1. Elobmîsa ǁnamasa mati ra ǁguiǃā?

‘ǁNAMA’ di hâ mîsa du ga ra ǁnâu o, o du tae-i xa ra ǂâi? ǀNîsi sadu ǃnâ ra hā mîs ge ǁkhara di hâ, xawe ǁnās ge noxoba ǂguina ǃkhōǂgā hâ. Elobmîs ǃnâs ge ǁnama di hâ mîs tsîna ǂguina ǃkhōǂgā hâ tsî sao ra xūna ǃoa ra ǁnaeǁgau ǂans, gā-aisib, ǀnammi tsî ûib tsîna. (ǂKhm. 1:2-7; 4:11-13) Elob di ǁnamas ge ǁîb ǀnamma ra ǁgau da tsî ǁîb ge ra ǁkhore î da ǀamo ûiba hōǁkhā. (Heb. 12:6) ǁÎb ǁnamas ga ra ǂhanuǂhanu da xawe i ge ǁgai tamas ka io karoǂgaoxa tama hâ. Mîs ‘ǁnamas’ di hâs ge ǁkhāǁkhās ǃgaos tsîna ra sîsen-ūhe, aiǁgause ǀgôa-e kaikais ǃnâ.

2, 3. ǁNamasa mati ǁkhāǁkhās tsî ǁkharas tsîna ǃkhōǂgā hâ? (Tsoatsoas ǃnâ hâ ai-īsiba mû re.)

² Mûnan-ai re sao ra aiǁgausa: Johnni di ǀon hâ axarob ge bols ǀkha oms ǃnâ ra ǀhuru. ǁÎb mamas ge ra mî: “Johnni ǂants ge a bols ǀkhats oms ǃnâ a ǀhuru ǁoasa. Xū-ets ge a khôa ǁkhā.” Xaweb ge Johnniba mamasa ǃgâ tamase ra aiǃgû nē bols ǀkha ǀhurusa. Tsî ǁîb mû tama hâ hînas ge bolsa xlāba hō tsî ge khôa. ǁÎb mamasa mati ǁîba nî ǁnama? ǁÎs ge ǁîba ǁnama tsî a ǁkhara ǁkhā. ǁÎba ǁkhāǁkhās ǃnâ-ūs ge  ǁîba nî mîba, ǁîb tanisen ǀgaub go ǃgâi tama hâ īsa. ǁÎs ge ǁîba ǁgûna ǁnâuǀnams di ǂhâǂhâsasiba nî mîba. Tsî ǁîba nî mîǃāba tae-i ǃaroma i ǁgaraga hâsa. Xawes ge ǀnîsi noxoba ǁîba nēs ǃaroma ra ǁkhara ǂgao. Aiǁgauses ge ǁîsa ǁîba xu bolsa a ū ǁkhā. ǁNās ge ǁîba nî ǁgau ǁnâuǀnamoǃnâxasis a tsūsa.

³ Xristeǁî ǀhaohâb ǁanin ase da ge Elob oms di ǁanin ǃâba ra kuruǂui. (1Tim. 3:15) ǁNās ǃaroma da ge Jehovab ra mâi ǁgaragu tsî ǂgaoǀkhādi tsîna ǃgûǂam tide. Tsū xūna da ga dī o, ob ge ǁîb ǁnamasa nî hōhōǃnâ da matikōse î a ǂhâǂhâsasa sida ǀhomsi ǁGûba da nî ǃgâ tsî ǁnâuǀnamsa. (Gal. 6:7) Elob ge sada ra tsâba tsîb ge tsûba xu ra ǁkhauba da ǂgao.​—1Pet. 5:6, 7.

4. (a) Jehovaba mâ ǁkhāǁkhāde ra ǀkhae? (b) Tae-e da nē ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ nî ǃhoaǃgao?

