ഭൂമി​യു​ടെ അറ്റത്തോ​ളം സാക്ഷികൾ

ഇറ്റാ

ടൂളി

ഗോഡവൻ

ഗോട്ട്‌ഹോബ്‌

ജൂലിയാനെഹോബ്‌

അങ്ക്‌മഗ്‌സലിക്‌

ഭൂമി​ശാ​സ്‌ത്ര​പ​ര​മോ മറ്റു​പ്ര​കാ​ര​ത്തി​ലോ ഉള്ള ആത്യന്തിക ലക്ഷ്യത്തെ വർണി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പുരാതന കാലം മുതൽ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രുന്ന ഒരു പേരിന്റെ ഭാഗമാ​ണു ടൂളി. ഇന്ന്‌ ടൂളി എന്നതു ലോക​ത്തി​ലെ ഏറ്റവും വലിയ ദ്വീപായ ഗ്രീൻലൻഡി​ന്റെ വടക്കേ​യ​റ്റ​ത്തുള്ള ഒരു ചെറിയ ഗ്രാമ​ത്തി​ന്റെ പേരാണ്‌. 1910-ൽ, ഡെൻമാർക്കു​കാ​ര​നായ നൂട്ട്‌ റാസ്‌മു​സ്സെൻ എന്ന പര്യ​വേ​ക്ഷകൻ ധ്രുവ പര്യട​ന​ങ്ങൾക്കാ​യി ടൂളിയെ ഒരു താവള​മാ​യി ഉപയോ​ഗി​ച്ച​പ്പോ​ഴാണ്‌ ആ ഗ്രാമ​ത്തിന്‌ പ്രസ്‌തുത പേരു​വ​ന്നത്‌. ഇപ്പോൾപോ​ലും, ടൂളി​യിൽ പോകു​ന്നത്‌ ഒരു ഉല്ലാസ​യാ​ത്ര​യെ​ക്കാ​ളേറെ ഒരു പര്യട​ന​മാണ്‌.

എന്നുവ​രി​കി​ലും, ടൂളി​യി​ലേക്കു പര്യട​നങ്ങൾ നടത്തേ​ണ്ട​തി​ന്റെ അടിയ​ന്തിര ആവശ്യ​മുണ്ട്‌. ‘ഭൂമി​യു​ടെ അറ്റത്തോ​ളം എന്റെ സാക്ഷികൾ ആകു’വിൻ എന്ന യേശു​വി​ന്റെ കൽപ്പന​യോ​ടു പ്രതി​ക​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു ഭൂമി​യു​ടെ ഏറ്റവും വടക്കുള്ള, സ്ഥിരമാ​യി മനുഷ്യ​വാ​സ​മുള്ള പ്രദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നായ ഇവി​ടേ​യ്‌ക്കു സുവാർത്ത എത്തിക്കു​ന്ന​തിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ ഉത്സുക​രാണ്‌.—പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 1:8; മത്തായി 24:14.

‘ഞങ്ങൾക്കെ​ന്നാ​ണു ടൂളി​യിൽ പോകാൻ സാധി​ക്കുക?’

“ഭൂമി​യു​ടെ അറ്റത്തോ​ളം” പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യിൽ പങ്കുണ്ടാ​യി​രി​ക്കാൻ ആഗ്രഹിച്ച, ഡെന്മാർക്കു​കാ​രായ രണ്ടു സാക്ഷികൾ 1955-ൽ ഗ്രീൻലൻഡിൽ എത്തി. പിന്നീടു മറ്റുചി​ല​രു​മെത്തി. ക്രമേണ അവരുടെ പ്രസം​ഗ​വേല മെൽവിൽ കടലി​ടു​ക്കു​വ​രെ​യുള്ള തെക്കു പടിഞ്ഞാ​റു തീരത്തും കിഴക്കേ തീരത്തി​ന്റെ കുറച്ചു ഭാഗത്തും എത്തി. എന്നാൽ, ടൂളി പോലുള്ള അതിവി​ദൂര പ്രദേ​ശ​ങ്ങ​ളിൽ കത്തിലൂ​ടെ​യോ ടെല​ഫോ​ണി​ലൂ​ടെ​യോ മാത്രമേ എത്തിയി​രു​ന്നു​ള്ളൂ.

 രണ്ടു മുഴു​സമയ ശ്രു​ശ്രൂ​ഷ​ക​രായ ബോയും ഭാര്യ ഹെലനും 1991-ൽ ഒരു ദിവസം, മെൽവിൽ കടലി​ടുക്ക്‌ നിരീ​ക്ഷി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌ ഒരു പാറയിൽ നിൽക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. വടക്കോ​ട്ടു നോക്കി​ക്കൊണ്ട്‌ അവർ ചിന്തിച്ചു, ‘രാജ്യ സുവാർത്ത​യു​മാ​യി ടൂളി​യി​ലെ ജനങ്ങളു​ടെ പക്കൽ ഞങ്ങൾക്കെ​ന്നാ​ണു പോകാൻ സാധി​ക്കുക?’

1993-ൽ, മുഴു​സമയ ശുശ്രൂ​ഷ​ക​നാ​യി​രുന്ന വെർനർ 5.5-മീറ്ററുള്ള ക്വാമ​നെർക്‌ (പ്രകാശം) എന്ന തന്റെ സ്‌പീഡ്‌ ബോട്ട്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു മെൽവിൽ കടലി​ടു​ക്കു കടക്കുക എന്ന സാഹസ​കൃ​ത്യ​ത്തി​നു മുതിർന്നു. അദ്ദേഹം അപ്പോൾതന്നെ ഗോട്ട്‌ഹോബ്‌ മുതൽ ഊപർന​വിക്‌ പ്രദേശം വരെ 1,200 കിലോ​മീ​റ്റർ സഞ്ചരിച്ചു കഴിഞ്ഞി​രു​ന്നു. എന്നാൽ, മെൽവിൽ കടലി​ടുക്ക്‌—400 കിലോ​മീ​റ്റർ നീണ്ടു​കി​ട​ക്കുന്ന ഉത്തര​ധ്രുവ സമുദ്രം—കുറുകെ കടക്കു​ന്നതു നിസാര സംഗതി​യല്ല. വർഷത്തി​ല​ധി​ക​വും കടലി​ടു​ക്കിൽ ഐസു മൂടി​ക്കി​ട​ക്കും. ഐസ്‌ കാരണം ഒരു എൻജിൻ നഷ്ടപ്പെ​ട്ടെ​ങ്കി​ലും ആ കടലി​ടു​ക്കു കടക്കു​ന്ന​തിൽ വെർനർ വിജയി​ച്ചു. മടങ്ങു​ന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ അൽപ്പസ്വൽപ്പം പ്രസം​ഗ​വേല ചെയ്യാ​നും അദ്ദേഹ​ത്തി​നു കഴിഞ്ഞു.

