Bao-y bõn-sõma nins sẽn solg Kiristã nengẽ wã
Bao-y bõn-sõma nins sẽn solg Kiristã nengẽ wã
‘Yam ne yam-vẽnegr fãa solga Kiristã pʋgẽ.’—KOL. 2:3.
1, 2. a) Te-bʋs la tẽn-vaeesd a ye yã yʋʋmd 1922 soabã pʋgẽ, la te-kãens bee yɛ masã? b) Bõe la Wẽnnaam Gomdã sagend nebã fãa tɩ b maane?
NAOOR wʋsgo, neb nins sẽn vaeesd n baood laog nins sẽn solgã sã n wa yã bõn-sõma, yaa sũ-noogo, hal tɩ kiba-kɩtbã gomd rẽ yelle. Wala makre, Gãrãndbertayn ned a ye yʋʋr sẽn boond t’a Howard Carter rɩka yʋʋm wʋsg n vaees tẽn-kʋdem-wẽndẽ yaad Ezipt soolmẽ wã. La yʋʋmd 1922 soabã pʋgẽ, a yãa bũmb hal tɩ b gom a yell wʋsgo. A Carter vaeesame n tɩ yã Ezipt Faraõ ning b sẽn boond t’a Toutankhamon wã yaoogo, tɩ teed sẽn kolg 5 000 be a pʋgẽ.
2 Baa b sẽn gom teed nins a Carter sẽn yã yaoogã pʋgẽ wã yell wʋsg wakat kãngã, rũndã-rũndã, te-kãens wʋsg bee kʋdem-wẽndẽ teed bĩngr dotẽ, wall neb rotẽ. Baa b sã n ket n pẽgda te-kãens b sẽn tẽegd nebã kʋdemdã yɛl yĩnga, wall b neermã yĩnga, d tõe n yeelame tɩ b yõodã pa waooge, bɩ tɩ b pʋd n pa nafd tõnd meng ye. La Wẽnnaam Gomdã sagenda tõnd tɩ d bao bõn-sõma sẽn sɩd tar yõod wʋsg ne-do. Yaa nebã fãa la a sagend woto, la d sã n tũ saglgã d sẽn na n paam bũmb ningã yõod na n yɩɩga arzɛk buudã fãa yõodo.—Karm-y Yelbũn 2:1-6.
3. Bõe yĩng tɩ d yetẽ tɩ bõn-sõma nins a Zeova sẽn dat t’a nebã baoã yõod waoogame?
3 Bɩ d ges bõn-sõma nins a Zeova sẽn dat t’a nebã baoã yõod sẽn ta zĩig ninga. Wala makre, a ratame tɩ d yɩ wẽn-zoɛtbã. Wẽn-zoeerã tõe n kogl-d-la rũndã-rũndã sẽn yaa tood sasa wã. (Yɩɩl 19:10) D sã n paam “n mi Sõng-soabã” sõma me, d na n paama zu-zẽkr buud ning sẽn ka to ãdem-biig sẽn tõe n paamã. D na n paam n lebga Pãng-sẽn-ka-to soabã zoa. Sẽn paase, a ratame me tɩ d paam yam ning sẽn yit a nengẽ wã, bãngre, la yam-vẽenem. D sã n paam bõn-sõma kãensã, na n kɩtdame tɩ d tõogd n maood ne zu-loeesã d sẽn segdã. (Yel. 9:10, 11) La wãn-wãn la d tõe n paam bõn-sõma kãens fãa?
Bõe yĩng tɩ d segd n bao bõn-sõma kãensã?
