Ned ne a yao sẽn tall manesem sẽn yaa toɛy-toɛya

SARD nins roagdbã sẽn dɩkdã mata b kambã tɩ sãmbg ka be ye. Yaa woto rũndã-rũndã wala sẽn yɩ to-to Edɛn zẽedẽ wã. A Ãdem ne a Hawa kɩɩsgã mada ãdem-biisã fãa wʋsgo. (Sɩngre 2:15, 16; 3:1-6; Rom dãmba 5:12) Ne rẽ fãa, tõnd ned kam fãa tõe n paama zems-n-taar ne d Naandã, d sã n data. Ya a Kayẽ ne a Abɛll sẽn yɩ pipi ba-biis ãdem-biisã vɩɩm pʋgẽ wã kɩbar n wilgd rẽnda.

Gʋlsg Sõamyã pa tar kɩbar sẽn wilgd tɩ Wẽnnaam goma ne a Ãdem ne a Hawa a sẽn dig-b n yiis Edɛnã poor ye. Baasg zãnga, a Zeova pa bas n pa gom ne bãmb kambã ye. A Kayẽ ne a Abɛll bãnga bũmb ning sẽn da maana b roagdbã nengẽ tɩ sãmbg ka be ye. B ra tõe n yãa “seribẽ dãmb Edɛn zẽeda zĩig yaanga ne sʋʋg sẽn tar bug-witim n wẽnemded zĩiga fãa tɩ b gũ vɩɩm tɩɩga sore.” (Sɩngre 3:24) Nin-kãens me maana kaset me tɩ Wẽnnaam sẽn yeel tɩ b vɩɩmã ra na n talla tʋʋlg kaagr la namsgã yaa sɩda.—Sɩngre 3:16, 19.

A Kayẽ ne a Abɛll da segd n mii gom-kãngã a Zeova sẽn taas waafã: “Mam na n ninga beem foo ne paga sʋka, la fo yagenga ne yẽ yageng sʋka. Yẽ yageng na n pogla fo zugu, la fo na n pogla yẽ nao-kãsenkãare.” (Sɩngre 3:15) A Kayẽ ne a Abɛll sẽn da mi bũmb ning a Zeova wɛɛngẽ wã ra na n sõng-b lame tɩ b tõog n paam zems-n-taar ne-a.

B sẽn tags a Zeova bãngr-gomdã la a zʋg-sõma wã zut n bãng t’a yaa bark Kõtã ra segd n kɩtame t’a Kayẽ ne a Abɛll tʋlg n ta Wẽnnaam yam. La ra yaa hal sẽn ta zĩ-bʋg la b ra na n bɩɩs tʋlsem kãngã? B ra na n saka rog-ne tʋlsem ning b sẽn tar n dat n balem Wẽnnaamã la b tall tẽeb sẽn sek ne-a bɩ?—Matɩe 5:3, Sebr Sõngo.

A Kayẽ ne a Abɛll talla kũun n na n wa kõ Wẽnnaam

Wakat n wa n zĩndi, t’a Kayẽ ne a Abɛll tall kũun n wa na n kõ Wẽnnaam. A Kayẽ talla tẽngã kood n wa t’a Abɛll tall a rũm-bãgrã pipi kom-dẽems n wa. (Sɩngre 4:3, 4) Tõe tɩ b ra tara sẽn zems yʋʋm 100, bala a Ãdem da tara yʋʋm 130, a sẽn wa n dog a biribl a Sɛtã.—Sɩngre 4:25; 5:3.

A Kayẽ ne a Abɛll kũunã ra wilgdame tɩ b sak n deegame tɩ b yaa yel-wẽn-maandb sẽn dat Wẽnnaam lohorem. B tagsa a Zeova kãabgã sẽn tɩ loe ne waafã la pagã Yagengã yelle. B pa togs wakat la modgr ning a Kayẽ ne a Abɛll sẽn maan n na n bao a Zeova lohormã ye. La manesem ning Wẽnnaam sẽn tall ne b kũunã kɩtdame tɩ d bãng sẽn be ned kam fãa sũurẽ.

Mitb kẽer yetame t’a Hawa ra geta a Kayẽ wa ‘yageng’ ning sẽn na n sãam waafã, bala a Kayẽ rogmẽ wã a Hawa yeelame: “Mam doga rao ne Zusoaba sõngre.” (Sɩngre 4:1) A Kayẽ sã n da tagsa woto, a ra tudga fasɩ. Sã n yaa ne a Abɛll yẽ, a maoongã ra naaga ne tẽebo. Woto, “ne tẽebo, a Abɛll kõo Wẽnnaam  maoong sẽn yaa sõama n yɩɩd a Kayẽ dẽnda.”—Hebre dãmba 11:4.

