1-2. Tae-eb ge ǀgui ǃgâsaba ǁnamasa mās xa ǁkhāǁkhāsen?

ǂGUI kuriga ǃkharu tsîkha ge. ǀHaohâb ǃûi-aokha, ǁaeroba ǀhaode hâǃnâ tama ǃgâsasa ge sari. ǀGui ǀhaohâb ǃûi-aob ge. ǀHaode hâǃnâs xa hâ xoade ge ǀgoragu ū si. ǁÎb ge ge ǂâi nē saris ge ǃgâise ǃgûǁnâ di. Xawe ǁîb tsî nau ǀhaohâb ǃûi-aob. Tsîkha ra ī hînas ge ǃgâsasa ge mî. “ǃGâsakho sakho ge tida ra ǃkharu ǃnâ ǃgomsina ǁnâuǃā tama hâ.” Nē ǃgâsakha ge ǁnamasa ge mā. ǃGâsas da ǃkharu ǃnâ tamas ka io hōǃâ mâsib xa dî tamase. Nēs ǃaromas ge ǁîkha ǁnamas ge huisi khami ge tsâ tama hâ i.

² ǀHaohâb ǃûi-aob hîna ge xoade ǁgausib ge. Kō oab ga o, nēti ra mî: “ǁNā ǁaeb ai ta ge gere ǂâi. ǃGâsas ge ǃgôasiba ǁgau tama hâ isa. Nēs xa ta ga ǂâi o. O ta ge ra mûǂan ǂhanu xoadi ǀkha ta ge sī sa. ǂHanu dîdi ǀkha sis xa. Aiǁgause, ‘Tae ǃgomsinas sa ûib ǃnâ ra hōǃâ?’ ‘Mati ta a huisi ǁkhā?’” ǀHaohâb ǃûi-aob ge ǂhâǂhâsa xū-e. Nē aiǁgausa xu ge ǁkhāǁkhāsen. Nētsēb ge tsâbaǁhaoxa tsî huixa ǀhaohâb ǃûi-ao.

3. Ham-e ǀhaohâb ǃnâ ǁnamasa a mā ǁkhā?

 ³ ǃÛi-aogu ase gu ge ǀhaohâb ǃûi-aoga. ǃEreamsa ūhâ ǁnamasa māsa ǂhâbasa i ga o. Xawe ǁaen ain ge naun hîna ǀhaohâb ǃnâ hân tsîna ǁnamasa a mā ǁkhā. Aiǁgause ǃgâsab tamas ka io ǃgâsas ge. Elobmîs ai ǃgaoǃgaosa  ǁnamasa ǁî-i ǀhōsa-e a mā ǁkhā. (Psa. 141:5; ǂKhm. 25:12) Tamas ka ios ge kai ǃgâsasa “ǂkham tarade ǁkhāǁkhā” ǁkhā. Titub 2:3-5 ǃnâ i ra mîhe khami. Tsî ǁgûn ge ǁîn ǀgôana hoaǁae nî ǁnama tsî nî hui ǃnâ. Nē ǁkhāǁkhāǃâs ǀhaohâb ǃûi-aogu ǃaroma hâ. Xawe da ge hoada nē ǁkhāǁkhāǃâsa xu ǃgâiba a hō ǁkhā. Tsî ǁnamasa ra mā hîna a ǃgâi tsîra ǂkhâǃnâsa. Tsî ǁnās ǀkha “ǂgaoba ra ǃgâiaǂgao kai.”—ǂKhm. 27:9.

4. Tae-e da nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ nî ǃhoaǃgao?

⁴ Nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ da ge haka dîde nî ǃhoaǃgao. ǁNamasa mās xa hâde: (1) Mâsa a ǃgâi ǃaroma ǁnamasa mās di-e? (2) ǁNamasa māsa ǂhâǂhâsa-e? (3) Ham-e ǁnamasa nî mā? (4) Mati du ǃgâi ǁnamasa a mā ǁkhā?

