1. Elobmîsa mâ ǃgâi xū-e Jehovab xa ra ǁgau da?

KHOEN nî sadu kleuri, ī du a ǀgaub tamas ka io sadu soros kurusa ǀgaub ai ǀgoraǃgâ du ǃkhaisa du nî ǂhāba? Nēsa du ge ǂhāba tide. Kaise i ge a ǃgâi ǂansa Jehovab khoen a mû ǁkhā xūn ǃoa-ai ǀgoraǃgâ da tama hâsa. Aiǁgause, Samueli ge Jessib ǀgôaga ǃoa gere kō o, ob ge Jehovab gere mû xūna ge mû ǁoa i. Jehovab ge Samuela ge mîba ǀgui ǀgôab Jessib dib nî Israeli di gao kai di. Xaweb ge ge ǀū-i mâb a ǃkhaisa. Samueli ge Jessib di kai ǀgôaba mû o, ob ge, “amase, ǁîb ge a ǃKhūb di, ǁîb di ǂkhauǀkhāsabe, ti ge mî.” Eliab ge gao-i khami gere mûsen. Xaweb ge Jehovaba Samuela ǃoa ge mî: “Tā īsib âba kōǀî tsî gaxub soros âb diba, tita ge ǁîba aoxū hâ xuige.” Tae-e da ra ǁkhāǁkhāsen? Jehovab ge aiǃgû tsî ra mî: “Khoe-i ge mûdi aiǃâ hâna ra kōǀî, xawe ǃKhūb ra ǂgaoba kōǀî xui-ao.”​—1Sam. 16:1, 6, 7.

2. Johaneb 7:24 ǃnâ i ra ǁgauhe khami da tae-i ǃaroma khoe-e mûs da mû xūna xū ǀgoraǃgâ tide? Aiǁgau-e mā re.

² ǀOasa kurusa ūhâ tama hâ khoen ase da ge hoada, khoena mû da ra xūna xu ǀgoraǃgâs ǃgomsiba ūhâ. (Khomai re Johaneb 7:24.) Xawe da ge kaise ǀoro xūna mûs da mû xūna xū a ǂanǂui ǁkhā. Aiǁgause, ǂansa ūhâ ǀaeǃkhō-aob ge ǂgui xūna ǀaesen hâ khoe-e kōsa xū ǂanǂui tide. Nē khoe-i tae ǃgomsi-e ūhâsa ǂanǂuis ǃaromab ge ǃgâise ǃgâ tsî mati i ra tsâ ǃkhais tsîna nî ǂanǂui. ǀAeǃkhō-aob ge ǀnîsi X-ray i tsîna a dī kai ǁkhā nē khoe-i ǂgānagaba mûs ǃaroma. Nēsab ga dī tama io, ob ge ǂhanu tama sōǀôana a mā ǁkhā. ǁKhā ǀgaub ǃgâ da ge sada ǃgâsana ǁîna ǃoa kōs ǀguisa dīsa xu a ǁnâuǃā ǁoa. ǃAugab īsiba ǃoa ǀgui tā kō re xawe  dītsâ re ǁîna ǁnâuǃāsa. Sada ge ǂgaoga a khomai ǁoa nēs ǃaroma da ge Jehovab ǁîna ra ǁnâuǃā khami ǁnâuǃā nî tide. Xawe da ge a ǁgūtsâ ǁkhā Jehovaba ǁgaesa. Mati da nēsa a dī ǁkhā?

3. Elobmîs aiǁgaudi hîna nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ ra ǃhoaǃgaohede mati nî hui da Jehovaba ǁgaes ǃnâ?

³ Jehovaba mati ǁîb ǃoaba-aon ǀkha ra sîsenn? ǁÎb ge ǁîna ra ǃgâ. ǁÎb ge ǁîn khaoǃhūgu tsî mâsib tsîna ǃoa ra kō. Tsîb ge ǁîna tsâbaǁhaoxasiba ra ǁgau. Jehovab ge Jonab, Eliab, Hagars, tsî Loti tsîna nēsa a dība ǀgauba ǃoa da ra kō hîna mati da Jehovaba sada ǃgâsan ǀkha da ra hâ ǀgaub ǃnâ a ǁgae ǁkha ǀgaub tsîna ǃoa kō re.

