Għandek Int l-Istess Ħarsa t’Alla lejn Uħud Vjolenti?
Minn żmien twil ilu, in-nies ammiraw u onoraw irġiel setgħanin, uħud li juru saħħa fiżika kbira u qlubija. Wieħed minn dawn kien eroj mitoloġiku mill-Greċja tal-qedem, Erakles, jew Erkole, kif kienu jsibuh ir-Rumani.
ERAKLES kien iktar minn sempliċi eroj taʼ fama kbira; kien l-iktar setgħani fost il-gwerriera. Skond il-leġġenda, hu kien nofsu bniedem u nofsu alla, it-tifel taʼ l-alla Grieg Żews, u Alkmena, omm umana. Il-bravuri tiegħu bdew meta kien għadu daqsxejn taʼ tarbija fin-nieqa. Meta waħda mill-allat nisa li kienet għajjura bagħtet żewġt isriep kbar ħafna biex joqtluh, Erakles fgahom. Iktar tard f’ħajtu hu ġġieled battalji, għeleb mostri, u tqabad mal-mewt biex isalva lil wieħed ħabib. Barra minn hekk, hu ħarbat bliet sħaħ, stupra diversi nisa, xeħet tifel minn fuq torri għal isfel, u qatel lil martu u wliedu.
Għalkemm ma kienx persuna vera, il-mitiku Erakles deher minn żmien żemżem fl-istejjer taʼ pajjiżi antiki li kienu magħrufin mal-Griegi. Ir-Rumani kienu jqimuh bħala alla; in-negozjanti u l-vjaġġaturi kienu jitolbuh biex ikollhom prosperità u biex jipproteġihom mill-periklu. L-istejjer dwar il-bravuri tiegħu ilhom jaffaxxinaw lin-nies għal eluf taʼ snin.
L-Oriġini tal-Leġġenda
Għandhom l-istejjer dwar Erakles u eroj mitoloġiċi oħrajn xi bażi reali? Sa ċertu punt, iva. Il-Bibbja titkellem dwar żmien, kmieni fl-istorja tal-bniedem, meta fuq l-art tassew li kien hawn “allat” u “wħud nofshom bnedmin u nofshom allat.”
Meta ddeskriva dak il-perijodu, Mosè kiteb: “U ġara li meta l-bnedmin bdew joktru fuq l-art u tweldulhom il-bniet, raw ulied Alla li l-bniet tal-bnedmin kienu ħelwin, u ’l dawk li għoġbuhom ħaduhom b’nisa tagħhom.”—Ġenesi 6:1, 2.
Dawn “ulied Alla” ma kinux bnedmin; kienu wlied anġeliċi t’Alla. (Qabbel Ġob 1:6; 2:1; 38:4, 7.) Il-kittieb Bibliku Ġuda jirrakkonta li xi anġli “ma beżgħux għal posthom u telqu mnejn kienu jgħammru.” (Ġuda 6) Fi kliem ieħor, huma ħallew il-post assenjat lilhom fl-organizzazzjoni tas-sema t’Alla għaliex ippreferew jgħixu maʼ nisa sbieħ fuq l-art. Ġuda jżid li dawn l-anġli ribellużi kienu bħan-nies taʼ Sodoma u Gomorra, li ‘ngħataw għaż-żína u ntelqu wara l-pjaċiri kontra n-natura.’—Ġuda 7.
Il-Bibbja ma tagħtiniex id-dettalji kollha dwar l-attivitajiet taʼ dawn l-anġli diżubbidjenti. Madankollu, leġġendi antiki mill-Greċja u minn pajjiżi oħrajn jagħtu stampa taʼ għadd t’allat irġiel u nisa li kienu jgħixu fost il-bnedmin, b’mod viżibbli jew inviżibbli. Meta kienu jieħdu s-sura taʼ bniedem, kienu taʼ ġmiel li ma bħalu. Huma kielu, xorbu, raqdu, u kellhom x’jaqsmu sesswalment bejniethom u mal-bnedmin. Għalkemm suppost li kienu qaddisin u immortali, kienu jigdbu u jqarrqu, jargumentaw u jiġġieldu, jisseduċu u jistupraw. Rakkonti mitoloġiċi bħal dawn għandhom mnejn jirriflettu, għalkemm f’forma mirquma u mgħawġa, il-kundizzjonijiet li l-ktieb Bibliku taʼ Ġenesi jgħid li attwalment kien hawn qabel id-Dilluvju.
