1, 2. (a) Tae-e ra ǁgau khoen ǃnorasasiba ūhâ tama hâsa? (b) Tsî nēsa tae-e ra ǃaroma?

NĒTSĒN ge khoena ǃnāsase ǀguiǃnâxasib, ǀguitikōsib tsî ǃnorasasib xa ra ǃhoa. Khoen ge ǃhūbaib ǂhawase ǂhanuoǃnâse ǀgoraǃgâhes, ǁgâiǀāhes tsî ǀgâsiba xus tsîna ra ǃnora kaihe ǂgao. Tsîn ge ǀnîna ǃnorasase ǁgâiǂuisens, aitsama mîǁguiga dīs tsî aitsama mâbasens tsîna ra ǂhâba. Nēs ge ǂhâba i hâ khami dīs tamas ka io ûis tsîna ǃkhōǂgā hâ. Nēsan ge hoa khoena ra ǂhâba.

² Nē turaga dīǀoaǀoas ge ǀnî xū-e ǃkhōǂgā hâ. Xawen ge ǀnîna ǀhûhâsib ǃnâ ǂgīǂgōsi mûǂuis, ǂkhanin ǀkha ǃgangu ǃnâ mâmâs tsî ǂhanugu ǃoa huiba ôas ǃnâ-ū ǃnorasasiba ra ǂgao. Xawe nēsa ǁîn di turaga dīǀoaǀoa i ra? Nēs ge ega tsūba hōǃâs tamas ka io ûiba ǂoaǃnâs ǃnâ ra ǀamǂoa. Nēn hoan ge Gao-aob Salomob ge mî mîdi xa ra ǃkhō-amhe, nēti ra mîse: ‘Nē khoeb nau khoeba ra gaoǂam’ ǁîb di ǂkhôab kōse.​—Aoǁn. 8:9.

3. Tae-e da nî dī î da ǃgâiaǂgaob tsî ǂkhîǂâixasib tsîna hō?

 ³ Jakobub ge mati da ǃgâiaǂgao tsî ǂkhîǂâixa ûiba a ūhâ ǁkhā ǀgausa ge ǁgau. ǁÎb ge ge xoa: “Dīǀoaǀoasa ǂhanub ǃnorasasis dib ǃnâ ra mûǂgā-i, tsî ǁîb ǃnâ ra hâhâ-i . . . ǁnā-i ge nî ǃgâiǃō ǁî-i di dīs ǃnâ.” (Jak. 1:25) Jehovab hîna ge nē ǂhanuba a māb ge a ǂan tae-i khoen ǃgao a ǃgâisa în ǃgâiaǂgaoxa tsî ǂkhîǂâixa ûiba ūhâ. ǁÎb ge ǂgurob ge kuru khoe-aogu ra ǂhâ ra hâ xūn hoana ge mā îra ǂkhîb ǃnâ ûi. Nēs ge ǃnorasasib tsîna ge ǃkhōǂgā hâ i.

4. Adammi tsî Evas tsîna mâ ǃnorasasiba ge ūhâ i? (Tsoatsoas ǃnâ hâ ai-īsiba mû re.)

⁴ Genesis di ǂguro ǀgam danaǃâra ǃnâ da ge Adammi tsî Evas tsîn gere hōǃâ ǃnorasasib xa ra khomai. ǁÎra ge ǃao tama i tsî ge ǁgâiǀāhe tama hâ i. Xawen ge khoena ǁnāsa nētsē ūhâ tama. Nē khoe-aogu ra ge ǂû-i, sîsenni, ǀaeb tamas ka io ǁōb ǃaroma ge ǂâiǂhansen tama hâ i. (Gen. 1:27-29; 2:8, 9, 15) Nēsa ra ǂâibasen Adammi tsî Evas tsîn ge ūhâ i ǃnorasasib ge ǀoasa isa? Hā re î da nēsa kō.