⁴ Elobmîs xoadi ǀkha ra dīhe ǁnamas ge khoe-e a hui ǁkhā î-i gagasi mîǁguiga sīǃnâ ǁkhā. Nēs ge ǀgôa-i tamas ka io Elobmîsa ra ǁkhāǁkhāsen khoe-e huisa î-i Xristub di ǁkhāǁkhāsabe kai. Elobmîs ge ra hui da î da ‘ǂhanu-aisib’ ǃnâ ǁnama. Sida ǀgôa-i tamas ka io Elobmîsa ra ǁkhāǁkhāsen khoe-i ge a huihe ǁkhā î-i ‘Jesub ge mîmān hoana ǃkhōǀgaipe’ ǁkhā. (2Tim. 3:16; Mat. 28:19, 20) Jehovab ge nēti i ǁkhāǁkhāsa ra ǀkhae. Nēs Elobmîsa ra ǁkhāǁkhāsena ra hui amaga în Xristub di ǁkhāǁkhāsabe kai. (Khomai re Titub 2:11-14.) Hā re î da sao ra 3 ǂhâǂhâsa dîde ǃhoaǃgao: (1) Elob ǁnamasa mati ǁîb ǀnamma ra ǁgau? (2) Tae-e da Jehovab ge ǃkharu ge ǁae ǁnamana xu a ǁkhāǁkhāsen ǁkha? (3) ǁNama da ga ra ǁaeb ai da mati Jehovab tsî ǁÎb ǀGôab tsîna a ǁgae ǁkhā?

5. Mâ ǀgaugu ǃnâ da Jehovab ǀnamma ra mû?

⁵ Jehovab ge ǀnammi xa ra daoǁgauhese ra ǂhanuǂhanu, ǁkhāǁkhā tsî ra huiǃnâ în ǁîb ǃoaba-aona ǁÎb ǀnammi tsî daob ǃnâ hâhâ. (1Jhn. 4:16) ǁÎb ge tātsēs tsîna ǁîb ǃoaba-aona ǁgai ǀgaub ǃnâ sîsen-ū tama hâ. (ǂKhm. 12:18) Xaweb ge ǁÎba ǀgapiǃgôa da, ǃgâina sida ǃnâ mû tsî sida aitsama ǁhûibasens ǁkhāsiba ra ǃgôaǃgâ. Sadu tsîna Elob ǁnamasa di ra mû, nēsi i ga Elobmîs, Elobmîs ai a ǃgaoǃgaosa ǂkhanin, Xristeǁî ǁgûn tsî ǀhaohâb ǃûi-aoga xu ga ra hā o? ǀHaohâb ǃûi-aogu ge sado tsamtsiǃnâ, ǀnamxaǃnâ ǀgaub ǃnâ a hui ǁkhā mû gu ga o ‘ǃûǂam-i xa du ra hāǂamhesa’. Nēsa du ge sado ǀnîsi mû tide xawe gu ge nē ǁnamas ǃnâ-ū Jehovab ǀnamma ra ǁgau.​—Gal. 6:1.

6. ǁNamasa taena ǃkhōǂgā hâ Elob ǀnamma ra ǁgausa?

⁶ ǀNî ǁaeb ais ge ǁnamasa ǃhoa-ūgus ǀguisa xu hâ tide. ǁOreb ga ra kai o, o i ge khoe-e ǀhaohâb ǃnâ i ūhâ aiǂhanub tsîna a ǂoaǃnâ ǁkhā. Nē ǀgaub ǃnâ da ga ra ǁnamahe xawe da ge noxoba Elob ǀnamma ra mû. Aiǁgause i ga khoe-e ǁî-i aiǂhanuba ga ra ǂoaǃnâ o, os ge ǁnāsa ǁî-e a mûǂan kai ǁkhā Elobmîsa ǂōrisase ôaǃnâ, ǂâiǃgâ tsî ǁaeb hoaba ǀgoresa. ǁNās ge ǁî-e gagasise a ǀgaiǀgai ǁkhā. (Psa. 19:7) Tsî i ge ǁaeb tsîn ī tama hâ hîna ǁnā khoe-e ǁî-i aiǂhanuba a hō-oa ǁkhā. Khoe-e ǂnûiǂuihes tsîn ge Jehovab ǀnamma ra ǁgau tsî nau ǀkhāb ais ge nēsa ǀhaohâb di ǃanusib ǃgaos tsîna a ǃgâi. (1Kor. 5:6, 7, 11) Elob ǁnamas ge ǂnûiǂuihe hâ khoe-i tsîna a hui ǁkhā î-i ǁî-i di tsū ǀgauba mûǂan tsî ǃhobasen.​—ǃNǃkh. 3:19.