Ra pa a Abɛll sẽn da tar yam vẽenem tẽebã wɛɛngẽ t’a Kayẽ ra pa tarẽ wã bal n kɩt tɩ b ra yaa toor ne taab ye. B sẽn da tagsd to-to wã me ra pa yembr ye. Woto yĩnga, “Zusoaba reega a Abɛll ne a kũuna. La bãmb ka reeg a Kayẽ ne a kũuna ye.” Sẽn yɩ woto wã ya a Kayẽ sẽn pa tags a kũunã zug sõma la a sẽn maan a kũunã ne rok-m-zugẽ wã yĩnga. La Wẽnnaam pa reegd baleng ne yʋʋr bal ye. A Kayẽ bɩɩsa sũ-wẽngã, t’a Zeova yã tɩ ra yaa tags-wẽns n tusd-a. Wẽnnaam sẽn zãgs a Kayẽ kũunã, a Kayẽ wilga a sẽn sɩd tagsd to-to. A pa bao n na n dems yɛlã ye, la “a Kayẽ sũur puugame hal t’a gãnem a nenga.” (Sɩngre 4:5) A manesmã ra wilgdame t’a ra tara tags-wẽns la tʋlsem wẽnse.

A Zeova keoogrã, la a Kayẽ manesem

Wẽnnaam sẽn da mi a Kayẽ tagsgã yĩnga, a sagl-a lame n yeele: “Yaa bõe tɩ fo sũur puudĩ tɩ f gãnem f nenga? Fo sã n maan neere, fo ka na n zẽk f neng sɩda? La fo sã n ka maan neere, kongr wũga fo rignoorẽ n dat n paam foom, bɩ f tõog yẽnda.”—Sɩngre 4:6, 7.

Rẽ kõta tõnd zãmsgo. Yel-wẽn makr n gũud tõnd n dat n sãam-do. La Wẽnnaam kõo tõnd yam-yãkr tɩ d tõe n yãk n maan sẽn yaa tɩrga. A Zeova sagla a Kayẽ t’a “maan neere,” la a pa modg-a t’a toeem ye. A Kayẽ yãka sor ning yẽ meng sẽn datã.

Gʋlsg Sõamyã kẽngda taoor woto: “A Kayẽ goma ne a yao a Abɛll n yeel t’a wa tɩ b kẽng weoogẽ. La bãmb sẽn be weoogẽ wã, a Kayẽ yika zabr ne a yao wã n kʋ-a.” (Sɩngre 4:8) Woto, a Kayẽ lebga kɩɩsda, nin-kʋʋd sẽn ka nimbãan-zoeere. A pʋd n pa wilg baa bilf t’a sũur sãamame a Zeova sẽn wa n sʋk-a tɩ: “Fo yao a Abɛll bee yɛ?” wã ye. Sẽn yaa lebende, a Kayẽ leoka ne mo-beed la pa-nandem tɩ: “M ka mi ye. Mam yaa m yaoa gũud la?” (Sɩngre 4:9) A Kayẽ sẽn yag ziri vẽeneg la a sẽn pa sak n deeg a kongrã wilgame t’a ra yaa nin-wẽnga.

A Zeova kãaba a Kayẽ wẽng n dig-a n yiis Edɛn babgã n zãag zĩiga. Kãab wẽng n da zoe n be tẽngã zugu, la sã n yaa ne a Kayẽ, kãab wẽngã wẽnem paasame, la ba a sã n da ko me, tẽngã ra pa na n sak n wom biis n kõ-a ye. A ra na n yɩɩ yɛɛbd la ned sẽn lalsd n baood a meng tẽngã zugu. A Kayẽ  yẽgmame n yeel t’a sɩbgrã yaa toogo, n maan yɩɩre, n yeel t’a saam-biigã a sẽn kʋ wã yĩnga, b na n wa roka sũur yẽ zugu, la a pa wilg t’a sɩd teka yam n kos sugr ye. A Zeova lugla “bãnde,” n kõ a Kayẽ, tõe tɩ yaa noor a sẽn kõ vẽeneg tɩ neb a taab bãng la b sake, sẽn na yɩl tɩ b ra wa kʋ a Kayẽ n dok b sũur ye.—Sɩngre 4:10-15.

Rẽ, a Kayẽ “yii Zusoaba nengẽ n tɩ zĩnd Nod tẽnga sẽn be Edɛn yaangã.” (Sɩngre 4:16) A rɩka pag a saam-bi-pogsã bɩ a saam-biisã kom-pugli sʋka, n me galʋ-tẽng n pʋd a yʋʋr tɩ Enok sẽn ya a pipi biriblã yʋʋrã. A Kayẽ yageng a Lamek yɩɩ nen-kɛglem soab wa a yaabã sẽn yɩ wẽn-kɩɩsã. La a Kayẽ roogã neb fãa menema a Nowe wakatẽ sãoong sa-kãsengã pʋgẽ.—Sɩngre 4:17-24.