5. Tae-i ǃaroma i khoe-e supuse ǀhaohâb ǃûi-aob di ǁnamasa nî ūǃoa, ǀnammi ǀkhab ga nēsa dī o? (1 Korinteǁîn 13:4, 7)

⁵ ǀHaohâb ǃûi-aogu ge ǁîgu di ǃgâsana a ǀnam. ǀNî ǁaegu ai gu ge nē ǀnamma ǂhanu tama daob ai garu. Khoe-e ǁnamas ǃnâ-ū ra ǁgau. (Gal. 6:1) ǀHaohâb ǃûi-aob khoe-i ǀkha nî ǃhoas aiǃgâb ge. Paulub ge ǀnammi xa mî mîdi xa nî ǂâiǃgâ. ‘ǀNammi ge ǃnūǃnâxa, tsîb ge a ǃgâi. . . . Hoanab ra ǃgū-ai, hoanab ra ǂgom, hoanab ra ǃâubasen, hoanab ra taniǀnam.’ (Khomai re 1 Korinteǁîn 13:4, 7 sa.) ǀHaohâb ǃûi-aogu ga ǃgamse nē Elobmîs xoaǀgoradi xa ǂâiǃgâ o. O i ge nî hui gu î gu ǀnammi ǀkha ǁnamasa mā. ǁNamasa ra māhe i ga hōǃâ o, ǀhaohâb ǃûi-aob ra tsâba nîsa. O i ge ǁnamasa nî ūǃoa.—Rom. 12:10.

6. Tae ǃgâi aiǁgausab ge apostel Pauluba mâi?

⁶ Apostel Paulub ge ǀhaohâb ǃûi-aob ase ǃgâi aiǁgausa ge mâi. Aiǁgause, Paulub ge ǃgâsan Tesalonikas dina. ǁNamasa ge mā ǂhân ge hâ io. Xaweb ge Pauluba ǂguro ge koa nî. ǁÎn di ǂgomǂgomsasib. ǁÎn ǀnamxa sîsengu tsî mâǁaposib ǃaroma. ǁÎb ge ǁîn mâsigu xas tsîna ge ǂâi. Tsî ge ǂanǃgâ supu ûiban ge ūhâ tama hâ isa. Tsîn ǁgâiǀāgu ǃnâ gere mâǁaposa. (1Tes. 1:3; 2Tes. 1:4) ǁÎb ge ge mîba nî ǁîn a ǃgâi aiǁgausa nau Xristeǁîn ǃaroma. (1Tes. 1:8, 9) ǁÎn ge kaise ge ǂkhî i Paulub di ǃgâi koasan ge hō o. ǂAn da ge a Paulub ge ǁîb di ǃgâsana ǀnam isa. Nēs ǃaromab ge ǃgâi ǁnamasa hoa sîǂkhani ra ǃnâ Tesalonikaǁîna ge mā.—1Tes. 4:1, 3-5, 11; 2Tes. 3:11, 12.   

7. Matio i khoe-e ǁnamas ǃoagu ǃgâi tamase a tanisen ǁkhā?

⁷ Tae-e a īǁkhā khoe-e da ga ǃgâi ǀgaub ǃnâ ǁnamasa mā tama io? ǂAnsa ūhâ ǀhaohâb ǃûi-aob ge ra mî. “ǀNîn ge ǃgâi tamase ǁnamas ǃoagu a tanisen ǁkhā. ǁNamas ǃgâi tama ǃkhais ǃaromas ose. Xawe î go ǀnamxaǃnâ ǀgaub ǃnâ māhe tama hâ i ǃkhais ǃaroma.” Tae-e da nēsa xu a ǁkhāǁkhāsen ǁkhā? ǁNamasa ǃkhōǃoas ge a ǃgâi, ǀnamxaǃnâ ǀgaub ǃnâ i ga māhe o. Tsî ǁaixa hâ ǀgaub ǃna māhe tama io.

8. Tae-eb ǀhaohâb ǃûi-aoba nî dîsen, khoe-eb ga ǁnama ǂgao o?

⁸ ǀHaohâb ǃûi-aogu ge tā ǃhaese ǁnamade nî mā. ǀHaohâb ǃûi-aob ǁnamasa nî mās aiǃgâb ge nēti nî dîsen: ‘Xū-e mîsa ǂhâbasa-e? Amabes ǃnâ mî ǁkhā ta a. Nau khoe-i ra dī xū-i ǃgâi tamasa?  Elobmîsa ra mî ǁî-i go dī xū-i a ǁgai di? Tamas ka io i ǃkharagagu ǂâiǀgauga ǃkhōǂgā hâ? ǀHaohâb ǃûi-aogu ge ‘ǃhaese mîde’ sîsenūsa xu nî ǂgōsen. (ǂKhm. 29:20) ǀHaohâb ǃûi-aob ga khoe-e ǁnamasa mās xa ǂgomǀoro o. Ob ge ǀnî hâ ǀHaohâb ǃûi-ao-e a dî ǁkhā. Nē khoe-i xoas ǃoagu hâ tama hâ xū-e ra dīsa.—2Tim. 3:16, 17.

