အထက်ပါစကားတွေက တောင်းဆိုချက် (the Requirement) လို့ အမည်ရှိတဲ့ ကြေညာချက်ပါစကားတွေဖြစ်တယ်။ ယုတ္တိမတန်ဆုံး ကြေညာချက်တွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့ အဲဒီကြေညာချက်ကို ၁၆ ရာစုအတွင်း စပိန်ကျူးကျော်ရေးသမားတွေဟာ နယ်ချဲ့ဖို့ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ အမေရိကကိုရောက်ရှိလာချိန်မှာ အသံကျယ်ကျယ် ဖတ်ပြခဲ့ကြတယ်။

ဒီကျူးကျော်ရေးသမားတွေက နယ်ခံလူတွေကို ဘာကြေညာနေတာလဲ။ ဘာကြောင့်ကြေညာတာလဲ။

၁၄၉၂ ခုနှစ်မှာ ကိုလံဘတ်စ်က အမေရိကကို ရှာတွေ့ပြီးမကြာခင်မှာပဲ စပိန်နဲ့ ပေါ်တူဂီဟာ နယ်မြေသစ်ကို သူပိုင်ငါပိုင်လုကြတယ်။ ဒီနိုင်ငံနှစ်ခုစလုံးက ပုပ်ရဟန်းမင်းကို ခရစ်တော်ရဲ့ မြေကြီးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် လက်ခံကြတဲ့အတွက် အဲဒီအငြင်းပွားမှုကို ဖြေရှင်းပေးဖို့အတွက် ပုပ်ရဟန်းမင်းကို အကူအညီတောင်းကြတယ်။ ပုပ်ရဟန်းမင်းရဲ့ညွှန်ကြားမှုနဲ့ ချာ့ခ်ျက နယ်မြေကို ခွဲဝေပေးလိုက်တယ်၊ တစ်ချိန်တည်းမှာ သာသနာပြုတွေ စေလွှတ်ပြီး နယ်ခံတိုင်းရင်းသားတွေကို ဘာသာပြောင်းစေဖို့ ညွှန်ကြားခဲ့တယ်။

သူတို့ရဲ့ နယ်မြေချဲ့ထွင်မှု တိုးများလာတာနဲ့အမျှ စပိန်ဘုရင်က သိမ်းပိုက်မှုကို တရားဝင်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားတယ်။ ဘုရားသခင့်ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်တဲ့ ပုပ်ရဟန်းမင်းက ဒီနယ်မြေကို ပေးထားတဲ့အတွက် တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ပစ္စည်းတွေကို ကြိုက်သလိုလုပ်ခွင့်၊ သူတို့အပေါ် အုပ်ချုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိတယ်လို့ စပိန်တွေက အခိုင်အမာဆိုတယ်။

စပိန်တွေက ပုပ်ရဟန်းမင်းရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဒေသခံတိုင်းရင်းသားတွေကို အသိပေးဖို့ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန်တယ်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာကို လက်ခံရမယ်၊ စပိန်ဘုရင်ကို လက်အောက်ခံရမယ်ဆိုပြီး နယ်ခံတိုင်းရင်းသားတွေကို တောင်းဆိုတယ်။ ဒီတောင်းဆိုချက်ကိုငြင်းဆန်ရင် သူတို့ကို “တရားသော” စစ် ဆင်နွှဲလို့ရတယ်၊ ဒီအတွက် ဘုရားသခင် သူတို့ကို ကောင်းချီးပေးမယ်လို့ စပိန်တွေ ယူဆကြတယ်။

စပိန်ဘုရင်က ကိုလိုနီနယ်ချဲ့မှုကို တရားမျှတသယောင်လုပ်ဖို့၊ စိတ်သန့်ဖို့ ဒီကြေညာချက်ကို ဖတ်ပြစေတယ်။ ကျူးကျော်သူတွေက ဒီကြေညာချက်ကို အဲဒီနယ်မြေကိုမရောက်ခင် သင်္ဘောပေါ်မှာဖတ်တယ် ဒါမှမဟုတ် ကုန်းပေါ်မှာဖတ်ရင်တောင် ဥရောပဘာသာစကားတွေကိုနားမလည်တဲ့ လူတွေရှေ့မှာဖတ်လေ့ရှိတယ်။ တစ်ခါတလေ ကြောက်လို့ထွက်ပြေးသွားတဲ့နယ်ခံတွေရဲ့ လူမရှိတဲ့ တဲတွေမှာ ကြေညာချက်ကို ဖတ်ပြတယ်။