5. Tae-e a ǂhâbasa ǃnorasasiba xu ǀamas ǃgao?

⁵ Khoen ge ra ǂâi ǃnorasasiba ūhâs ǃaroman ge ǂhâban hâse nî ûi, ǁîn ǀamǂoas ga tsū xawe. The World Book Encyclopedias [mîdi ǂkhanis] ge ǃnorasasiba “aitsama mîǁguiga ūts hâ ǁkhāsib hoab ǀkha dīs” ti ra mîǃā. Tsî ra ǀaro: “ǂHanugu ǃoagun ge khoena ǀhûhâsib ǁîna ra ǁgui-ai xūn tsî ǃgâi tama ǂgaoǀkhādi tsîna ūǃoasa aitsama a ǁhûibasen ǁkhā.” Tsî nēs ge ra ǁgau ǀnî ǂgaoǀkhādi a ǂhâbasasa în nau khoen tsîna ǃnorasase aitsama ǁhûibasensa xu ǀama ǁkhā. O dîs ge hâ: Ham-e ǁnā ǁkhāsiba ūhâ tae-i a ǂhanus, ǂhâbasas tsî ǃgâis tsîna mîǁguisa?

6. (a) Tae-i ǃaromab Jehovab ǀguiba ǀguri ǀamhe ūhâ tama ǃnorasasiba ūhâ? (b) Mâ ǃnorasasiba xun khoesiba a ǀama ǁkhā tsî tae-i ǃaroma?

⁶ ǃNorasasib tawa i ga hā o, o da ge ǂâis ǃnâ nî ūhâ Jehovab ǀguib ge ǀamhe ūhâ tama hâ ǃnorasasiba ūhâ. Tae-i ǃaroma? ǁÎb ǀguib ǀguri a ǀhommi tsî ǃhūbaib di Kuru-ao tsî ǂGaeǂgui-ao amaga. (1Tim. 1:17; J.ǂHa. 4:11) Gao-aob Davib ge mî îsa mîdi xa ǂâi re hînab Jehovab ǀguiba ǀguri ǀgapi ǂharosa ūhâ ti ra mîde. (Khomai re 1 Kroniks 29:11, 12.) ǃHūbaib tsî ǀhommi ǃnâ hâ kurusaben hoan ge ǀgui ǀgaub ǃnâ ǃnorasasiba ūhâ. ǁÎn ge ra ǂanǃgâ Jehovab ǀguib ǀguri aiǂhanuba ūhâsa mîsa tae-i a ǂhanus, ǂhâbasa tsî a ǃgâisa. Nēsab ge Jehovaba ǂguro kurub ge khoe-aogu ra ge ǁgau.

7. Mâ xūna sada a ǂkhî kai ǁkhā?

⁷ Adammi tsî Evas tsîn ge ǁîra ǃnorasasiba xu gere ǀama xawe ra ge ǂgaoǀkhāde ge ūhâ i. ǀNî ǂgaoǀkhādi ge ǂansa xu gere hā xawe ra ge ǁkhāsib kōse ǀgui gere dī. Aiǁgause ǁîra ge ge ǂan-i ûi ǂgao ra ga o, o ra ǀom, ǂû tsî nî ǁomsa. Nēsa ge ǃaroma ǁkhā i îra ǃnorasasiba ǂoaǃnâ? Hî-î! Jehovab ge nē xūna ra gere tsēs hoasa dī xawe noxoba ge mā-am ra îra ǁkhoaxa ǁaeba ūhâ. (Psa. 104:14, 15; Aoǁn. 3:12, 13) Ham-e khoakhoa ra kharasa ǂoaba ǀomǂgā, ǁkhoaxa ǂû-e ǂû tsî sâsa  ǁomsa xu ra khâi ǂgao? Nēs xa da ge amase hoa da nî ǁkhoaxabahe, xū-e ǃnao-aihe hâse tsâ tamase. Adammi tsî Evas tsîn ge ti gere tsâ.