4. Bõe n wilgd tõnd bõn-sõma nins Wẽnnaam sẽn dat tɩ d baoã zĩiga?
4 Bãngdb nins sẽn gẽesd te-kʋdã wall teed a taabã pa mi b sẽn segd n gẽes b sẽn baoodã zĩig ning takɩ ye. La tõnd yẽ mii zĩig ning d sẽn tõe n yã bõn-sõma nins Wẽnnaam sẽn dat tɩ d baoã. Wẽnnaam Gomdã wõnda kart sẽn wilgd bõn-sõma sẽn solg zĩiga. A wilgda tõnd zĩig ning d sẽn tõe n yã bõn-sõma nins Wẽnnaam sẽn dat tɩ d paamã. Wala makre, tʋm-tʋmd a Poll goma Kiristã yelle, n yeel woto: “[Kirist] yaa sãmbg ninga yam ne yam-vẽnegr fãa sẽn solg a pʋgẽ wã.” (Kol. 2:3) D sã n karemd gom-kãensã, tõe tɩ d na n soka d mens woto: ‘Bõe yĩng tɩ d segd n bao bõn-kãensã sẽn solg Kiristã pʋgẽ wã? B sẽn yeel tɩ b solga Kiristã pʋgẽ wã rat n yeelame tɩ bõe? Wãn to la d tõe n maan n paam-ba?’ Sẽn na yɩl n leok sogs-kãensã, bɩ d bao n wʋm tʋm-tʋmdã gomdã võor sõma.
5. Bõe yĩng t’a Poll gʋls Kolos kiris-nebã n sagl-ba?
5 A Poll gʋlsa gom-kãensã n tool a tẽed-n-taas nins sẽn da be Kolosã. A yeel-b lame t’a maooda wʋsg b yĩnga, sẽn na yɩl tɩ b “sũyã tõe n sigi, tɩ b lagem taab ne nonglem.” (Karm-y Kolos rãmb 2:1, 2.) Bõe n kɩt t’a ra maand yɩɩr b yĩng woto? Yaa vẽeneg t’a Poll da miime tɩ b sʋkã, kẽer n da tẽed Gɛrk filozof rãmbã goamã, la b rat tɩ b taabã me tẽ rẽ. B sãnda me ra yetame tɩ kiris-nebã segd n kell n tũu a Moiiz tõogã. Rẽ n kɩt t’a sagl saam-biisã ne a sũur fãa woto: “Bɩ y gũus neer tɩ ned da sãam yãmb ne ninsaalb bãngr la b belgr sẽn ka yõodo, sẽn yaa ninsaalbã minund sẽn yaa dũniyã rẽnda, la ka Kirist rẽndã ye.”—Kol. 2:8.
6. Bõe yĩng tɩ d segd n modg n wʋm a Poll saglgã võore?
6 Rũndã-rũndã, a Sʋɩtãan ne a dũni-wẽngã baoodame n na n sãam tõnd tẽebã ne yɛl sẽn wõnd yɛl nins sẽn da be Kolos tẽedbã sʋkã. Wala makre, dũniyã filozof rãmbã zãmsda ãdem-biisã yɛl toɛy-toɛy sẽn sãamd b yamã la b vɩɩm manesmã n toeemd-b zãnga. Ziri tũudum toɛy-toɛyã kɩtame tɩ nebã rɩt kibs rãmb sẽn pa tat Wẽnnaam yam. Filim dãmbã la reemã buud toɛy-toɛyã b sẽn wilgdã tusda nebã tɩ b tʋmd tʋʋm yoodo. Sẽn paase, yɛl kẽer sẽn be ẽntɛrnetã pʋgẽ me wãada kom-bɩɩs la kãsemba. D sã n wae n yãtẽ la d wʋmd yel-kãensã n paas b taab me sẽn be dũni-kãngã pʋgẽ wã, tõe n kɩtame tɩ d wa pa le nand sagls nins a Zeova sẽn kõt-dã, n bas b tũubu, tɩ wa kɩt tɩ d pa le baood vɩɩm hakɩkã ne d sũy fãa ye. (Karm-y 1 Tɩmote 6:17-19.) Vẽenega, d sã n pa rat t’a Sʋɩtãan bẽdsã yõk-do, d segd n modg n wʋma saglg ning a Poll sẽn kõ Kolos kiris-nebã võore, la d tũ a saglgã ne d sũy fãa.
