ဇန်နဝါရီ ၂၂၊ ၂၀၁၈
အစ္စရေး
နာဇီခေတ်အတွင်း ယေဟောဝါသက်သေတွေ ကြုံခဲ့ရတာတွေကို တဲလ်အဗစ်မြို့မှာ ပြသ
တဲလ်အဗစ်။ ၂၀၁၇၊ နိုဝင်ဘာ ၂၆ ကနေ ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်အတွင်း လူ ၁,၇၀၀ နီးပါးဟာ သမိုင်းဝင်တဲ့ ဟာတာချာနာ ဝင်းထဲက ယေဟောဝါသက်သေတွေရဲ့ ပြခန်းကို လာရောက်ကြည့်ရှုကြပါတယ်။ နာဇီလက်ထက်မှာ ယေဟောဝါသက်သေတွေ နှိပ်စက်ညှဉ်းဆဲခံရပုံကို လူတွေ ပိုသိလာစေဖို့ ပြသခြင်း ဖြစ်တယ်။
ပြခန်းမှာ ဗီဒီယိုခွေနဲ့ သမိုင်းဝင်ဓာတ်ပုံတွေ ပြသထားတယ်။ ချွေးတပ်စခန်းက လွတ်မြောက်လာသူ သက်သေခံတစ်ဦး ပုံစံတူ ချုပ်လုပ်ထားတဲ့ ချွေးတပ်စခန်းဝတ်စုံတစ်စုံလည်း ပါတယ်။ ယိုဟာနာ စတေယာ (၁၉၀၈-၁၉၉၈) ရဲ့ ရေဆေးပန်းချီ ၂၇ ခု “ဘူကင်ဝေါစီးရီး” ကို အထူးစိတ်ဝင်စားကြတယ်။ ယေဟောဝါသက်သေတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ မစ္စတာ စတေယာဟာ နာမည်ဆိုးနဲ့ ကျော်ကြားတဲ့ ဘူကင်ဝေါ၊ မောက်ဟောက်စင်၊ ဇာခ်စင်ဘတ်၊ ဇာခ်စင်ဟောင်ဇင် ချွေးတပ်စခန်းတွေမှာ ဆယ်နှစ်လောက် နာဇီတွေရဲ့ နှိပ်စက်မှု ခံခဲ့ရတယ်။ ဓာတ်ပုံတွေ ကြည့်ပြီး ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း မှတ်မိနေဆဲ ပုံတွေကို ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေမှာ ရေဆေးပန်းချီတွေ ရေးဆွဲပြီးစီးခဲ့တယ်။
တဲလ်အဗစ်မြို့မှာ ဒါတွေကို ပြသသင့်ကြောင်း အစ္စရေးတက္ကသိုလ်က အငြိမ်းစားပါမောက္ခ၊ အစ္စရေးသမိုင်းပညာရှင် ယာ့ခ်ယီ အော်ရန် ဒီလိုပြောတယ်- “ဒီပြခန်းကို အထူးသဖြင့် အထက်တန်းကျောင်းသူ/သား လူငယ်တွေ သွားရောက်သင့်တယ်လို့ ကျွန်တော် ယူဆတယ်။ ယေဟောဝါသက်သေတွေအကြောင်း လူသိနည်းလို့ပဲ။ အစ္စရေးအများစုဟာ နာဇီခေတ်တုန်းက ယေဟောဝါသက်သေတွေအကြောင်း၊ သူတို့ကြုံခဲ့တာတွေအကြောင်း ဘာဆိုဘာမှ မသိကြဘူး။”
အစ္စရေးနိုင်ငံက ယေဟောဝါသက်သေတွေရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ မော်ရို ထရပ္ပနီစီ ဒီလိုရှင်းပြတယ်- “ပြခန်းကိုကြည့်ပြီးနောက် နာဇီလက်ထက်မှာ ယေဟောဝါသက်သေတွေ ကြုံတွေ့ရတဲ့ ဒုက္ခအကြောင်းကိုသာမက တွေ့ကြုံမှုရဲ့ ထူးခြားချက်ကို သိစေချင်တယ်။ ဥပမာ၊ တခြားအုပ်စုတွေနဲ့ မတူဘဲ ယေဟောဝါသက်သေတွေဟာ မိမိတို့ဘာသာကို စွန့်ပယ်ရုံနဲ့ ချွေးတပ်စခန်းက လွတ်မြောက်ခွင့် ရှိတယ်။ ဒီအချက်ကို ပြခန်းလာကြည့်သူအများ သတိမထားမိကြဘူး။ လူသိနည်းတဲ့ ဒီထူးခြားချက်တွေကို ပေါ်လွင်စေတဲ့အတွက် ပြခန်း ဖြစ်မြောက်အောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။”
အော့ဇ်ဝစ်ချွေးတပ်စခန်းကို အထူးပြုလေ့လာတဲ့ သမိုင်းပညာရှင် ပါမောက္ခ ဂီဒီယန် ဂရိဖ်က “မိမိတို့ယုံကြည်ချက်နဲ့ သိစိတ်ကို မစွန့်လွတ်၊ သစ္စာစောင့်သိတဲ့အတွက် အသက်ပေးခဲ့ရသူတွေထဲမှာ ယေဟောဝါသက်သေတွေ ပါတယ်” လို့ပြောတယ်။
မီးလောင်တိုက်သွင်းခြင်းအကြောင်း လေ့လာတဲ့ သမိုင်းပညာရှင် ဒေါက်တာ ဘတ်ချာ ဘရူတင်က ပြခန်းကို လာကြည့်ပြီးနောက် ဒီလိုပြောတယ်- “နာဇီလက်ထက် ယေဟောဝါသက်သေတွေရဲ့ အတွေ့အကြုံကို သိရပြီဆိုတော့ နေပျော်စရာကောင်းတဲ့ ကမ္ဘာကြီး ဖြစ်လာအောင် ဝိုင်းကူနိုင်ကြလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်မ ယူဆပါတယ်။”
ပြခန်းကို တစ်ကြိမ်ပဲ ပြဖို့ စီစဉ်ထားပေမဲ့ လေ့လာရေးအဖွဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေက ယေဟောဝါသက်သေတွေ ကြုံခဲ့တာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ထပ်သိချင်တယ်လို့ တောင်းဆိုကြတယ်။
Media Contacts:
International: David A. Semonian, Office of Public Information, +1-845-524-3000
Israel: Mauro Trapanese, +972-54-568-1912