ടൂളി​യി​ലേക്കു പുറ​പ്പെ​ടു​ന്നു

ആ യാത്ര​യ്‌ക്കു​ശേഷം, വെർനർ പുതിയ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്‌ക​രി​ക്കാൻ തുടങ്ങി. ഏഴു മീറ്റർ നീളമുള്ള, നാലു ബെർത്തുള്ള, സർവോ​പരി, ആധുനിക നാവി​ക​യാ​ത്രാ സജ്ജീക​ര​ണ​മുള്ള ഒരു ബോട്ട്‌ സ്വന്തമാ​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന ആർന​യോ​ടും കാരി​നോ​ടും ടൂളി​യി​ലേക്ക്‌ ഒരു കൂട്ട യാത്ര നടത്തു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അദ്ദേഹം സംസാ​രി​ച്ചു. ബോട്ടു​കൾ താമസ​ത്തിന്‌ ഇടം പ്രദാനം ചെയ്യു​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂടാതെ, രണ്ടു ബോട്ടു​കൾ ഒരുമി​ച്ചു സഞ്ചരി​ക്കു​ന്ന​തി​നാൽ മെൽവിൽ കടലി​ടു​ക്കു കടക്കു​മ്പോൾ അപകട​സാ​ധ്യത കുറവാ​യി​രി​ക്കും. 600 നിവാ​സി​ക​ളുള്ള പ്രധാന പട്ടണത്തി​ലും ആ പ്രദേ​ശ​ത്തുള്ള ആറു ഗ്രാമ​ങ്ങ​ളി​ലും സാക്ഷ്യം കൊടു​ക്കു​ന്ന​തിന്‌ അവർക്കു കൂടുതൽ സഹായം ആവശ്യ​മാ​യി​രു​ന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌, ആ രാജ്യത്തു യാത്ര​ചെ​യ്‌തു പരിച​യ​മുള്ള അനുഭ​വ​സ​മ്പ​ന്ന​രായ ബോ, ഹെലൻ, യോർൺ, ഇങ്ക എന്നിവരെ തങ്ങളോ​ടൊ​പ്പം വരുന്ന​തി​നു ക്ഷണിച്ചു. ഈ സംഘത്തി​ലെ അഞ്ചുപേർ ഗ്രീൻലാൻഡിക്‌ ഭാഷയും സംസാ​രി​ക്കും.

ബൈബിൾ സാഹി​ത്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ ശേഖരം അവർ തങ്ങൾക്കു മുമ്പെ അയച്ചു. ബോട്ടു​ക​ളി​ലും സാഹി​ത്യ​ങ്ങൾ കരുതി​യി​രു​ന്നു. കൂടാതെ, ഭക്ഷണം, വെള്ളം എന്നീ അവശ്യ വസ്‌തു​ക്ക​ളും ഇന്ധനം, കൂടു​ത​ലാ​യി ഒരു എൻജിൻ, ഊതി​വീർപ്പി​ക്കാ​വുന്ന ഒരു റബ്ബർബോട്ട്‌ എന്നിവ​യും ബോട്ടു​ക​ളിൽ കയറ്റി. എന്നിട്ട്‌, പല മാസത്തെ തയ്യാ​റെ​ടു​പ്പു​കൾക്കു​ശേഷം 1994 ആഗസ്റ്റ്‌ 5-നു ടീം ഒന്നിച്ചു​കൂ​ടി. രണ്ടു ബോട്ടു​ക​ളും ചരക്കു​ക​യറ്റി ഇലുലി​സാത്ത്‌ തുറമു​ഖത്തു തയ്യാറാ​യി കിടക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ഉത്തരദി​ക്കി​നെ ലക്ഷ്യമാ​ക്കി​യുള്ള യാത്ര​യ്‌ക്കു തുടക്ക​മി​ട്ടു. വെർനർ, ബോ, ഹെലൻ എന്നിവർ രണ്ടു ബോട്ടു​ക​ളിൽ ചെറു​തിൽ യാത്ര​പു​റ​പ്പെട്ടു. “ആകെക്കൂ​ടി ചെയ്യാൻ കഴിഞ്ഞത്‌ എവി​ടെ​യെ​ങ്കി​ലും പിടി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു ബർത്തിൽ ഇരിക്കു​ക​യോ കിടക്കു​ക​യോ മാത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു,” ബോ എഴുതു​ന്നു. നമുക്ക്‌ ആ ബോട്ടി​ലെ നാൾവി​വ​ര​പ്പു​സ്‌തകം പിന്തു​ട​രാം.

“വിശാ​ല​മായ കടൽ പ്രശാ​ന്ത​മാ​യി​രു​ന്നു. രമണീ​യ​മായ പ്രകൃ​തി​ദൃ​ശ്യ​ങ്ങൾ ഞങ്ങളുടെ കൺമു​മ്പിൽ ഇതളഴി​ഞ്ഞു—മങ്ങിയും മിന്നി​യും ഒളിവി​ത​റുന്ന കടൽ, കനത്ത മൂടൽമഞ്ഞ്‌, ജ്വലി​ക്കുന്ന സൂര്യൻ, നീലാ​കാ​ശം, അത്യന്തം വശ്യമായ ആകൃതി​യി​ലും വർണങ്ങ​ളി​ലു​മുള്ള ഹിമാ​നി​കൾ, ഹിമപാ​ളി​യിൽ വെയിൽകാ​യുന്ന തവിട്ടു​നി​റ​ത്തി​ലുള്ള ഒരു കടൽക്കു​തിര, ഇരുണ്ട മലഞ്ചെ​രു​വു​ക​ളുള്ള കടലോ​രം, കൊച്ചു സമതലങ്ങൾ—മാറി​മാ​റി​വ​രുന്ന പ്രകൃ​തി​ദൃ​ശ്യ​ത്തിന്‌ അന്തമി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