Zãmsg tõnd yĩnga

D tõe n paama zãmsg ne a Kayẽ la Abɛll kɩbarã. Tʋm-tʋmd a Zã sagla kiris-nebã tɩ b nong taaba, n da “yɩ wa a Kayẽ sẽn da yaa wẽng soaba rẽnd n kʋ a ba-biiga ye.” A Kayẽ “tʋʋm yaa wẽnse la a ba-biiga rẽnd yaa sõama.” A Zã leb n yetame: “Ned ninga fãa sẽn kis a ba-biiga, a yaa nin-kʋʋda, la yãmb miimi tɩ nin-kʋʋd ka tar vɩɩm sẽn-ka-sɛt ye.” N-ye, manesem ning tõnd sẽn tar ne d kiris-nin-taasã mata tõnd zems-n-taarã ne Wẽnnaam la d vɩɩm sẽn kõn sa wã saagre. Tõnd pa tõe n kis d tẽed-n-taasã n ket n tar Wẽnnaam lohorem ye.—1 Zã 3:11-15; 4:20.

A Kayẽ ne a Abɛll da paama wub-yɛnga, t’a Kayẽ yaool n da pa tar tẽeb ne Wẽnnaam ye. Sɩda, a talla a Sʋɩtãan Munaafɩɩk sẽn yɩ “ziri yagda, la ziri ba” wã yam-tagsg buudu. (Zã 8:44) A Kayẽ sẽn tall manesem ningã wilgdame tɩ d fãa segd n yãkame. Neb nins sẽn yãkd yel-wẽna welgda b mens ne Wẽnnaam. Sẽn paase, a Zeova kaoda neb nins sẽn pa tekd yam n kos sugrã bʋʋd n sãam-ba.

La sã n yaa ne a Abɛll yẽ, a talla tẽeb ne a Zeova. Sɩda, “ne tẽebo, a Abɛll kõo Wẽnnaam maoong sẽn yaa sõama n yɩɩd a Kayẽ dẽnda. La yõ wã yĩnga, yẽ paama kaset t’a yaa tɩrga, Wẽnnaam sẽn deeg yẽ kũuna yĩnga. La tẽeb yĩnga, baa yẽ sẽn ki wã, yẽ ket n gomdame.” Baa ne Gʋlsg Sõamyã sẽn pa tar gomd ba a yembr a Abɛll sẽn togsã, ne a tẽebã sẽn yɩ mak-sõngã maasem, a “ket n gomdame.”—Hebre dãmba 11:4.

Ninsaalb wʋsg n yɩ burkĩmba, la a Abɛll n yɩ b pipi soaba. B pa yĩm a zɩɩmã sẽn ‘kelem n yi tẽnga pʋgẽ n bool a Zeova’ wã ye. (Sɩngre 4:10; Luk 11:48-51) Tõnd sã n wilgd tẽeb wa a Abɛlle, tõnd me tõe n paama zood sõma sẽn kaoosd ne a Zeova.

[Zĩ-gũbri, seb-​neng 20]

A YEN YAA KOAAD T’A TO WÃ YAA PE-KƖƖMA

Tẽngã koob la rũmsã zãab yɩɩ pipi tʋʋmd Wẽnnaam sẽn kõ a Ãdem. (Sɩngre 1:28; 2:15; 3:23) A biribl a Kayẽ yãka koob t’a Abɛll lebg pe-kɩɩma. (Sɩngre 4:2) La ãdem-biisã rɩɩb sẽn da yaa tɩɩs biis la tɩ-vãad bal hal tɩ Sa-kãsengã ta wã, bõe yĩng tɩ b ra gʋʋnd piisi?—Sɩngre 1:29; 9:3, 4.

Sẽn na yɩl n bɩ, piis rata ninsaal koglgo. A Abɛll sẽn da tar tʋʋmd ningã kõta kaset tɩ ninsaal da wubda yir dũm-kãens hal ãdem-biisã sɩngrẽ. Gʋlsg Sõamyã pa wilgd pipi ninsaalbã sã n da yũuda rũmsã bĩisim bɩ pa yũud ye, la baa b ra pa wãbd nemdã me, b ra tõe n tʋma ne pe-kõbdã tɩ tall yõodo. La piis sã n ki me, b gãnda tara yõodo. Wala makre, sẽn na yɩl n yeelg a Ãdem ne a Hawa, a Zeova “maana fut ne gãnd” n kõ-ba.—Sɩngre 3:21.

Sẽn yaa to-to fãa, yaa wa zemsame tɩ d yeel t’a Kayẽ ne a Abɛll ra sɩng n tʋmda ne taaba. Bũmb nins ned kam fãa sẽn da tʋm n paama ra kɩtdame tɩ zakã neb ra tõe n ket n paamd fut la rɩɩbo.

[Foto, seb-​neng 21]

A Kayẽ “tʋʋm yaa wẽnse la a ba-biiga rẽnd yaa sõama”