Bijografija

KIF RAKKONTAT MINN CLARA GERBER MOYER

Għandi 92 sena u bilkemm nistaʼ nimxi, imma għadni f’sensija u niftakar tajjeb. Kemm jien grata li kelli l-​privileġġ li naqdi lil Jehovah sa minn tfuliti! Li ngħix ħajja sempliċi u mingħajr komplikazzjonijiet kien fattur li kabbar bla qjies dan it-​teżor.

TWELIDT fit-​18 t’Awissu, 1907, f’Alliance, Ohio, fl-​Istati Uniti taʼ l-​Amerka, il-​kbira minn ħamest itfal. Meta kelli tmien snin, ministru full-time mill-​Istudenti tal-​Bibbja, kif kienu jissejħu x-​Xhieda taʼ Jehovah f’dak iż-​żmien, ġie bir-​rota sar-​razzett tagħna fejn konna nrabbu l-​baqar. Hu ltaqaʼ m’ommi, Laura Gerber, fil-​bieb u staqsieha jekk kinitx taf għala l-​ħażen hu permess. Ommi minn dejjem kienet taħseb dwar dan.

Wara li ddiskutiet maʼ missieri, li kien fil-​maħżen, ommi ordnat is-​sett f’sitt volumi taʼ Studies in the Scriptures. Il-​kotba qrathom b’entużjażmu kbir u kienet imqanqla profondament bil-​veritajiet Bibliċi li kienet qed titgħallem. Hi studjat is-​6 Volum, The New Creation, u fehmet ċar il-​ħtieġa li titgħammed bħala Kristjana permezz tat-​tgħaddis fl-​ilma. Billi ma kinitx taf kif setgħet issib l-​Istudenti tal-​Bibbja, hi staqsiet lil missieri biex jgħammidha fix-​xmara żgħira li kienet tgħaddi mir-​razzett, avolja kien ix-​xahar kiesaħ taʼ Marzu 1916.

Ftit taż-​żmien wara, ommi rat avviż f’gazzetta li kien qed jirriklama taħdita li kienet se ssir fid-​Daughters of Veterans Hall f’Alliance. It-​taħdita kien jisimha “The Divine Plan of the Ages” (Il-Pjan Divin taż-​Żminijiet). Hi mill-​ewwel aġixxiet għaliex l-​1 Volum taʼ Studies in the Scriptures kellu l-​istess titlu bħat-​taħdita. Armajna l-​karru, u l-​familja kollha morna għall-​ewwel laqgħa tagħna  biż-​żiemel u l-​karozzin. Minn hemm imbagħad bdejna nattendu l-​laqgħat fid-​djar taʼ l-​aħwa nhar taʼ Ħadd u l-​Erbgħa fil-​għaxija. Fi żmien qasir, ommi tgħammdet mill-​ġdid minn rappreżentant tal-​kongregazzjoni Kristjana. Missieri, li kien dejjem medhi bix-​xogħol tar-​razzett, eventwalment ħa interess fl-​istudju tal-​Bibbja, u tgħammed ftit snin wara.

Niltaqgħu maʼ Dawk fuq Quddiem fit-​Tmexxija

Fl-​10 taʼ Ġunju, 1917, J. F. Rutherford, li dak iż-​żmien kien il-​president tal-​Watch Tower Society, żar Alliance biex jitkellem dwar is-​suġġett “Why Do the Nations War?” (Għala Jiggwerraw il-​Ġnus?) Jien kelli disaʼ snin u attendejt flimkien mal-​ġenituri tiegħi u maż-​żewġ ħuti subien, Willie u Charles. Kellna attendenza sabiħa taʼ ’l fuq minn mitt ruħ. Wara t-​taħdita taʼ Ħuna Rutherford, il-​biċċa l-​kbira minn dawk li attendew ippożaw għal ritratt barra l-​Columbia Theater, fejn ngħatat it-​taħdita tiegħu. Il-​ġimgħa taʼ wara, fl-​istess post, A. H. Macmillan ta taħdita fuq is-​suġġett “God’s Coming Kingdom” (Is-Saltna t’Alla li Ġejja). Kien privileġġ li jkollna dawn l-​aħwa jżuru l-​belt żgħira tagħna.