“ഏറ്റവും രസകര​മായ സംഗതി തീർച്ച​യാ​യും, ഗ്രാമങ്ങൾ ഉടനീളം സന്ദർശി​ക്കു​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു. സന്ദർശകർ ആരാ​ണെന്നു കാണാ​നും അവരെ സ്വീക​രി​ക്കാ​നും ജട്ടിയിൽ എപ്പോ​ഴും ജനങ്ങൾ, പ്രത്യേ​കി​ച്ചും കുട്ടികൾ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ ബൈബിൾ സാഹി​ത്യ​ങ്ങൾ വിതരണം ചെയ്‌തു, നമ്മുടെ സ്ഥാപന​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ഒരു വീഡി​യോ ആളുകൾക്കു കാണാ​നും നൽകി. ഞങ്ങൾ മടങ്ങു​ന്ന​തി​നു​മുമ്പ്‌ അനേകർക്ക്‌ അതു കാണാൻ കഴിഞ്ഞു. ദക്ഷിണ ഊപർന​വി​ക്കിൽ എത്തുന്ന​തി​നു മുമ്പു​തന്നെ അനേകർ ഞങ്ങളുടെ ബോട്ടു​ക​ളു​ടെ സമീപ​ത്തേക്കു തുഴഞ്ഞു​വന്നു. അതു​കൊണ്ട്‌ ഒരു വൈകു​ന്നേരം മുഴുവൻ ഞങ്ങളുടെ ബോ ട്ടിൽ അതിഥി​ക​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു, അവരുടെ നിരവധി ചോദ്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ ഉത്തരം​നൽകി.”

ഇപ്പോൾ, 700 കിലോ​മീ​റ്റർ യാത്ര​യ്‌ക്കു​ശേഷം രണ്ടു ബോട്ടു​ക​ളും മെൽവിൽ കടലി​ടു​ക്കു കടക്കാൻ തയ്യാറാ​യി​രു​ന്നു.

നിർണാ​യ​ക​മായ വെല്ലു​വി​ളി

“യാത്ര​യി​ലെ ഏറ്റവും നിർണാ​യക ഘട്ടം അതായി​രു​ന്നു. ഒറ്റയടിക്ക്‌ അതു കുറുകെ കടക്കണ​മാ​യി​രു​ന്നു. കാരണം സവിസ്സി​വിക്‌ (പ്രസം​ഗ​പ്ര​ദേശം തുടങ്ങു​ന്ന​തും ഞങ്ങൾ താമസി​ക്കാൻ സാധ്യ​ത​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തും അവി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നു) ഗ്രാമം ഐസ്‌ മൂടി​ക്കി​ട​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

“അങ്ങനെ ഞങ്ങൾ യാത്ര​യാ​രം​ഭി​ച്ചു. വളരെ​യ​ധി​കം ഐസ്‌ ഉണ്ടായി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടു ഞങ്ങൾ തുറസ്സായ കടലി​ലൂ​ടെ വളരെ​ദൂ​രം യാത്ര​ചെ​യ്‌തു. ദൈവാ​നു​ഗ്ര​ഹ​മെന്നു പറയട്ടെ, കടൽ ശാന്തമാ​യി​രു​ന്നു. ആദ്യത്തെ ഏതാനും മണിക്കൂർ പ്രത്യേ​കി​ച്ചൊ​ന്നും സംഭവി​ച്ചില്ല—കടലി​ലൂ​ടെ മൈലു​കൾ യാത്ര​ചെ​യ്‌തു. വൈകു​ന്നേ​ര​ത്തോ​ടെ കേപ്പ്‌ യോർക്ക്‌ ഞങ്ങളുടെ ദൃഷ്ടി​യിൽപ്പെട്ടു. വടക്ക്‌, കരയ്‌ക്ക​ടു​ത്തേക്കു ഞങ്ങൾ സാവധാ​നം തിരിഞ്ഞു. വീണ്ടും ഐസ്‌—കണ്ണെത്താ​ദൂ​രം നേര​ത്തെ​മു​ത​ലു​ണ്ടാ​യി​രുന്ന കനത്ത, ശിഥി​ല​മായ ഹിമപാ​ളി​കൾ—മൂടി​ക്കി​ട​ന്നി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ ഐസിന്റെ ഓരം​ചേർന്നു ദീർഘ​ദൂ​രം സഞ്ചരിച്ചു, ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ഐസി​നി​ട​യി​ലെ ഇടുങ്ങിയ പാതയി​ലൂ​ടെ ഒരുത​ര​ത്തിൽ കടന്നു​പോ​യി. അതുകൂ​ടാ​തെ, ചാരനി​റ​ത്തി​ലുള്ള കട്ടിയായ സൂപ്പിന്റെ സാദൃ​ശ്യ​ത്തിൽ മൂടൽമ​ഞ്ഞു​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അത്‌ അസ്‌തമയ സൂര്യന്റെ വെളി​ച്ച​ത്തിൽ പ്രത്യേ​കി​ച്ചും മനോ​ഹ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു. കൂടാതെ തിരമാ​ല​ക​ളും! മൂടൽമഞ്ഞ്‌, തിരമാ​ലകൾ, ഐസ്‌ എല്ലാം ഒരേ സമയം—ഇതി​ലൊ​രെ​ണ്ണം​മതി സാധാ​ര​ണ​ഗ​തി​യിൽ വെല്ലു​വി​ളി​യു​യർത്താൻ.”