အဲဒီလို အတင်းအဓမ္မဘာသာသွင်းခြင်းက သွေးချောင်းစီးမှုကို ဖြစ်စေခဲ့တယ်။ ဥပမာ၊ ၁၅၅၀ ပြည့်နှစ်မှာ အာရခေးနီးယန်းလူမျိုး ၂,၀၀၀ လောက်ဟာ ချီလီစစ်ပွဲမှာ အသတ်ခံလိုက်ရတယ်။ မသေဘဲ ကျန်ရစ်သူတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်သူ ဖေဒရို ဒါ ဗာလ်ဒီဗီယာက ဘုရင်ကို ဒီလိုပြောတယ်– “ဘုရင့်အမိန့်အတိုင်း အကြိမ်ပေါင်းများစွာ တမန်တွေ စေလွှတ်ပြီး ဒီကြေညာချက်ကိုဖတ်ပြပေမဲ့ သူတို့နားမထောင်တဲ့အတွက် ဖမ်းမိတဲ့လူနှစ်ရာရဲ့ လက်နဲ့ နှာခေါင်းကို ကျွန်တော် ဖြတ်လိုက်တယ်။” *

ကြေညာချက်ကို ဖတ်ပြတာပဲလို့အကြောင်းပြပြီး ကျူးကျော်သူတွေ စိတ်သန့်ကောင်းသန့်ခဲ့ကြပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီကြေညာချက်က စပိန်လူမျိုးတွေရဲ့ ဘာသာတရားကိုတော့ ဘယ်နည်းနဲ့မှ ဂုဏ်မတင်ခဲ့ဘူး။ ဒီကြေညာချက်ရဲ့ အကျိုးဆက်ကို ကိုယ်တွေ့မြင်တွေ့ခဲ့သူ၊ တစ်ဆယ့်ခြောက်ရာစုက နယ်လှည့်သာသနာပြု ဘာထိုလိုမေ ဒေလာစ် ကားဆပ်စ် ခုလိုရေးခဲ့တယ်– “တကယ့်ကို မတရား၊ ယုတ်မာ၊ ကျော်မကောင်းကြားမကောင်း၊ ယုတ္တိမရှိ၊ အဓိပ္ပာယ်မရှိတဲ့ ကြေညာချက်ပဲ။ ခရစ်ယာန်ဘာသာကို အလွန့်အလွန်သိက္ခာကျစေတယ်။” အမေရိကမှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေကို ရက်ရက်စက်စက်သတ်ဖြတ်ခဲ့တဲ့အတွက် ခရစ်ယာန်ဘာသာကို မြင်မြင်ချင်း အရမ်းအထင်သေးသွားတယ်ဆိုပြီး သမိုင်းဆရာ ဂွန်သားလို ဖာနန်ဒေသ် သာအိုဗီရေးသိုက ညည်းတွားခဲ့တယ်။

နိုင်ငံရေးနဲ့ ဘာသာရေးအာဏာပိုင်တွေက ဘုရားသခင့်နာမည်ကို ခုတုံးလုပ်ပြီး ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေလုပ်တဲ့အတွက် ဘုရားသခင်ကို အပြစ်တင်လို့ရမလား။ သမ္မာကျမ်းစာမှာ ဒီလိုဖော်ပြထားတယ်– “စစ်မှန်တဲ့ဘုရားသခင်အနေနဲ့ ဆိုးညစ်တာကိုလုပ်ဖို့၊ တန်ခိုးအကြီးဆုံးအရှင်အနေနဲ့ မကောင်းတာကိုလုပ်ဖို့ဆိုတာ လုံးဝမဖြစ်နိုင်ဘူး။”—ယောဘ ၃၄:၁၀၊ ကဘ။