L-​Ewwel Konvenzjonijiet Memorabbli

L-​ewwel konvenzjoni li mort kienet fl-​1918 f’Atwater, Ohio, ftit kilometri ’l bogħod minn Alliance. Ommi staqsiet lir-​rappreżentant tas-​Soċjetà li kien hemm jekk kellix biżżejjed età biex nitgħammed. Ħassejt li kont għamilt dedikazzjoni valida lil Alla biex nagħmel ir-​rieda tiegħu, u għalhekk ħallewni nitgħammed dak in-​nhar fi xmara ċkejkna qrib ġnien kbir tat-​tuffieħ. Biddilt f’tinda li l-​aħwa kienu ramawha apposta u tgħammidt b’libsa taʼ bil-​lejl qadima u ħoxna.

F’Settembru 1919, jien u l-​ġenituri tiegħi qbadna ferrovija lejn Sandusky, Ohio, fuq Lake Erie. Hemmhekk tlajna fuq lanċa, u f’qasir żmien wasalna f’Cedar Point fejn kienet se ssir il-​konvenzjoni memorabbli tagħna. Meta nżilna minn fuq il-​lanċa, fuq il-​moll kien hemm gabbana żgħira minfejn ibigħu l-​ikel. Jien ħadt hamburger, li kien lussu għalija f’dawk iż-​żminijiet. Kemm kien tajjeb! Il-​quċċata taʼ l-​attendenza għall-​konvenzjoni tagħna li damet tmint ijiem laħqet is-​7,000 ruħ. Ladarba ma kien hemm l-​ebda sistema biex jitwassal id-​diskors pubbliku, kelli nismaʼ b’attenzjoni kbira.

F’din il-​konvenzjoni ħarġet ir-​rivista msieħba mat-​Torri taʼ l-​Għassa, intitolata The Golden Age (illum Stenbaħ!). Biex nattendi l-​konvenzjoni, tlift l-​ewwel ġimgħa taʼ l-​iskola, imma kien vallapena. Cedar Point kien post fejn wieħed kien imur iqattaʼ xi btala, u r-​restorant hemmhekk kellu kokijiet li kienu jippreparaw l-​ikel għad-​delegati. Imma għal xi raġuni, il-​kokijiet u dawk li jservu l-​ikel għamlu strajk, u għalhekk l-​aħwa Kristjani li kellhom xi ftit għarfien dwar kif iħejju l-​ikel daħlu għax-​xogħol b’ruħhom u b’ġisimhom biex jippreparaw l-​ikel għad-​delegati. Għal ħafna għaxriet taʼ snin wara, in-​nies taʼ Jehovah ppreparaw l-​ikliet tagħhom fl-​assembleat u fil-​konvenzjonijiet.

Kellna wkoll il-​privileġġ li nerġgħu mmorru f’Cedar Point f’Settembru taʼ l-​1922 għal konvenzjoni li damet disat ijiem u li għaliha kien hemm quċċata taʼ 18,000 ruħ. Kien hawnhekk li Ħuna Rutherford ħeġġiġna biex ‘nirriklamaw, nirriklamaw, nirriklamaw, is-​Sultan u s-​saltna tiegħu.’ Madankollu, il-​ministeru persunali tiegħi kien ilu li beda diversi snin qabel bit-​tqassim tal-​fuljetti u The Golden Age.

Apprezzament għall-​Ministeru

Kmieni fl-​1918, ħadt sehem fit-​tqassim tal-​fuljett The Fall of Babylon (Il-Waqgħa taʼ Babilonja) lil xi rziezet fil-​viċin. Minħabba l-​kesħa, konna nsaħħnu speċi taʼ ċagħqa ratba fuq kenur id-​dar li jissaħħan bil-​ħatab u mbagħad konna niħduha magħna fil-​karozzin biex inżommu saqajna sħan. Konna nilbsu kowtijiet ħoxnin u kpiepel, minħabba li l-​karozzin kellu biss saqaf u purtieri mal-​ġnub iżda l-​ebda heater. Imma dawk kienu żminijiet verament sbieħ.