ഞങ്ങൾക്കു സ്വാഗതം

“പിറ്റു​ഫി​ക്കി​നോ​ട​ടു​ത്ത​പ്പോ​ഴേ​ക്കും കടൽ ഏറെക്കു​റെ ശാന്തമാ​യി. സൃഷ്ടി ഞങ്ങൾക്കു വികാ​രോ​ജ്ജ്വ​ല​മായ സ്വാഗ​ത​മ​രു​ളി: അങ്ങകലെ, നീലാ​കാ​ശ​ത്തിൽ കത്തിജ്വ​ലി​ക്കുന്ന സൂര്യൻ; ഞങ്ങൾക്കു​മു​മ്പാ​യി വെട്ടി​ത്തി​ള​ങ്ങുന്ന, അങ്ങുമി​ങ്ങും ഹിമാ​നി​കൾ ഒഴുകി​ന​ട​ക്കുന്ന വിശാ​ല​മായ ഉൾക്കടൽ; അങ്ങകലെ ഡൻഡസി​ലെ—പണ്ടത്തെ ടൂളി—പാറയു​ടെ ലക്ഷണമായ നിഴൽച്ചി​ത്രം!” അവി​ടെ​നിന്ന്‌ ഏതാണ്ടു 100 കിലോ​മീ​റ്റർ വടക്കായി ആ യാത്ര​ക്കാർ തങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യസ്ഥാ​നത്ത്‌ എത്തി​ച്ചേർന്നു.

വീടു​വീ​ടാ​ന്ത​രം പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യി​ലേർപ്പെ​ടാൻ അവർ ഉത്സുക​രാ​യി​രു​ന്നു. അവരിൽ രണ്ടു​പേർക്ക്‌ ആദ്യത്തെ വീട്ടിൽനി​ന്നു പരുഷ​മായ പ്രതി​ക​ര​ണ​മാ​ണു ലഭിച്ചത്‌. “ഡെന്മാർക്കി​ലെ​ന്ന​പോ​ലെ ഞങ്ങൾ അവഗണി​ക്ക​പ്പെട്ടു,” അവർ പറഞ്ഞു. “എന്നാൽ ഭൂരി​പക്ഷം പേരും ഞങ്ങൾക്കു ഹൃദയം​ഗ​മ​മായ സ്വാഗ​ത​മ​രു​ളി. ആളുകൾ ചിന്താ​പ​ര​രും നല്ല അറിവു​ള്ള​വ​രു​മാ​യി​രു​ന്നു. ചിലർ, ഞങ്ങളെ​ക്കു​റി​ച്ചു കേട്ടി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നും ഒടുവിൽ എത്തി​ച്ചേർന്ന​തിൽ സന്തോ​ഷ​മു​ണ്ടെ​ന്നും പറഞ്ഞു. ഉത്തര​ധ്രു​വ​ത്തിൽ പര്യട​ന​ത്തി​ലാ​യി​രുന്ന കടൽനായ്‌ വേട്ടക്കാർ, സംതൃ​പ്‌ത​രായ, മിതവ്യ​യം ചെയ്യുന്ന, എന്നാൽ ആധുനിക നാഗരി​ക​ത​യെ​പ്പറ്റി ഏതാ​ണ്ടൊ​രു സംശയാ​സ്‌പ​ദ​മായ വീക്ഷണ​മുള്ള തന്നാട്ടു​കാർ എന്നിങ്ങനെ ചില കൗതു​ക​മു​ണർത്തുന്ന ജനങ്ങളെ ഞങ്ങൾ കണ്ടു.”

തുടർന്നു​വന്ന ഏതാനും നാളുകൾ എല്ലാവർക്കും നല്ല അനുഭ​വങ്ങൾ പകർന്നു. ബൈബിൾ സാഹി​ത്യം എങ്ങും വിലമ​തി​പ്പോ​ടെ കൈപ്പ​റ്റു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. നിരവധി വീടു​ക​ളിൽ സാക്ഷികൾ ഉടനടി ബൈബി​ള​ധ്യ​യനം തുടങ്ങി. താത്‌പ​ര്യം കണ്ടെത്തിയ ഒരു കുടും​ബ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ഇങ്ക വിവരി​ക്കു​ന്നു: “വൃത്തി​യു​ള്ള​തും സുഖ​പ്ര​ദ​വു​മായ ഒറ്റ മുറി​യുള്ള വീടാ​യി​രു​ന്നു അത്‌. അവിടെ താമസി​ക്കുന്ന സൗമ്യ​പ്ര​കൃ​ത​നായ മനുഷ്യ​നെ ഞങ്ങൾ തുടർച്ച​യാ​യി മൂന്നു ദിവസം സന്ദർശി​ക്കു​ക​യും അയാളു​മാ​യി അടുത്ത സൗഹൃദം പുലർത്തു​ക​യും ചെയ്‌തു. അദ്ദേഹം ഒരു തനി കടൽനാ​യ്‌വേ​ട്ട​ക്കാ​ര​നാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ വീടിനു വെളി​യിൽ തോൽത്തോ​ണി കിടപ്പു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. അദ്ദേഹം ധാരാളം ധ്രുവ​ക്ക​ര​ടി​ക​ളെ​യും കടൽക്കു​തി​ര​ക​ളെ​യും കടൽനാ​യ്‌ക്ക​ളെ​യും വെടി​വെ​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. ഞങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ അവസാ​ന​മാ​യി സന്ദർശി​ച്ച​പ്പേൾ, അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം പ്രാർഥി​ച്ചു. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ കണ്ണുകൾ ഈറന​ണി​ഞ്ഞു. മടങ്ങി​ച്ചെ​ല്ലു​ന്ന​തി​നുള്ള സമയവും സന്ദർഭ​വും പ്രതീ​ക്ഷിച്ച്‌ ഇപ്പോൾ ഞങ്ങൾ സകലതും യഹോ​വ​യു​ടെ കരങ്ങളിൽ വിടു​ക​തന്നെ.”