7. Sebnaba ge ham-i tsî tae-i ǁgai ǀgaubab ge ǁgau tsoatsoa?

⁷ ǁNamasa mâǂoa kais ǃaroma hā re î da ǀgam khoekha Jehovab ge ǁnama kha xa ǃhoa: Sebnab, Gao-aob Hiskiab ǁaeb ǃnâ ge ûib hâ îb tsî ǃgâsab Grahammi sida ǁaeb ǃnâ ûi hâb. Hiskiab “ommûǂamaob” aseb ge Sebnaba ǀgaiba ge ūhâ i. (Jes. 22:15) Tsûtsûsa as ge ǁîb ge ge ǀgapiǂâixa tsî ǁîb ǃgôasiba ge ôa tsoatsoa. ǂOaǂamsa ǀhobasab ge ge om kai tsî ǀgapi ‘kunidi’ ǃnâ gere ǃnari.​—Jes. 22:16-18.

8. Jehovaba mati Sebnaba ge ǁnama tsî tae-i ǀam ǂoas ǀkha?

⁸ Sebnab ge ǃgôasiba gere ôa ǃkhais ǃaromab ge Eloba ǁîba, ǁîb ǂharosa xu ge “ǂhāǁnâ” tsî Eljakimmi ǀkha ge ǃkhōǃkhuni bi. (Jes. 22:19-21) Nēs ge Asiriab Gao-aob Sanherib ge Jerusalemsa gere ǁnāǂam ǂgao ǁaeb ǃnâ ge ī. Asiriab Gao-aob ge Jerusalems ǃoa ǁîb di toroǃkham-aoga ge sî îgu Jodeǁîna ǂkhabuǂâi kai tsî Hiskiaba ǃaoǃao îb māǁnâsen ǁîb ǃoa-ai. (2Gao. 18:17-25) Eljakimmi ge ge sî-e îb ǁîgu ǀkha sī ǃhoa xaweb ge ǀguri ge hâ tama hâ i. ǁÎb ge ǀgam khoekha xa ge saohe, Sebnab tsîn ge ǁîb ǀkha ge hâ i xoa-aob ase. Nēsa ǁgau tama hâ Sebnab ge tātsēs tsîna khūkhūsen tsî surib xa ǀoahe tama hâ isa, xaweb ge ǃgamǃgamsensa? Tae-e da nēsa xu ra ǁkhāǁkhāsen? Hā re î da 3 aiǁgaude ǃhoaǃgao.

9-11. (a) Tae-e da Sebnaba xu a ǁkhāǁkhāsen ǁkhā? (b) Jehovaba mati ra ǂkhâǃnâ da Sebnabab gere sîsen-ū ǀgaub ǃnâ?

⁹ ǂGuroseb ge Sebnaba ǁîb aiǂhanuba ge ǂoaǃnâ. ǁÎb aiǁgaus ge ra ǁgau “ǃguriǂgaoxasib ge khôaǂkhūs aiǃâ ra hā, tsî ǀgapisib gagas diba ǁnās aiǃâ.” (ǂKhm. 16:18) ǀNîsi du ga aiǂhanuga ǀhaohâb ǃnâ ūhâ tsî hoa xūna ga ra ǂan o, o du dītsâ tsî ǃgamǃgamsenxa ǀgauga ǁgau tide? Jehovaba du ǃgôasib tsî ǂkhaisib tsîna mā tide, sadu ūhâ ǁkhāsib ǃgao? (1Kor. 4:7) Apostel Paulub ge ge xoa: “Māhe ta hâ ǀkhomma xu ta mâ-i hoa-i âdo ra mîba, anu i hâsa ǃnā hâse i gā-aise ūhâsen tide ǃkhaisa; î-i ǀgaus ǀkha gā-ai, Elob ge mâ-i hoa-e ǂgoms di ǀguiroba ǂhûiǂui khami.”​—Rom. 12:3.