9. Tae-e da Pauluba xu ra ǁkhāǁkhāsen. Sara ânas xab ge mā ǁnamasa xu? (1 Timoteub 2:9, 10)

⁹ Aiǁgau-i xa ǂâi re. ǂÂi re ǀhaohâb ǃûi-aob ga ǃgâsa-i di sara âna ǀgaub xa ǂkhî tama io. ǀHaohâb ǃûi-aob ge a dîsen ǁkhā, xoa-e ǀnîsi hâ sîsenū ǁkhā ta-e? ǀHaohâb ǃûi-aob ǁîb ra ǂâi xū-e mî ǂgao tama. Amagab ge ǀnî hâ ǀhaohâb ǃûi-ao i. Tamas ka io gagasise ǀgaisa ǃgâsa-i di ǂâisa a dî ǁkhā. ǁÎn ge ǀguiba Paulub di ǁnamas sara ânas xa hâsa a ǃhoaǃgao ǁkhā. (Khomai re 1 Timoteub 2:9, 10 sa.) Paulub di ǁnamas ge ra ǁgau. Î Xristeǁî ǃgâsa-e ǁî-i di sara ânas xa ǂâiǃgâ. Îs ǁî-i di sara ânasa tā Jehovab di ǀonsa ǁgaiǁgai. Xawe Paulub ge ǃgâsa-i tae-e nî ânas. Tama ka io âna tides ai ǁgaraga ge mā tama hâ i. Xawe ǁîb ge a ǂan ǃgâsan tae-en nî ânasa a mî ǁkhāsa. ǁNamas nî māhe ǃkhais ga ǂhâbasa o. O gu ge ǀhaohâb ǃûi-aoga khoe-i sara âna ǀgaub ǃgâise ra ǁgausen ǃkhais xa nî ǂâi.

10. Tae-e nî huida î da nau khoen di mîǁguiga ǃgôasiba ǁgau?

¹⁰ ǂHâǂhâsa i ge a ǂâis ǃnâ ūhâsa. ǀGam ǃgâsan ǃkharagagu mîǁguiga a dī ǁkhāsa. Xawe i ge ǂâibasen tama hâ. ǀGui ǃgâsa-i di mîǁguib a ǂhanu. Tsî i nau i diba ǂhanu tama di. Tā da ge sada ǃgâsana nî ǁgari. Sada a ǂhanu di da ra ǂâi xūna dī kai nîs ǃnâ.—Rom. 14:10.

11-12. ǁNamasa mās ga ǂhâbasa o, mâ dîdeb ǀhaohâb ǃûi-aoba nî dîsen, tsî tae-i ǃaroma?

¹¹ ǃGāsa-i ga o ǁnamas ǂhâbasa sa. Os ge sao ra dîsa, ham-e ǁnamasa nî mā di hâ? ǃGame hâ ǃgâsas tamas ka io, ǂkham ǀgôa-eb nî ǁnamas aiǃâb ge. ǀHaohâb ǃûi-aoba omaris danab ǀkha nî ǃhoa. Omaris danab ge ǀnîsi a mîǁgui ǁkhā nē ǁhōba aitsama kōǃgâsa. * Tamas ka iob ge omaris danaba. ǀHaohâb ǃûi-aoba a ǂgan ǁkhā, îb ǁnāpa hâ ǁnamasab ga mā o. Tsî  3ǁî xoaǀgoras ǃnâ i ra mîhe khami i ge. ǀNî ǁaegu ai nî ǃgâi. Kai ǃgâsas ga ǂkham ǃgâsasa ǁnamasa mā o.

¹² ǀNî hâ xū-i tsîn ge hâ ǀhaohâb ǃûi-aob nî ǂâiǃgâ-e. ǀHaohâb ǃûi-aob ge a dîsen ǁkhā. ‘Tita a ǃgâi khoe nē ǁnamasa mās ǃaroma. Tamas ka io ǀnî hâ khoe-e  ǁnamasa a mā ǁkhā?’ Aiǁgause-i ge ǃgôaǁnâsens di ǃgomsiba ūhâ ǃgâsa-e. ǁKhā ǃgomsiba ge ūhâ i ǀhaohâb ǃûi-ao-i ga ǁî-i ǀkha ǃhoa o, o a ǃgâ ǁkhā. ǀHaohâb ǃûi-aob hîna ge. ǁÎb tsîna ǃgôaǁnâsens di ǃgomsiba ūhâ îb ge nē ǃgâsa-e a ǁnâuǃā ǁkhā. Tsî tsâbaǁkhaoxasib ǀkha ǁî-i ǀkha a ǃhoa ǁkhā. Xawe gu ge hoa ǀhaohâb ǃûi-aoga ǃereamsa ūhâ. Î gu ǁîgu ǃgâsana ǂkhâǃnâ tsî ǀgaiǀgai. În ǂhâbasa ǀkharaǀkharana xoadi ǃoagu dī. Nēs ǃaroma-i ge ǁnamasa mās ga ǂhabasa o. ǁNamasa nî māhe. ǀHaohâb ǃûi-aob ga ǁkhā ǃgomsib ǃnâ ǃkharu tama i xawe.