കാനഡ​ക്കാ​രാ​യ എസ്‌കി​മോ വർഗക്കാർ ടൂളി​യിൽ പതിവു സന്ദർശ​ക​രാണ്‌. ഇങ്ക ഇങ്ങനെ റിപ്പോർട്ടു  ചെയ്യുന്നു: “കാനഡ​യിൽനി​ന്നുള്ള നിരവധി എസ്‌കി​മോ​കളെ ഞാനും ഹെലനും കണ്ടുമു​ട്ടി. ഗ്രീൻലൻഡു​കാ​രു​മാ​യി അവർക്ക്‌ ആശയവി​നി​യമം നടത്താൻ കഴിയു​മെ​ന്നതു രസകര​മായ സംഗതി​യാണ്‌; ധ്രുവ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തുള്ള ആളുകൾ സമാന​മായ ഭാഷകൾ സംസാ​രി​ക്കു​ന്ന​താ​യി തോന്നു​ന്നു. കാനഡ​ക്കാ​രായ എസ്‌കി​മോ​കൾക്കു തങ്ങളു​ടേ​തായ ലിഖിത ഭാഷയു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും ഗ്രീൻലാൻഡിക്‌ ഭാഷയി​ലുള്ള ഞങ്ങളുടെ സാഹി​ത്യം അവർക്കു വായി​ക്കാൻ കഴിഞ്ഞു. ഇതവർക്കു രസനീ​യ​മായ അവസരങ്ങൾ തുറന്നു​കൊ​ടു​ത്തേ​ക്കാം.”

50 മുതൽ 60 വരെ കിലോ​മീ​റ്റർ അകലെ​യുള്ള ഗ്രാമ​പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളും ബോട്ടിൽ സന്ദർശി​ക്കു​ക​യു​ണ്ടാ​യി. “ക്വെ​ക്വെർതാത്ത്‌ ഗ്രാമ​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തേ​ക്കുള്ള വഴിയിൽ, ധ്രുവ​ത്തി​മിം​ഗല വേട്ടക്കാ​രെ കണ്ടുമു​ട്ടാൻ കഴിയു​മെന്ന പ്രതീ​ക്ഷ​യോ​ടെ ഞങ്ങൾ തീരം ചേർന്നാ​ണു സഞ്ചരി​ച്ചത്‌. പ്രതീ​ക്ഷി​ച്ച​തു​പോ​ലെ​തന്നെ, രോമ​ചർമം​കൊ​ണ്ടു​ണ്ടാ​ക്കിയ വസ്‌ത്രം ധരിച്ച മൂന്നോ നാലോ കുടും​ബങ്ങൾ തങ്ങളുടെ തമ്പുക​ളും തോൽത്തോ​ണി​ക​ളും സഹിതം ഒരു പാറസ്ഥ​ലത്തു പാളയ​മ​ടി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നതു ഞങ്ങൾ കണ്ടു. ചാട്ടുളി കയ്യിൽ പിടി​ച്ചു​കൊണ്ട്‌, അത്യന്തം അഭില​ഷ​ണീ​യ​മായ ധ്രുവ​ത്തി​മിം​ഗ​ല​ങ്ങളെ കാത്തു പുരു​ഷ​ന്മാർ ഊഴമ​നു​സ​രി​ച്ചു പാറപ്പു​റ​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യാണ്‌. പല നാളത്തെ വ്യർഥ​മായ കാത്തി​രി​പ്പു നിമിത്തം അവർക്കു ഞങ്ങളുടെ വരവ്‌ അത്ര രസിച്ചില്ല, കാരണം ഞങ്ങൾ തിമിം​ഗ​ല​ങ്ങളെ വിരട്ടി​യോ​ടി​ക്കാ​നി​ട​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു! അവർ പൂർണ​മാ​യും തങ്ങളു​ടേ​തായ ഒരു ലോക​ത്തി​ലാ​യി​രു​ന്ന​പോ​ലെ തോന്നി. സ്‌ത്രീ​കൾ ചില സാഹി​ത്യ​ങ്ങൾ സ്വീക​രി​ച്ചു. എന്നാൽ കൂടുതൽ ചർച്ചയ്‌ക്കു പറ്റിയ സന്ദർഭ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ലത്‌. ഒടുവിൽ വൈകി​ട്ടു 11 മണിക്കു ഞങ്ങൾ ക്വെ​ക്വെർതാ​ത്തിൽ എത്തി, ആ ഗ്രാമ​ത്തി​ലെ അവസാന സന്ദർശനം രാവിലെ 2 മണി​യോ​ടെ​യാണ്‌ അവസാ​നി​പ്പി​ച്ചത്‌!”

ഒടുവിൽ, ഞങ്ങൾ ഗ്രീൻലൻഡി​ന്റെ ഏറ്റവും വടക്കുള്ള ഗ്രാമ​പ്ര​ദേ​ശ​മായ സയൊ​രാ​ബാ​ലു​ക്കിൽ എത്തി​ച്ചേർന്നു. അത്‌, സ്വതേ തരിശു പ്രദേ​ശ​മായ, പച്ചപ്പു​ല്ലു​കൾ മൂടിയ പാറക​ളുള്ള, മണൽത്തി​ട്ട​യി​ലാ​ണു സ്ഥിതി​ചെ​യ്യു​ന്നത്‌.” സാക്ഷികൾ, കുറഞ്ഞ​പക്ഷം ഉത്തരദി​ശ​യിൽ, തങ്ങളുടെ പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യിൽ അക്ഷരീ​യ​മാ​യും ഭൂമി​യു​ടെ അറ്റത്തോ​ളം എത്തിയി​രി​ക്കു​ന്നു.

യാത്ര പൂർത്തി​യാ​ക്കി

സാക്ഷികൾ തങ്ങളുടെ വേല പൂർത്തി​യാ​ക്കി. അവർ വീടു​തോ​റും കൂടാ​രം​തോ​റും പ്രസം​ഗി​ച്ചു, സാഹി​ത്യ​ങ്ങൾ നൽകി, വരിസം​ഖ്യ സ്വീക​രി​ച്ചു, വീഡി​യോ കാണിച്ചു, നിരവധി ഗ്രീൻലൻഡു​കാ​രോ​ടു സംസാ​രി​ച്ചു, ബൈബി​ള​ധ്യ​യ​ന​ങ്ങ​ളും നടത്തി. ഇപ്പോൾ വീട്ടിൽ പോകാൻ നേരമാ​യി. “മൊറ്യൂ​സാക്‌ ഗ്രാമ​ത്തിൽനി​ന്നു തുഴഞ്ഞു​പോ​കാ​നാ​യി അന്നു വൈകു​ന്നേരം ഞങ്ങളുടെ റബ്ബർ ബോട്ടിൽ കയറി​യ​പ്പോൾ നിരവ​ധി​യാ​ളു​കൾ, തങ്ങൾ വാങ്ങിയ പുസ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളും ലഘുപ​ത്രി​ക​ക​ളും വീശി​ക്കൊണ്ട്‌, ഞങ്ങളെ യാത്ര​യ​യ്‌ക്കാൻ തീരത്തു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.”