¹⁰ ǀGamǁîseb ge Jehovaba Sebnaba ǀgaisase ge ǁgau-oa. (ǂKhm. 3:11, 12) Nēs ge kaise ǀō-aisa aiǁgausa ǁnān hîna ǀhoahâb ǃnân ge ūhâ i aiǂhanuga a ǂoaǃnân ǃaroma. ǁAixa tsîn nî khūkhūsens xan ǁkhāsib hoab ǀkha Eloba ǃoaba re. Nē ǁgau-oas ǃnân ge  Jehovab ǁîna ūba hâ ǀnamma nî mûǂan. ǂÂis ǃnâ ūhâ re Jehovab ge nî ūǃoa da ǁîb aiǃâ da ga ra ǃgamǃgamsen o. (Khomai re 1 Petrub 5:6, 7.) Nē ǁgau-oas ǃnâ-ūb ge Eloba ra ǀkharaǀkhara da, ǁnās ǀkha da ge nî tsaura ǁîb ǃomǁae.

¹¹ Jehovab ge Sebnaba a ǁgau-oa ǀgausa xūn ge ǁîn hîna nauna ǁgau-oas ǃnâ ǃâ-e ūhâna a ǁkhāǁkhāsen ǁkhā. Aiǁgause ǁgûn tsî ǀhaohâb ǃûi-aogu tsîn ge nē aiǁgausa nî sao. ǁKhāǁkhāsen ǁkhā da an? Jehovab di ǁnamas ge ra ǁgau ǁîb ǁoreba ǃhui hâsa tsîb ǁore go khoe-e ra tsâbasa. ǁGû-i tamas ka io du ga ǀhaohâb ǃûi-ao-i o, o du Jehovaba ǁgae tide ǁgaiba ǃhuis ǃnâ-ū xawe ǁkhawa ǃgâina ǀgôa-i tamas ka io ǀhaohâb ǁnani i hîna du go ǁnama i ǃnâ mûsa?​—Jud. 22, 23.

12-14. (a) ǀNîna mati ǁgau-oasa ra ūǃoa? (b) Elobmîsa mati ǃgâsaba ge hui îb ǁîb ǂâi ǀgauba ǀkharaǀkhara?

¹² ǀNî ǃgâsan hîna ge ǁgau-oahen ge ǁîn tsûb ai ǀgui ǂâisa ǂnûi tsî Elob tsî ǁîb ǃoaba-aon ǀkha ǀhûǀhao tama hâ. (Heb. 3:12, 13) Xawe ǁnāsa ra ǂâibasen ǁnā ǃgâsa-i huihe ǁoa ǃkhaisa? ǂÂi re Grahammi hîna ge ǂnûiǂuihe hâ îb xa tsî ge ǃnubu ǁaeb ǃnâ ǀhaohâb ǃoa oaǀkhī tsî gagasise ǁkhawa a aiǃgûb xa. ǁAero-i ǃkharu hâseb ge ǀhaohâb ǃûi-aob hîna ge ǁîb ǀhōsa kaiba ge a ǂgan îb Elobmîsa ǁkhawa ǁkhāǁkhāhe.

¹³ Nē ǀhaohâb ǃûi-aob ge ra mî: “Grahammi ge ǀgapiǂâixasib ǃgomsiba ge ūhâ i. ǁÎb ge ǀhaohâb ǃûi-aogu hîna ge ǁîba a ǂnûiǂuigu ǃoagu ǁgaise gere ǃhoa. O ta ge sao ra Elobmîs ǁkhāǁkhāǃâdi ǃnâ ǀgapiǂâixasiba ra tsâǀkhā xoade ǁîb ǀkha gere ǃhoaǃgao. Nē ǁkhāǁkhāǃâdi khaoǃgâb ge Grahamma ǂōrisase Elobmîs ǃnâ ge kōsen tsoatsoa. Tsî ǁnâub gere xūn xa ge ǃgâibahe tama hâ i. Nēs ge ǃgâi sîsenǂuiba ge ūhâ i ǁîb ai. ǁÎb ge ge mûǂan ǁîb ‘ǃgomsiba’ ūhâsa ǀgapiǂâixasib ǀkha. Tsîb ge ǁaeb ge ī khami ǁîb di ǀgauga ge ǀkharaǀkhara tsoatsoa. ǁÎb ge Xristeǁî ǀhaodi, Elobmîsa ǂōrisase ôaǃnâ tsî ǀgores tsîn ǃnâ ǀgaisase ge ǁhao tsoatsoa. ǁÎb ge ǁîb omaris danasisa ǂhâǂhâsase ge mû tsoatsoa tsî nēs ǀkha ǀgôan tsî taras ǀkha ǃgâi ǀhōsagusa ge omkhâi.”​—Luk. 6:41, 42; Jak. 1:23-25.

