Meta s-Skiet Ifisser Qbil
Il-ktieb Betrayal—German Churches and the Holocaust jiddiskuti bil-miftuħ l-irwol tar-reliġjon fin-Naziżmu. “Kien hemm ħafna Kristjani li appoġġaw ir-reġim,” isostni l-ktieb, “u fil-maġġuranza l-kbira tagħhom naqsu li joġġezzjonaw għall-persekuzzjoni tal-Lhud. Is-skiet, f’dan il-każ, jgħid ħafna.”
X’kien li ġibed lil dawk li kienu jgħidu li huma Kristjani lejn in-Naziżmu? Il-ktieb jispjega li ħafna tqarrqu minħabba li Hitler kien “jinsisti li fis-soċjetà Ġermaniża jinżamm l-ordni u l-liġi tiġi mħarsa.” Jgħid: “Hu kien kontra l-pornografija, il-prostituzzjoni, l-abort, l-omosesswalità, u l-‘oxxenità’ taʼ l-arti moderna. Barra minn hekk, sabiex jinkuraġġixxi lin-nisa jibqgħu jżommu l-irwol tradizzjonali tagħhom bħala nisa tad-dar, kien jagħti midalja tal-bronż lil dawk li kien ikollhom erbat itfal, midalja tal-fidda lil dawk li kien ikollhom sitta u midalja tad-deheb lil dawk li kien ikollhom tmienja. Dan l-appell biex in-nies jibqgħu jżommu l-valuri tradizzjonali, flimkien man-nazzjonaliżmu militarizzat li ħareġ bih Hitler biex ipatti għall-umiljazzjoni li sofra pajjiżu minħabba t-Trattat taʼ Versailles, għamel lis-Soċjaliżmu Nazzjonali jidher bħala għażla attraenti għal ħafna mill-Kristjani fil-Ġermanja, saħansitra għall-biċċa l-kbira minnhom.”
Kien hemm grupp wieħed li spikka għax kien ferm differenti mill-oħrajn. “Ix-Xhieda taʼ Jehovah,” jinnota l-ktieb Betrayal, “irrifjutaw li jieħdu sehem fil-vjolenza jew fl-użu tal-forza militari.” Bħalma wieħed jistenna, dan wassal għal attakk viljakk kontra dan il-grupp żgħir, u ħafna mill-membri ġew mixħutin f’kampijiet tal-konċentrament. Madankollu, oħrajn li kienu jgħidu li huma segwaċi taʼ Kristu baqgħu b’ħalqhom magħluq. Il-ktieb ikompli jgħid: “Il-Kattoliċi u l-Protestanti in ġenerali iktar urew mibegħda milli simpatija lejn ix-Xhieda taʼ Jehovah, u iktar kienu jaqblu mal-valuri ħorox taʼ Hitler milli maʼ dawk paċifisti tax-Xhieda.” Is-skiet tagħhom bla dubju kompla ħarrax it-trattament ħażin tax-Xhieda taħt ir-reġim Nazista.
Filwaqt li għad hemm kontroversja kbira dwar l-indħil tal-knejjes fil-politika Nazista, lix-Xhieda taʼ Jehovah l-ktieb Betrayal isejħilhom “grupp reliġjuż taʼ nies li rrifjutaw li jappoġġaw ir-reġim jew li jikkollaboraw miegħu.”