പുരാവസ്‌തുഗവേഷകർ 2012-ൽ 3,000 വർഷം പഴക്കമുള്ള ഒരു മൺഭരണിയുടെ ശകലങ്ങൾ കണ്ടെടുത്തു. ഗവേഷകർക്ക് അതിൽ പ്രത്യേകതാത്‌പര്യം തോന്നി. ആ ശകലങ്ങളല്ല, അതിൽ എഴുതിയിരുന്ന വാക്കുകളാണ്‌ അവരെ ആകർഷിച്ചത്‌.

ആ ശകലങ്ങൾ കൂട്ടിയോജിപ്പിച്ചപ്പോൾ, പുരാതന കനാന്യലിപിയിൽ “എശ്‌ബാൽ ബെൻ ബേദ” എന്ന് എഴുതിയിരിക്കുന്നതു പുരാവസ്‌തുഗവേഷകർ വായിച്ചെടുത്തു. “ബേദയുടെ മകനായ എശ്‌ബാൽ” എന്നാണ്‌ അതിന്‍റെ അർഥം. ഗവേഷകർ ആദ്യമായിട്ടാണു പുരാതനകാലത്തെ ഒരു വസ്‌തുവിൽ ഈ പേര്‌ കാണുന്നത്‌.

ബൈബിളിലും എശ്‌ബാൽ എന്നൊരു വ്യക്തിയെക്കുറിച്ച് പറയുന്നുണ്ട്. ശൗൽ രാജാവിന്‍റെ മകനായിരുന്നു അദ്ദേഹം. (1 ദിന. 8:33; 9:39) ആ മൺപാത്രശകലം ഖനനം ചെയ്‌ത്‌ കണ്ടെത്തിയ സംഘത്തിലുണ്ടായിരുന്ന പ്രൊഫസർ യോസഫ്‌ ഗാർഫിൻകെൽ പറയുന്നു: “എശ്‌ബാൽ എന്ന പേര്‌ ബൈബിളിലുണ്ട്. അങ്ങനെയൊരു പേരുണ്ടായിരുന്നെന്നു പുരാവസ്‌തുശാസ്‌ത്രജ്ഞരും ഇപ്പോൾ കണ്ടെത്തിയിരിക്കുന്നു. ദാവീദ്‌ രാജാവിന്‍റെ ഭരണകാലത്ത്‌ മാത്രമാണ്‌ ഈ പേരുണ്ടായിരുന്നത്‌.” ആ കാലഘട്ടത്തിൽ മാത്രമുണ്ടായിരുന്ന ഒരു പേരാണ്‌ ഇതെന്നാണു ചിലരുടെ അഭിപ്രായം. അങ്ങനെ, ഒരിക്കൽക്കൂടി ബൈബിളിലെ ഒരു വസ്‌തുതയ്‌ക്കു പുരാവസ്‌തുശാസ്‌ത്രം തെളിവ്‌ നൽകിയിരിക്കുന്നു.

ബൈബിളിന്‍റെ മറ്റു ഭാഗങ്ങളിൽ എശ്‌ബാൽ എന്ന ഈ വ്യക്തിയെ ഈശ്‌-ബോശെത്ത്‌ എന്നാണു വിളിക്കുന്നത്‌. അതായത്‌, “ബാൽ” എന്നതിനു പകരം “ബോശെത്ത്‌” എന്ന് ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നു. (2 ശമു. 2:10) എന്തുകൊണ്ട്? ഗവേഷകർ പറയുന്നു: “കനാന്യർ ആരാധിച്ചിരുന്ന കാറ്റിന്‍റെ ദേവനായ ബാലിന്‍റെ പേരുമായി ഈ പേരിനു ബന്ധമുള്ളതുകൊണ്ടായിരിക്കണം രണ്ടു ശമുവേലിൽ എശ്‌ബാൽ എന്ന പേര്‌ ഒഴിവാക്കിയത്‌. എന്നാൽ ദിനവൃത്താന്തപുസ്‌തകത്തിൽ യഥാർഥപേര്‌ നിലനിറുത്തിയിരിക്കുന്നു.”