“နှစ်အနည်းငယ်အကြာက ကျွန်တော် ဆိုးဆိုးဝါးဝါး စိတ်ဖိစီးခဲ့တယ်။ မီးတောက်တွေကို နေ့တိုင်း ငြိမ်းသတ်နေရသလို ခံစားခဲ့ရတယ်။ အဲဒီတုန်းက ကိုယ်ကိုယ့်ကို သတ်သေဖို့ပဲ တွေးခဲ့တယ်။ တကယ်သေချင်လို့တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီလိုမျိုး ဆက်မခံစားနိုင်တော့လို့ပါ။”—ဂျော်နသန်၊ ၁၇ နှစ်။

 အထက်တန်းကျောင်းသား ၁၄,၀၀၀ ကို စစ်တမ်းကောက်ကြည့်တဲ့အခါ ကျောင်းသား ၅ ယောက်ထဲက ၁ ယောက်ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၂ လအတွင်း ကိုယ်ကိုယ့်ကိုသတ်သေဖို့ စဉ်းစားခဲ့တယ်လို့ ဝန်ခံကြတယ်။ a အသက် ဆက်မရှင်ချင်တော့ဘူးလို့ သင်ခံစားနေရတယ်ဆိုရင် ဘာလုပ်နိုင်သလဲ။

•   စောင့်ပါ။ စိတ်ကူးပေါက်သလို ချက်ချင်းမလုပ်ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်ထားပါ။ ပြဿနာတွေကြောင့် ချောင်ပိတ်မိနေရင်တောင် ဖြေရှင်းနည်း တစ်နည်းမဟုတ် တစ်နည်း ရှိပါတယ်။

 ဝင်္ကပါထဲ ပိတ်မိနေတယ်လို့ ခံစားရနိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ခံစားချက်တွေက အမြဲမမှန်နိုင်ဘူး။ ဖြေရှင်းနည်းတွေ ရှိပါတယ်။ သင့်တော်တဲ့ အကူအညီရရင် ပြဿနာကို ထင်တာထက်တောင် မြန်မြန်ဆန်ဆန် ဖြေရှင်းနိုင်မယ်။

•  ကျမ်းစာအခြေခံမူ– “ကျွန်တော်တို့ဟာ အဘက်ဘက်ကနေ ဖိနှိပ်ခံရပေမဲ့ မလှုပ်နိုင်လောက်အောင် ပိတ်မိမနေပါဘူး။ ကြံရာမရဖြစ်နေပေမဲ့ ထွက်ပေါက်မရှိဘဲ မနေပါဘူး။”—၂ ကောရိန္သု ၄:၈။

   အကြံပြုချက်– ကိုယ့်ကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်ချင်စိတ် ပိုပြင်းထန်လာတယ်၊ ရှည်ကြာလာတယ်ဆိုရင် ရနိုင်တဲ့ အကူအညီတွေကို စုံစမ်းပါ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုကို ကာကွယ်ပေးတဲ့ အရေးပေါ်ဖုန်းလိုင်း၊ ဆေးရုံအရေးပေါ်ဌာန စတာတွေဖြစ်နိုင်တယ်။ အဲဒီက ဝန်ထမ်းတွေဟာ အကူအညီပေးဖို့ လေ့ကျင့်ခံထားရသူတွေဖြစ်ပြီး သင့်ကို တကယ်ကူညီပေးချင်ကြတယ်။

•   တစ်ယောက်ယောက်ကို ပြောပြပါ။ သင့်ကို ဂရုစိုက်ပြီး ကူညီပေးချင်သူတွေရှိတယ်။ သူငယ်ချင်းတွေ၊ မိသားစုဝင်တွေ ဖြစ်နိုင်တယ်။ သူတို့ကို မပြောပြဘူးဆိုရင် ကိုယ်ဘာတွေခံစားနေရတယ်ဆိုတာ သူတို့သိမှာ မဟုတ်ဘူး။

 တချို့က မျက်မှန်တပ်မှ ကြည်ကြည်လင်လင် မြင်ရတယ်။ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ဟာ ကိုယ့်ရဲ့မျက်မှန် ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ ပြဿနာတွေကို မှန်မှန်ကန်ကန် မြင်တတ်ဖို့၊ အသက်ဆက်ရှင်ချင်စိတ်ရှိလာဖို့ သင့်ကို ကူညီပေးနိုင်တယ်။

•  ကျမ်းစာအခြေခံမူ– “မိတ်ဆွေစစ်ဆိုတာ ... ဒုက္ခရောက်ချိန်မှာ အားကိုးရ” တယ်။—ပညာအလိမ္မာ ၁၇:၁၇။