 പിന്നീട്‌, തീരത്തി​ന്റെ വിജന​മായ ഒരു ഭാഗത്ത്‌—അങ്ങു വിദൂ​ര​ത​യിൽനിന്ന്‌—പാറപ്പു​റ​ത്തു​നിന്ന്‌ ഒരു മനുഷ്യൻ കൈവീ​ശു​ന്നതു കണ്ടപ്പോൾ സാക്ഷികൾ അത്ഭുത​സ്‌ത​ബ്ധ​രാ​യി! “തീർച്ച​യാ​യും, അദ്ദേഹത്തെ സന്ധിക്കു​ന്ന​തി​നു ഞങ്ങൾ തീരമ​ണഞ്ഞു. അദ്ദേഹം ജർമനി​യി​ലെ ബർലി​നിൽനി​ന്നുള്ള ഒരു യുവാ​വാ​യി​രു​ന്നു. തന്റെ റബ്ബർബോ​ട്ടിൽ തീര​ത്തോ​ടു ചേർന്ന്‌ അദ്ദേഹം സഞ്ചരി​ക്കാൻ തുടങ്ങി​യിട്ട്‌ ഒരു മാസമാ​യി​രു​ന്നു. ജർമനി​യിൽ യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ അദ്ദേഹത്തെ പതിവാ​യി സന്ദർശി​ക്കാ​റുണ്ട്‌, അവരുടെ പല പുസ്‌ത​ക​ങ്ങ​ളും അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ പക്കലുണ്ട്‌. ഞങ്ങൾ അദ്ദേഹ​ത്തോ​ടൊ​പ്പം ഏതാനും മണിക്കൂ​റു​കൾ ചെലവ​ഴി​ച്ചു. അത്തര​മൊ​രു സ്ഥലത്തു സാക്ഷി​കളെ കണ്ടുമു​ട്ടി​യ​തിൽ അദ്ദേഹ​ത്തി​നു വാസ്‌ത​വ​മാ​യും മതിപ്പു​തോ​ന്നി.”

സന്ദർശി​ക്കാ​തെ പോയ സവിസ്സി​വിക്‌ ഗ്രാമ​പ്ര​ദേ​ശത്ത്‌ മടക്കയാ​ത്ര​യിൽ ആ സഞ്ചാര ശുശ്രൂ​ഷ​കർക്കു വമ്പിച്ച വരവേൽപ്പു ലഭിച്ചു. അവിടെ ചിലർ തലേവർഷം സാഹി​ത്യ​ങ്ങൾ കൈപ്പ​റ്റു​ക​യും വായി​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തി​രു​ന്നു. അവർ കൂടുതൽ ആത്മീയ ഭക്ഷണത്തി​നു വിശപ്പു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു.

മെൽവിൽ കടലി​ടു​ക്കി​ലൂ​ടെ​യുള്ള മടക്കയാ​ത്ര​യ്‌ക്കു 14 മണിക്കൂർ എടുത്തു. “തുടർച്ച​യാ​യി മാറി​മാ​റി വരുന്ന മാസ്‌മ​ര​വർണ​ങ്ങ​ളിൽ മണിക്കൂ​റു​ക​ളോ​ളം നിലനിൽക്കുന്ന ഒരനു​ഭ​വ​മായ സൂര്യാ​സ്‌ത​മ​യ​ത്തി​നു ഞങ്ങൾ ദൃക്‌സാ​ക്ഷി​ക​ളാ​യി. അതേത്തു​ടർന്ന്‌ ഉടനടി ഉണ്ടാകുന്ന സൂര്യോ​ദ​യ​വും ദീർഘ​നേ​ര​മെ​ടു​ത്തു. ഉത്തരപൂർവ നഭോ​മ​ണ്ഡ​ലത്തെ അപ്പോ​ഴും പൊതി​ഞ്ഞി​രുന്ന അരുണ​ശോ​ണിത വർണങ്ങൾക്കു സൂര്യാ​സ്‌ത​മയം ചാമരം വീശു​മ്പോൾ, അൽപ്പം തെക്കു​ഭാ​ഗ​ത്താ​യി സൂര്യൻ തലപൊ​ക്കി. പര്യാ​പ്‌ത​മാം​വി​ധം വർണി​ക്കാൻ—അല്ലെങ്കിൽ ഫോ​ട്ടോ​യിൽ പകർത്താൻ—അസാധ്യ​മായ ഒരു രംഗമാ​ണത്‌.” ആ സംഘം രാത്രി മുഴുവൻ ഉണർന്നി​രു​ന്നു.

“കുല്ലൊർസ്വാ​ക്കിൽ എത്തിയ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും ഞങ്ങൾ ആകെ തളർന്നി​രു​ന്നു. എന്നാൽ ഞങ്ങൾ സന്തുഷ്ട​രും സംതൃ​പ്‌ത​രു​മാ​യി​രു​ന്നു. ഞങ്ങൾ യാത്ര വിജയ​ക​ര​മാ​യി പൂർത്തി​യാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു! ശേഷിച്ച യാത്ര​യിൽ തീര​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തുള്ള പട്ടണങ്ങ​ളി​ലും ഗ്രാമ​ങ്ങ​ളി​ലും ഞങ്ങൾ വളരെ​യ​ധി​കം താത്‌പ​ര്യം കണ്ടെത്തി. മിക്ക​പ്പോ​ഴും ആവർത്തി​ച്ചു കേട്ട ചോദ്യ​മാണ്‌: ‘നിങ്ങളിൽ ചിലർക്കു ഞങ്ങളോ​ടൊ​പ്പം താമസി​ക്ക​രു​തോ? ഇത്ര​പെ​ട്ടെന്നു നിങ്ങൾ പോകു​ന്ന​തിൽ ഞങ്ങൾക്കു വളരെ വിഷമ​മുണ്ട്‌!’”