7. A Poll yeelame tɩ yɛl a yiib bʋs n na n sõng Kolos kiris-nebã?
7 Saglg ning a Poll sẽn kõ Kolos kiris-nebã pʋgẽ, a reng n wilgame tɩ yẽ maooda wʋsg b neer yĩnga. Rẽ poore, a wilga bũmb a yiib sẽn tõe n sõng-b tɩ b sũyã sigi, rat n yeel tɩ sẽn tõe n keng b raoodo, la kɩt tɩ b lagem taab nonglem pʋgẽ. Pipi, a yeelame tɩ yaa b sẽn na n “paam yam-vẽnegr kãsenga.” Woto rat n yeelame tɩ b mao n wʋm gʋlsg sõamyã võor sõma, n tõog n kɩs sɩd tɩ b tẽebã sẽn tik bũmb ning zugã yaa sɩda. (Heb. 11:1) Rẽ poore, a Poll yeel-b lame tɩ b mao n “bãng Wẽnnaam sãmbg sẽn yaa Kiristã” hal sõma. Woto rat n yeelame tɩ b modg n bãng tɩ zʋʋg b sẽn deng n bãng bũmb ninsã, n bao n wʋm Wẽnnaam yel-zulumsã me võor neere. (Heb. 5:13, 14) Hakɩka, sagl-kãngã sɩd yɩɩ sõma ne Kolos kiris-nebã, la a yaa sõma ne tõnd me rũndã-rũndã! La wãn-wãn la d tõe n mao n wʋm gʋlsg sõamyã võor sõma, la d wʋm Wẽnnaam yel-zulumsã me võor neere? Bũmb ning a Poll sẽn yeel a Zezi Kirist zugã sõngd-d lame tɩ d bãng d sẽn tõe n maan dẽ to-to. A yeelame tɩ “[Kirist] yaa sãmbg ninga yam ne yam-vẽnegr fãa sẽn solg a pʋgẽ wã.”
Yam ne yam vẽnegr ning sẽn solg Kiristã pʋgẽ wã
8. Wilg-y b sẽn yeel tɩ yam ne yam-vẽnegr fãa “solga” Kirist pʋgẽ wã võore.
8 B sẽn yeel tɩ yam ne yam-vẽnegr fãa “solga” Kirist pʋgẽ wã pa rat n yeel tɩ ned pa tõe n paam-b ye. Rat n yeelame bal tɩ sẽn na yɩl n paam bõn-sõma kãensã, rẽndame tɩ d bao n bãng a Zezi Kirist sõma, la tɩ rẽ baooda modgr wʋsgo. Woto zemsa ne a Zezi meng sẽn da yeel bũmb ningã. A yeela woto: “Mam yaa sore, la sɩda, la vɩɩm. Ned ka tõe n ta m Ba nengẽ, a sã n ka mam maasem yĩng ye.” (Zã 14:6) Vẽenega, sẽn na yɩl n bãng Wẽnnaam, yaa tɩlae tɩ d sak sõngr ning a Zezi sẽn kõt-dã.
9. Tʋʋm-bʋs la Wẽnnaam bobl a Zezi tõnd sõngr yĩnga?
9 A Zezi pa yeel t’a yaa ‘sor’ bal ye, a yeelame me tɩ yẽ yaa “sɩda, la vɩɩm.” Woto wilgdame t’a Zezi tʋʋmdã pa tek sõng nebã tɩ b paam a Ba wã zood bal ye. Wilgdame me tɩ yaa ne a Zezi maasem la d tõe n bãng sɩdã sẽn be Biiblã pʋgã, la d wa paam vɩɩm sẽn pa satã. Bõn-sõma nins sẽn solg a Zezi nengẽ tɩ Wẽnnaam dat tɩ d baoã yõod sɩd ka to ye. Neb nins sẽn zãmsd Biiblã sõma wã tõe n paama bõn-sõma kãense. Bõn-sõma kãensã sẽn sõngd ned t’a paam zood sõma ne Wẽnnaam la a wa paam vɩɩm sẽn pa satã yĩnga, bɩ d bao n bãng b kẽere.