L-Uħud Setgħanin tal-Qedem, Irġiel taʼ Fama
L-anġli diżubbidjenti u materjalizzati kellhom relazzjonijiet sesswali maʼ nisa, u n-nisa kellhom it-tfal. Dawn ma kinux tfal normali. Kienu Nefilim, nofshom bnedmin u nofshom anġli. Ir-rakkont tal-Bibbja jgħid: “Kien hemm il-ġganti dak iż-żmien – u wara wkoll – meta wlied Alla resqu lejn il-bniet tal-bnedmin, u huma wildulhom. Dawn kienu . . . [“l-uħud setgħanin li kienu mill-qedem, l-irġiel taʼ fama,” NW].”—Ġenesi 6:4.
Il-kelma Ebrajka “nefilim” letteralment tfisser “uħud li waqqgħu lil oħrajn,” jew li jġagħlu lil oħrajn jaqgħu, permezz t’atti vjolenti. B’hekk, m’għandniex għalfejn niskantaw li r-rakkont tal-Bibbja jżid: “U l-art . . . [i]mtliet bil-vjolenza.” (Ġenesi 6:11) Il-persunaġġi mitoloġiċi nofshom bnedmin u nofshom allat, bħal Erakles u l-eroj Babiloniż Gilgamex, jixbhu sew lin-Nefilim.
Innota li n-Nefilim kienu msejħin “uħud setgħanin” u “rġiel taʼ fama.” Kuntrarju għar-raġel twajjeb Noè, li għex fl-istess żmien, in-Nefilim ma kinux interessati f’li jippromwovu l-fama taʼ Jehovah. Kienu interessati f’li jagħmlu isem għalihom infushom, f’li jingħataw glorja u fir-reputazzjoni tagħhom stess. B’atti setgħanin, li mingħajr ebda dubju kienu jinvolvu l-vjolenza u t-tixrid taʼ demm, huma kisbu l-fama li tant ixxennqu għaliha mid-dinja taʼ madwarhom taʼ nies li jiċħdu ’l Alla. Kienu iktar minn sempliċi eroj taʼ żmienhom—in-nies kienu jibżgħu minnhom, jirrispettawhom, u kien jidher li ħadd u xejn ma setaʼ għalihom.
Waqt li n-Nefilim u l-missirijiet anġeliċi tagħhom li ma żammewx posthom setgħu kienu miżmumin fuq wiċċ l-idejn mill-kontemporanji taʼ żmienhom, ċertament li ma kienu famużi xejn f’għajnejn Alla. Il-mod taʼ ħajja tagħhom kien moqżież. B’riżultat taʼ dan, Alla ħa azzjoni kontra dawk l-anġli li waqgħu. L-appostlu Pietru kiteb: “Alla ma ħafirhiex lill-anġli li dinbu, imma tefagħhom fil-ħofor mudlama taʼ l-infern biex hemm jinżammu sa jum il-ġudizzju; . . . [u] ma ħafirhiex lid-dinja tal-qedem – barra minn Noè, il-ħabbâr tal-ġustizzja, u sebgħa min-nies oħra – meta bagħat id-dilluvju fuq id-dinja tal-ħażen.”—2 Pietru 2:4, 5.