ക്വാർസ​ത്തിൽ ഒരു സൗഹൃദ കുടും​ബം അഞ്ചു സന്ദർശ​ക​രെ​യും തങ്ങളോ​ടൊ​പ്പം ഊണിനു ക്ഷണിച്ചു. “അന്നുരാ​ത്രി ഞങ്ങൾ അവിടെ തങ്ങണ​മെ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു ആ വീട്ടു​കാ​രു​ടെ ആഗ്രഹം. എന്നാൽ 40 കിലോ​മീ​റ്റർ അകലെ, നങ്കൂര​മ​ടി​ക്കാൻ മെച്ചപ്പെട്ട സ്ഥലമു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തി​നാൽ ഞങ്ങൾ അവരുടെ ക്ഷണം നിരസി​ച്ചു യാത്ര തുടർന്നു. പിറ്റേന്ന്‌ അതിരാ​വി​ലെ ഒരു വലിയ ഹിമാനി പിളരു​ക​യും ഒരു തിരമാല ഞങ്ങളുടെ ബോട്ട്‌ ഇട്ടിരു​ന്നി​ടത്തു കിടന്ന 14 ചെറിയ ബോട്ടു​കളെ കീഴ്‌മേൽ മറിക്കു​ക​യും ചെയ്‌ത​താ​യി പിന്നീടു ഞങ്ങൾ കേട്ടു!”

ഒടുവിൽ, തങ്ങളുടെ ടൂളി പര്യടനം കഴിഞ്ഞ്‌ സംഘം ഇലുലി​സാ​ത്തിൽ മടങ്ങി​യെത്തി. ഏതാണ്ട്‌ അതേ സമയം​തന്നെ, വേറെ രണ്ടു പ്രസാ​ധകർ ഗ്രീൻലൻഡി​ലെ പൂർവ തീര​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തുള്ള ഒറ്റപ്പെട്ട ഭാഗങ്ങൾ സന്ദർശി​ക്കാൻ യാത്ര​പു​റ​പ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നു. ആ രണ്ടു യാത്ര​ക​ളി​ലു​മാ​യി പ്രസാ​ധകർ മൊത്തം 1,200 പുസ്‌ത​കങ്ങൾ, 2,199 ലഘുപ​ത്രി​കകൾ, 4,224 മാസി​കകൾ എന്നിവ സമർപ്പി​ക്കു​ക​യും 152 വരിസം​ഖ്യ​കൾ കരസ്ഥമാ​ക്കു​ക​യും ചെയ്‌തു. പുതിയ നിരവധി താത്‌പ​ര്യ​ക്കാ​രു​മാ​യി ടെല​ഫോ​ണി​ലൂ​ടെ​യും കത്തിട​പാ​ടു​ക​ളി​ലൂ​ടെ​യും ഇപ്പോൾ സമ്പർക്കം പുലർത്തി​വ​രു​ന്നു.

സമയം, ഊർജം, സാമ്പത്തിക ചെലവു​കൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെ​ട്ടി​രു​ന്നി​ട്ടും യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ തങ്ങളുടെ നായകന്റെ പിൻവ​രുന്ന കൽപ്പന അനുസ​രി​ക്കു​ന്ന​തിൽ വളരെ​യ​ധി​കം സന്തുഷ്ടി കണ്ടെത്തു​ന്നു: ‘ഭൂമി​യു​ടെ അറ്റത്തോ​ളം എന്റെ സാക്ഷികൾ ആകുവിൻ.’—പ്രവൃ​ത്തി​കൾ 1:8.

 [28-ാം പേജിലെ ചതുരം]

ഗ്രീൻലൻഡിന്റെ പൂർവ​തീ​രത്ത്‌

പ്രസാധകരുടെ ആ സംഘം ടൂളി​യിൽ എത്തിയ ഏതാണ്ട്‌ അതേ സമയം​തന്നെ വെഗോ, സോണ്യ എന്നീ സാക്ഷി ദമ്പതികൾ, പ്രവർത്തി​ക്കാത്ത മറ്റൊരു പ്രദേ​ശ​ത്തേക്ക്‌—ഗ്രീൻലൻഡി​ന്റെ പൂർവ​തീ​ര​ത്തുള്ള ഇട്ടോ​ക്വർട്ടുർമി​റ്റി​ലേക്കു (സ്‌കോർസ്‌ബി​സൻഡ്‌)—യാത്ര​യാ​യി. അവിടെ എത്തി​ച്ചേ​രു​ന്ന​തിന്‌ അവർക്ക്‌ ഐസ്‌ലൻഡിൽ ചെന്ന്‌ അവി​ടെ​നി​ന്നു ഗ്രീൻലൻഡി​ലെ തീര​പ്ര​ദേ​ശ​ത്തുള്ള കോൺസ്റ്റ​ബിൾ പോയൻറി​ലേക്ക്‌ വിമാനം കയറി അവി​ടെ​നിന്ന്‌ ഹെലി​ക്കോ​പ്‌റ്റർ വഴി പോ​കേ​ണ്ടി​യി​രു​ന്നു.

“യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷികൾ ഇവിടെ വരുന്നത്‌ ഇത്‌ ആദ്യമാ​യി​ട്ടാണ്‌,” മാതൃ​ഭാഷ ഗ്രീൻലാൻഡിക്‌ ആയ ആ രണ്ടു പയനി​യർമാർ വിവരി​ക്കു​ന്നു. “ഒറ്റപ്പെട്ട സ്ഥലങ്ങളി​ലു​ള്ള​വ​രാ​ണെ​ങ്കി​ലും വിസ്‌മ​യ​ജ​ന​ക​മെ​ന്നു​പ​റ​യട്ടെ, ജനങ്ങൾ നല്ല അറിവു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. എന്നിട്ടും, പുതിയ കാര്യങ്ങൾ അറിയു​ന്ന​തി​ലും അവർ സന്തോ​ഷ​മു​ള്ള​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. നിപു​ണ​രായ കാഥി​ക​രെ​പ്പോ​ലെ അവർ തങ്ങളുടെ കടൽനായ്‌ വേട്ട​യെ​യും പ്രകൃ​തി​യി​ലെ മറ്റനു​ഭ​വ​ങ്ങ​ളെ​യും കുറിച്ചു സോത്സാ​ഹം ഞങ്ങളോ​ടു പറഞ്ഞു.” പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യോ​ടുള്ള അവരുടെ പ്രതി​ക​ര​ണ​മോ?