4. Tae-i amsi da Jonab xa ǃgâi tama ǂâiǀgauba ūhâ ǁkhā?

⁴ ǀOro ǂansa da Jonab xa ūhâ amaga da ge ǁîba ǂgomǃgâhe ǁoa khoeb ase a ǀgoraǃgâ ǁkhā. ǁÎb ge Jehovab xa ge mîbahe îb ǀgoraǃgâs haisi amsa sī Nineves ǃnâ aoǁnâ. Nēsa ǁnâuǀnams xab ge Jonaba ǀnîha ǀkhaba ǃoa gao ǂgaus ai ǂoa tsî ‘Jehovab di aisa xu’ gere bē ǂgao. (Jon. 1:1-3) Jonaba du ǀnîha ǃēsa ga mā hâ nēsa ǂhanuǂhanus ǃaroma? Nēsa da ge ǀnîsi ga dī tama hâ. Xaweb ge Jehovaba ǃaromasa ge ūhâ i nēsa dīs disa.​—Jon. 3:1, 2.

5. Tae-e da Jonab 2:1, 2, 9 sa xu Jonab xa ra ǁkhāǁkhāsen?

⁵ Jonab ge mâ ǃoa khoeb a ǃkhaisa ǀgores ǃnâ ge ǁgau. (Khomai re Jonab 2:1, 2, 9.) Jonab ge ǂgui ǃnâde Jehovaba ǃoa gere ǀgore. ǁNā ǀgoredi ǀguisab ge ǁnaub ǃnāba xu ge dī, hîna ra ǁgau dasa ǁîb ge ǁîb ǁgaumâisa xu ge ǃkhoe khoes ǀguisa i dama hâ i ǃkhaisa. ǁÎb mîdi ge ra ǁgau ǁîb ge ganganxa tsî nē ǃās aib Jehovaba nî ǁnâuǀnam ǃkhaisa a mîmâisa. Nēs ǃaromab ge Jehovaba Jonab dīsadi ǃoa ǀgui ge kō tama hâ i tsî ǁîb ǀgoresa ǁnâu-am tsî ǁkhawa ge sîsen-ū bi.

6. Tae-i ǃaroma i a ǂhâǂhâsa ǃgâise da nî ǃgâ ǃkhaisa?

⁶ Sada ǃgâsana ǃgâise ǃgâs ǃaroma da ge nî tsamtsiǃnâ tsî ǃnūǃnâxa. Nēsa dīs ge ǃnona ǃaromadi amsi a ǃgâi. ǂGurose da ge ǂhanu tama ǀamǂoade sada ǃgâsan xa disa xu nî ǂgōsen. ǀGamǁîse da ge sada ǃgâsan tsâsigu tsî xū-en da dība ǃaromas tsîna mûǂan tsî tsamtsiǃnâsiba nî ǁgau nî. Tsî ǃnonaǁîse da ge nî hui nî în xū-e ǁîn xa aitsama ǁkhāǁkhāsen. ǁAen ai da ge sada ra tsâ ǀgaub tsîna aitsama a ǁnâuǃā ǁoa, nē tsâsiga da nau ǃgâsan ǀkha  nî ǀgoragus kōse. (ǂKhm. 20:5) Asiab di ǀhaohâb ǃûi-aob ge ra mî: “Tita ge ǃgâ tamase ǃhoas ǃgomsiba ge ūhâ i. ǃGâsasa ta ge ge mîba is ǁîs ǃereamdi ǀhaos dawas ta māde ǃgâiǃgâi. Ega ta ge ge mûǂan ǁîs khomais ǀkha ǃgomsiba ūhâ ǃkhaisa tsî ǁîs ǃereamde aiǂhomis ǀkha ǃgombasiba ra hōǃâ ǃkhaisa.” Nēs ǃaroma i ge kaise a ǂhâǂhâsa mâ ǀhaohâb ǃûi-aob hoab hoa amabab “ǁnâu tama hâ hîa” ǁnamasa ta nî mā ǃkhaisa.​—ǂKhm. 18:13.