Fl-1920, tlestiet edizzjoni speċjali taʼ The Finished Mystery, imsejħa ZG, f’forma taʼ rivista. a Jien u l-​ġenituri tiegħi ħriġna f’Alliance b’din  il-​pubblikazzjoni. F’dak iż-​żmien kulħadd kien jaħdem waħdu fuq il-​bibien, u għalhekk kemxejn beżgħana, tlajt f’veranda fejn kien hemm diversi nies bil-​qegħda. Wara li għamilt l-​introduzzjoni tiegħi, waħda mara qalet: “Kemm taf titkellem hux,” u aċċettat il-​pubblikazzjoni. Ħallejt 13-il ZG dak in-​nhar, l-​ewwel darba li kont għamilt preżentazzjoni itwal u formali minn dar għal dar.

Meta kelli madwar 15-il sena, ommi qabditha pulmunite u kellha tinxteħet fis-​sodda għal iktar minn xahar. Oħti ż-​żgħira, Hazel, kienet għadha tarbija, u għalhekk ħriġt mill-​iskola biex ngħin fix-​xogħol tar-​razzett u biex nieħu ħsieb it-​tfal. Il-​familja tagħna xorta waħda ħadet il-​verità tal-​Bibbja bis-​serjetà, u attendejna l-​laqgħat kollha tal-​kongregazzjoni fuq bażi regulari.

Fl-1928, waqt il-​Mafkar tal-​mewt taʼ Kristu, ngħata fuljett intitolat “Where Are the Nine?” (Fejn Huma d-​Disgħa?) lil kulmin kien preżenti. Dan kien jitkellem dwar Luqa 17:​11-19, fejn il-​Bibbja tgħid li wieħed biss mill-​għaxar imġiddmin li ndafu rringrazzja umilment lil Ġesù għall-​fejqan mirakoluż. Dan messli qalbi. Staqsejt lili nnifsi, ‘Kemm napprezza jien?’

Ladarba issa kollox kien sejjer tajjeb id-​dar u jien kont f’saħħti u ma kelli xejn x’ifixkilni, iddeċidejt li nitlaq mid-​dar u nidħol fis-​servizz taʼ pijunier, bħalma jissejjaħ il-​ministeru full-time. Il-​ġenituri tiegħi ħeġġewni biex nagħmel hekk. B’hekk, jien u Agnes Aleta, li kienet pijuniera miegħi, irċivejna l-​inkarigu tagħna, u fit-​28 t’Awissu, 1928, qbadna ferrovija fid–9:00 taʼ fil-​għaxija. Kulma kellna kien bagalja kull wieħed u basket biex inġorru l-​letteratura Biblika fih. Fl-​istazzjon, ħuti l-​bniet u l-​ġenituri tiegħi kienu qed jibku, u anki aħna. Ħsibt li forsi qatt ma kont se nerġaʼ narahom, ladarba konna nemmnu li Armageddon kienet fil-​qrib. L-​għada fil-​għodu, wasalna fi Brooksville, Kentucky, fejn konna assenjati.

Krejna kamra żgħira f’pensjoni u xtrajna bottijiet taʼ l-​ispagetti u għamilna wkoll xi panini għalina. Kull ġurnata konna nimxu f’direzzjoni differenti, naħdmu waħedna u noffru lill-​inkwilini ħames kotba illegati għal kontribuzzjoni taʼ $1.98 (76ċ). Bil-​mod il-​mod koprejna l-​belt kollha u ltqajna maʼ ħafna nies li kienu interessati mhux ħażin fil-​Bibbja.

F’madwar tliet xhur, konna żorna lil kulħadd fi Brooksville u Augusta u l-​akkwati tagħhom. Għalhekk tlaqna minn hemm biex naħdmu l-​bliet taʼ Maysville, Paris, u Richmond. Matul it-​tliet snin taʼ wara, koprejna ħafna kontej f’Kentucky fejn ma kien hemm ebda kongregazzjoni. Taʼ spiss kienu jingħaqdu magħna fil-​ministeru, kull darba għal xi ġimgħa jew iktar, xi ħbieb u membri tal-​familja minn Ohio li kienu jiġu hemm bil-​karozza biex jgħinuna.