8. Eloba mâ mîmāsa Adammi tsî Evas tsîna ge mā tsî tae-i ǃaroma?

⁸ Jehovab ge Adammi tsî Evas tsîna ge mîmā îra ǀgôana hō tsî ǃhūbaiba kōǃgâ. (Gen. 1:28) Nē mîmāsa ǁîra ǃnorasasiba ge ūbē? Hî-iǃ Nēs ge ga ǃaroma hâ în khoena Jehovab di kurus di ǂâibasensa xu ǀama. Tsî nē ǃhūbaib ai ǂguiǂguigu tsî paradais ǃnâ ǀoasa kurusa ūhâ khoen ǀkha ǁan. (Jes. 45:18) Nētsē khoe-e ǃgames, ǃgame tama is tamas ka io ǀgôa-e ūhâ ǂgao tama is ge Jehovab ǂâibasens ǃoagu hâ tama hâ. ǀNî khoen ge ǃgame, ǀgôana hō tsî ra kaikai ǃhūbaib mâsigu ga ra ǃgom tsî î ga ǀamǂoasa ǃgâi tama i xawe. (1Kor. 7:36-38) Tae-i ǃaroma? Khoen ge ǂkhîban ra hō amaga nēna ra dī. (Psa. 127:3) Adammi tsî Evas tsîn ge nētsē ǁîra ǃgame ommi ǃnâ ǂkhîba ga ūhâ hâ.

9. Tae-i ǃaromas Genesis 2:17 ǃnâ hâ mîmāsa ǂhanuoǃnâ tama hâ?

⁹ Jehovab ge Adammi tsî Evas tsîna ǀnî hâ mîmāsa ge mā: “Xawe ǁnā hais ǃgâib tsî ǂkhabab tsîkha ǂans dis xats ge ǂû tide; ǁîs xats ga ǂû tsēs hoas aits nî ǁō xui-ao.” (Gen. 2:17) Nē mîmāsa ǂhanuoǃnâ i ge i? Adammi tsî Evas tsîna i ge ǁîra ǃnorasasiba xu ǃkhō-oa? Di tamas ge. ǂGui Elobmîs ôaǃnâ-aogu ge ra mî, nēs ge ge ǃgâi mîmā i ti. Aiǁgause, ǀnî ôaǃnâ-aob ge ra mî: “[Genesis 2:16, 17] ǃnâ hâ mîmās ge ra ǁgau Elob ǀguib a ǂansa tae-i khoesib ǃgao a ǃgâi tsî tsūsa. ‘ǃGâiba’ ǀamas ǃaroman ge khoena Elob ai nî ǂgomaiǂnûi tsî ǁîba nî ǁnâuǀnam. ǁÎn ga ra ǁnâuǀnamoǃnâ o, on ge aitsama nî mîǁgui tae-i a ǃgâis tsî tsūs tsîna.” Nēs ge ǁgui-ais hînan khoena aitsama a tani ǁoasa.

10. Tae-i ǃaroma da aitsama ǁhûibasens tsî aitsama mîǁguiga dīs tsîna ǀgopeǀnō tide?

¹⁰ Jehovab ge Adamma a mā mîmāsa khomai tsîn ge khoena ra mî Jehovab ge Adammi ǃnorasasiba a ūbē di. Nēs ǀkhan ge khoena aitsama ǁhûibasens, ǃgâin tsî tsūn ǁaegu mîǁguis ǃnâ ra are. Adammi tsî Evas tsîn ge ǃnorasasiba ge ūhâ i Eloba ǁnâuǀnamsa tamas ka io ǁnâuǀnamoǃnâsa. Xawe nēn hoan ǃnâb ge Jehovab ǀguiba a ǂan tae-i a ǃgâis tamas ka io a tsūsa. Tsî nēsab ge “hais ǃgâib tsî ǂkhabab tsîkha ǂans” dis ǃnâ-ū Edenni ǃhanab ǃnâ ge ǁgau. (Gen. 2:9) ǂAn da as ge hoa da ge a ǀū sida mîǁguigu tae-i ǀamǂoasa nî ūhâsa. Xawe da ge a dītsâ ǁkhā îgu sida mîǁguiga ǃgâi sîsenǂuiba ūhâ. Khoen ge ǀnî ǁaega ǃgâi ǂâibasens ǀkha mîǁguiga ra dī xawe i ge ǀnî ǁaeb ai tsūkēǃgâb tsî ǃgomsigu ai ra ǀamǂoa. (ǂKhm. 14:12) Khoesi ǃnubusigu ge nēsa a ǃaroma ǁkhā. ǁNā mîmās ǃnâ-ūb ge Jehovaba Adammi tsî Evas tsîna ge ǁgau îra ama ǃnorasasiba ūhâ. Xawe ǁîra tae-e ge a ǁhûi?