10. Kolos rãmba 1:19 wã ne 2:9 wã wilgda tõnd bõe a Zezi zugu?
10 ‘Wẽnnaam sẽn yaa bũmb ningã fãa, Kirist me yaa a woto.’ (Kol. 1:19; 2:9) A Zezi sẽn deng n zĩnd ne a Ba wã saasẽ n kaoos yʋʋm wʋsgã yĩnga, ned kae n mi Wẽnnaam la a raabã sõma n yɩɩd-a ye. A Zezi koe-moonegã sasa, a zãmsa nebã bũmb nins a sẽn zãms a Ba wã nengẽ wã. Sẽn paase, ne a manesmã la a tʋʋmã maasem, a kɩtame tɩ nebã bãng a Ba wã sẽn yaa Wẽnnaam ning buudã. Rẽ n kɩt t’a tõog n yeel woto: “Ned ninga sẽn yã maam, a yãa m Ba.” (Zã 14:9) Yam la yam-vẽnegr ning Wẽnnaam sẽn kõtã solga Kiristã pʋgẽ. Rẽ kɩtame tɩ sẽn na yɩl n bãng a Zeova, bũmb ning sẽn tõe n sõng-d n yɩɩd yaa d sẽn na n mao n bãng a Zezi sõma.
11. Bõe yĩng tɩ d sã n dat n wʋm Biiblã bãngr-goam võor bɩ yaa tɩlae tɩ d reng n bãng a Zezi sõma?
11 “Wẽnnaam no-rɛɛsdbã fãa kɩsa bãmb kaseto.” (Tʋʋ. 10:43) Gom-kãensã wilgdame tɩ bãngr-goamã wʋsg sẽn be Biiblã pʋgẽ gomda a Zezi yelle. Sẽn na yɩl n wʋm Biiblã bãngr-goamã fãa võore, rat n yeel tɩ sẽn sɩng ne pipi bãngr-gomd ning Wẽnnaam sẽn togs tɩ be Sɩngr 3:15 wã, n tɩ tãag yãab nins sẽn be Wilgr sebrã pʋgẽ wã, yaa tɩlae tɩ d reng n wʋm tʋʋmd ning a Zezi sẽn tar Wẽnnaam Rĩungã pʋgẽ wã võor sõma. Yaa rẽ n kɩt tɩ yaa toog ne neb nins sẽn pa sak n deeg tɩ yaa a Zezi la Mesi wã tɩ b wʋm bãngr-goam wʋsg sẽn be Biiblã babg ning b sẽn da gʋls ne hebre wã pʋgẽ võorã. Bala bãngr-goam wʋsg sẽn gomd Mesi wã yell bee be. Rẽ n kɩt me tɩ sẽn pa nand-b Biiblã bab-kãngã tagsdẽ t’a Zezi yɩɩ nin-kãseng balã. Yaa Wẽnnaam nin-buiidã sẽn mi a Zezi wã yĩng n kɩt tɩ b wʋmd Biiblã bãngr-goam nins sẽn nan pa pidsã võorã.—2 Kor. 1:20.
12, 13. a) A Zezi sẽn yeel t’a yaa dũniyã vẽenemã võor yaa bõe? b) Kiris-nebã sẽn paam tɩ b yiis-b ziri tũudmã likã pʋgẽ wã, lebga tɩlae ne-b tɩ b maan bõe?
12 “Mam yaa dũniyã vẽenem.” (Karm-y Zã 8:12; 9:5.) Yʋʋm wʋsg sẽn deng a Zezi rogmã, no-rɛɛs a Ezai pĩnd n togsa woto: “Neb nins sẽn da kẽnd lik pʋgẽ wã yãa vẽenem kãsenga. Vẽenem yãgame n gũbg neb nins sẽn da zĩ lik bida pʋgẽ wã.” (Ezai 9:1) Tʋm-tʋmd a Matɩe wilgame t’a Zezi sẽn wa n moond n yetẽ tɩ nebã “tek yam n kos sugr tɩ [saasẽ] soolem kolgame” wã, a pidsa a Ezai bãngr-gomdã. (Mat. 4:16, 17) Sɩd me, a Zezi koe-moonegã vẽnega neb wʋsg tɩ b bãng Wẽnnaam la b paam b mens ne ziri tũudmã. A Zezi meng yeela woto: “Mam waame n na n yɩ dũniyã vẽenem; tɩ ned ninga fãa sẽn tẽed maam kõn pa lik pʋgẽ ye.”—Zã 1:3-5; 12:46.
