“Immedita fuq dawn l-​affarijiet; kun medhi fihom, biex kulħadd jara li qed tavanza.”​—1 TIM. 4:15.

1, 2. X’nafu dwar meta Timotju kien għadu żgħir u dwar il-​bidla li seħħet meta kellu madwar 20 sena?

 META kien għadu tifel, Timotju kien jgħix fil-​provinċja Rumana tal-​Galazja, dik li llum hi t-​Turkija. Hemmhekk, għadd taʼ kongregazzjonijiet Kristjani ġew stabbiliti fis-​snin taʼ wara l-​mewt taʼ Ġesù. Maż-​żmien, iċ-​ċkejken Timotju, ommu, u nanntu ħaddnu l-​Kristjanità u saru attivi f’waħda mill-​kongregazzjonijiet. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Timotju żgur li gawda l-​ħajja tiegħu bħala Kristjan żagħżugħ f’nofs dak l-​ambjent familjari. Madankollu, f’ħakka t’għajn, l-​affarijiet bdew jinbidlu.

² Dan kollu beda bit-​tieni żjara tal-​appostlu Pawlu f’dawk l-​inħawi. F’dak iż-​żmien, Timotju għandu mnejn kellu madwar 20 sena. Matul iż-​żjara tiegħu, x’aktarx f’Listra, Pawlu nnota l-​fatt li ‘l-​aħwa kienu jitkellmu tajjeb’ dwar Timotju fil-​kongregazzjonijiet lokali. (Atti 16:2) Iż-​żagħżugħ Timotju bilfors li wera maturità kbira għall-​età tiegħu. Imbagħad, taħt id-​direzzjoni tal-​ispirtu qaddis, Pawlu u l-​ġemgħa tal-​anzjani lokali qiegħdu idejhom fuq Timotju, billi għażluh għal xogħol speċjali fil-​kongregazzjoni.​—1 Tim. 4:14; 2 Tim. 1:6.

3. Timotju rċieva liema privileġġ taʼ servizz mhux tas-​soltu?

³ Timotju rċieva stedina mhux tas-​soltu—biex jivvjaġġa flimkien mal-​appostlu Pawlu! (Atti 16:3) Immaġina kemm kien sorpriż u eċċitat Timotju! Fis-​snin taʼ wara, Timotju kien se jivvjaġġa maʼ Pawlu u kultant m’oħrajn, billi kien se jwettaq diversi inkarigi għan-​nom tal-​appostli u l-​anzjani. Pawlu u Timotju ħadu sehem f’xogħol tal-​ivvjaġġar li kkontribwixxa ħafna biex l-​aħwa jinbnew spiritwalment. (Aqra Atti 16:4, 5.) Għalhekk, Timotju sar magħruf sew maʼ ħafna Kristjani għall-​avanz spiritwali tiegħu. Wara xi għaxar snin jaħdem maʼ Timotju, l-​appostlu Pawlu kiteb lill-​Filippin: “M’għandi lil ħadd bl-​istess attitudni [taʼ Timotju] li se jieħu ħsieb ġenwinament dak li għandu x’jaqsam magħkom. . .. Intom tafu xi prova ta tiegħu nnifsu, li bħal iben maʼ missieru tjassar miegħi biex iġib l-​aħbar tajba ’l quddiem.”​—Flp. 2:20-​22.

4. (a) Timotju b’liema responsabbiltà kbira ġie fdat? (b) Liema mistoqsijiet nistgħu nistaqsu dwar il-​kliem taʼ Pawlu li nsibu fl-​1 Timotju 4:15?

⁴ Madwar iż-​żmien li Pawlu kiteb lill-​Filippin, hu fada lil Timotju b’responsabbiltà kbira​—dik li jaħtar anzjani u qaddejja ministerjali. (1 Tim. 3:1; 5:22) Jidher ċar li Timotju kien sar indokratur Kristjan responsabbli u taʼ min jafdah. Madankollu, fl-​istess ittra, Pawlu ħeġġeġ lil Timotju biex jagħmel l-​avanz tiegħu jidher quddiem kulħadd. (1 Tim. 4:15) Ma  kienx Timotju diġà għamel l-​avanz tiegħu jidher b’mod straordinarju? Allura, Pawlu x’ried ifisser b’dan il-​kliem, u kif nistgħu nibbenefikaw mill-​parir tiegħu?