¹⁴ Nē ǀhaohâb ǃûi-aob ge ra ǀaro: “Grahammi ge kaise ge tsâǀkhā te xū-e ge mîba te. ǁÎb ge ge mî ‘amab ǃnâb ge ǂgui kuriga hâ isa tsî aimâba-aoses tsîna gere sîsensa. Xawe ta ge nēsi ǀgui a mî ǁkhā amabes ǃnâ ta Jehovaba a ǀnamsa.’ ǁAero-e ǃkharu hâseb ge ǁîba mikrofonga ǀhaohâb ǃnâ nî mâǂuise ge ǁgaumâihe. Nēsab ge kaise gere ǃgôaǃgâ. ǁÎb aiǁgaus ge ge ǁgau te khoe-i ga Jehovab aiǃâ ǃgamǃgamsen tsî ǁî-i ǁgau-oasa ga ra ūǃoa o, ob ge ǀkhaeba ra sao.”

15. Nau khoena da ga ǁnama o, o da tae-e nî dī?

¹⁵ ǃGâi ǁgauǃnâ-ao kai ǂgao da ga ra o, o da ge aibe Elobmîsa ǃgâise nî ôaǃnâ. (1Tim. 4:15, 16) ǁNās ǁkhās khamin ge ǁîn hîna nau khoe-e ǁnamas aiǂhanuba ūhâ-e Jehovab di daoǁgaus ǃnaga nî ǂgāmâisen. Nē ǃgamǃgamsen xase ǂgāmâisens ge ǃgôasib tsî ǃnorasasib ǃnâ ǃhoasa nî mā nî. Nau khoenan ga ra huiǃnâ o. Jesub aiǁgaus xa ǂâi re.

16. Tae-e da Jesub gere ǁnama ǀgauba xu a ǁkhāǁkhāsen ǁkhā?

 ¹⁶ Jesub ge hoaǁae ǃgomǁaegu ǃnâs tsîna ǁîb ǁGûba gere ǁnâuǀnam. (Mat. 26:39) ǁÎb ge ǁîb ǁGûba ǁkhāǁkhās tsî gā-aisib ǃgao ǃgôasiba gere mā. (Jhn. 5:19, 30) Jesub di ǃgamǃgamsens tsî ǁnâuǀnamxasib xan ge khoena ǁîb ǃoa gere ǂgaehe. Tsî nēs ge ǁÎba ge khoexaǃnâ tsî ǀnamǀnamsa ǁgauǃnâ-ao kai. (Khomai re Lukab 4:22.) ǁÎb ǃgâi mîdi ge ǁnān hîna ge khôa hâ ǂāb khami îna gere ǃgariǃgari. (Mat. 12:20) ǁÎb di ǃnūǃnâxasib gere ǃâitsâhe xaweb ge Jesuba khoexaǃnâ tsî ǀnamxaǃnâ ǀgaub ǃnâ gere tanisen. Nēsa da ge ǁÎb apostelgu gere surigu o, ob gere ǁîgu ǀkha ǃhoa ǀgaub ǃnâ a mû ǁkhā.​—Mrk. 9:33-37; Luk. 22:24-27.