7. Tae-e da Jehovab ge Eliaba sîsen-ū ǀgauba xu a ǁkhāǁkhāsen ǁkhā?

⁷ ǀNî ǃgâsana i ge kaise a ǃgomba ǁîn tsâsigu xa ǃhoasa ǁîn khaoǃhūb, kaikhâis tsî ǀgaugu xa ǃaromahe hâse. Mati da ǁîna a supusupuba ǁkha în sada ǀkha ǃhoa? Jehovab ge Eliab ǀkha sîsen ǀgauba ǃoa ǂâi-oa re Isebelsa xub gere ǃkhoe o. ǁAeba i ge ge ū Eliab ge ǁîb di ǀhomsi ǁGûba ǁîb tsâsiga mîbas aiǃâ. Jehovab ge ǃgâise ge ǃgâ. ǁÎb ge Eliaba ǂkhâǃnâ tsî ǂhâǂhâsa sîsen-e ge mā bi îb dī. (1Gao. 19:1-18) ǁAeba i ge a ū ǁkhā sada ǃgâsan ǃgâise nî tsâs aiǃâ sada ǀkha ǃhoas ǃaroma xawe nēsan ga dī ǁaeb ai ǀgui da ge ǁîn di ama tsâsiga a ǁnâuǃā ǁkhā. Jehovaba da ga ǁîb di ǃnūǃnâxasib ǃnâ ǁgae o, o da ge sada ǃgâsan ǂgomǃgâsiba a dan ǁkhā. ǁÎn tsâsiga sada ǀkha ǀgoragus amsin ga ǂhanu o, o da ge ǁîna ǃgâise nî ǃgâ.

8. Genesis 16:7-13 ǃoagub Jehovaba mati Hagarsa ge hui?

⁸ Hagars Sarais di ǃgās ge Abrammas ge taras ase a māhes khaoǃgâ ǃgâi tama tanise ǀgauba ge ūhâ tsoatsoa. Hagars ge ge ǀgamǀkhā tsî Sarais hîna ge ǀgôana hō ǁoa is ǀkha ǃgâi tamase ge hâ tsoatsoa. Nē mâsib ge ge ǁgaiǂgâ tsîs ge Hagarsa Sarais gere hā-ūsi ǀgaub xa ǃaroma-e hâse ge ǃkhoebē. (Gen. 16:4-6) Sada ǀoasa tama mûǂuiba xu da ge Hagarsa ǁgâi khoes ase ga mû hâ hîna ǁkharab hînas ge hōba anu hâsa. Xaweb ge Jehovaba ǃnāsa-e Hagars ǃnâ ge mû. ǁÎb ge ǀhomǃgāba ǁîsa ǃoa ge sî. ǀHomǃgāb ge ǁîsa ǀhao-ū o, ob ge ǁîsa hui tsî ǁîs ǂaiǀgauba ǀkharaǀkhara tsî ge ǀkhaesi. Hagars ge ge mûǂan Jehovab ǁîsa gere kōsa tsî ǁîs mâsiba ǃgâise ge ǂan i ǃkhaisa. ǁÎs ge nēs xa ǃaroma-e hâse ge mî “sats ǃgapaǀîs di Elots . . . tita ra ǃgapaǀîba.”​—Khomai re Genesis 16:7-13.

9. Eloba taena ǂâis ǃnâ ge ūhâ i Hagarsab ge hâ-ū ǀgauba ǃoa da ga kō o?

⁹ Jehovaba tae-e Hagars xa ge mûǂan? ǁÎb ge ǁîs khaoǃhūb tsî ǃkharu ǃnâs ge xūn tsîn hoana ge ǂan i. (ǂKhm. 15:3) Hagars ge ge Egipteǁî-i hîna Hebreǁî khoen omaris ǃnâ gere hâsa. ǁAen ais ge ǁnābas ǂhaba-e tama hâ khami gere tsâ? ǁÎs omaris khoen tsî ǃhūb tsînas gere ǁkhore? Abrammi ge ǁîs ǀguisa khaikhoese ge ūhâ tama hâ i. ǁNā ǁaeb ai gu ge ǂgomǂgomsa aoga ǀguis xa ǃnāsa tarade ge ūhâ i. Xawe nēs ge ge Jehovab ǂâibasen tama hâ i tsoatsoasa xu. (Mat. 19:4-6) Nē ǃnôa xūn tauxasib tî ǃhuigub tsîna gere ǃaroma ǃkhais ge buru kai da tama hâ. Jehovab ge ge ǂan i Hagars ge Saraisa gere hâ-ū ǀgaub ge ǂhanu tama hâ i ǃkhaisa. Xaweb ge Hagars tsâsigu tsî mâsib tsîna gere ǁnâuǃā tsî nēs ǃaroma ǃgâise gere hâ-ūsi.