13 Yʋʋm wʋsg poore, tʋm-tʋmd a Poll wa n yeela a tẽed-n-taasã woto: “Yãmb da yaa lika, la masã yãmb yaa vẽenem Zusoabã maasem yĩnga. Bɩ y kẽn wa vẽenem kamba.” (Ef. 5:8) Kiris-nebã sẽn paam tɩ b yiis-b ziri tũudmã likã pʋgẽ wã, lebga tɩlae ne-b masã tɩ b kẽn wa vẽenem kamba. Woto zemsa ne bũmb ning a Zezi sẽn yeel a karen-biisã a sẽn da wa n sõsd ne nebã tãngã zugã. A yeel-b-la woto: “Bɩ yãmb vẽenem yãg woto nebã sʋka, tɩ bãmb tõe n yã yãmb tʋʋm sõma la b waoog yãmb Ba sẽn be [saasẽ]” (Mat. 5:16) Rẽ yĩnga yãmb nanda bõn-sõma nins sẽn solg a Zezi pʋgẽ wã ne y sũy fãa hal tɩ kɩt tɩ y sagend nebã ne y no-goam la y manesem tɩ b bao bõn-kãens bɩ?
14, 15. a) Pĩnd wẽndẽ, Wẽnnaam nin-buiidã ra tara piisã la rũms a taab n maand bõe? b) Bõe yĩng t’a Zezi sẽn yaa “Wẽnnaam pe-bilã” kɩt t’a yaa arzɛk sẽn yɩɩd arzɛk buudã fãa?
14 A Zezi yaa “Wẽnnaam Pebilã.” (Zã 1:29, 36) Kibay wʋsg sẽn be Biiblã pʋgẽ wilgdame tɩ Wẽnnaam nin-buiidã ra kʋʋda piis n kõt-a, b yel-wẽnã sugr la yɛl a taab yĩnga. Wala makre, a Abrahaam sẽn da wa n sak n na n dɩk a biig a Izaak n kʋ maoongã, Wẽnnaam yeel-a lame t’a ra maan a Izaak bũmbu, la a kõ-a pesg t’a kʋ. (Sɩng. 22:12, 13) Wẽnnaam sẽn wa n na n fãag Israɛll kambã Eziptã, a kɩtame me tɩ b kood piisi, n kok zɩɩmã n mes b ragnoyã zutu, n yaool n wãb nemdã tɩ yɩ “Pak maoong” yẽ yĩnga. (Yik. 12:1-13) Sẽn paase, a Moiiz Tõogã me ra kɩtame tɩ b kʋʋd piisi, bʋʋs la rũms toɛy-toɛy n maand maando.—Yik. 29:38-42; Maan. 5:6, 7.
15 Maand kãens fãa, la hal baa maoong buud a to kae ninsaal sẽn da tõe n kõ Wẽnnaam tɩ kɩt t’a paam a meng ne yel-wẽnã yembd wakat fãa yĩnga, la a põs kũum ye. (Heb. 10:1-4) La a Zezi yẽ yaa ‘Wẽnnaam Pe-bilã sẽn yiisd dũniyã yel-wẽnã.’ A sẽn ki tɩ yiisd dũniyã yel-wẽnã yõod yɩɩda arzɛk buudã fãa. Rẽ n so tɩ d segd n dɩk sẽk sõma n bao n wʋm a maoongã sẽn yɩ rondã võor neere, la d tẽ bõn-kãngã Wẽnnaam sẽn maan d yĩng tɩ ka to wã. D sã n maand woto, d na n wa paama bark wʋsg la keoore. “Bãg-bilã” neb na n wa tɩ paama naam la ziir ne Kiristã saasẽ, tɩ “piis a taabã” wa paam n vɩɩmd wakat sẽn kõn sa tẽngã sẽn na n lebg arzãnã zugu.—Luk 12:32, NW; Zã 6:40, 47; 10:16.
16, 17. Wilg-y b sẽn yeel t’a Zezi yaa “tõnd tẽebã sɩngd la a taasdã” võore.