   အကြံပြုချက်– “ငါ အခုတစ်လော တော်တော်ဆိုးတဲ့ အတွေးတွေ ပေါ်ပေါ်နေတယ်။ အဲဒီအကြောင်း ပြောပြလို့ရလား” ဒါမှမဟုတ် “ငါ့မှာ ပြဿနာလေးတွေ ရှိနေတယ်။ တစ်ယောက်တည်း မနိုင်တော့ဘူးထင်တယ်။ ငါ့ကို ကူညီပေးချင်လား” ဆိုပြီး စကားစနိုင်တယ်။

•   ဆရာဝန်နဲ့ ပြပါ။ စိတ်ကျဝေဒနာတို့လို ကျန်းမာရေး ပြဿနာကြောင့်လည်း အသက်ရှင်စိတ်မရှိတော့တာ ဖြစ်နိုင်တယ်။ သတင်းကောင်းကတော့ ကုသပျောက်ကင်းနိုင်ပါတယ်။

 တုပ်ကွေးမိရင် အစာစားချင်စိတ်မရှိသလို စိတ်ကျရောဂါရရင် အသက်ရှင်ချင်စိတ် မရှိဘူး။ ရောဂါနှစ်မျိုးစလုံးဟာ ကုသရင် ပျောက်ကင်းနိုင်တယ်။

•  ကျမ်းစာအခြေခံမူ– “ကျန်းမာသူတွေအတွက် သမားတော် မလိုဘူး။ ဖျားနာသူတွေအတွက်ပဲ လိုတာ။”— မဿဲ ၉:၁၂။

   အကြံပြုချက်– လုံလုံလောက်လောက် အိပ်ပါ၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပါ။ အာဟာရရှိတာ စားပါ။ ခန္ဓာကိုယ်ကျန်းမာရေးက စိတ်ခံစားချက်အပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိတယ်။

•   ဆုတောင်းပါ။ ကျွန်တော်တို့ကို ဖန်ဆင်းတဲ့အရှင်က “ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စိတ်နှလုံးထက် ပိုကြီးမြတ်တယ်။” (၁ ယောဟန် ၃:၂၀) ဒီနေ့ပဲ ဆုတောင်းကြည့်ပါလား။ ဖန်ဆင်းရှင်ရဲ့နာမည် ယေဟောဝါကို သုံးပြီး ကိုယ် ခံစားနေတာအားလုံးကို ပြောပြပါ။

 တချို့ဝန်ထုပ်တွေကို ကိုယ်တစ်ယောက်တည်း ထမ်းနေရတာ လေးလွန်းပါတယ်။ ဖန်ဆင်းရှင်ယေဟောဝါက သင့်ကို လိုလိုလားလား ကူညီပေးချင်တယ်။

•  ကျမ်းစာအခြေခံမူ– “ဘုရားသခင်ဆီ အသနားခံကြပါ။ ဒါဆိုရင် လူ့ဉာဏ်နဲ့မမီနိုင်တဲ့ ဘုရားသခင့်ငြိမ်သက်ခြင်းက ... ခင်ဗျားတို့ရဲ့ စိတ်နှလုံးနဲ့ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်စွမ်းကို စောင့်ရှောက်ပေးပါလိမ့်မယ်။”—ဖိလိပ္ပိ ၄:၆၊ ၇။

   အကြံပြုချက်– ကိုယ့်ပြဿနာတွေအပြင် ဒီနေ့မှာ ဘုရားကို ကျေးဇူးကြောင်းပြောပြနိုင်တဲ့ ကောင်းတာတစ်ခုလောက် တွေးကြည့်ပါ။ (ကောလောသဲ ၃:၁၅) ကျေးဇူးတင်စိတ်က ဘဝကို မျှော်လင့်ချက် ပိုရှိစေတယ်။

 အသက်ဆက်မရှင်ချင်တော့ဘူးဆိုရင် အကူအညီ ရယူပါ။ အစပိုင်းမှာ ဖော်ပြခဲ့တဲ့ ဂျော်နသန်လည်း အကူအညီ ရယူခဲ့တယ်။ သူအခုလို ပြောပြတယ်– “မိဘတွေနဲ့ အများကြီး စကားပြောဖို့၊ ဆေးကုသမှုခံယူဖို့ လိုအပ်ခဲ့တယ်။ အခုတော့ အများကြီးကောင်းလာပြီ။ ဝမ်းနည်းတဲ့စိတ်တွေ တစ်ခါတစ်ခါတော့ ပြန်ပေါ်လာပေမဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို အဆုံးစီရင်ချင်တဲ့စိတ်တော့ မရှိတော့ဘူး။”