Nagħmlu l-​Kwalitajiet Spiritwali Jidhru

5, 6. L-​indafa spiritwali tal-​kongregazzjoni t’Efesu kif kienet mhedda, u Timotju kif setaʼ jipproteġi l-​kongregazzjoni?

⁵ Ejja neżaminaw il-​kuntest tal-​1 Timotju 4:15. (Aqra l-​1 Timotju 4:11-​16.) Qabel ma kiteb dan il-​kliem, Pawlu kien ivvjaġġa lejn il-​Maċedonja, imma kien talab lil Timotju biex jibqaʼ f’Efesu. Għala? Xi wħud f’dik il-​belt bdew joħolqu firdiet fil-​kongregazzjoni billi bdew jintroduċu tagħlim falz. Timotju kellu jipproteġi l-​indafa spiritwali tal-​kongregazzjoni. Kif kien se jagħmel dan? Mod wieħed kien billi jħalli eżempju tajjeb biex oħrajn jimitawh.

⁶ Pawlu kiteb lil Timotju: “Kun t’eżempju għall-​uħud leali, fil-​kliem, fil-​kondotta, fl-​imħabba, fil-​fidi, fis-​safa.” Pawlu żied jgħid: “Immedita fuq dawn l-​affarijiet; kun medhi fihom, biex kulħadd jara li qed tavanza.” (1 Tim. 4:12, 15) Dan l-​avanz kellu x’jaqsam mal-​kwalitajiet spiritwali taʼ Timotju u mhux maʼ xi pożizzjoni t’awtorità. Dan hu t-​tip t’avanz li kull Kristjan għandu jkun irid juri.

7. X’inhu mistenni minn kulħadd fil-​kongregazzjoni?

⁷ Illum, bħal fi żmien Timotju, hemm diversi pożizzjonijiet taʼ responsabbiltà fil-​kongregazzjoni. Xi wħud jaqdu bħala anzjani jew qaddejja ministerjali. Oħrajn jieħdu sehem fis-​servizz taʼ pijunier. Jerġaʼ oħrajn igawdu inkarigi fix-​xogħol tal-​ivvjaġġar, fis-​servizz f’Betel, jew fil-​qasam missjunarju. L-​anzjani jieħdu sehem f’diversi programmi taʼ tagħlim, bħal fl-​assembleat u l-​konvenzjonijiet. Madankollu, il-​Kristjani kollha​—l-​irġiel, in-​nisa, u ż-​żgħażagħ—​għandhom il-​potenzjal li jagħmlu l-​avanz spiritwali tagħhom jidher. (Mt. 5:16) Fil-​fatt, bħal fil-​kas taʼ Timotju, anki Kristjani li għandhom pożizzjonijiet speċjali taʼ responsabbiltà huma mistennijin li jagħmlu l-​kwalitajiet spiritwali tagħhom jidhru quddiem kulħadd.

Sir t’Eżempju fil-​Mod li Titkellem

8. Liema effett għandu kliemna fuq il-​qima tagħna?

⁸ Wieħed mill-​oqsma li fihom Timotju kellu jkun t’eżempju kien fil-​mod li jitkellem. Kif nistgħu nagħmlu l-​avanz tagħna jidher f’dan il-​qasam? Kliemna jgħid ħafna dwarna. Ġesù b’mod xieraq innota: “Mill-​abbundanza tal-​qalb jitkellem il-​fomm.” (Mt. 12:34) Ġakbu, ħu Ġesù mill-​omm, irrikonoxxa wkoll l-​effett li kliemna jistaʼ jkollu fuq il-​qima tagħna. Hu kiteb: “Jekk xi bniedem jaħseb li jqim lil Alla tajjeb u madankollu ma jrażżanx ilsienu, imma jkompli jqarraq b’qalbu stess, il-​qima taʼ dan il-​bniedem hi fiergħa.”​—Ġak. 1:26.