16 A Zezi yaa “tõnd tẽebã sɩngd la a taasda.” (Karm-y Hebre dãmb 12:1, 2.) Hebre sak 11 wã pʋgẽ, tʋm-tʋmd a Poll goma tẽebã yell hal sõma. A reng n wilga tẽeb sẽn dat n yɛɛlgã koɛɛg-koɛɛga, tɩ rẽ poor t’a sõdg neb sẽn tall tẽeb n kõ tõnd mak-sõngo. A Poll sõdga a Nowe, a Abrahaam, a Saara n paas a Rahaab la neb a taaba. A goma woto fãa yell sẽn na yɩl n sagl a tẽed-n-taasã tɩ b get “a Zezi sẽn yaa tõnd tẽebã sɩngd la a taasdã.” Bõe yĩng t’a sagl-b woto?
17 Yaa sɩd tɩ neb nins yell b sẽn gomd Hebre sak 11 pʋgẽ wã tẽe Wẽnnaam kãab-noodã ne b sũy fãa, la b ra pa mi Wẽnnaam sẽn na n pids-b to-to ne Mesi wã la Rĩungã maasmã ball-ball ye. Woto kɩtame tɩ d tõe n yeel tɩ b tẽebã pa taas ye. Sɩd me, baa neb nins a Zeova sẽn kɩt tɩ b gʋls bãngr-goam Mesi wã zugã pa wʋm b sẽn gʋls bũmb ningã võor sõma ye. (1 Pɩɛ. 1:10-12) Yaa d sẽn na n wʋmd bũmb nins a Zezi sẽn maanã võor la b tõe n yeel tɩ d tẽebã taasame. Ad woto kɩtame tɩ sɩd tar yõod tɩ d sak n deeg t’a Zezi yaa “tõnd tẽebã sɩngd la a taasda,” la d wʋm dẽ võor sõma!
Ket-y n baood-y bõn-sõma wã
18, 19 a) Sõdg-y bõn-sõma a taab sẽn solg Kiristã nengẽ. b) Bõe yĩng tɩ d segd n ket n baood bõn-sõma nins sẽn solg a Zezi nengẽ wã?
18 Tʋʋm nins a Zezi sẽn tar n na n tʋm sẽn na yɩl tɩ Wẽnnaam pids a raabã ãdem-biisã fãagr yĩngã yaa wʋsgo. Yaa tʋʋm-kãens a wãn bal yell la d sẽn goma. Bõn-sõma a taab me n solg a Zezi nengẽ. D sã n tõog n yã bãmb dãmbã me, d sũy na n yɩɩ noogo, la na n naf-d lame me. Wala makre, tʋm-tʋmd a Pɩɛɛr boola a Zezi tɩ “vɩɩm naaba,” la “yibeoog ãdg” sẽn pukdi. (Tʋʋ. 3:15; 5:31; 2 Pɩɛ. 1:19) Sẽn paase, Biiblã pʋgẽ, b boola a Zezi tɩ “Amiina.” (Wil. 3:14) Rẽ yĩnga yãmb wʋmda woto fãa võor bɩ? Tẽeg-y t’a Zezi yeelame tɩ “y bao tɩ y na yã.”—Mat. 7:7.
19 Ned zɩ n zĩnd dũni zug ka t’a vɩɩmã la a sẽn maan bũmb ninsã tar yõod wʋsg n tõe n naf ãdem-biisã wakat fãa yĩng wa a Zezi ye. Wẽnnaam sẽn dat tɩ d bao bõn-sõma ninsã wʋsg solga a Zezi nengẽ. La b yãabã me pa toog ne ned ning fãa sẽn baood-b ne a sũur fãa ye. Bɩ y modg n bao bõn-sõma nins sẽn solg a Zezi nengẽ wã tɩ y na n yã-b lame, la y na n paama bark la sũ-noogo.
Y tẽrame bɩ?
• B sagenda kiris-nebã tɩ b bao bõn-sõma bʋse?
• Bõe yĩng t’a Poll saglgã ra zems ne Kolos kiris-nebã, la zems ne tõnd me rũndã-rũndã?
• Sõdg-y bõn-sõma nins sẽn solg Kiristã nengẽ wã kẽere, la y wilg b võore?
[Zãmsgã sogsgã]
[Foto rãmba, seb-neng 10]
Biiblã yaa wa kart sẽn wilgd tõnd d sẽn tõe n yã bõn-sõma nins sẽn solg Kiristã nengẽ wã to-to