Fid-Dilluvju globali, l-anġli ribellużi neħħew l-iġsma materjali tagħhom u rritornaw fl-għajb lejn il-qasam taʼ l-ispirti. Alla kkastigahom billi ma ħallihomx jerġgħu jimmaterjalizzaw iġsma umani. In-Nefilim, in-nisel soprannaturali taʼ l-anġli diżubbidjenti, għebu kollha. Noè u l-familja żgħira tiegħu biss salvaw mill-Għarqa.
Irġiel taʼ Fama Llum
Illum, fuq l-art m’għadx hawn allat jew uħud nofshom bnedmin u nofshom allat. Minkejja dan, il-vjolenza għadha tiżdied. L-irġiel taʼ fama tal-lum huma glorifikati f’kotba, films, televixin, u mużika. Żgur li qatt ma jgħaddilhom minn moħħhom biex idawru ħaddejhom, iħobbu l-għedewwa tagħhom, ifittxu s-sliem, jaħfru, jew jevitaw il-vjolenza. (Mattew 5:39, 44; Rumani 12:17; Efesin 4:32; 1 Pietru 3:11) Minflok, l-uħud setgħanin taʼ żmienna huma ammirati għas-saħħa li għandhom u għall-abbiltà tagħhom biex jiġġieldu, jivvendikaw ruħhom, u jpattu l-vjolenza b’iktar vjolenza. a
Il-ħarsa t’Alla lejn uħud bħal dawn baqgħet bħalma kienet fi żmien Noè. Jehovah ma jammirahomx lil dawk li jħobbu l-vjolenza, u lanqas ma jieħu gost bil-bravuri tagħhom. Is-salmista kanta: “Jgħarbel il-Mulej il-ġust u l-ħażin; hu jobgħod ’il min iħobb id-dnewwa.”—Salm 11:5.
Tip Differenti taʼ Saħħa
B’kuntrast qawwi maʼ l-irġiel setgħanin u vjolenti hemm l-iktar bniedem famuż li qatt eżista, Ġesù Kristu, raġel taʼ sliem. Meta kien fuq l-art hu m’għamel l-“ebda deni.” (Isaija 53:9) Meta l-għedewwa tiegħu ġew biex jarrestawh fil-ġnien tal-Ġetsemani, is-segwaċi tiegħu kellhom xi sjuf. (Luqa 22:38, 47-51) Huma setgħu qajmu rvell biex jipprovaw jevitaw li hu jingħata f’idejn il-Lhud.—Ġwann 18:36.
Fil-fatt, l-appostlu Pietru ħareġ is-sejf tiegħu Mattew 26:51, 52) Iva, il-vjolenza tnissel vjolenza, bħalma wriet l-istorja tal-bniedem darba wara l-oħra. Apparti mill-opportunità li jiddefendi lilu nnifsu bl-armi, Ġesù kellu mezz ieħor taʼ difiża. Hu mbagħad qal lil Pietru: “Taħseb int li ma nistax nitlob lil Missieri u jibgħatli issa stess aktar minn tnax-il leġjun taʼ anġli?”—Mattew 26:53.
biex jiddefendi lil Ġesù, imma Ġesù qallu: “Erġaʼ daħħal sejfek f’postu għax kull min jaqbad is-sejf, bis-sejf jinqered.” (Minflok ma rrikorra għall-vjolenza jew għall-protezzjoni anġelika, Ġesù ħalla lilu nnifsu jinħataf minn dawk li qatluh. Għala? Raġuni waħda hi li hu kien jaf li kien għadu ma wasalx il-waqt taʼ Missieru tas-sema biex itemm il-ħażen fuq l-art. Minflok ma ħa l-kwistjoni f’idejh, Ġesù fada f’Jehovah.