9. Kliemna b’liema modi għandu jkun t’eżempju?

⁹ Kliemna jistaʼ jirrivela lil oħrajn fil-​kongregazzjoni kemm għamilna progress spiritwali. Għalhekk, minflok ma jużaw kliem mingħajr dinjità, negattiv, kritiku, jew li jweġġaʼ, Kristjani maturi jistinkaw biex jibnu, ifarrġu, jikkonslaw, u jinkuraġġixxu. (Prov. 12:18; Efes. 4:29; 1 Tim. 6:3-​5, 20) Li nkunu ħfief biex niddiskutu l-​konvinzjonijiet morali tagħna m’oħrajn u niddefendu l-​livelli għoljin t’Alla jistaʼ jirrivela d-​devozzjoni tagħna lejn Alla. (Rum. 1:15, 16) Dawk li għandhom attitudni xierqa ċertament li se josservaw il-​mod kif nużaw l-​għotja tal-​kliem u għandhom mnejn isegwu l-​eżempju tagħna.—Flp. 4:8, 9.

Inkunu t’Eżempju fil-​Kondotta u fis-​Safa Tagħna

10. Fidi mingħajr ipokrisija għala hi vitali għall-​avanz spiritwali tagħna?

¹⁰ Biex Kristjan ikun t’eżempju tajjeb mhux biżżejjed li jgħid kliem li jibni. Individwu jkun ipokrita jekk jgħid affarijiet tajbin mingħajr ma jagħmilhom. Pawlu kien familjari  sew mal-​ipokrisija tal-​Fariżej u mar-​riżultat taʼ ħsara minħabba l-​aġir tagħhom. Iktar minn darba, hu wissa lil Timotju kontra nuqqas taʼ sinċerità u qerq bħal dan. (1 Tim. 1:5; 4:1, 2) Imma Timotju ma kienx ipokrita. Fit-​tieni ittra tiegħu lil Timotju, Pawlu kiteb: “Inġib quddiem għajnejja l-​fidi li għandek mingħajr ebda ipokrisija.” (2 Tim. 1:5) Xorta waħda, Timotju kellu bżonn jagħmel il-​ġenwinità tiegħu bħala Kristjan tidher quddiem oħrajn. Hu kellu jkun t’eżempju fil-​kondotta.

11. Pawlu x’kiteb lil Timotju dwar l-​għana?

¹¹ Fiż-​żewġ ittri tiegħu lil Timotju, Pawlu pprovda twissijiet fuq diversi aspetti tal-​kondotta. Pereżempju, Timotju kellu jevita li jiġri wara l-​għana. Pawlu kiteb: “L-​imħabba għall-​flus hi l-​għerq taʼ kull tip taʼ ħsara u, billi rawmu din l-​imħabba, xi wħud ġew żvijati mill-​fidi u ferew lilhom infushom b’ħafna weġgħat.” (1 Tim. 6:10) L-​imħabba għall-​għana hi sinjal taʼ dgħufija spiritwali. B’kuntrast, Kristjani li jikkuntentaw b’ħajja sempliċi, billi jkollhom ‘x’jieklu u biex jitgħattew,’ juru avanz spiritwali.​—1 Tim. 6:6-​8; Flp. 4:11-​13.

12. Kif nistgħu nagħmlu l-​avanz tagħna jidher fil-​ħajja persunali tagħna?

¹² Pawlu qal lil Timotju kemm kien importanti li n-​nisa Kristjani “jiżżejnu bi lbies adattat, bil-​modestja u b’moħħ f’loku.” (1 Tim. 2:9) Nisa li huma modesti u jkunu moħħhom f’loku fl-​għażla tagħhom tal-​ilbies u d-​dehra, kif ukoll fi kwistjonijiet oħrajn tal-​ħajja persunali tagħhom, iħallu eżempju eċċellenti. (1 Tim. 3:11) Dan il-​prinċipju japplika għall-​irġiel Kristjani wkoll. Pawlu wissa lill-​indokraturi biex ikunu ‘moderati fi drawwiethom, ikollhom moħħ f’loku, [u] jimxu bl-​ordni.’ (1 Tim. 3:2) Meta nuru dawn il-​kwalitajiet fl-​attivitajiet tagħna taʼ kuljum, l-​avanz tagħna se jidher quddiem kulħadd.