Konvenzjonijiet Memorabbli Oħrajn

Il-​konvenzjoni f’Columbus, Ohio, bejn l-​24 u t’30 taʼ Lulju, 1931, kienet waħda verament memorabbli. Kien hemmhekk li ġie mħabbar li konna se nibdew niġu identifikati bl-​isem Xhieda taʼ Jehovah li kien ibbażat fuq il-​Bibbja. (Isaija 43:12) Qabel dan, meta n-​nies kienu jistaqsuna x’reliġjon kellna, konna ngħidu, “Studenti Internazzjonali tal-​Bibbja.” Imma dan ma kienx jagħmilna differenti wisq, ladarba kien hemm ħafna studenti tal-​Bibbja assoċjati maʼ diversi gruppi reliġjużi oħrajn.

Agnes, li kienet pijuniera miegħi, kienet iżżewġet u jien sfajt waħdi; b’hekk kont se ntir bil-​ferħ meta ġie annunzjat li dawk li kienu qed ifittxu lil xi ħadd biex ikun pijunier magħhom kellhom jirrapportaw f’ċertu post. Hemmhekk iltqajt maʼ Bertha u Elsie Garty u Bessie Ensminger. Dawn kellhom żewġ karozzi u kienu qed ifittxu oħt pijuniera oħra, ir-​rabaʼ waħda, biex taħdem magħhom. Tlaqna mill-​konvenzjoni flimkien, minkejja li qatt ma konna ltqajna qabel.

Fis-sajf ħdimna minn tarf sa tarf taʼ Pennsylvania. Imbagħad, hekk kif bdiet toqrob ix-​xitwa, tlabna inkarigi f’North Carolina, Virginia, u Maryland, li kienu stati iktar sħan fin-​naħa t’isfel. Fir-​rebbiegħa erġajna lura għan-​naħa taʼ fuq taʼ l-​Istati Uniti. Hekk kienet id-​drawwa tal-​pijunieri dak iż-​żmien. Fl-​1934, John Booth u Rudolph Abbuhl, li mxew skond din id-​drawwa, ħadu lil Ralph Moyer u lil ħuh iż-​żgħir Willard magħhom f’Hazard, Kentucky.

 Kont iltqajt maʼ Ralph f’diversi okkażjonijiet, u sirna nafu lil xulxin aħjar fil-​konvenzjoni kbira li saret f’Washington, D.C., bejn it-​30 taʼ Mejju u t-​3 taʼ Ġunju, 1935. Jien u Ralph konna bil-​qegħda ħdejn xulxin fil-​gallerija meta ngħatat it-​taħdita dwar il-​“kotra kbira,” jew il-​“folla kbira.” (Apokalissi 7:​9-14) Sa dan iż-​żmien konna nemmnu li dawk tal-​kotra kbira kienu membri taʼ klassi oħra għas-​sema iżda li kienu inqas leali mill-​144,000. (Apokalissi 14:​1-3) Għalhekk ma ridtx inkun waħda minnhom!

Meta Ħuna Rutherford spjega li dawk tal-​kotra kbira kienu klassi għall-​art, magħmula minn uħud leali li kienu se jibqgħu ħajjin wara Armageddon, ħafna baqgħu mistagħġbin. Imbagħad hu stieden lil dawk kollha tal-​kotra kbira biex iqumu bil-​wieqfa. Jien ma qomtx, imma Ralph iva. Iktar tard, l-​affarijiet saru iktar ċari f’moħħi, u għalhekk l-​1935 kienet l-​aħħar sena li ħadt mill-​emblemi tal-​ħobż u taʼ l-​inbid fil-​Mafkar tal-​mewt taʼ Kristu. Ommi, madankollu, baqgħet tieħu sehem sal-​mewt tagħha f’Novembru taʼ l-​1957.

Sieħeb Permanenti

Jien u Ralph komplejna niktbu lil xulxin. Jien kont qed naqdi f’Lake Placid, New York, u hu kien f’Pennsylvania. Fl-​1936, hu bena karavan żgħira li setaʼ jiġbidha bil-​karozza tiegħu. Hu telaq minn Pottstown, Pennsylvania, u mar Newark, New Jersey, għall-​konvenzjoni li saret hemmhekk bejn is-​16 u t-​18 t’Ottubru. Darba waħda fil-​għaxija, wara l-​programm, diversi wħud minna l-​pijunieri morna biex naraw il-​karavan il-​ġdida taʼ Ralph. Jien u hu konna qegħdin fil-​karavan ħdejn il-​mejjilla żgħira li kellu mwaħħla, meta staqsieni, “Togħġbok il-​karavan?”