Din ma kinitx xi pożizzjoni taʼ dgħjufija iżda taʼ saħħa ġewwinija kbira. Ġesù wera fidi soda li Jehovah kien se jirranġa l-affarijiet fiż-żmien Tiegħu u bil-mod Tiegħu. Minħabba l-ubbidjenza tiegħu, Ġesù ġie eżaltat għal pożizzjoni taʼ fama li hi sekondarja biss għal dik taʼ Jehovah nnifsu. L-appostlu Pawlu kiteb rigward Ġesù: “[Hu] ċekken lilu nnifsu, billi obda sal-mewt, anzi sal-mewt . . . [“fuq zokk tat-tortura,” NW]. Għalhekk Alla għollieh sas-smewwiet u żejjnu bl-Isem li hu fuq kull isem, biex fl-isem taʼ Ġesù – fis-sema, fl-art u f’qiegħ l-art – il-ħlejjaq kollha jinżlu għarrkubbtejhom, u kull ilsien jistqarr: ‘Ġesù Kristu hu l-Mulej, għall-glorja taʼ Alla l-Missier.’”—Filippin 2:8-11.
Il-Wegħda t’Alla li Jtemm il-Vjolenza
Il-Kristjani veri jfasslu ħajjithom fuq l-eżempju u t-tagħlim taʼ Ġesù. Huma ma jammirawx jew ma jimitawx lin-nies taʼ fama u vjolenti tad-dinja. Huma jafu li fil-waqt xieraq t’Alla, uħud bħal dawn se jitqaċċtu ’l barra għal dejjem, sewwa sew bħalma ġralhom l-uħud ħżiena fi żmien Noè.
Alla hu l-Ħallieq taʼ l-art u tar-razza umana. Hu wkoll is-Sovran bi dritt. (Apokalissi 4:11) Jekk imħallef uman għandu awtorità legali biex jieħu deċiżjonijiet ġudizzjarji, kemm għandu iktar awtorità Alla biex jagħmel hekk. Ir-rispett tiegħu għall-prinċipji taʼ tjieba tiegħu stess, kif ukoll l-imħabba tiegħu lejn dawk li jħobbuh, se jġagħluh itemm il-ħażen kollu u lil dawk li jagħmluh.—Mattew 13:41, 42; Luqa 17:26-30.
Dan se jwassal għal sliem dejjiemi fuq l-art, sliem mibni fis-sod fuq il-ġustizzja u t-tjieba. Dan kien imbassar fil-profezija magħrufa sew dwar Ġesù Kristu: “Għax tweldilna tifel, ngħatalna iben; is-setgħa tkun fuq spallejh, u jsemmuh: ‘Kunsillier taʼ l-għaġeb, Alla setgħan, Missier għal dejjem, Prinċep tas-sliem.’ Kbira tkun setgħetu, u s-sliem bla qjies fuq it-tron taʼ David u s-saltna tiegħu. Hu jwettaqha u jsaħħaħha bil-ħaqq u s-sewwa, minn issa u għal dejjem. Il-ħeġġa tal-Mulej taʼ l-eżerċti tagħmel dan.”—Isaija 9:5, 6 [9:6, 7, NW].
B’raġuni tajba, mela, il-Kristjani jagħtu kas il-parir ispirat taʼ żmien twil ilu: “Tgħirx għall-bnedmin vjolenti, u titħajjarx timxi fuq xi mġiba tiegħu; għax min jimxi bl-imgħawweġ jistkerrhu l-Mulej, imma f’idejh huma dawk li jimxu bis-sewwa.”—Proverbji 3:31, 32.
[Nota taʼ taħt]
a Il-karattri vjolenti f’ħafna mil-logħob tal-kompjuter u l-films tal-fantaxjenza taʼ spiss jirriflettu dawn il-karatteristiċi ħżiena u vjolenti b’mod iktar intens.
[Kumment f’paġna 26]
L-UĦUD SETGĦANIN TAʼ ŻMIENNA HUMA AMMIRATI GĦAS-SAĦĦA LI GĦANDHOM U GĦALL-ABBILTÀ TAGĦHOM BIEX IPATTU L-VJOLENZA B’IKTAR VJOLENZA
[Sors taʼ l-istampa f’paġna 29]
Alinari/Art Resource, NY