13. Bħal Timotju, kif nistgħu nkunu t’eżempju fis-​safa?

 ¹³ Timotju kellu jkun t’eżempju wkoll fis-​safa. Meta uża dan it-​terminu, Pawlu kien qed jirreferi għal kondotta speċifika ħafna, dik tal-​moralità sesswali. Speċjalment fil-​mod kif Timotju kellu jittratta lin-​nisa, il-​kondotta tiegħu kellha tkun mingħajr tmaqdir. Hu kellu jittratta lin-​‘nisa xjuħ bħala ommijiet, u lin-​nisa żgħażagħ bħala aħwa bis-​safa kollu.’ (1 Tim. 4:12; 5:2) Saħansitra atti t’immoralità li għandhom mnejn jidhru li huma sigrieti, Alla jaf bihom u eventwalment żgur li se jsiru jafu bihom sħabna l-​bnedmin. Imma huwa minnu wkoll li l-​għemejjel tajbin taʼ Kristjan ma jistgħux jinżammu moħbijin. (1 Tim. 5:24, 25) Kulħadd fil-​kongregazzjoni għandu l-​opportunità li jagħmel l-​avanz tiegħu jidher fil-​kondotta u s-​safa.

L-​Imħabba u l-​Fidi Huma Essenzjali

14. L-​Iskrittura kif tenfasizza l-​bżonn li jkollna mħabba bejnietna?

¹⁴ Aspett ewlieni tal-​Kristjanità vera hu l-​imħabba. Ġesù qal lid-​dixxipli tiegħu: “B’dan ikun jaf kulħadd li intom dixxipli tiegħi, jekk ikollkom l-​imħabba bejnietkom.” (Ġw. 13:35) Kif nistgħu nuru mħabba bħal din? Il-​Kelma t’Alla tħeġġiġna biex nissaportu “lil xulxin bl-​imħabba,” biex ‘inkunu qalbna tajba maʼ xulxin, nagħdru b’tenerezza, naħfru lil xulxin mill-​qalb,’ u nkunu ospitabbli. (Efes. 4:2, 32; Ebr. 13:1, 2) “Ħa jkollkom affezzjoni tenera lejn xulxin bi mħabba lejn l-​aħwa,” kiteb l-​appostlu Pawlu.—Rum. 12:10.

15. L-​imħabba għala hi vitali għal kulħadd, speċjalment għall-​indokraturi Kristjani?

¹⁵ Li kieku Timotju kien aħrax jew ma kienx juri qalb tajba meta kien jittratta maʼ sħabu l-​Kristjani, dan setaʼ jġib fix-​xejn it-​tajjeb li kien wettaq bħala għalliem u indokratur. (Aqra l-​1 Korintin 13:1-​3.) Min-​naħa l-​oħra, l-​espressjonijiet t’affezzjoni ġenwini taʼ Timotju għal ħutu, flimkien m’atti t’ospitalità u għemejjel tajbin għan-​nom tagħhom, ċertament li għamlu l-​avanz spiritwali tiegħu jispikka. Mela, kien xieraq li fl-​ittra tiegħu lil Timotju, l-​appostlu Pawlu semma speċifikament l-​imħabba bħala waħda mill-​kwalitajiet li fiha Timotju kellu jkun t’eżempju.