13-14. Tae-i ǃaroma i a ǂhâǂhâsa ǀhaohâb ǃûi-aob nî ǃgâsa?

¹³Hoaǁae ǂhanu re ǃgâs ǃaroma. ǀHaohâb ǃûi-aob ga ǁnamasa mās ǃaroma ǂhumisen o, ob ge nî dîsen: ‘Tae-e ta ti ǃgâsa-i di ǃgomsib xa ǂan? Tae-e ǁî-i di ûib ǃnâ ra ī? ǀŪ ta a ǃgomsina i ra hōǃâ? Tae-e i ǃnāsase nēsi ǂhâ hâ?’

¹⁴ ǀApemâs hîna Jakobub 1:19 ǃnâ hâs ge. ǁNān hîna ǁnamasa ra mān ǃgao hâ. Jakobub ge ge xoa: “Mâ khoe-i hoa-e a-i ǃhae ǁnâu i nîsa, î-i ǁgarasa ǃhoa i nîsa, î-i ǁgarasa ǁaixa i nîsa.” ǀHaohâb ǃûi-aob ge ǀnîsi a ǂâi ǁkhā, hoanab a ǂan di. Xawe amabes ǃnâ hoanab a ǂan? ǂKhoamîdi 18:13 ge ra ǂâiǂâiǃnâ da: “ǁNâu tamab hâ hîa ga ǃereammi, ǁnābas ge ǁî ǃkhaisa gâresib tsî taob ase nîra ība.” Kaise i ge nî ǃgâi ǁnā khoe-e dîsa î-i ǁî-i di mâsiba aitsama ǁguiǃā. Nēs ge ra ǂâibasen, ǀhaohâb ǃûi-aob ǃhoab nîs aiǃâ nî ǃgâsa. ǂÂihō re nē ǁkhāǁkhāǃâs tsoatsoas ai goro ǃhoaǃgaohe. ǀHaohâb ǃûi-aob ge ǁkhāǁkhāsen xū-i xa. ǁÎb ge ge mûǂan aiǂhumib hâ xū-i xa ǃhoa tsoatsoas xab. ǃGâsa-e nî sao ra dîde dîsa: “Tae ǃgomsina du sadu ûib ǃnâ ra hōǃâ?” “Tsî mati ta a hui du ǁkhā?” ǀHaohâb ǃûi-aogu ga ǁaeba ū tsî mâsib xa ǂanǂui o. O i ge ǁîga nî supuba ǃgâsana ǂkhâǃnâ tsî huisa.

15. Mati gu ǀhaohâb ǃûi-aoga ǂKhoamîdi 27:23 ǃnâ ra hō-e, daoǁgausa sîsenū ǁkhā?

¹⁵Gūn ǀkha ǂangusa kuru re. Tsoatsoas ai da go ǃhoaǃgao khamis ge, ǃgâi ǁnamasa māsa ǃnāsa-e ǃkhōǂgā hâ. Xoade khomais tamas ka io, ǀgui tamas ka io ǀgam ǀapemāde mās xa. Sida ǃgâsan ge nî hōǃâ, tsâba nî da ras, ǁnâuǃā nî da ras. Tsî hui nî ǂgao da ra ǃkhaisa. (Khomai re ǂKhoamîdi 27:23 sa.) ǀHaohâb ǃûi-aogu ge ǁaeba nî ǁamaǂui. Î gu ǀgū ǀhōsagusisa ǁîgu ǃgân ǀkha kuru.

16. Tae-e ǀhaohâb ǃûi-aoga nî hui î gu ǃgâi ǁnamasa mā?

¹⁶ ǀHaohâb ǃûi-aogu ge ǂgao tama hâ. În ǃgâsana ǂâi ǁîgu ǁîn ǀkha dīsan ga ǁaeb ai ǀgui ra ǃhoa di. Xawe gu ge hoaǁae ǁîgu ǃgâsan ǀkha ra ǃhoa. Tsâba nî gu ra sa ra ǁgause ǃgomsin ǃnân ga ǃkharu o. ǂAnsa ūhâ ǀhaohâb ǃûi-aob ge. “Nēsa  du ga dī o, o du ge ǀhōsagusisa ǁîn ǀkha nî omkhâi di ra mî. Tsî du ga ǁnamasa mā ǂgao o. O i ge sado nî supuba ǁnāsa dīsa.” Tsî ǁnā i hîna ǁnamasa ra hō-e. Î ge nî supuba î-i ǁnamasa ūǃoa.