Meta għamiltlu sinjal b’rasi li iva, staqsieni, “Trid tgħix fiha?”

“Iva,” weġibtu, u hu tani bewsa tenera li ma ninsieha qatt. Ftit jiem wara, ġibna l-​liċenzja biex niżżewġu. Fid-​19 t’Ottubru, il-​ġurnata taʼ wara l-​konvenzjoni, morna Brooklyn u żorna l-​faċilità taʼ l-​istampar tal-​Watch Tower Society. Imbagħad tlabna għal biċċa territorju bħala inkarigu. Grant Suiter, li kien inkarigat mit-​territorju, staqsa min kien se jaħdmu. Ralph qal, “Aħna, jekk jirnexxilna niżżewġu.”

“Jekk terġgħu tiġu fil–5:00 p.m., nistgħu nirranġawlkom,” wieġeb Ħuna Suiter. Għalhekk, dak in-​nhar fil-​għaxija, iżżewwiġna fid-​dar taʼ wieħed Xhud fl-​akkwati taʼ Brooklyn. Imbagħad morna nieklu maʼ xi ħbieb f’restorant lokali u wara tlaqna bit-​trasport pubbliku għal Newark, New Jersey, fejn kien hemm il-​karavan taʼ Ralph.

Ftit żmien wara dan, konna fi triqitna lejn Heathsville, Virginia, l-​ewwel inkarigu tagħna flimkien bħala pijunieri. Ħdimna l-​Kontea taʼ Northumberland u mbagħad morna fil-​kontej taʼ Fulton u Franklin f’Pennsylvania. Fl-​1939, Ralph ġie mistieden biex jagħmel ix-​xogħol taż-​żona, attività li kienet tinvolvi li nżuru għadd taʼ kongregazzjonijiet waħda wara l-​oħra. Il-​kongregazzjonijiet li qdejna kienu fl-​istat taʼ Tennessee. Is-​sena taʼ wara twieled it-​tifel tagħna, Allen, u  fl-​1941 ix-​xogħol taż-​żona spiċċa. Imbagħad ġejna inkarigati f’Marion, Virginia, bħala pijunieri speċjali. F’dak iż-​żmien, dan kien ifisser li nqattgħu 200 siegħa kull xahar fil-​ministeru.

Nagħmlu Aġġustamenti

Fl-​1943, kien neċessarju għalija li nieqaf mix-​xogħol taʼ pijuniera speċjali. Li ngħix f’daqsxejn taʼ karavan, nieħu ħsieb tifel żgħir, nipprepara l-​ikel, inżomm ħwejjiġna ndaf, u nqattaʼ mas-​60 siegħa fil-​ministeru kull xahar kien dak kollu li stajt nagħmel. Imma Ralph kompla bħala pijunier speċjali.

Fl-1945, erġajna lura f’Alliance, Ohio, begħna l-​karavan li għal disaʼ snin kienet id-​dar tagħna, u morna noqogħdu fir-​razzett mal-​ġenituri tiegħi. Kien hemmhekk li twieldet it-​tifla tagħna, Rebekah, fil-​veranda taʼ quddiem. Ralph qabad xogħol part-time fil-​belt u kompla bħala pijunier regulari. Jien ħdimt fir-​razzett u għamilt dak li stajt biex ngħinu jkompli bħala pijunier. Għalkemm il-​familja tiegħi offritilna dar u biċċa art mingħajr ma nħallsu xejn, Ralph irrifjuta. Hu ried li ma jkollna xejn x’ifixkilna milli nkomplu nfittxu iktar bis-​sħiħ l-​interessi tas-​Saltna.

Fl-1950, morna noqogħdu mill-​ġdid f’Pottstown, Pennsylvania, u krejna dar għal $25 (Lm10) fix-​xahar. Matul it-​tletin sena taʼ wara, il-​kera żdiedet għal $75 (Lm29) biss. Ħassejna li Jehovah kien qed jgħinna nżommu ħajjitna sempliċi. (Mattew 6:​31-33) Ralph kien jaħdem tliet darbiet fil-​ġimgħa bħala barbier. Kull ġimgħa konna nistudjaw il-​Bibbja maż-​żewġt itfal tagħna, nattendu l-​laqgħat tal-​kongregazzjoni, u nippridkaw l-​aħbar tajba tas-​Saltna bħala familja. Ralph qeda bħala indokratur li jippresiedi f’kongregazzjoni lokali. Billi żammejna ħajjitna sempliċi, stajna nagħmlu ħafna fis-​servizz taʼ Jehovah.