10. Mati da sada ǃgâsana ǃgâise a ǂan ǁkhā?

¹⁰ Jehovaba da ge a ǁgae ǁkhā ǁnâuǃāgus ǃnâ. Sadu ǃgâsan ǀkha ǃgâi ǂangusa kuru re. ǁÎn ǀkha ǀhaos aiǃâ tsî ǀhaos khaoǃgâ ǃhoa re, dītsâ re ǁîn ǀkha aoǁnâ sîsenni ǃnâ sîsensa tsî īǁkhā i ga o, o ǂûǀhaos amsi ǁkhau nî re. Nēsa da ga dī o, o da ge nî mûǂan ǃgâsas hîna supuse ǃhoa-ūhe ǁoa khami ra mûsens taoxas ǀguisa ī  ǃkhaisa. ǃGâsab hîna ǃkhūsisa ǀnam khami ra ǁgausen nî ǃhaokhoe ǃkhōǃoaxa ǃkhaisa. Omaris hîna hoaǁae ǀhaos tsoatsoa hâ hîna ǀguira ǀkhīs ra mâǃoahe ǃkhaisa. (Job. 6:29) Tā da ge nî ‘ǁause omdi ǃnâ ǃgûma’ tsî khoen ǂhôan ǀkha nî ǂnû mâ. (1Tim. 5:13) Xawe i ge a ǃgâi sada ǃgâsan xa da xū-e nî ǂansa. Nēs ge ǁîna ǁnâuǃās ǀkha nî hui da.

11. Tae-i amsi i a ǂhâǂhâsa ǀhaohâb ǃûi-aogu gūna ǃgâise nî ǂan ǃkhaisa?

¹¹ ǀHaohâb ǃûi-aogu ge ǃgōsase ǁîgu kōǃgâs ǃgâga hâ ǃgâsan khaoǃhūga nî ǂan. Artur dî ǀon hâ ǃgâsab hîna ǃnarimâra mûǂam-aob ase ra sîsenni aiǁgausa ǃoa kō re. ǁÎb tsî ǀnî ǀhaohâb ǃûi-aogu ge ǃgâsas hîna ge taoxa isa ge sari. “ǁÎs kaikhoeb ǃgame toara hâ hîna ge a ǁō ǃkhaisas ge ge mîba ge,” tib ge Artura ra mî. “Nē ǃgom mâsib ǃnâs ge ǀgam gagasise ǀgaisa ǀgôara ge kaikai. ǃGâises ge ge mûǀû tsî ǂkhabuǂâis tsâsigu ǀkha gere ǃkham. Nēn hoan ǃnâs ge Jehovabas ge ūba hâ i ǀnamma ge ūhâ ǀgara. ǂGui xūna ge ge ǁîs aiǁgausa xu nî ǁkhāǁkhāsen.” (Fil. 2:3) !Narimâra mûǂam-aob ge Jehovab aiǁgausa gere ǁgae. Jehovab ge ǁîb di ǂgomǂgomsa ǃoaba-aona a ǂan tsî ǁîn tsûb tsîna ra mûǂan. (Eks. 3:7) ǀHaohâb ǃûi-aogu hîna gūna ǃgâise a ǂangu ge ǁîna ǃgâise a hui ǁkhā.