17. Mâ ǁaeb ǀhaohâb ǃûi-aoba nî ǃnūǃnâxa tsî tsamtsîǃnâ?

¹⁷ǃNūǃnâxa tsî tsamtsîǃnâ re. ǃNūǃnâxasib tsî tsamtsîǃnâsib tsîn ge a ǂhâbasa. Khoe-i ga Elobmîs ai ǃgaoǃgaosa ǁnamasa ūǃoa ǂgao tama io. ǀHaohâb ǃûi-aob ge nî ǂanbasen. Îb tā ǁaixa ǁîb di ǁnamas ga ǁnā ǁaeb ai ūǃoahe tsî sîsenūhe tama io. Jesub xa i ge ge kēbohe: “ǂĀb ǀkhana hâbab ge ǁîba khôa tide, tsî ǀan ra tsurib di khauǃgauro-eb ge ǁîba ǀari tide.” (Jes. 42:3) ǀHaohâb ǃûi-aob ge ǀgoreb ga o Jehovaba nî ǂgan. Îb ǀkhae ǁnā i hîna ǁnamasa ǂhâ hâ-e. Tsî ǁî-e hui î-i ǁnâuǃā tae-i ǃaroma i ǁnamasa ra māhesa tsî sîsenū. ǃGâsa-i hîna ǁnamasa ra hō i ge. ǁAeba ǂhâ hâ î-i ǁnamas hîna i go hōs xa ǂâiǃgâ. ǀHaohâb ǃûi-aob ga ǃnūǃnâxa tsî tsamtsîǃnâ o. O î ge ǁnā khoe-i ǁnamasa ra māhe-e. ǀGaub ǁnamas ra māheb xa ǂhanihe tide. Xawe i ge mî-e ra xū-i ai ǂâisa nî ǂnûi. Xawes ge ǁnamasa hoaǁae Elobmîs ai nî ǃgaoǃgaosa.

18. (a) ǁNamasa da ga mā o, o da tae-e ǂâis ǃnâ nî ūhâ? (b) Boksisa ǃkhōǂgāhâse ǁgûra ai-īsib ǃnâ tae-e ra ǃhoaǃgao?

¹⁸Sadu dīsana xu ǁkhāǁkhāsen re. ǀOasa tama da hâs kōse da ge. Nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ ra māhe ǀapemâde ǀoasase dīǀoaǀoa hō tide. (Jak. 3:2) Dīsa da ge nî, xawe da ga dīsa o. O da ge sada dīsade xu nî ǁkhāǁkhāsen. Sada ǃgâsan ga hōǃâ o, ǀnam nî da a ǃkhaisa. On ge mî tsî da ra dī xūn ǃgao supuse nî ǀûba da.—Khomai re boksisa “ ǁGûna nî hui ǂâiǂâiǃnâs” di hâsa.

19. Mati da sada ǃgâsan di ǂgaoga nî ǃgâiaǂgao kai?

¹⁹ Mû da go khami i ge supu tama hâ ǃgâi ǁnamasa māsa. Hoa da ge ǀoasa  tama hâ. ǁNān ǁnamasa ra mān tsîna ǃkhōǂgā hâse. ǂÂis ǃnâ ūhâ re tae-e da go nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ ǃhoaǃgaosa. ǂHanu ǃaromas ǃgao ǁnamasa mā re. ǁNamasa mās a ǂhâbasa ǃkhaisa ǂâiǃgâ re. Tsî sadu a ǂhanu khoesa ǁnā ǁnamasa māsa. ǁNamasa du ga mā o, dîna dî re. Tsî ǃgâise ǃgâ re. Î du ǁnâuǃā khoe-i tae ǃgomsina ra hōǃâsa. Dītsâ re î du ǁî-i xūna ra mû khami mû. Tsaura re, tsî ǃgâi ǀhōsagusisa sadu ǃgâsan ǀkha omkhâi re. ǂÂis ǃnâ ūhâ re, sida ǁnamas nî ǃgâis ǀguisa i ǃkhaisa da ge ǂgao tama hâ. Xawe i ‘ǂgaoba nî ǃgâiaǂgao kaisa.’—ǂKhm. 27:9.