11, 12. Tae-i ǃaroma i ge Adammi tsî Evas tsîn di mîǁguiba ǁgaise ǀamǂoa? ǂKhō re.

¹¹ ǁGauhe ras ǃoagu ra ge sada ǂguro ǂgûra ge ǁnâuǀnamoǃnâ. ǁGâuab ge sao ra mîde ge mî: “Xawe Elob ge a ǂan, ǁîs xa ro ga ǂû tsēsa xu di saro di mûde nî khowahe ǃkhaisa     tsî ro ge nî ǂan mâ-i a ǃgâi tsî mâ-i a ǂkhaba ǃkhaisa”​—nēs ge  ǁîra kaise ge ǃgâiba. (Gen. 3:5) Adammi tsî Evas tsîna ǁîra di ǃnorasasiba aitsama ge āxū tama hâ i? ǁÎra ge di ge dī. ǁÎra ge ǁGâuab ge mîba ra xū-e ge ǃgâ. Tsî ra ge ge ǁkhāǁkhāsen Jehovab daoǁgausa ūǃoa tama is ge tsūb ǃoa ǀguira ǁnaeǁgau. (Gen. 3:16-19) Tae-i ǃaroma? Jehovab ge khoena ge mîmā tama hâ i în aitsama ǁhûibasen tsî mû tae-i a ǃgâi tsî tsūsa.​—Khomai re ǂKhoamîdi 20:24, Jeremiab 10:23.

¹² Nēs ge anikhunisa ra ǃnari-aob ǀkha a ǀgopeǀnōhe ǁkhā. ǃNaribab ra ǃās tawab ga ra sī ǂgao o, ob ge māheb hâ daoba nî sao. Anikhunis ai ra sîsen-ūhe xūn ge ǃnari-aoba ra hui îb anikhunis ǃgao xoasa ǁgaraga sao. Tsîb ge nēs ǀkhas tsîna anikhunidi daoǁgau-aogu ǀkhas tsîna ra ǃhoa, îb ǃnorasase ǁnā ǃās tawa sī. Xaweb ga ǁîba nē ǁgaraga ǁnâuǀnam tama io tsî ǁîb ǂhâba hâ khami ga ra ǃnari o, ob ge ǁîba ǃgomsiga a hōǃâ ǁkhā. ǁNā ǃnari-aob khami ra ge Adammi tsî Evas tsîna ǁîra ǂhâba hâ khami xūna gere dī ǂgao. ǁÎra ge Elob di daoǁgausa ge ǁnâuǀnamoǃnâ. Tsî ǀamǂoasa ge tae-i? ǁÎra ge ǁgaise ge ǁnā tsîn ge hoa khoena ǁoreb tsî ǁōb tsîna ge ǀumi. (Rom. 5:12) Aitsama ra ge ǂgomǃgâsen ǃkhais ǃgao ra ge ǃnorasasiba ge ǂoaǃnâ.

13, 14. Mati da ama ǃnorasasiba a hōǁkhā?

¹³ Khoen ge ra ǂâi ǃnorasasiban ga ra ūhâ o, on ge ǂhâban hâ khami a dī ǁkhā di. Xawe i ge ǀam-e ūhâ tama ǃnorasasiba ǀāgôab khami i. ǃNorasasiba xu da ge ǂgui ǃgâina a hōǁkhā. Xaweb ga ǃhūbaiba ǁgaraga ūhâ tama hâ o, os ge ǁnāsa ga ǃgâi tama hâ. The World Book Encyclopedias [mîdi ǂkhanis] ge ra mî: “ǀHûhâsib ǃnâ hâ ǂhanugu ge mâ xū-i hoa-i ǃgâise nî ǃgûǁnâ ǃkhais ǃgao hâ. Tsî ǃnorasasib ge ǀnōsa ǀgaub ai a sîsen-ūhe ǁkhā.” “ǀHomaxa” di hâ mîs ge nēba a sîsen-ūhe ǁkhā. Nētsē i ge  khoesi ǂhanuga kaise a ǂgui. ǁNâuǃgâ ǃkhaib tawa ra sîsen khoen tsîn ge nē ǂhanuga mîǃās ǀkha ra hui.