It-​Telfa taʼ l-​Għażiż Żewġi

Fis-​17 taʼ Mejju, 1981, konna bil-​qegħda fis-​Sala tas-​Saltna nisimgħu taħdita pubblika. Ralph ħassu ma jiflaħx, mar fuq wara tas-​sala, u bagħatli nota maʼ l-​attendant li kien sejjer id-​dar. Din tant kienet xi ħaġa mhux tas-​soltu minn Ralph li tlabt lil xi ħadd biex jiħodni dritt id-​dar. Ralph miet b’attakk qawwi taʼ puplesija f’inqas minn siegħa. Meta spiċċa l-​istudju tat-​Torri taʼ l-​Għassa dak in-​nhar fil-​għodu, ġie mħabbar lill-​kongregazzjoni li hu kien miet.

Dak ix-​xahar Ralph kien diġà għamel iktar minn 50 siegħa fil-​ministeru. Il-​karriera full-time tiegħu bħala pijunier kienet taʼ iktar minn 46 sena. Hu kien ikkonduċa studji tal-​Bibbja maʼ iktar minn 100 persuna, li eventwalment saru Xhieda taʼ Jehovah mgħammdin. Il-​barkiet spiritwali li rċivejna kienu vallapena għal kull sagrifiċċju li għamilna matul is-​snin.

Grata għall-​Privileġġi Tiegħi

Għal dawn l-​aħħar 18-il sena, għext waħdi, nattendi l-​laqgħat, nippriedka lil oħrajn kif nistaʼ, u nistudja l-​Kelma t’Alla. Issa ngħix f’dar taʼ l-​anzjani għal ċittadini rtirati. Nippossiedi biss erbaʼ biċċiet għamara u għażilt li ma jkollix televixin. Imma ħajti hi mimlija u spiritwalment sinjura. Il-​ġenituri tiegħi u ż-​żewġ ħuti subien baqgħu leali sal-​mewt, u ħuti l-​bniet għadhom jaqdu lealment fit-​triq tal-​verità.

Jien nifraħ li t-​tifel tiegħi, Allen, qed jaqdi bħala anzjan Kristjan. Għal ħafna snin hu waħħal sistemi tas-​sound fis-​Swali tas-​Saltna u taʼ l-​Assembleat u ħadem ukoll fl-​installazzjoni tas-​sound fil-​konvenzjonijiet tas-​sajf. Il-​mara tiegħu hija qaddejja leali t’Alla, u ż-​żewġ uliedhom subien jaqdu bħala anzjani. Binti, Rebekah Karres, qattgħet iktar minn 35 sena fil-​ministeru full-time, inkluż erbaʼ snin fil-​kwartieri ġenerali tax-​Xhieda taʼ Jehovah fi Brooklyn. Hi u żewġha qattgħu dawn l-​aħħar 25 sena fix-​xogħol taʼ l-​ivvjaġġar f’diversi nħawi taʼ l-​Istati Uniti.

Ġesù qal li s-​Saltna hi bħal teżor moħbi li jistaʼ jinstab. (Mattew 13:44) Jien grata li l-​familja tiegħi sabet dan it-​teżor ħafna snin ilu. Xi privileġġ li nħares lura lejn iktar minn 80 sena taʼ servizz dedikat lil Alla—mingħajr l-​iċken sogħba! Li kieku kelli ngħix ħajti mill-​ġdid, nerġaʼ ngħixha bl-​istess mod, għaliex ‘it-​tjieba t’Alla hija aħjar mill-​ħajja’ tabilħaqq.—Salm 63:4 [63:​3, NW].

[Nota taʼ taħt]

[Stampa f’paġna 23]

Smajna t-​taħdita taʼ Ħuna Rutherford fl-​1917 f’Alliance, Ohio

[Stampa f’paġna 23]

Maʼ Ralph quddiem il-​karavan li bena

[Stampa f’paġna 24]

Maż-​żewġ uliedi llum