12. Yip Yee di ǀon hâ ǃgâsasa ǁîs ǀhaohâb ǃnâ ge hâ i ǃgâsas xa ǁkhāǁkhāsensa xu tae-e ge ǀama?

¹² ǃGâi tama tanisen ǀgauba ūhâ di du ra ǂâi ǃgâsa i ǀkha du ga ǂangusa a kuru o, o du ge ǁî-e a tsâbaǁhao ǁkhā. Nē aiǁgausa ǃoa kō re. “Ti ǀhaohâb ǃnâ ge hâ i ǃgâsas ge kaise ǃgarise gere ǃhoa,” tis ge Yip Yeesa ra mî hîna Asiab ǃnâ ra hâsa. “ǁÎs ǃgâi tama tanisen ǀgauba ūhâ tama hâ tita ge gere ǂâi. Xawe ta ge ǁîs ǀkhā aoǁnâ sîsenni ǃnâ a sîsen o, o ta ge ge ǂanǂui ǁîs ǁau ǁamaxūs ǀkha ǁîs ǁgûra gere hui ǃkhaisa. ǁNapan ge kaise ǃgarise nî ǃhoa ge īs ge khoena ǂgaes ǃaroma.” Yip Yees ge ra ǀaro: “Ti ǃgâsana ǁnâuǃās ǃaroma ta ge ǁîn di khaoǃhūba nî ǁnâuǃā.” Sada ǃgâsana ǂans ge sîsenna ǂhâ hâ. Xawe da ga Elobmîs aiǁgausa sao tsî sada ǂgaoga ǁkhowa-am o, o da ge Jehovab hîna ‘khoen hoana’ a ǀnammi aiǁgausa nî ǁgae.​—1Tim. 2:3, 4; 2Kor. 6:11-13.

13. Genesis 19:15, 16 ǃnâ i ra ǁgau-e khami kha ǀhomǃgākha tae-e ge dī Loti gere ǂauǂausen o?

¹³ Kaise ǁgaora ǁaeb ǁîb ûib tib ǃnâb ge Lota Jehovaba ǁnâuǀnams ǀkha ge ǂau  i. ǀGam ǀhomǃgākha ge Lota sari tsî ge mîba îb ǁîb omarisa Sodomsa xu ǂoa-ū. Tae-i ǃaroma? ǁÎkha ge ge mî: “Sikhom ge nē ǃāsa ra hîǀhuruǃgû.” (Gen. 19:12, 13) Saora tsēn ge Loti omaris khoena noxoba ǁîn oms dawa ge hâ i. ǀHomǃgāgu ge ǁkhawa Lota ge ǃkhâikhom. “Xaweb ge ge ǀhana” tamas ka io gere ǂauǂausen. ǂÂi ǁkhā da ge a Loti ge Jehovab gere mîba bi xūn ǀkha ǁae tama hâ i di. Xaweb ge Johovaba ǁîba huis ǀkha ge ǀû tama hâ i. Jehovab tsâbaǁhaoxasib amsi “kha ge ǁnā aokha ǃommi âba ge ǃkhō tsî taras âb di ǃommi tsî ǀgam ǀgôara âb di ǃomga, ǃKhūb ra ǁîna sâu ǂgao amaga; tsî kha ge ǁîba ūǂoa tsî ǃās ǃauga ge mâi bi.”​—Khomai re Genesis 19:15, 16.

14. Jehovaba tae-i ǃaroma Lota tsâbaǁhaoxasiba gere ǁgau?

¹⁴ Jehovab ge Lota ǂgui ǃaroma di amsi ǀnamma gere ǁgau. Loti ge ǀnîsi ǃās ǃauga hâ khoena gere ǃao tsî nēs ǃaroma ǁîb omsa xu ǃhaese ge ī tama hâ i. ǀNîhâ xūn tsîn ge noxoba ge hâ i. Loti ge ǀnîse ǀgam gaokha hîna ge bitumen ās ǃnâ a ǁnāǂgākha xa ge ǂan i tamas ka io asphalt hîna ge ǀgūse ǁgoe-i ǃāba. (Gen. 14:8-12) Aob tsî ǁgûb aseb ge Lota ǁîb omaris xa gere ǂâiǂhânsen. Loti ge kaises tsîna ge ǃkhū hâ i tsî ǀnîsi îsa ommi tsîna Sodoms ǃnâ ge ūhâ i. (Gen. 13:5, 6) Xawe nē xūn hoan ge Lota ǃaroma-e ge mā tama hâ i, Jehovaba ǃhaese ǁnâuǀnam tama is ǃnâ. Jehovab ge Loti dīsadi ǃgâb ai ge kō tsî ǁîba ‘ǂhanu-ai aob’ ase gere mû.​—2Pet. 2:7, 8.