¹⁴ Jesub ge ǀgui ǃgupu ǀgaub ǃnâ ge ǁgau mati da ǃnorasasiba a ūhâ ǁkhāsa. ǁÎb ge ge mî: “Ti mîs ǃnâ du ga hâhâo, o du ge a amase ti ǁkhāǁkhāsabe; tsî du ge amaba nî ǁnâuǃā, tsîb ge amaba sado nî ǃnoraǃnora.” (Jhn. 8:31, 32) Jesub daoǁgaus, ama ǃnorasasiba hōs dis ǃgao da ge sao ra ǀgam xūna nî dī: ǂGurose da ge ǁîb ge ǁkhāǁkhā da amaba nî ūǃoa tsî ǀgamǁîse nî ǁîb ǁkhāǁkhāsabe kai. Nēs ge ama ǃnorasasiba nî mā da. Xawe nē ǃnorasasiba a tae? Jesub ge ge ǁguiǃā: “ǁOreba ra dī-i hoa-i ge a ǁoreb di khobo [ǃgā] .   . ǀGôab ga ǁnâi ǃnoraǃnora duo, o du ge a amase ǃnorasa.”​—Jhn. 8:34, 36.

15. Jesub ge mîmâi ǃnorasasiba tae-i ǃaroma nî ‘ama ǃnora’ kai da?

¹⁵ Jesub ge ǁîb ǁkhāǁkhāsabega a mîmâiba ǃnorasasib ge ǀhûhâsib tamas ka io ǂgīǂgōsib ǃnâ ra ǁgauhe ǃnorosasib hînan khoena ūhâb xa a ǀgapi. Jesub ge sao rana ge mî: “ǀGôab ga ǁnâi ǃnoraǃnora duo, o du ge a amase ǃnorasa.” Nēbab ge ǁîba ‘ǁoreb’ ǃkhōsisa xu khoesib hoaba ǃnora kais xa gere ǃhoa. ǁOreb ge tsūna dīs ǃnâ ǀgui ǂgaeǂhapu da tama hâ. Xawe tsū a di da a ǂan xū-e dīs ǃnâs tsîna ra ǂgaeǂhapu da. Sada ge a ǁoreb di ǃgā tsî da ge nēs ǀkha ǁaib, tsûb, ǃgomsigu tsî ǁōb tsîna ra hōǃâ. (Rom. 6:23) Apostel Paulub tsîn ge nē tsûba gere hōǃâ. (Khomai re Romeǁîn 7:21-25.) ǁOreb ga ra ūbēhe o, o ǀgui da ge ama ǃnorasasiba nî hōǃâ hîna ra ge sida ǂguro ǁgûra gere hōǃâba.

16. Mâ ǀgaub ǃnâ da amase a ǃnora ǁkhā?

¹⁶ Jesub mîdi “ti mîs ǃnâ du ga hâhâo” di hâs ge ra ǂâibasen ǂgaoǀkhādi hâsa ǃnora kaihe ǂgao da ga ra o ǁîb xa. Māǁnâsen hâ Xristeǁîn ase da ge ǀūxūsen tsî ge ǁhûi î da Xristub di ǁkhāǁkhādi ǃoagu ûi ǁîb di ǁkhāǁkhāsabese. (Mat. 16:24) Jesub ge mîmâi khami da ge nî ǃnora khaihe xoremariba da ga ra ǃgôaǃgâ o.

17. (a) Tae-e ama ǂâibasensa sida ûiba nēsi nî mā? (b) Tae-e da soa ra ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ nî ǃhoaǃgao?

¹⁷ Jesub di ǁkhāǁkhāsa da ge a ūǃoa ǁkhā ǁîb di ǁkhāǁkhāsaben ase, nēs ge ûib ǃnâ ǂkhîba nî mā da. Nēs ge ǁoreb tsî ǁōb di ǃkhōsisa xu ǃnora khaihes tsîna ǃkhōǂgā hâ. (Khomai re Romeǁîn 8:1, 2, 20, 21.) Sao ra ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ da ge nî ǃhoaǃgao, mati da sida gā-aisib ǃnorasasiba ūhâs diba nēsi a sîsen-ū ǁkhāsa. Tsî da ge mati da Jehovaba ǃgôasiba a ǁgau ǁkhās tsîna nî ǃhoaǃgao.