16. Timotju għala kellu bżonn juri fidi b’saħħitha?

¹⁶ Matul il-​waqfa tiegħu f’Efesu, il-​fidi taʼ Timotju għaddiet minn prova. Ċerti wħud bdew jippromwovu duttrini li ma kinux fi qbil mal-​verità Kristjana. Oħrajn bdew ixerrdu “stejjer foloz” jew ifittxu ideat li ma kinux jgħinu l-​ispiritwalità tal-​kongregazzjoni. (Aqra l-​1 Timotju 1:3, 4.) Pawlu ddeskriva lil dawn l-​individwi bħala li huma ‘minfuħin bihom infushom, ma jifhmu xejn, u jkunu morda mentalment fuq kwistjonijiet u dibattiti dwar il-​kliem.’ (1 Tim. 6:3, 4) Setaʼ Timotju jirriskja saħansitra li jikkunsidra l-​ideat taʼ ħsara li bdew jidħlu fil-​kongregazzjoni? Le, għax Pawlu ħeġġeġ lil Timotju biex ‘jiġġieled il-​ġlieda t-​tajba tal-​fidi’ u biex jitbiegħed “mid-​diskors vojt li jipprofana dak li hu qaddis u mill-​kontradizzjonijiet taʼ dak li b’mod falz jissejjaħ ‘għarfien.’” (1 Tim. 6:12, 20, 21) M’hemm l-​ebda dubju li Timotju segwa l-​parir għaqli taʼ Pawlu.​—1 Kor. 10:12.

17. Il-​fidi tagħna kif tistaʼ tgħaddi minn prova llum?

¹⁷ Huwa interessanti li lil Timotju ntqallu li “f’xi żminijiet iktar tard xi wħud [kienu se] jitbiegħdu mill-​fidi għax jagħtu kas kliem  imnebbaħ li jqarraq u tagħlim tad-​demonji.” (1 Tim. 4:1) Kulħadd fil-​kongregazzjoni, inkluż dawk li għandhom pożizzjonijiet taʼ responsabbiltà, għandu bżonn ikun bħal Timotju f’li juri fidi b’saħħitha u soda. Billi nieħdu waqfa soda u niċħdu mill-​ewwel il-​propaganda apostata, aħna nistgħu nagħmlu l-​avanz tagħna jidher u nkunu t’eżempju fil-​fidi.

Stinka Biex Tagħmel l-​Avanz Tiegħek Jidher

18, 19. (a) Kif tistaʼ tagħmel l-​avanz tiegħek jidher quddiem kulħadd? (b) X’se jiġi kunsidrat darb’oħra?

¹⁸ Jidher ċar li l-​avanz spiritwali taʼ Kristjan veru m’għandux x’jaqsam mad-​dehra persunali, mal-​abbiltajiet naturali, jew mal-​prominenza tiegħu. U mhux bilfors jirrifletti fis-​snin taʼ servizz fil-​kongregazzjoni. Minflok, l-​avanz spiritwali veru jkun jidher billi nobdu lil Ġeħova fil-​ħsieb, fil-​kliem, u fil-​kondotta. (Rum. 16:19) Għandna nagħtu kas il-​kmand biex inħobbu lil xulxin u biex nikkultivaw fidi b’saħħitha. Iva, ejja nimmeditaw fuq il-​kliem taʼ Pawlu lil Timotju u nkunu medhijin fih sabiex l-​avanz tagħna jidher quddiem kulħadd.

¹⁹ Kwalità oħra li tirrifletti fl-​avanz spiritwali tagħna u l-​maturità Kristjana hi l-​ferħ, parti mill-​frott tal-​ispirtu qaddis t’Alla. (Gal. 5:22, 23) L-​artiklu li jmiss se jiddiskuti kif nistgħu nikkultivaw u nżommu l-​ferħ matul żminijiet t’inkwiet.

Int Kif Twieġeb?

• Oħrajn x’jistgħu jitgħallmu dwarna minn kliemna?

• Kif jidher l-​avanz tagħna fil-​kondotta u fis-​safa tagħna?

• Il-​Kristjani għala għandhom ikunu t’eżempju fl-​imħabba u l-​fidi?

[Mistoqsijiet taʼ Studju]

[Stampa f’paġna 11]

Iż-​żagħżugħ Timotju wera maturità kbira

[Stampi f’paġna 13]

L-​avanz tiegħek jidher quddiem oħrajn?