17. Mâ ǃgâi ǀgauga ǀhaohâb ǃûi-aoga a hui ǁkhā îgu Elob gūna ǃgâise kōǃgâ?

¹⁷ ǁNān hîna nauna ǁnamas aiǂhanuba ûhân ge Xristub di ǂoaǂamsa aiǁgausa nî ǁgae. Nēs ge nî ǁgau ǁîn Elob tsî ǁîb ǀGôab tsîn xa ra daoǁgauhesa. Apostel Petrub ge ge xoa: “ǃÛi Elob gūn, sago ǂgomǃgâbahe hâna, ǁgarisa xu tama i tsî māsenxase; ǁkhāti taotaosa hōbasen-i ǃaroma tama i tsî ǂgaob hoaba xu; ǁkhāti ǃKhūb di ǀhaohâba ra gaoǂamse tama i tsî gūn di aiǁgause. O go ge, ǂAm ǃûi-aob ga ǂhaio, ǁgaoǁoasa krons ǂkhaisib disa nîra hō.” (1Pet. 5:2-4) Nēsa xu gu ge ǀhaohâb ǃûi-aogu hîna Elob tsî Xristub daoǁgaus ǃnaga ra māsenga ra ǀama. Xawe nēsa xun ge ǁîgu kōǃgâs ǃnaga hân tsîna a ǀama ǁkhā.​—Jes. 32:1, 2, 17, 18.

18. (a) Jehovaba tae-e ǁgûna xu ra ǂgaoǀkhā? (b) Eloba mati ǁgûna ra hui ǁîn ǀgôana ǁnamas ǃnâ?

¹⁸ Nē Elobmîs tsoatsoas ge omaris ǃnâs tsîna a sîsen-ūhe ǁkhā. Omaris danagu ge ra mîbahe: “Tsî sago ǁgûgo, sago ôana tā ǁaib ǃoa ǁgonǁgon, î go ǁîna ǃKhūb [Jehovab, NW] ǂgōǀaus tsî ǁnamas tsîra ǃnâ kaikai.” (Efe. 6:4) Nēsa matikōse a ǂhâǂhâsa? ǂKhoamîdi 19:18 ge ra mî: “ǀGôab âtsa ǁkhara, ǃâubasens ganupe hâ hîa; xawe tā ǃgam bits nî ǃkhaisa ôa-am.” Jehovab ge ǁgûna ǀgôana ǁnamas aiǂhanuba ge mā tsîn ga nēsa dī tama ga ra io, on ge ǁÎb aiǃa nî ǃeream. (1Sam. 3:12-14) ǁGûn ga Elobmîs ǃnâ gā-aisib tsî ǃanu gagab daoǁgausa ga ra ôa o, ob ge Jehovaba ǁîna nî hui în ǁîn ǀgôana ǃgâi ǀgaub ǃnâ kaikai.​—Khomai re Jakobub 1:5.

19, 20. (a) Mâ ǀkhaega da ra hō Elob ǁnamasa ūǃoas ǃnâ? (b) Tae-e da sao ra ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ nî ǃhoaǃgao?

¹⁹ Jehovab tsî Jesub tsîna ǁnamas ǃnâ-ū ǁgaes ge ǀnōhe ǁoa ǀkhaeba nî mā da. ǁNās xa ǃaromahe hâses ge omaris tsî ǀhaohâb tsîna a ǂkhîb di sâuǃkhai kai ǁkhā. Khoe-i hoa-i ge ǃgôaǃgâhe i rase ra tsâ tsî nēs ge hānîǁaeb ǂkhîba ra ǁgauǁgau. (Psa. 72:7) Amases ge Jehovab ǁnamasa ra ǁkhāǁkhā da mati da ǂkhîb ǃnâ ǀamosib kōse a ûi ǁkhāsa ǁîb di omaris ǁanin ase. (Khomai re Jesajab 11:9.) Elob ǁnamasa da ga ǃgôaǃgâsiba ga ra ǁgau o, o da ge Elob di ǀnōhe ǁoasa ǀnammi hînab sida ūba hâba a mû ǁkhā.

²⁰ Sao ra ǁkhāǁkhāǃâs ǃnâ da ge ǁnamadi hîna omaridi tsî ǀhaohâb ǃnâ ra dīhe di xa nî ǃhoaǃgao. Tsî da ge aitsama ǁnamasens tsî ǁaerob ǁgau-oas xa ra ǃaromahe tsûb tsîna nî ǃhoaǃgao.