов“ (Рим. 8:35-39).

Гестаповците навистина се вратија по три часа. Никогаш нема да ја заборавам старата сестра Англад, која со солзи во очите ни мавташе за збогум. Гестапо нѐ одведе до железничката станица во Мец. По три дена патување со воз, стигнавме во Кохловице, логор кој беше под контрола на логорот Аушвиц во Полска. По два месеца нѐ префрлија во Гливице, манастир што бил пренаменет во работен логор. Нацистите ни рекоа дека, ако потпишеме една потврда со која се откажуваме од својата вера, ќе нѐ пуштат и ќе ни ги вратат сите наши работи. Кога татко ми и мајка ми одбија да го направат тоа, војниците им рекоа: „Никогаш нема да се вратите дома“.

Во јуни бевме префрлени во Свјетохловице. Таму почнав да чувствувам силни главоболки што ме мачат и ден-денес. Добив инфекција на прстите и лекарот ми отстрани неколку нокти без анестезија. Но, не беше сѐ толку црно. Бидејќи им завршував многу работи на стражарите, често одев во пекарницата, а жената што работеше таму обично ми даваше нешто за јадење.

Дотогаш, нашето семејство беше одвоено од другите затвореници. Во октомври 1943 год. нѐ однесоа во логорот Забковице. Спиевме на кревети на спрат во еден таван со уште 60-тина мажи, жени и деца. Есесовците ни даваа одвратна храна која едвај можеше да се јаде.

И покрај тешкотиите, никогаш не ја изгубивме надежта. Во Стражарска кула прочитавме дека по војната ќе треба многу да се проповеда. Така, знаевме зошто страдаме и дека наскоро на нашите маки ќе им дојде крај.

Кога чувме дека сојузничките војски напредуваат, ни беше јасно дека нацистите ја губат војната. Во почетокот на 1945 год., есесовците решија да си заминат од нашиот логор. На 19 февруари нѐ принудија да тргнеме на марш долг скоро 240 километри. По четири седмици, пристигнавме во Штајнфелс (Германија), каде што стражарите ги напикаа затворениците во еден рудник. Мнозина мислеа  дека ќе нѐ испоубијат. Но, тој ден пристигнаа сојузниците, есесовците избегаа, а нашите маки завршија.

Ги постигнувам своите цели

На 5 мај 1945 год., откако поминаа речиси две и пол години, пристигнавме дома во Јуц. Бевме валкани и полни со вошки. Се немавме преслечено уште од февруари, па затоа решивме да ги запалиме алиштата што беа на нас. Се сеќавам дека мајка ми ни рече: „Ова нека ви биде најубавиот ден во животот. Немаме ништо. Дури и алиштата што ги носиме не се наши. Но, сите четворица се вративме дома верни. Никој од нас не потклекна“.

Следните три месеци закрепнував во Швајцарија. Потоа се вратив на училиште без никаков страв дека ќе ме истераат. Исто така, можевме да се собираме со нашите духовни браќа и слободно да проповедаме. На 28 август 1947 год., кога имав 13 години, се крстив и со тоа јавно го потврдив заветот што со години пред тоа му го дадов на Јехова. Ме крсти татко ми, во реката Мозел. Сакав веднаш да станам пионер, но татко ми инсистираше прво да научам занает. Така, го изучив шнајдерскиот занает. Во 1951 год., кога имав 17 години, станав пионер и служев во блиското гратче Тионвил.

Таа година бев на еден конгрес во Париз, каде што дадов молба за мисионерска служба. Сѐ уште бев премногу млада, но брат Натан Нор ми рече дека ќе ја чува мојата молба „за подоцна“. Во јуни 1952 год., добив покана да бидам во 21. клас на мисионерската школа Гилеад, која се одржа во Саут Ленсинг (Њујорк, САД).

Гилеад и службата потоа

Какво доживување беше тоа! Често ми беше тешко да зборувам јавно дури и на својот мајчин јазик, а сега морав да зборувам на англиски. Но, инструкторите љубезно ми помагаа. Еден брат ми даде прекар „Царска насмевка“ затоа што секогаш широко се насмевнував кога ќе се усрамев.

Дипломите ни ги доделија на 19 јули 1953 год., на стадионот Јенки во Њујорк. Добив доделба да служам во Париз заедно со Ајда Кандусо (подоцна Саниобос). Не беше баш лесно да им се проповеда на богатите парижани, но сепак, имав можност да ја проучувам Библијата со голем број понизни луѓе. Ајда се омажи и замина во Африка во 1956 год., а јас останав во Париз.

Во 1960 год. се омажив за еден брат од Бетел и служевме како специјални пионери во Шомон и во Виши. Пет години подоцна се разболев од туберкулоза и морав да престанам со пионерската служба. Тоа ми падна многу тешко затоа што уште од дете си имав поставено цел да бидам во полновремена служба. По некое време, маж ми ме остави поради друга жена. Поддршката што ми ја даваа моите духовни браќа и сестри многу ми помогна во тие тешки години, а Јехова продолжи да го носи мојот товар (Пс. 68:19).

Сега живеам во Лувје (Нормандија), во близина на Бетелот. Иако имам проблеми со здравјето, среќна сум што искусив како Јехова ме води во животот. Воспитанието од моите родители и ден-денес ми помага да задржам исправен став. Тие ме научија дека Јехова е вистинска личност, дека тој е некој кого можам да го сакам, со кого можам да зборувам и кој одговара на моите молитви. И навистина, „со што да му возвратам на Јехова за сите добра што ми ги направи?“ (Пс. 116:12).

[Истакната мисла на страница 6]

„Среќна сум што искусив како Јехова ме води во животот“

[Слика на страница 5]

Со мојата гас-маска кога имав шест години

[Слика на страница 5]

Со мисионери и пионери во Луксембург на една специјална проповедничка акција кога имав 16 години

[Слика на страница 5]

Со татко ми и мајка ми на еден конгрес во 1953