15. Khoe-e ǁî-i tanisen ǀgaub ǃaroma ǀgoraǃgâs xa da tae-e nî dī?

¹⁵ Khoena ǁîn tanisen ǀgaub ǃoagu ǀgoraǃgâs xa ǁgûtsâ re ǁîna ǁnâuǃāsa. Europi ǃnâ ra hâ ǃgâsas Veronikas ge nēsa dīsa ge dītsâ. “ǀGui ǃgâsas ge hoaǁae ǁkhoa-aosase gere tansien,” tis ge ra mî. “ǁÎs ge nau ǃgâsan ǁaegu ge hâ tama hâ i. ǁAen ai ta ge ǁîs ǀkhā ǃhoasa gere ǃao. Xawe ta ge ge ǂâi, ‘ǁîs mâsib ǃnâ ta ga hâ hâ o, o ta ge ǀhōsa-e ga ǂhâ hâ.’ Tsî ta ge ge mîǁgui ǁîsa dîsa matis ra tsâ ǃkhaisa. ǁÎs ge ǁîs ǂgaoba  ti ǃoa-ai ge ǁkhowa-am tsoatsoa. Nēsi ta ge ǂgui xūna ǁîs xa ra ǁnâuǃā.”

16. Tae-i ǃaroma da tsâbaǁhaoxasiba ūhâsa nî ǀgoreba?

¹⁶ Jehovab ge ǃamkuse ra ǁnâuǃā da. (ǂKhm. 15:11) Nēs ǃaroma ǂgān bi re îb hui du î du sadu ǃgâsana ǁîb da mû nî khami mû tsî ǁnâuǃā mati da tsâbaǁhaoxasiba nî ǁgau nîsa. ǀGores ge Anzhela ti ǀon hâ ǃgâsasa ge hui is ǃnāsa tsâbaǁhaoxasiba ūhâ ǁkhā. ǁÎs ǀhaohâb ǃnâ ge hâ i ǃgâsas ge supuse ge ǃhoa-ūhe ǁoa i. Anzhelas ge ra ǂanǃgâ: “Nē ǃgâsasa ǀgoraǃgâs ge kaise ga supu hâ tsî ‘ǁîsa xu hâbēsa.’ Xawe ta ge Jehovaba ge ǂgan îb hui te i ta nē ǃgâsasa tsâbaǁhaoxasiba ǁgau.” Jehovab ge Anzhelas ǀgoresa ge ǃeream? ǁÎs ge aiǃgû tsî ra mî: “Sim ge aoǁnâ sîsenni ǃnâ ǂoa tsî ǁnās khaoǃgâ gere ǁgam. Tsâbaǁhaoxasiba ra ǁgause ta ge ǁîsa gere ǃgâ. Nēsisa ta ge ǁîsa kai ǀnamma ūba hâ tsî ǁîsa huisa ǃoa ra mûǂui.”

17. Tae-e da nî mîǁgui dīsa?

¹⁷ ǁHûi ǁoa da ge a mâ ǃgâsan sada tsâbaǁhaoxasiba ǂhâ hâ ǃkhaisa. Jonab, Eliab, Hagars, tsî Loti khamin ge hoana ǃgomsina ra hōǃâ. ǃKharagagu mâsigu ǃnân ge ǃgomsin hînan gere hōǃâna aitsama ge ǃaroma. Amaba da ga mî o, o da ge haoda ǁaen ai nēsa ra hōǃâ. Nēs ǃaroma i ge a ǂhanu Jehovab ga ǂgān da o i da sada ǃgâsan ǃoa-ai tsâbaǁhaoxasiba ǁgau. (1Pet. 3:8) Jehovaba da ga ǁnâuǀnam o, o da ge sada ǃhūbaib ǂhawase hâ ǃkharagagu khoen xa kuru ǂui-e hâ ǀhaohâb ǀguiǃnâxasib ai ra ǀaro. Nēs ǀkha da ge sîsen ǀhao da ga o, o ra ǃgâ, ǁkhāǁkhāsen tsî tsâbaǁhaoxasiba ra ǁgau ǂgao.