“വീടു​തോ​റു​മുള്ള പ്രസം​ഗ​വേ​ല​യിൽ ഞങ്ങൾ, ഒരു ക്രൈ​സ്‌തവ വേദോ​പ​ദേ​ശ​ക​നായ ജെ——യെ കണ്ടുമു​ട്ടി. ‘നിങ്ങളു​ടെ സന്ദർശ​ന​ത്തിൽ എന്നേയും ഉൾപ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തി​നു നന്ദി,’ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഞങ്ങൾ സാഹി​ത്യം നൽകി​യിട്ട്‌ അത്‌ എങ്ങനെ ഉപയോ​ഗി​ക്ക​ണ​മെന്നു കാണി​ച്ചു​കൊ​ടു​ത്തു. പിറ്റേന്ന്‌ അദ്ദേഹം യഹോവ എന്ന പേരി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അറിയാൻ ഞങ്ങളു​ടെ​യ​ടു​ക്കൽ എത്തി. അദ്ദേഹ​ത്തി​ന്റെ​തന്നെ ഗ്രീൻലാൻഡിക്‌ ബൈബി​ളി​ലെ ഒരു അടിക്കു​റി​പ്പിൽ ഒരു വിശദീ​ക​രണം കാട്ടി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. ഞങ്ങൾ അവി​ടെ​നി​ന്നു പോന്ന​പ്പോൾ നൂക്കി​ലുള്ള ഞങ്ങളുടെ സുഹൃ​ത്തു​ക്കളെ വിളിച്ചു ഞങ്ങളുടെ സന്ദർശ​ന​ത്തിന്‌ അദ്ദേഹം നന്ദിപ​റഞ്ഞു. ആ മനുഷ്യ​നെ കൂടുതൽ സഹായി​ക്കാൻ ഞങ്ങൾ ശ്രമി​ക്കേ​ണ്ട​തുണ്ട്‌.

“യഹോ​വ​യു​ടെ സാക്ഷി​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച​റി​യാ​വുന്ന ഒരു അധ്യാ​പ​ക​നായ ഓ——യെയും ഞങ്ങൾ കണ്ടുമു​ട്ടി. തന്റെ ക്ലാസ്സി​ലുള്ള 14 മുതൽ 16 വരെ വയസ്സുള്ള കുട്ടി​ക​ളോ​ടു സംസാ​രി​ക്കാൻ അദ്ദേഹം ഞങ്ങൾക്കു രണ്ടു മണിക്കൂർ നൽകി. തന്മൂലം ഞങ്ങൾ അവരെ നമ്മുടെ വീഡി​യോ കാട്ടു​ക​യും അവരുടെ ചോദ്യ​ങ്ങൾക്ക്‌ ഉത്തരം നൽകു​ക​യും ചെയ്‌തു. യുവജ​നങ്ങൾ ചോദി​ക്കുന്ന ചോദ്യ​ങ്ങ​ളും—പ്രാ​യോ​ഗി​ക​മായ ഉത്തരങ്ങളും a എന്ന പുസ്‌തകം ചൂടപ്പം പോലെ വിതര​ണം​ചെ​യ്‌തു. ആ ക്ലാസ്സിലെ മൂന്നു പെൺകു​ട്ടി​കളെ ഞങ്ങൾ പിന്നീടു കണ്ടുമു​ട്ടി. അവർക്ക്‌ അനേകം ചോദ്യ​ങ്ങ​ളു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു, അവരി​ലൊ​രാൾ പ്രത്യേ​കി​ച്ചും താത്‌പ​ര്യ​മു​ള്ള​വ​ളാ​യി​രു​ന്നു. അവൾ ചോദി​ച്ചു: ‘എങ്ങനെ​യാണ്‌ ഒരു സാക്ഷി​യാ​യി​ത്തീ​രു​ന്നത്‌? നിങ്ങ​ളെ​പ്പോ​ലെ ആയിരി​ക്കു​ന്നതു തീർച്ച​യാ​യും നല്ലതാ​യി​രി​ക്കും. എന്റെ ഡാഡി​യും നിങ്ങളു​ടെ പക്ഷത്താണ്‌.’ അവൾക്ക്‌ എഴുതാ​മെന്നു ഞങ്ങൾ വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്‌തു.

“ഗ്രാമ​ങ്ങ​ളി​ലൊ​ന്നിൽ, ഞങ്ങൾ മറ്റൊരു ക്രൈ​സ്‌തവ വേദോ​പ​ദേ​ശ​ക​നായ എം——നെ കണ്ടുമു​ട്ടി, രസകര​മായ ഒരു ചർച്ച നടത്തി. വേട്ടയ്‌ക്കു പോയി​രി​ക്കു​ന്നവർ തിരികെ വരുന്ന ഉടനെ അവർ ഞങ്ങളുടെ സാഹി​ത്യം കൈപ്പ​റ്റു​ന്നു​വെന്ന്‌ ഉറപ്പു​വ​രു​ത്താ​മെന്ന്‌ അദ്ദേഹം വാഗ്‌ദാ​നം ചെയ്‌തു. അങ്ങനെ, ഇപ്പോൾ അദ്ദേഹം ആ വിദൂ​ര​പ്ര​ദേ​ശത്തു ഞങ്ങളുടെ ‘പ്രസാധക’നാണ്‌.”

ചുറ്റി​വളഞ്ഞ, ദുഷ്‌ക​ര​മായ ഒരു യാത്ര​യാ​യി​രു​ന്നു അതെങ്കി​ലും, തങ്ങളുടെ ശ്രമങ്ങൾക്കു സമൃദ്ധ​മായ പ്രതി​ഫലം ലഭിച്ച​താ​യി ആ രണ്ടു പയനി​യർമാ​രും കണക്കാ​ക്കു​ന്നു.

[അടിക്കു​റിപ്പ]